Trądzik podskórny – przyczyny i leczenie pryszczy podskórnych

Najważniejsze informacje:

• Trądzik podskórny, inaczej grudkowy, charakteryzuje się występowaniem bolących, trudnych do wyciśnięcia pryszczy podskórnych, które mogą pozostawiać trwałe blizny.
• Leczenie dolegliwości wymaga zastosowania profesjonalnych preparatów, m.in. specjalnych maści na pryszcze podskórne. 
• Domowe sposoby na trądzik podskórny mogą pomóc w przypadku pojedynczych zmian, ale zawsze zaleca się konsultację z dermatologiem.

Pryszcze podskórne, bolące i nie do wyciśnięcia to typowy objaw trądziku podskórnego, określanego również grudkowym. Zmiany wynikają zwykle z zaburzeń hormonalnych, dlatego najczęściej pojawiają się u nastolatków w przebiegu trądziku pospolitego. Pryszcze podskórne mogą zostawić trwałe ślady, dlatego warto podejmować leczenie minimalizujące ryzyko ich wystąpienia. Jak powstają podskórne bolące pryszcze i jakie są sposoby leczenia dolegliwości?

Czym jest trądzik podskórny?

Trądzik podskórny jest jedną z najbardziej uciążliwych form trądziku. Charakteryzuje go obecność pryszczy podskórnych nie do wyciśnięcia, z powodu umiejscowienia głęboko pod skórą. 

Pryszcze podskórne mogą pojawić się w różnych miejscach na twarzy (pryszcze podskórne na brodzie, skroniach, policzkach i żuchwie) oraz częściach ciała, czasami bardzo nietypowych (podskórne pryszcze pod pachami). Pojedyncza zmiana zwykle nie stanowi powodu do niepokoju, ale liczne występowanie takich pryszczy, wymaga konsultacji z lekarzem, ponieważ mogą pozostawiać trwałe blizny. 

Przyczyny powstawania pryszczy podskórnych

Bezpośrednią przyczyną trądziku podskórnego jest pojawienie się zaskórników i powstanie stanu zapalnego. Wśród czynników sprzyjających rozwój pryszczy podskórnych wyróżnia się:

• zaburzenia hormonalne – hormony stymulują gruczoły łojowe do produkcji nadmiaru sebum, 
• stres – wpływa na gospodarkę hormonalną, zwiększoną potliwość, zmniejszenie odporności organizmu,
• niewłaściwą higienę skóry – nadmierne złuszczanie, podrażnianie, próby wyciskania zaskórników, niedostateczne mycie, dotykanie twarzy brudnymi rękami,
• nieodpowiednie kosmetyki – używanie produktów, które zatykają pory, takich jak ciężkie kremy czy olejki,
• niewłaściwą dietę – żywność wysokoprzetworzona, o wysokim indeksie glikemicznym,
• predyspozycje genetyczne – występowanie zmian skórnych w rodzinie zwiększa ryzyko wystąpienia trądziku (podskórnego).

Trądzik podskórny – objawy

Objawy trądziku podskórnego są dość charakterystyczne. Najbardziej oczywistym objawem są bardzo bolące pryszcze podskórne, które są trudne do wyciśnięcia. Mogą być naprawdę duże, nierówne i zaczerwienione, często wyczuwalne pod skórą jako małe grudki, guzki. W przeciwieństwie do zwykłych pryszczy, podskórne pryszcze nie mają na swojej powierzchni białych lub czarnych kropek, które są typowe dla zaskórników.

Leczenie trądziku podskórnego – co na pryszcze podskórne

Leczenie trądziku podskórnego zależy od stopnia nasilenia dolegliwości, a także od indywidualnej reakcji skóry pacjenta. Najczęściej leczenie obejmuje:

• żele i maści na pryszcze podskórne (na receptę): retinoidy (Izotziaja, Isotrex), antybiotyki (Klindacin T, Dalacin T),  które mogą pomóc zredukować stan zapalny i zahamować rozwój bakterii, 
• leki doustne na receptę: retinoidy (Izotec, Axotret), antybiotyki – jeśli dojdzie do zakażenia skóry (Dalacin C, Clindamycin MIP), środki hormonalne (Syndi-35, Cyprodiol),
• leki dostępne bez recepty: produkty zawierające kwas salicylowy, nadtlenek benzoilu, ichtiol, które pomagają w oczyszczaniu porów i redukowaniu procesu zapalnego.

Maść na pryszcze podskórne

Na rynku dostępnych jest wiele produktów przeznaczonych do leczenia trądziku podskórnego dostępnych bez recepty. Czasami dobre rezultaty przynosi stosowanie maści ichtiolowej, ale podobnie jak kwas salicylowy, nie może być stosowana u wszystkich pacjentów.

Produkty miejscowe przeznaczone do leczenia trądziku miejscowego muszą wykazywać dużą skuteczność działania antyseptycznego i przeciwzapalnego, ponadto wspomagać zmiękczanie naskórka i otwierania zablokowanych porów. 

Produkty dostępne bez recepty mogą sprawdzić się w przypadku niedużych lub pojedynczych zmian. Duże pryszcze podskórne lub duży obszar objęty zmianami wymaga zawsze skonsultowania się z lekarzem.

Pryszcze podskórne – pielęgnacja skóry

Pielęgnacja skóry z trądzikiem podskórnym powinna być szczególnie delikatna i staranna, ponieważ podrażnienie skóry może spowodować zaostrzenie zmian. Szczególnie zaleca się:

• regularne i łagodne oczyszczanie skóry, 
• unikanie kosmetyków zatykających pory,
• stosowanie lekkich kremów nawilżających,

Domowe sposoby na pryszcze podskórne

Trądzik podskórny jest trudny do wyleczenia, dlatego stosowanie domowych sposobów nie zawsze pozwala uzyskać pożądane rezultaty, a czasami może wręcz powodować nasilenie dolegliwości. 

W przypadku niewielkich zmian zaleca się kilka sposobów:

• maseczki z miodu i cynamonu – mają silne działanie antybakteryjne i przeciwzapalne, dzięki czemu mogą pomóc w redukcji stanu zapalnego,
• ocet jabłkowy – ma właściwości regulujące pH skóry, dlatego może pomóc zredukować produkcję sebum,
• maseczki z zielonej glinki – pomagają oczyścić pory i zmniejszyć stan zapalny,
• aloes – ma działanie przeciwzapalne i przyspiesza gojenie się skóry.