Trądzik niemowlęcy i noworodkowy – jak wygląda, ile trwa, leczenie i przyczyny

Najważniejsze informacje:

• Trądzik niemowlęcy i noworodkowy to zwykle niegroźne zmiany skórne występujące u najmłodszych dzieci.
• Dolegliwość spowodowana jest przede wszystkim przez stymulację gruczołów łojowych dziecka przez androgeny występujące u niego i matki. 
• Trądzik u niemowlaka zazwyczaj nie wymaga żadnego leczenia i ustępuje samoistnie w ciągu kilku tygodni lub miesięcy. 
• Rodzice powinni zawsze skonsultować się z lekarzem, jeśli mają jakiekolwiek obawy dotyczące skóry swojego dziecka. Istotne jest odróżnienie zmian trądzikowych od alergicznych lub innych chorób skóry.

Troska o zdrowie i dobre samopoczucie dziecka jest nieodłącznym elementem rodzicielstwa. Dlatego nawet najmniejsze zmiany na gładkiej skórze noworodka lub niemowlęcia mogą wywołać niepokój rodziców. Jednym z najczęstszych problemów skórnych u maluchów jest trądzik niemowlęcy. Ta niegroźna dolegliwość może mieć nasilony charakter zmian, które ustępują samoistnie w ciągu kilku miesięcy. Skąd bierze się trądzik u niemowlaka i jak go odróżnić od potówek i skazy białkowej?

Czym jest trądzik noworodkowy i niemowlęcy

Trądzik niemowlęcy i trądzik noworodkowy to charakterystyczne zmiany skórne występujące u najmłodszych. Wbrew nazwie nie mają one zbyt wiele wspólnego z typowym trądzikiem doświadczanym przez nastolatków. 

Trądzik u noworodka pojawia się zwykle w pierwszych 2-4 tygodniach życia. Zazwyczaj objawia się małymi czerwonymi lub różowymi wypryskami lub białymi/żółtymi krostkami. Występuje najczęściej na twarzy, ale może również pojawiać się na szyi, klatce piersiowej, a nawet na owłosionej skórze głowy. Dolegliwość może przechodzić w okres niemowlęcy lub pojawić się dopiero u niemowlaka w 3-6 miesiącu życia. Wówczas charakteryzuje się zwykle występowaniem krost i zaskórników na policzkach i czole.

Trądzik niemowlęcy – przyczyny

Przyczyny trądziku u niemowlaka są różne. Podejrzewa się, że największe znaczenie ma pobudzenie gruczołów łojowych przez androgeny. Nawet niewielkie wzrosty poziomu hormonów płciowych u malucha mogą wywołać zmiany skórne. 

W związku z procesami adaptacyjnymi w okresie noworodkowym i wczesno niemowlęcym może dochodzić do okresowych zmian w poziomie hormonów u dziecka, ale kluczową rolę odgrywają również hormony matki, które przekazuje w okresie płodowym (przez łożysko) oraz poprzez karmienie piersią po porodzie.

Trądzik niemowlęcy – jak wygląda

Trądzik u niemowlaka objawia się zazwyczaj na skórze twarzy, ale może wystąpić również na innych częściach ciała. Wśród najważniejszych objawów można wyróżnić:

• małe czerwone lub różowe wypryski – najczęściej na policzkach, nosie i czole, ale mogą również pojawiać się na szyi, klatce piersiowej i plecach,
• białe zaskórniki – małe białe plamki widoczne na skórze,
• krosty – w niektórych przypadkach na skórze mogą pojawić się żółte lub białe większe krosty,
• zaczerwienienie i obrzęk – w przypadku wystąpienia stanu zapalnego.

Trądzik niemowlęcy a skaza białkowa 

Różnice pomiędzy trądzikiem u niemowlaka a skazą białkową dotyczą przyczyn, objawów i sposobu postępowania, dlatego istotna jest umiejętność odróżnienia od siebie obu przypadłości.

• Objawy – trądzik niemowlęcy objawia się czerwonymi lub różowymi wypryskami z białymi lub żółtymi krostami, przede wszystkim na twarzy. Natomiast skaza białkowa może powodować wysypkę i zaczerwienienie skóry, która może pokrywać większą powierzchnię skóry (twarz, brzuch, plecy, pośladki, kończyny).
• Przyczyny – za trądzik niemowlęcy odpowiadają głównie zmiany hormonalne, a skaza białkowa jest reakcją alergiczną na białko mleka krowiego, dlatego często jest wynikiem spożycia nabiału przez karmiącą matkę.
• Leczenie – trądzik niemowlęcy zazwyczaj nie wymaga specjalistycznego leczenia i zanika samoistnie. Skaza białkowa wymaga zmiany diety matki karmiącej.

Trądzik niemowlęcy a potówki 

Trądzik niemowlęcy trudno pomylić z potówkami ponieważ objawiają się zupełnie innymi zmianami na skórze. Zazwyczaj występują w postaci małych jasnych lub różowych pęcherzyków i często dotyczą tych rejonów ciała, które są najbardziej narażone na oddziaływanie potu i wiążą się z przegrzewaniem dziecka. Obie przypadłości ustępują samoistnie nie powodując trwałych śladów i powikłań.

Co na trądzik niemowlęcy – leczenie

Zarówno trądzik noworodkowy, jak i trądzik u niemowlaka zazwyczaj nie wymagają specjalistycznego leczenia. Należy pamiętać o kilku zasadach pielęgnacji skóry dziecka:

• regularnym myciu twarzy ciepłą przegotowaną wodą,
• unikaniu stosowania oliwek czy kremów zapychających pory,
• nie należy próbować wyciskać wyprysków, trzeba również obcinać dziecku paznokcie lub zakładać rękawiczki, aby nie mogło samodzielnie rozdrapać krost.

Trądzik niemowlęcy – czym smarować?

Trądzik niemowlęcy to stan przejściowy, dlatego zwykle nie wymaga leczenia i stosowania specjalistycznych preparatów. Konieczna jest właściwa pielęgnacja skóry i stosowanie odpowiednich kosmetyków, np. kremu na trądzik niemowlęcy dostosowanego do wrażliwej skóry dziecka. Preparaty powinny być bezpieczne, bez sztucznych barwników, parabenów czy silnych substancji chemicznych. Warto zastosować specjalne linie produktów do pielęgnacji skóry niemowląt z trądzikiem.

W przypadku bardziej zaognionych zmian można zastosować maść na trądzik niemowlęcy, szczególnie zawierającą cynk o właściwościach przeciwzapalnych i łagodzących. Jeśli zmiany skórne u niemowlaka są niepokojące warto skonsultować się z lekarzem.

Trądzik niemowlęcy – ile trwa?

Przy właściwej pielęgnacji zmiany skórne nie utrzymują się dłużej niż 2-4 miesiące.