Ból głowy od kręgosłupa – poznaj przyczyny, objawy i sprawdź powody dlaczego się pojawia

Bóle głowy, które różnią się między sobą nasileniem, czasem trwania czy objawami towarzyszącymi, mogą mieć różne pochodzenie. Dolegliwości, których przyczyną są zmiany w kręgosłupie szyjnym, stanowią coraz częstszy problem u pacjentów w różnym wieku. Dlaczego głowa boli od kręgosłupa? Jak zwalczać szyjnopochodny ból kręgosłupa? O tym w artykule!

Ból głowy – czy może pochodzić od kręgosłupa?

Bóle głowy dzieli się na pierwotne i wtórne. Do samoistnych bólów głowy zaliczane są: migrena, klasterowy ból głowy i napięciowy ból głowy. Wtórne bóle głowy mogą być związane z infekcją, chorobami w obrębie szyi, oczu, uszu, nosa i zatok przynosowych, urazem głowy lub szyi, chorobami naczyniowym mózgu lub depresją.

Częstym powodem wtórnym bólu głowy jest odcinek szyjny kręgosłupa. Znaczna część głowy unerwiona jest przez nerwy czuciowe, które swój początek mają właśnie w części kręgosłupa szyjnego. Problemy wywołane w tej okolicy kręgosłupa powodują bóle promieniujące wzdłuż przebiegu nerwu, czyli do góry – aż do głowy. 

Migrena szyjna, czyli ból głowy od kręgosłupa

Ból głowy pochodzenia szyjnego nazywany jest też zespołem szyjnym górnym lub migreną szyjną.

Szyjnopochodny ból głowy:

• lokalizuje się w rzucie stawów, które tworzą drugi i trzeci kręg szyjny,
• może być tępy, głęboki lub kłujący,
• jest bólem o średniej intensywności,
• jest umiejscowiony w tylnej części głowy lub karku,
• może również promieniować do czoła i skroni oraz dalej do ramion i barków,
• zwykle ból głowy od szyi występuje z jednej strony głowy,
• wywołuje mrowienie w rękach,
• pojawiają się okresowo (ma charakter napadowy),
• może nasilać się podczas wykonywania pewnych ruchów – poruszania szyją albo uciskania bolesnych miejsc,
• towarzyszy mu napięcie mięśni karku,
• wywołuje bóle w okolicach żuchwy, potylicy czy też gałek ocznych,
• powoli narasta, osiąga kulminacyjną siłę, a następnie stopniowo ustępuje,
• może trwać od kilku godzin do nawet wielu tygodni.

Szyjnopochodny ból głowy, będący często występującą dolegliwością, może dawać objawy podobne do tych, które wywołuje migrena. W przeciwieństwie do migreny, będącej wynikiem zaburzeń kurczliwości naczyń mózgowych, szyjnopochodny ból głowy jest skutkiem ucisku na korzenie nerwów przebiegających na wysokości odcinka szyjnego kręgosłupa.

Napięte mięśnie przyczyniają się do powstawania miejscowego bólu w obrębie szyi, wrażliwości na ucisk oraz promieniowania bólu do obszarów skóry unerwianych przez te korzenie.

U kogo i jak często obserwuje się ból głowy od kręgosłupa?

Jak pokazują badania, że 15-20% wszystkich przewlekłych i nawracających bólów głowy jest pochodzenia szyjnego. Szyjnopochodny ból głowy aż czterokrotnie częściej występuje u kobiet. Zwykle dokucza osobom po 40. roku życia, jednak może pojawić się również wcześniej.

U pacjentów z szyjnopochodnym bólem głowy obserwuje się znaczne obniżenie jakości życia, podobnie jak w przypadku chorych cierpiących z powodu migreny, napięciowych bólów głowy oraz klasterowych bólów głowy.

Najczęstsze objawy bólu głowy od kręgosłupa

Bóle kręgosłupa szyjnego, które prowadzą do tzw. migreny szyjnej, objawiają się:

• dolegliwościami bólowymi – piekący ból pośrodku kręgosłupa rozchodzi się po bokach szyi z lewej i prawej strony oraz dochodzi do głowy, 
• uczuciem ciężkości głowy, szyi i ramion, których przyczyną są przeciążenia odcinka szyjnego kręgosłupa,
• sztywnością szyi i karku,
• ograniczeniem ruchów szyi,
• zawrotami głowy od kręgosłupa,
• nudnościami i wymiotami,
• drętwieniem kończyn górnych,
• zaburzeniami wzrokowymi,
• szumami usznymi,
• trudnościami w odwróceniu głowy i spojrzeniu za siebie,
• uczuciem nieustannego ucisku głowy, co znacznie ogranicza zdolność podejmowania działania przez chorego.

Ból głowy od kręgosłupa – przyczyny migreny szyjnej

Przyczynami bólu głowy od kręgosłupa mogą być przede wszystkim:

• zwyrodnienie kręgosłupa w odcinku szyjnym,
• uwypuklenia krążka międzykręgowego (dyskopatia szyjna),
• urazy – upadki i wypadki komunikacyjne,
• wady kręgosłupa – w tym lordoza szyjna, czyli nadmierne wygięcie kręgosłupa do przodu,
• stany zapalne,
• wzmożone napięcie mięśni – wywołane nadmiernym stresem, siedzącym trybem życia, nieprawidłową pozycją w trakcie wykonywania prac fizycznych czy spaniem na nieodpowiedniej poduszce,
• nieprawidłowe ustawienie kręgów szyjnych – spowodowane stałym złym ustawieniem głowy podczas pracy przy komputerze, w czasie chodzenia, biegania czy pracy stojącej,
• tryb życia – brak ruchu i niezbilansowana dieta,
• depresja – w jej przypadku ból jest objawem somatycznym wynikającym z nadmiernego stresu i obciążenia psychicznego, zwykle ma charakter przejściowy.

Ból głowy a problemy w dalszych odcinkach kręgosłupa

Pochodzące od pleców dolegliwości bólowe głowy wynikają przede wszystkim z problemów z kręgosłupem szyjnym. Ból głowy może być jednak powiązany z dalszymi odcinkami kręgosłupa – piersiowym (występuje z bólami klatki piersiowej) i lędźwiowym (występuje z bólem w dole pleców). Dzieje się tak najczęściej na skutek poważnego urazu – ból uszkodzonego odcinka lub istniejące w nim napięcie może promieniować w górę kręgosłupa i powodować również ból głowy.

Diagnostyka bólu głowy od kręgosłupa

Szyjnopochodne bóle głowy (bóle głowy pochodzenia szyjnego) często mylone są z migreną. Ból z tyłu głowy może być też objawem nadciśnienia tętniczego. Dlatego też w przypadku wystąpienia dolegliwości wskazana jest konsultacja lekarska i wykonanie badań diagnostycznych, które pozwolą na rozpoznanie schorzenia. Pacjent, który skarży się na ból głowy od kręgosłupa, jest kierowany na tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny. Wskazana jest konsultacja u neurologa, neurochirurga, ortopedy lub reumatologa.

Ból głowy od kręgosłupa – leczenie

Skuteczna terapia szyjnopochodnych bólów głowy to przede wszystkim optymalne połączenie farmakoterapii (np. Skudexa) i fizjoterapii. Leczenie stosowane na ten rodzaj bólu głowy polega na podawaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych i leków rozluźniających mięśnie. Pomocna jest też fizjoterapia, w tym terapia manualna, masaże lecznicze, kinezyterapia, ultradźwięki czy fizykoterapia. Zabiegi rehabilitacyjne niwelują ból i poprawiają krążenie w okolicach szyjnych kręgosłupa.

W niektórych przypadkach należy rozważyć wykonanie operacji szyjnego odcinka kręgosłupa. U pacjentów, u których nieinwazyjne metody leczenia nie przynoszą poprawy stanu zdrowia, wykonuje się zabieg polegający na usunięciu uciśniętych nerwów.

Ćwiczenia na kręgosłup szyjny sposobem na bóle głowy

W walce z bólem głowy od kręgosłupa zalecane są również proste ćwiczenia rozciągające: skłony głowy w przód i wyprost, skłony głowy na boki – raz do prawego, raz do lewego barku, krążenia głowy w prawą i lewą stronę na zmianę oraz kierowanie podbródka do lewego i prawego barku. Ćwiczenia odcinka szyjnego kręgosłupa powinny być dobierane indywidualnie w zależności od dolegliwości, najlepiej po konsultacji z lekarzem specjalistą.