Bezsenność (insomnia) – kiedy wymaga leczenia? Wyjaśniamy

Niedobór snu wpływa na pogorszenie jakości życia i funkcjonowania organizmu. Obniżenie wydajności sprzyja natomiast pogłębieniu drażliwości, nerwicy, a nawet depresji. Dlaczego bezsenność jest groźna? Jak przebiega leczenie bezsenności i do jakiego specjalisty należy zwrócić się o pomoc?

Jak leczyć bezsenność?

W terapii bezsenności stosuje się leki nasenne. Czas ich przyjmowania jest krótki i ma charakter jedynie wspomagający inne metody leczenia. W zależności od kondycji psychicznej pacjenta specjalista może zlecić przyjmowanie środków o działaniu uspokajającym. Leki te mają jednak działanie objawowe i sprawdzają się do łagodzenia krótkotrwałych bezsenności i lekkich problemów z jakością snu. W przypadku bezsenności przewlekłej, niezbędne jest zastosowanie środków o działaniu nasennym. U niektórych pacjentów stosuje się również leki przeciwdepresyjne o działaniu poprawiającym jakość i długość snu. Środki te są jednak przepisywane osobom, u których bezsenność ma podłoże epizodu depresyjnego lub stanów lękowych. 

Terapia farmakologiczna nie może być długotrwała, gdyż niesie za sobą ryzyko uzależnienia. Środki nasenne stosowane są więc jedynie przez okres kilku tygodni. Ich przyjmowanie powinno odbywać się tylko pod kontrolą lekarza. Zbyt długotrwała terapia lekami nasennymi może dodatkowo prowadzić do zaburzeń pamięci lub utrwalać bezsenność. 

Jaki specjalista leczy bezsenność?

To, do jakiego lekarza należy zwrócić się o pomoc, zależy od nasilenia i częstotliwości występowania zaburzeń snu. Jeśli bezsenność ma charakter epizodyczny i trwa kilka tygodni, pomoc uzyskamy u lekarza rodzinnego. Może on przepisać doraźne leki nasenne, które pomogą powrócić do prawidłowej rutyny snu. Należy jednak pamiętać o właściwej higienie snu i rytuałach, które pomogą w efektywnej regeneracji organizmu. Do lekarza psychologa należy się zgłosić, jeśli problemy ze snem trwają dłużej niż miesiąc, a ich przyczyną jest kondycja psychiczna. Specjalista proponuje wówczas pacjentowi psychoterapię. W przypadku osób cierpiących na bezsenność z powodu depresji lub nerwicy, niezbędna może być również wizyta u psychiatry w celu ustabilizowania kondycji psychicznej za pomocą farmakoterapii. 

Kiedy bezsenność jest groźna?

Bezsenność jest groźna, a specjaliści wskazują na kilka sposób jej leczenia. Kluczowa w powodzeniu terapii jest diagnoza. Co może powodować bezsenność? U większości pacjentów mamy do czynienia z nieprawidłową higieną snu m.in.: objadaniem się wieczorem, nieregularnym wstawaniem, brakiem aktywności, zbyt wysoką temperaturą powietrza w sypialni czy korzystaniem z urządzeń emitujących rozpraszające i pobudzające światło niebieskie. Zmiana nawyków i wypracowanie prawidłowej rutyny stabilizuje cykl dobowy organizmu oraz pozwala na efektywny i regenerujący sen. 

Niekiedy mamy jednak do czynienia z bezsennością powstałą na skutek stresu i silnych emocji zarówno negatywnych, jak i pozytywnych. Po kilku dniach bezsenności zaczynamy podświadomie odczuwać lęk przed trudnością w zasypianiu. Powstałe psychologiczne błędne koło może trwać nawet miesiącami. 

Nie możemy zapominać o grupie pacjentów, u których bezsenność jest skutkiem lub objawem choroby m.in. zespołu depresyjnego, nerwicy lub problemów z układem krwionośnym. 

Każda z postaci bezsenności jest niebezpieczna, tym bardziej jeśli trwa nieprzerwanie wiele tygodni lub ma tendencję nawrotową. Nieleczone zaburzenia snu poważnie wpływają na pogorszenie komfortu życia, osłabiają odporność organizmu, zaostrzają przebieg wielu chorób przewlekłych, a nawet sprzyjają rozwojowi poważnych schorzeń. U niektórych pacjentów, bezsenność może być podłożem do rozwoju epizodów depresyjnych.