U kogo najczęściej występują migreny? Dlaczego kobiety są bardziej narażone?

Migrena to powszechna choroba nerwowo-naczyniowa, zaliczająca się do samoistnych bólów głowy. Jest jedną z najczęstszych chorób przewlekłych, z którą zmaga się od 3 do 10% światowej populacji. W Polsce na migrenę może cierpieć nawet osiem milionów osób i choć nie stanowi ona zagrożenia życia, skutecznie utrudnia życie pacjentów. Objawia się bólami trwającymi nawet do 72 godzin, zaburzeniami wzroku, nadwrażliwością na światło, hałas i zapachy.

Co to jest migrena?

Etiologia choroby nie została jeszcze do końca poznana. Istnieje hipoteza wyjaśniająca mechanizm jej powstawania. Jest to hipoteza nerwowo-naczyniowa, która określa migrenę jako zaburzenie czynności układów modulowania bólu, które wpływają na wysyłanie informacji czuciowych z naczyń krwionośnych głowy do mózgu. Objawiają sie nadwrażliwością na hałas, światło oraz zapachy. Mechanizm ten prowadzi do gwałtownego skurczu, a następnie do rozkurczenia naczyń krwionośnych w mózgu, co odbierane jest jak ból głowy.

Kto choruje na migrenę?

Pierwsze objawy migrenowego bólu głowy mogą pojawić się w dzieciństwie, w okresie przed dojrzewaniem, z częstotliwością 4-5% chłopców i dziewcząt do 12. roku życia. Rozwój choroby występuje między 25. a 55. rokiem życia. Największa uciążliwość choroby występuje około 40. roku życia. Częściej na migrenę chorują kobiety, a ta dysproporcja pogłębia się po okresie dojrzewania. Choroba ustępuje wraz z postępującym starzeniem i menopauzą, zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Czasami może ustąpić w czasie ciąży. Głównym czynnikiem ryzyka wystąpienia choroby jest występowanie migreny w rodzinie. Predysponować do pojawienia się migreny może również niedoczynność tarczycy, nadciśnienie, zaburzenia snu i otyłość.

Migrena — przyczyny

Należy pamiętać, że przyczyny choroby są złożone. Czynniki prowokujące pojawienie się migreny to m.in. stres, niektóre produkty spożywcze, mała podaż płynów, zbyt długie przerwy między posiłkami, czynniki hormonalne i atmosferyczne, hałas, silne zapachy i światło, nadużywanie leków czy zmiana rytmu snu. Składniki diety, które mogą wywołać napad to tyramina (sery pleśniowe i długo dojrzewające, ryby, pepperoni, salami, przejrzałe banany, czekolada), wino, glutaminian sodu, barwniki. Często migrena występuje przy połączeniu czynnika produktowego z innym czynnikiem poza żywieniowym. Nie istnieje uniwersalna lista pokarmów, która sprawdzi się u każdej cierpiącej na migrenę osoby. Spożywane produkty powinny być świeże i jak najkrócej przechowywane, aby uniknąć wzrostu ilości tyraminy. Warto prowadzić dzienniczek, w którym pacjent zaznacza napady migreny, z uwzględnieniem spożytych pokarmów, co we współpracy z lekarzem specjalistą pomoże uważniej obserwować organizm. 

Inne czynniki odpowiedzialne za migrenowy ból głowy

Główną zasadą diety osób chorujących na migrenę jest regularność posiłków, tak aby nie dopuścić do uczucia głodu, ponieważ spadek poziomu glukozy we krwi może wywołać atak bólu. Warto nosić przy sobie zdrową przekąskę, która uratuje chorego na wypadek głodu. Posiłki powinny składać się z węglowodanów złożonych, z których glukoza wolniej się uwalnia, dając uczucie sytości na dłużej. 

Ważne jest również odpowiednie nawodnienie organizmu, ponieważ odwodnienie prowokuje migrenę. Wśród osób, które regularnie piją kawę, częściej pojawiają się napady bólu. W niektórych przypadkach nawet pestki dyni, owoce cytrusowe lub orzechy mogą wywołać migrenę. Kolejne czynniki odpowiedzialne za napady to zbyt krótki lub długi sen, rozregulowane ciśnienie, dodatkowe obowiązki lub intensywny wysiłek fizyczny. Jednak systematyczna aktywność fizyczna jest wskazana do radzenia sobie ze stresem, więc osobom mało aktywnym rekomenduje się stopniowe zwiększanie aktywności fizycznej.