Zaburzenia miesiączkowania związane z przekwitaniem potrafią zaskoczyć czterdziestolatkę, trzydziestolatkę, a nawet kobietę poniżej 30. roku życia. Jak objawia się wczesna menopauza? Jakie są jej przyczyny? Odpowiadamy.
Wczesna menopauza – w jakim wieku?
Średni wiek menopauzalny w Polsce wynosi 51 lat, ale do zmian hormonalnych odpowiadających za utratę funkcji rozrodczych może dojść znacznie wcześniej. Na świecie znane są przypadki zaniku hormonów płciowych nawet u dziewcząt, które dopiero zaczęły miesiączkować. Choć wczesna menopauza – przed 30. rokiem życia – wydaje się zjawiskiem wręcz nieprawdopodobnym, nie jest ekstremalnie rzadka, bo dotyczy jednej na tysiąc kobiet. Przekwitanie przed 40. rokiem życia to już problem dotykający jednej na sto kobiet.
Czy wczesna menopauza jest dziedziczna?
Skłonność do zbyt wczesnej menopauzy możemy mieć zapisaną w genach. Jej występowanie odpowiada tzw. pionowemu wzorowi dziedziczenia, zgodnie z którym ryzyko przechodzenia danej cechy z pokolenie na pokolenie jest bardzo wysokie. Oznacza to, że przedwczesna menopauza – jeśli dotyczy córki – z dużym prawdopodobieństwem występowała także u matki i babki.
Wczesna menopauza – przyczyny pozagenetyczne
Podłoże genetyczne to tylko jedna z przyczyn przedwczesnej menopauzy u kobiet. Przyspieszone przekwitanie jest zjawiskiem, na które może wpłynąć wiele czynników.
Endometrioza a wczesna menopauza
W wielu przypadkach przedwczesne rozpoczęcie klimakterium ma związek z endometriozą. W jej leczeniu stosuje się leki z grupy analogów gonadoliberyny (GnRH), które hamują produkcję hormonów estrogenowych. Te same leki przepisywane są pacjentkom przygotowującym się do operacyjnego wycięcia mięśniaków.
Choroby nowotworowe a wczesna menopauza
Menopauza przed 40. rokiem życia zdarza się też u kobiet, które chorują lub w przeszłości chorowały na nowotwory. Powodem są nie tylko wyniszczające organizm komórki rakowe, ale również metody ich zwalczania: radioterapia, chemioterapia i interwencje chirurgiczne (w szczególności usunięcie macicy lub jajników).
Choroby autoimmunologiczne a wczesna menopauza
Wśród najczęściej stwierdzanych przyczyn wczesnej menopauzy wymienia się także szereg chorób autoimmunologicznych (np. cukrzycę typu 1, celiakię, toczeń rumieniowaty układowy, reumatoidalne zapalenie stawów, chorobę Hashimoto). Choroby te prowadzą do złożonych zaburzeń hormonalnych.
Styl życia a wczesna menopauza
Wczesna menopauza może być również pokłosiem niezdrowego stylu życia. Przyczyniają się do niej zwłaszcza długotrwały i silny stres, nałogowe palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, nieprawidłowa dieta i brak aktywności fizycznej.
Wczesna menopauza – objawy
Objawy świadczące o wczesnej menopauzie mogą różnić się u każdej kobiety pod względem rodzaju, intensywności i częstotliwości występowania. Najważniejsze z nich to: zaburzenia cyklu miesiączkowego i snu, suchość pochwy, uderzenia gorąca, nadpotliwość, drażliwość, kołatania serca.
Wczesna menopauza – skutki
Estrogeny, których produkcja drastycznie spada w okresie menopauzy, wykazują działanie ochronne na wiele układów ciała, a zwłaszcza układ krążenia, układ kostno-stawowy i układ moczowo-płciowy. Wywierają też korzystny wpływ na kondycję psychiczną.
Kiedy zaczyna brakować tych hormonów, zwiększa się ryzyko rozwoju wielu chorób, a w szczególności cukrzycy, miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca, osteoporozy, otyłości i depresji. Znacznie przyspiesza również proces starzenia, któremu towarzyszy pogorszenie sprawności, w tym intelektualnej. Istnieje więc zależność między wczesną menopauzą a długością życia i jego jakością. Im wcześniej zaczyna się przekwitanie, z tym większym obciążeniem musi mierzyć się organizm przez kolejne lata.
Czy można uniknąć wczesnej menopauzy?
Przedwczesna menopauza występuje przeważnie z przyczyn niezależnych od nas. Jedyne, co można zrobić, żeby jej przeciwdziałać, to dbać o zdrowy styl życia i eliminować nawyki, które zwiększają ryzyko przyspieszonego przekwitania. Gdy w młodym wieku pojawią się pierwsze oznaki menopauzy, nie warto zwlekać z wizytą u ginekologa, ponieważ jeśli zostanie w porę wyryta, da się ją opóźnić lub zahamować dzięki terapii hormonalnej.
Wypełnij formularz medyczny, aby
rozpocząć e-konsultację lekarską
bez wychodzenia z domu.