Najważniejsze informacje:
Grzybicę pochwy mogą spowodować zarówno zaniedbania higieniczne, jak i różne procesy chorobowe toczące się w organizmie, które przebiegają równolegle ze spadkiem odporności czy zmianami hormonalnymi. Jest to jednostka chorobowa o dużej tendencji do nawracania i dotyka większość kobiet przynajmniej raz w życiu.
Co sprawia, że dochodzi do rozwoju grzybicy pochwy? Jakie są jej objawy? Czy infekcja pochwy może rozprzestrzenić się na w głąb dróg rodnych? Jakie jest ryzyko związane z kandydozą u kobiet w ciąży? Tutaj przeczytasz wszystko, co trzeba wiedzieć na temat cech klinicznych i przyczyn drożdżycy pochwy, a także towarzyszących jej dolegliwości.
Grzybica pochwy jest najczęstszą infekcją intymną u kobiet. W większości przypadków zakażenie wywołują drożdżaki z gatunku Candida albicans, dlatego w nomenklaturze medycznej ten rodzaj infekcji funkcjonuje również pod dwoma innymi nazwami: kandydozy pochwy i drożdżycy pochwy.
Do grzybicy pochwy dochodzi na skutek zaburzenia równowagi w naturalnej mikroflorze, która oprócz dobroczynnych, budujących odporność pałeczek kwasu mlekowego (Lactobacillus) może zawierać różne patogeny chorobotwórcze, np. drożdżaki. Namnażające się patogeny naruszają barierę ochronną pochwy i zasiedlają nabłonek, a w konsekwencji kwaśne pH ulega zmianie w kierunku zasadowego. Tak rozpoczęta infekcja intymna rozwija się szybko i – nieleczona – wywołuje różne powikłania.
Stan zapalny obejmuje przeważnie nie tylko pochwę, ale również srom. Niekiedy przesuwa się w głąb dróg rodnych (do kanału szyjki macicy, jajowodów, jajników). Dlatego też z kandydozą pochwy ściśle związane są takie jednostki chorobowe jak grzybica warg sromowych czy zapalenie przydatków.
Grzybicze zapalenie pochwy może spotkać każdą kobietę wiele razy w ciągu całego życia – bez względu na wiek czy jakiekolwiek uwarunkowania zewnętrzne. Zdarza się zarówno u dzieci (w tym niemowląt), jak i u pań wchodzących w okres menopauzy. Na infekcje pochwy szczególnie narażone są jednak kobiety aktywne seksualnie, będące w wieku prokreacyjnym, co wynika z częstotliwości stosunków płciowych oraz zmienności partnerów.
Gdy dochodzi do rozwoju grzybicy pochwy, przyczyny infekcji najczęściej okazują się złożone. Ryzyko infekcji zwiększają takie czynniki jak:
Dolegliwości związane ze stanem zapalnym pochwy o podłożu grzybiczym bywają bardzo uciążliwe i nie zawsze w sposób jednoznaczny wskazują na drożdżycę. Mają charakter ostry i utrzymują się przez co najmniej kilka dni. Mogą ulegać zmianom na różnych etapach infekcji, w zależności od przebiegu procesu zapalnego. Do głównych objawów grzybicy pochwy należą:
W przebiegu grzybiczego zapalenia pochwy na powierzchni błony śluzowej miejsc intymnych powstają białawe ogniska w postaci mlecznych nalotów. Pod nimi kryje się żywoczerwony rumień. Zmiany są tkliwe i lekko obrzęknięte, ale – drażnione szorstkim ręcznikiem czy rozdrapywane – przekształcają się w rozległe rany, które łatwo ulegają nadkażeniom. Świąd pochwy, ból i pieczenie nasilają się w trakcie korzystania z toalety, podczas stosunku oraz przy braniu ciepłej kąpieli. Biała wydzielina z pochwy przy grzybicy z reguły jest bardzo obfita. Nie ma żadnego charakterystycznego zapachu – za jej cechę rozpoznawczą uchodzi twarożkowata konsystencja.
Objawy infekcji mogą różnić się z zależności od lokalizacji stanu zapalnego. Zapalenie sromu wiąże się z uporczywym świądem zewnętrznych narządów płciowych. Grzybica na wargach sromowych często objawia się również występowaniem pleśniawek.
Grzybica pochwy jest trudna do odróżnienia od infekcji intymnych o innym podłożu, np. bakteryjnym, ze względu na podobny obraz kliniczny. Nie zawsze da się ją jednoznacznie zdiagnozować na podstawie samych objawów. Niemniej jednak w badaniu fizykalnym można określić kolor i zapach upławów, a te właściwości nieprawidłowej wydzieliny z pochwy wyglądają zupełnie inaczej w zależności od źródła infekcji.
Przy grzybiczym zapaleniu pochwy kolor wydzieliny jest zawsze biały, natomiast przy zakażeniu bakteryjnym może przybierać zabarwienie od białawego przez żółtawy i zielonożółty po szary. O ile upławy towarzyszące grzybicy pochwy nie mają zapachu, o tyle w przypadku waginozy zapach wydzieliny jest bardzo intensywny, określany jako „rybi”. Daje o sobie znać w szczególności w trakcie menstruacji i po współżyciu.
Co więcej, pieczenie, zaczerwienienie, świąd, ból i dyskomfort są zwykle bardziej nasilone w przebiegu grzybicy. Przy waginozie objawy te mogą w ogóle nie wystąpić (a przynajmniej nie wszystkie).
W przebiegu grzybiczego zapalenia pochwy występuje też inne pH (3,6–4,5) niż przy zapaleniu bakteryjnym (ponad 4,5). Wartość pH pochwy można sprawdzić w warunkach domowych, korzystając z testów (pasków wskaźnikowych) dostępnych w aptece.
By jednak mieć pewność co do pochodzenia niepokojących dolegliwości, zawsze należy skonsultować się z lekarzem. Warto zrobić to jak najszybciej i od razu wdrożyć odpowiednie leczenie, które pozwala uśmierzyć ból i świąd pochwy. Niezbędną e-receptę można otrzymać już po wywiadzie przeprowadzonym przez lekarza drogą teleporady.
Potrzebujesz szybkiej wizyty online? Umów się ze specjalistą za pośrednictwem serwisu Receptomat.pl, gdzie możesz otrzymać e-receptę na leki, m.in. Pimafucin, Fluconazole.
Grzybica pochwy potrafi wywołać powikłania – doprowadzić do stanu zapalnego narządów miednicy mniejszej, jajników, jajowodów czy macicy. Szczególnie niebezpieczna jest dla kobiet w ciąży. Grzybica pochwy w ciąży to bardzo częsta przypadłość. Może rozwinąć się na skutek zmian hormonalnych, które zachodzą w tym okresie w organizmie kobiety. Zmiany te prowadzą do podwyższenia pH pochwy i przekrwienia błony śluzowej, co sprzyja zaburzeniu flory bakteryjnej narządów rodnych.
Kobiety w ciąży z powodu mocno nasilonej kandydozy mogą doświadczyć poronienia, przedwczesnego porodu bądź przyjścia na świat dziecka o niskiej masie urodzeniowej. Grzybica w ciąży daje się jednak leczyć preparatami o dość wysokim profilu bezpieczeństwa, a więc – odpowiednio wcześnie wykryta i zwalczana zgodnie ze wskazaniami lekarza – nie stanowi dużego zagrożenia.
Każda infekcja intymna w ciąży powinna zostać wyleczona do momentu rozwiązania, ponieważ – jeśli poród odbywa się siłami natury – zachodzi ryzyko przeniesienia patogenów na noworodka. Dziecko z niewykształconym systemem odpornościowym, przechodząc przez kanał rodny, może łatwo zakazić się drożdżycą, która w pierwszej kolejności powoduje występowanie na wargach, dziąsłach, języku i wewnętrznej stronie policzków bolesnych pleśniawek, a następnie zajmuje układ pokarmowy i oddechowy.
Swędzenie i pieczenie pochwy w ciąży, a także zmieniona wydzielina, to objawy, które są wskazaniem do jak najszybszej wizyty u ginekologa. Upławy w ciąży mogą okazać się symptomem innej, poważniejszej infekcji intymnej niż grzybica pochwy.