Objawy menopauzy – jak ją rozpoznać? W jakim wieku występuje najczęściej? 

Gdy rozpoczyna się menopauza, objawy psychiczne i fizyczne dają o sobie znać na długo przed zanikiem okresu. Wpływają na funkcjonowanie całego organizmu i mogą utrzymywać się przez wiele lat. Jak rozpoznać początek menopauzy? Co o niej świadczy? Odpowiadamy.

Menopauza – co to znaczy? 

Menopauza (inaczej: klimakterium, przekwitanie) to naturalny proces biologiczny, który polega na stopniowym zmniejszaniu, a w końcu zatrzymaniu produkcji żeńskich hormonów płciowych – estrogenów. Na skutek menopauzy ustaje miesiączkowanie, co jest wyznacznikiem kresu możliwości rozrodczych.

W jakim wieku się zaczyna i ile trwa menopauza?

Przekwitanie rozpoczyna się najczęściej u kobiet między 45. a 55. rokiem życia i trwa około 10 lat. Możliwe jest jednak wystąpienie wczesnej lub przedwczesnej menopauzy (w wieku poniżej 45, a nawet 40 lat). 

Menopauza – objawy fizyczne (somatyczne)

Przekwitanie skutkuje występowaniem wielu różnych dolegliwości – przeważnie somatycznych, choć wpływa też na samopoczucie psychiczne. Rozpoznanie sygnałów ciała, które należy odczytywać jako pierwsze objawy menopauzy, nie jest łatwe, ponieważ każdy z nich może pojawić się również niezależnie od klimakterium. 

• brak miesiączki i ból w podbrzuszu a menopauza

Brak miesiączki i zaburzenia miesiączkowania to jeden z najbardziej charakterystycznych objawów menopauzy. Często wiąże się z nim ból w podbrzuszu, który jest bezpośrednim następstwem zmian hormonalnych: zmniejszonego wydzielania estrogenu i zwiększonego uwalnianiem gonadotropin przysadkowych. 

• menopauza a miesiączka i skrzepy

W czasie przekwitania miesiączka nie znika od razu. To, jak wygląda menstruacja na początku menopauzy, jest kwestią indywidualną. Niektóre kobiety mają krótkie i bardzo skąpe plamienia zamiast okresu, inne – wyjątkowo obfite i długie krwawienia miesiączkowe ze skrzepami krwi. 

• bolące jajniki a menopauza

Za objaw przekwitania uchodzi również ból jajników, z którym wiele kobiet zmaga się przy każdej owulacji. Taki rodzaj bólu nie jest jednak dolegliwością typową dla klimakterium, gdyż w czasie menopauzy aktywność jajników ulega wygaszeniu. Może sugerować inne zmiany, dlatego warto zgłosić występowanie tej dolegliwości lekarzowi.

• mrowienie i ból w piersiach a menopauza

Na skutek menopauzy często pojawiają się nieprzyjemne objawy ze strony piersi, takie jak mrowienie, ból i tkliwość. To dlatego, że w organizmie kobiety dochodzi do spadku stężenia hormonów płciowych i zaniku tkanki gruczołowej w sutkach.

• nocne poty a menopauza

Menopauza może wywołać wahania temperatury ciała (o kilka stopni), które prowadzą do pojawiania się tzw. nocnych potów i uderzeń gorąca. Wpływ na wzmożoną potliwość w okresie klimakterium ma też spadek produkcji estrogenu. Zaburzona równowaga hormonalna oznacza wzrost poziomu wydzielania potu.

• menopauza a ból głowy

Istnieje również związek między menopauzą a migrenowymi bólami głowy, choć nie jest on do końca wyjaśniony. Bóle te większość kobiet odczuwa jako pulsacyjne, zlokalizowane po jednej stronie głowy.

• menopauza a tycie na brzuchu

Okres menopauzy zbiega się ze znacznym zwolnieniem metabolizmu. Nadmiar tkanki tłuszczowej odkłada się w pierwszej kolejności na biodrach i brzuchu. Wzrasta ryzyko wystąpienia otyłości brzusznej (androidalnej). 

• menopauza a duże ciśnienie i podwyższony cholesterol

Spowodowany menopauzą spadek produkcji estrogenów skutkuje zwiększeniem poziomu cholesterolu LDL (tzw. złego cholesterolu LDL) i triglicerydów we krwi, a jednocześnie zmniejszenie poziomu cholesterolu HDL (dobrego). Odpowiada też za rozwój nadciśnienia tętniczego.

• menopauza a ból stawów

Kobiety w trakcie menopauzy mogą odczuwać kostno-stawowe, których nie należy lekceważyć, ponieważ w wielu przypadkach mają one związek z początkami osteoporozy.

• menopauza a wypadanie włosów i wypryski na twarzy

Podczas menopauzy, gdy estrogenów jest coraz mniej, zwiększa się rola androgenów, które nie pozostają bez wpływu na fryzurę i cerę. Hormony te wykazują działanie atroficzne na mieszki włosowe, w związku z czym nasila się wypadanie włosów. Poza tym odpowiadają m.in. za wzmożone przetłuszczanie się skóry i powstawanie trądziku.

• menopauza a osłabienie

Konsekwencją menopauzy jest ogólne osłabienie organizmu. Pojawiają się takie objawy jak: wzmożona męczliwość, apatia, trudności z zapamiętywaniem i osłabienie zdolności do koncentracji uwagi. Mają one związek z psychopatologicznymi symptomami przekwitania (rozdrażnieniem, niepokojem, spadkiem nastroju), które mogą przerodzić się w depresję okołmenopauzalną.

Jak sprawdzić czy to menopauza?

Aby potwierdzić, że zmiany w organizmie są spowodowane menopauzą, najlepiej wykonać badania laboratoryjne – oznaczyć stężenie folitropiny (FSH), lutropiny (LH), progesteronu i estriolu.