Najważniejsze informacje:
- Każdy chory na cukrzycę powinien stosować dietę cukrzycową. Nieprzestrzeganie jej zasad, szczególnie wieczorem grozi niedocukrzeniem lub zwiększeniem poziomu glukozy we krwi następnego dnia.
- Diabetycy powinni pamiętać, aby jeść o stałych porach. Posiłki warto komponować na bazie produktów o wysokiej zawartości białka i zdrowych tłuszczów. Trzeba ograniczyć proste cukry, a wybierać żywność o niskim indeksie glikemicznym, czyli bogatą w węglowodany złożone. Przy cukrzycy zaleca się przyjmować posiłki o stałych porach, mające wysoki poziom białka, zdrowe tłuszcze, ograniczone węglowodany i niski indeks glikemiczny (nieprzekraczający 60), czyli produkty bogate w węglowodany złożone.
- Nie ma uniwersalnej diety cukrzycowej, która sprawdzi się u każdego diabetyka. Skład posiłków zależy od stanu pacjenta, typu cukrzycy i stosowanych leków. Szczegóły dotyczące diety dla cukrzyka warto omówić z lekarzem lub dietetykiem.
Osoby chore na cukrzycę typu 1 i typu 2 powinny stosować dietę cukrzycową i jeść małe porcje, najlepiej 4-5 razy dziennie. Jadłospis warto oprzeć na produktach niskotłuszczowych, o niskim indeksie glikemicznym, bogatych w węglowodany złożone i składniki odżywcze. Trzeba wystrzegać się produktów z wysoką zawartością cukrów prostych, gdyż mogą one spowodować niewłaściwy poziom cukru we krwi (zbyt wysoki lub zbyt niski), a w efekcie – bezsenność. Ta z kolei niekiedy może prowadzić do zmęczenia i ogólnie złego samopoczucia.
Kolacja u chorych na cukrzycę – dlaczego jest tak ważna?
Kolacja cukrzyka – co jeść? Kolacja dla diabetyka najważniejszy posiłek w ciągu dnia. Dlaczego? W czasie snu trudno o kontrolę poziomu cukru we krwi, a pominięcie kolacji lub spożywanie produktów mających zbyt niski lub zbyt wysoki poziom cukru, może przełożyć się na poranne wahania poziomu glukozy.
Warto pamiętać o ważnej zasadzie, aby kolację zjeść przed przyjęciem wieczornej dawki leków. W innym przypadku – może dojść do hiperglikemii z odbicia (tzw. zjawisko Somogyi). To nic innego, jak niedocukrzenie (niski poziom cukru we krwi) występujące podczas snu lub zbyt wysokie stężenie insuliny we krwi w nocy mogące prowadzić do bezsenności.
Dostarczenie organizmowi zbyt dużej dawki insuliny lub pominięcie kolacji zazwyczaj prowadzi do efektu Somogyi, objawiającego się nagłym spadkiem cukru we krwi w nocy. W efekcie organizm działa zapobiegawczo zwiększając syntezę glukagonu, hormonu wzrostu i adrenaliny, pobudzając tym samym komórki wątroby do pracy i przywracając prawidłowe stężenie glukozy we krwi. W ostateczności diabetyk budzi się z podwyższonym poziomem glukozy.
Cukrzyca – co jeść przed snem?
Kolacja przy diecie cukrzycowej powinna być lekka i zdrowa, a przede wszystkim bogata w produkty o niskim indeksie glikemicznym i z wysoką wartością składników mineralnych. Wybór produktów należy dostosować do zmierzonego przed posiłkiem poziomu cukru.
Do przykładowych produktów spożywczych dla diabetyka należą:
- produkty pełnoziarniste (np. żytnie pieczywo, otręby, brązowy ryż, grube kasze),
- rośliny strączkowe (np. fasola, groch, soja, soczewica, bób),
- warzywa (np. cukinia, cebula, ogórki, papryka, rzodkiew, awokado),
- niektóre owoce (np. agrest, jabłka, maliny, wiśnie, porzeczki czarne, jagody, brzoskwinie),
- mięsa chude (np. cielęcina, wędliny z drobiu),
- nabiał (np. chudy twaróg, mleko odtłuszczone 0,5%-1%).
Co zjeść przed snem?
Propozycja kolacji dla cukrzyka może składać się z kromki żytniego chleba, masła, sera żółtego, twarogu, chudej wędliny, pomidora, sałatki owocowej (na bazie owoców z niskim IG), czy ryżu z warzywami. Przed spożyciem posiłku osoby chorujące na cukrzycę powinni dostosować wartość glikemiczną do bieżącego poziomu cukru.
Cukrzyca ciążowa – co jeść przed snem?
Kobiety w ciąży, u których zdiagnozowano cukrzycę ciążową powinny znacząco przestrzegać diety, by nie pogorszyć stanu zdrowia. Pacjentkom w ciąży zaleca się spożywanie dwóch lżejszych, wieczornych posiłków. Drugi z nich, jako przekąska, powinien być przyjmowany tuż przed snem, najlepiej w postaci surowych warzyw i węglowodanów złożonych. Dobrym przykładem są tutaj produkty zbożowe pełnoziarniste, które są wolniej trawione przez organizm człowieka, a tym samym zmniejszają ryzyko wystąpienia hipoglikemii nocnej i ketogenezy.
Problemy ze snem u osób z cukrzycą
Nadwaga u diabetyków oraz zbyt wysoki, jak i zbyt niski poziom cukru we krwi, są powodem zaburzenia snu. Osoby chore zazwyczaj zauważają:
- większą potrzebę oddawania moczu w nocy,
- bezdech senny, czyli przerwy w dostarczaniu tlenu do organizmu objawiający się chrapaniem (nadmiar wagi powoduje ucisk w klatce piersiowej, co skutkuje przepływem powietrza podczas oddychania, także w czasie snu),
- zespół niespokojnych nóg powstający na skutek niedoboru żelaza, problemów z nerkami i zawyżonego poziomu glukozy we krwi.
Wszystkie powyższe schorzenia mogą prowadzić do problemów ze snem, a w efekcie do gorszego samopoczucia. Dlatego osoby borykające się z tego typu objawami powinny jak najszybciej skontaktować się z lekarzem prowadzącym i wdrożyć odpowiednie leczenie.
Cukrzyca powodem bezsenności – jak zasnąć?
Pacjenci cierpiący na cukrzycę i mający problemy ze snem powinni:
- stosować odpowiednią dietę i na kolację przyjmować produkty z niskim IG, dużą zawartością składników odżywczych i witamin,
- ograniczać picie napojów i produktów na bazie kofeiny przed pójściem spać,
- wykonywać regularny wysiłek fizyczny,
- wprowadzić systematyczne badania lekarskie.
Ponadto diabetycy cierpiący na bezsenność powinni skontaktować się z lekarzem w celu ustalenia przyczyny braku snu i wprowadzenia właściwego leczenia. W czasie wizyty lekarskiej trzeba poinformować specjalistę o codziennym trybie życia, nawykach żywieniowych i obecnie występujących chorobach. Lekarz może przepisać leki uspokajające, ułatwiające zasypianie, np. z grupy benzodiazepin. W razie konieczności, może też wypisać skierowanie do poradni psychologicznej lub psychiatrycznej.
