Leki na migrenę

Najważniejsze informacje:

• Migrena jest złożonym schorzeniem neurologicznym, dlatego wymaga wszechstronnego podejścia do leczenia i wykorzystania leków dostosowanych do indywidualnych potrzeb pacjenta.
• W terapii migreny wykorzystuje się leki przeciwbólowe, przeciwmigrenowe i profilaktyczne. 
• Współczesne leki na migrenę przynoszą zadowalające efekty w leczeniu doraźnym większości pacjentów. 
• Wśród leków stosowanych profilaktycznie, przy migrenie o charakterze przewlekłym,  nowe perspektywy daje zastosowanie przeciwciał monoklonalnych anty-CGRP.

Leki na migrenę mogą wpływać na znaczną poprawę jakości życia wielu pacjentów. Współczesne preparaty lecznicze mają na celu nie tylko łagodzenie objawów migreny, czy skracanie czasu ataku, ale również zmniejszanie częstotliwości epizodów. W leczeniu przypadłości wykorzystuje się różne leki, począwszy od ogólnodostępnych przeciwbólowych i NLPZ, przez specjalistyczne leki przeciwmigrenowe, czy profilaktycznie podawane beta-blokery i antydepresanty, aż po nowoczesne przeciwciała monoklonalne. Wybór odpowiedniego leku na migrenę zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta, a przede wszystkim nasilenia dolegliwości bólowych i objawów towarzyszących oraz częstości występowania migreny.

Leki na migrenę:

• Sumatriptan Medical Valley
• Divascan
• Imigran
• Vydura
• Relpax
• Flunarizinum WZF
• Propranolol Accord
• ApoMigra
• Beto 50 ZK
• Almozen

Co na migrenę? Farmakologiczne zwalczanie przypadłości

Migrena może wpływać na jakość życia pacjenta oraz jego funkcjonowanie w społeczeństwie – prace, relacje i codzienne aktywności. Dlatego ważne jest, aby podjąć działania prowadzące do  zmniejszania nasilenia objawów. Stosowanie leków na migrenę ma na celu nie tylko łagodzenie bólu i towarzyszących dolegliwości, ale również pomaga kontrolować częstotliwość i nasilenie ataków. Leczenie farmakologiczne jest szczególnie ważne dla pacjentów, którzy doświadczają regularnych, lub bardzo ciężkich migren, zakłócających ich życie codzienne.

W zależności od potrzeb pacjenta i decyzji lekarza, w terapii przypadłości stosuje się doraźne leki na migrenę, które mają działanie łagodzące ból, oraz leki profilaktyczne, których zadaniem jest zmniejszanie częstotliwości ataków migreny. 

Jakie leki na migrenę – podział

Różnorodność dostępnych leków na migrenę pozwala na dostosowywanie odpowiedniej terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta. Szeroki wachlarz leków dostępnych na rynku oznacza, że lekarze i pacjenci mają do wyboru wiele opcji, ale niekiedy znalezienie metody przynoszącej zadowalające efekty, wymaga eksperymentowania z różnymi preparatami. Leczenie odbywa się zawsze pod kontrolą lekarza i wymaga dobrej komunikacji pomiędzy pacjentem, a specjalistą. 

W leczeniu migreny wykorzystuje się leki doraźne (przeciwbólowe i przeciwmigrenowe) oraz leki profilaktyczne. 

Doraźne (objawowe) leki na migrenę stosowane do zmniejszania dolegliwości lub skracania migreny:

• leki przeciwbólowe o ogólnym działaniu:

• paracetamol,
• kwas acetylosalicylowy, 
• niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen, ketoprofen, diklofenak), 
• opioidy (w wyjątkowych przypadkach, np. tramadol, kodeina),
• leki przeciwmigrenowe oddziałujące na mechanizmy odpowiedzialne za migrenę:
• ergotamina (alkaloid sporyszu) i jej pochodne – dihydroergotamina, dihydroergotoksyna,
• tryptany – sumatryptan, zolmitryptan, frowatryptan, eletryptan, naratryptan

Leki profilaktyczne przyjmowane są regularnie, aby zmniejszyć częstotliwość ataków. Wskazaniem do przyjmowania większości z nich są inne schorzenia, jednak wykorzystuje się je również w profilaktyce migreny:

• beta-blokery – stosowane m.in. w leczeniu nadciśnienia i dławicy piersiowej, np. propranolol, metoprolol,
• antydepresanty – przede wszystkim zawierające amitriptilinę,
• leki przeciwpadaczkowe zawierające topiramat,
• przeciwciała monoklonalne anty-CGRP – erenumab, fremanezumab.

Skuteczny lek na migrenę – charakterystyka preparatu 

Ze względu na złożoność i dokuczliwość objawów leczenie migreny wymaga zastosowania preparatów przynoszących efekty w leczeniu większości pacjentów. Wśród cech charakterystycznych skutecznych leków na migrenę można wyróżnić:

• szybkie działanie – migrenowy ból głowy często jest intensywny i obezwładniający, dlatego szybkość działania leku może mieć istotne znaczenie dla pacjenta, 
• długotrwałość efektów – atak migreny może trwać przez kilka godzin lub dni, dlatego lek powinien mieć długotrwałe działanie, 
• celowane działanie – lek powinien działać na mechanizmy przyczyniające się do wystąpienia objawów migreny, 
• minimalne skutki uboczne – brak działań niepożądanych ma szczególne znaczenie dla pacjentów, którzy doświadczają częstych epizodów migreny.

Należy pamiętać, że wybór odpowiedniego leku na migrenę zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta i zawsze powinien być skonsultowany z lekarzem.

Kiedy stosuje się tabletki na migrenę? 

Migrena to choroba manifestująca się przede wszystkim bólami głowy, ale również innymi objawami, takimi jak nudności, wymioty czy nadwrażliwość na światło i dźwięk. Atak migreny często powoduje znaczny dyskomfort i utrudnia codzienne funkcjonowanie. Tabletki, czyli preparaty doustne, są najczęściej przyjmowaną formą leków na migrenę (dostępne są również aerozole, czopki i iniekcje). Ich stosowanie zależy od kilku czynników, przede wszystkim:

• nasilenia dolegliwości bólowych,
• częstotliwości epizodów migreny,
• objawów towarzyszących atakom, 
• progu bólu pacjenta i wpływie dolegliwości na codzienne funkcjonowanie, 
• działania ogólnodostępnych leków przeciwbólowych (jeśli jest wystarczające, nie ma konieczności przyjmowania specyficznych leków przeciwmigrenowych),
• chorób towarzyszących migrenie i przyjmowanych leków (niekiedy mogą występować interakcje stanowiące przeciwwskazanie do stosowania leków przeciwmigrenowych).

Decyzję o konieczności zastosowania leków na migrenę podejmuje lekarz.

Leki na migrenę na receptę – sposób na dokuczliwe dolegliwości

Ataki migrenowe mogą być niezwykle dokuczliwe, a w wielu przypadkach ból nie ustępuje po zastosowaniu ogólnodostępnych leków przeciwbólowych. W takich sytuacjach lekarz może wystawić receptę na specjalistyczne leki na migrenę, takie jak:

• tryptany – selektywni antagoniści określonych receptorów w mózgu, wywołują skurcz naczyń i zmniejszają okołonaczyniowy stan zapalny (np. ApoMigra, Frimig, Imigran, Sumamigren, Zolmiles),
• ergotamina (i pochodne) – blokuje receptory alfa-adrenergiczne, wywołuje skurcz naczyń krwionośnych i zmniejsza ból (np. Coffecorn Forte, Coffecorn Mite).

W leczeniu migreny stosuje się również inne preparaty o działaniu profilaktycznym, np. beta-blokery (np. propranolol), antydepresanty (np. amitriptilina), leki przeciwpadaczkowe (topiramat) oraz przeciwciała monoklonalne anty-CGRP (np. erenumab), które zmniejszają częstotliwość ataków. Profilaktyka migreny ma szczególne znaczenie u pacjentów z przewlekłą przypadłością.

Co na bóle migrenowe? Leki na migrenę bez recepty

Dla wielu osób, które doświadczają sporadycznych lub łagodnych ataków migreny, leki bez recepty mogą być wystarczające w celu złagodzenia objawów. Należy pamiętać o dawkowaniu zgodnym z zaleceniami lekarza lub producenta leku. Ponieważ duże znaczenie ma czas przyjęcia leków przeciwbólowych (najlepiej jeszcze przed wystąpieniem bólu), pewną poprawę efektów może zapewnić aura poprzedzająca atak migreny. 

Leki na migrenę, wykorzystywane w łagodzeniu bólu, dostępne bez recepty to: paracetamol, kwas acetylosalicylowy, niesteroidowe leki przeciwzapalne (ibuprofen, ketoprofen).

Dostępne są również leki kombinowane, które zawierają paracetamol lub ibuprofen w połączeniu z innymi substancjami, takimi jak kofeina, czy kodeina, które mogą wzmacniać działanie przeciwbólowe.

Należy pamiętać, że przed zażyciem jakiegokolwiek leku należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Nowe leki na migrenę. Tryptany w walce z bólem

Tryptany stanowią jedną z dwóch grup leków przeciwmigrenowych (obok alkaloidu sporyszu – ergotaminy). Działają poprzez zwężanie naczyń krwionośnych w mózgu i blokowanie pewnych ścieżek bólowych w centralnym układzie nerwowym.

Tryptany są selektywnymi antagonistami receptorów serotoninowych (5-HT1B i 5-HT1D) i wywołują skurcz naczyń krwionośnych. Ich zadaniem jest nie tylko łagodzenie bólu, ale głównie przerwanie ataku migreny. Tryptany stosuje się u pacjentów niewrażliwych na działanie ogólnodostępnych leków przeciwbólowych.

Wśród tryptanów wykorzystywanych w produkcji leków na migrenę można wyróżnić: sumatryptan, zolmitryptan, frowatryptan, eletryptan i naratryptan.

Co jest dobre na migrenę? Leki naturalne i preparaty ziołowe

W świecie medycyny konwencjonalnej migrena leczona jest zwykle za pomocą silnych preparatów farmakologicznych, których zadaniem jest łagodzenie objawów, przerwanie ataku lub zapobieganie epizodom. Jednak nie każdy pacjent decyduje się na zastosowanie klasycznego leczenia migreny. Niektórzy skłaniają się ku naturalnym rozwiązaniom, które mogą pomóc w łagodzeniu dolegliwości. Wśród naturalnych metod przydatnych w leczeniu migreny można wyróżnić:

• złocień maruna – wykorzystywany w ziołolecznictwie na wiele dolegliwości, m.in. migrenę, 
• chmiel – ma działanie uspokajające, zmniejszające napięcie i ból głowy, 
• imbir – ma działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwwymiotne, 
• stokrotka – zmniejsza przepuszczalność naczyń krwionośnych i może zmniejszać ból, 
• lawenda – może pomóc w łagodzeniu napięcia i zmniejszaniu bólu głowy.

Naturalne metody mogą być pomocne przy łagodnych dolegliwościach lub działać wspomagająco przy stosowaniu konwencjonalnych terapii. Należy skonsultować się wcześniej z lekarzem lub farmaceutą, ponieważ mogą występować interakcje pomiędzy lekami a preparatami ziołowymi. 

Najnowsze leki na migrenę – szansa dla pacjentów

Migrena, mimo że jest chorobą znaną od wieków, wciąż stanowi wyzwanie dla lekarzy i pacjentów. Osoby z migreną często borykają się nie tylko z intensywnym bólem, ale również z trudnościami w codziennym funkcjonowaniu, które mogą prowadzić do obniżenia jakości życia, problemów w relacjach interpersonalnych czy komplikacji w życiu zawodowym. Złożona etiologia migreny oraz indywidualne reakcje pacjentów na różne formy leczenia sprawiają, że wciąż poszukuje się skuteczniejszych i bardziej uniwersalnych metod leczenia. 

Rozwój nauki pozwolił na dokładniejsze poznanie mechanizmów powstawania migreny, co umożliwiło opracowanie leków oddziałujących na konkretne receptory i wywoływanie pożądanych reakcji, takich jak ustąpienie bólu lub zapobieganie atakom migreny.

Refundowane leki na migrenę

Specyficzne leki przeciwmigrenowe, takie jak tryptany i ergotamina nie są refundowane dla pacjentów. Natomiast refundacją objęte są niektóre leki stosowane profilaktycznie w leczeniu migreny. W przypadku pacjentów z migreną refundacja obejmuje wyłącznie propranolol.

Warto dodać, że 1 lipca 2022 roku Ministerstwo Zdrowia rozpoczęło realizację pionierskiego programu lekowego skierowanego do pacjentów z migreną przewlekłą. W ramach I linii leczenia pacjenci mają dostęp do refundacji iniekcji toksyny botulinowej typu A. Jeżeli nie przyniesie ona oczekiwanych rezultatów, w ramach II linii leczenia refundowane są przeciwciała monoklonalne – erenumab lub fremanezumab – blokujące białko CGRP, które stanowi mediator w patofizjologii migreny.

Zakwalifikowanie się do programu lekowego wymaga spełnienia określonych kryteriów (poza migreną przewlekłą), m.in. wymaga od pacjenta przedstawienia dzienniczka bólów głowy prowadzonego przez co najmniej ostatnie trzy miesiące oraz dokumentacji potwierdzającej wcześniejsze próby leczenia profilaktycznego migreny przewlekłej. 

Inicjatywa Ministerstwa Zdrowia związana z refundacją leczenia migreny przewlekłej to ważny krok w kierunku poprawy jakości życia pacjentów. Program realizowany jest przez ośrodki  certyfikowane przez Towarzystwo Leczenia Bólów Głowy.