Najważniejsze informacje:
- Nawracająca grzybica pochwy jest trudna do wyleczenia, ponieważ może wiązać się z niedoborami odporności organizmu lub innymi (często niezdiagnozowanymi) chorobami.
- Schemat leczenia nawracającej grzybicy pochwy opiera się na lekach z grupy azoli i na antybiotykach polienowych.
- Kompleksowe leczenie grzybicy o charakterze nawrotowym musi współwystępować z szeroko zakrojonymi działaniami profilaktycznymi, takimi jak restrykcyjne przestrzeganie higieny i zachowywanie diety.
Ciągle nawracająca grzybica pochwy jest przypadłością nie tylko uciążliwą, ale również niebezpieczną dla zdrowia całego organizmu. Potrafi dawać o sobie znać latami i prowadzić do powikłań w postaci zakażeń innych narządów. Jak sobie poradzić z nawracającą grzybicą pochwy? Oto najważniejsza wiedza w pigułce.
Nawracająca grzybica pochwy – przyczyny i objawy
O nawracającej grzybicy pochwy mówi się w przypadku gdy u danej osoby zakażenie grzybicze występuje 3–4 razy w ciągu roku. Skala problemu jest bardzo duża – nawrotów doświadcza nawet połowa kobiet po zaleczonej infekcji. Wskazuje się wiele przyczyn występowania zakażeń wtórnych:
- niedobory odporności, np. w przebiegu niektórych chorób (AIDS, nowotworu),
- osłabienie organizmu, np. po antybiotykoterapii,
- aktywne zakażenie u nieleczącego się partnera seksualnego,
- zaburzenia gospodarki cukrowej lub hormonalnej,
- długotrwałe utrzymywanie nieprawidłowych nawyków żywieniowych,
- nieprzestrzeganie zasad prawidłowej higieny intymnej,
- częste i nieostrożne korzystanie z toalet publicznych i miejsc takich jak basen, sauna czy jacuzzi.
Grzybica, o ile nie jest zakażeniem mieszanym (np. grzybiczo-bakteryjnym), za każdym razem objawia się tak samo. Wywołuje świąd i pieczenie pochwy, a także bezwonne upławy o serowatej konsystencji.
Szczególnie niebezpieczna jest nawracająca grzybica pochwy w ciąży, która należy do powszechnych przypadłości wśród ciężarnych. W skrajnych przypadkach prowadzi do pęknięcia pęcherza płodowego, a w trakcie porodu siłami natury może przenieść się na noworodka. Taka infekcja wymaga więc starannego leczenia prowadzonego pod okiem specjalisty.
Swój przypadek zwykle najlepiej omówić bezpośrednio z lekarzem. Specjalista przekazuje informacje, jak postępować z nawracającą grzybicą pochwy i przepisuje odpowiednie leki, jak np. Fluconazole, Pimafucin, Gynazol, Gyno-Pevaryl 150
Nawracającą grzybica pochwy – jakie badania wykonać?
Wtórne zakażenia wywołuje przeważnie ten sam szczep grzybów, który był przyczyną infekcji pierwotnej. Aby go zidentyfikować i wykluczyć współwystępowanie dodatkowego źródła zakażenia, trzeba poddać się badaniom mikrobiologicznym. Najlepiej wykonać posiew wydzieliny z pochwy i mykogram, który pozwala ocenić wrażliwość grzybów chorobotwórczych na leki. Warto również zastanowić się nad rozpoczęciem diagnostyki w kierunku cukrzycy, ponieważ nawracająca grzybica pochwy może stanowić jeden z pierwszych objawów tej choroby.
Nawracająca grzybica pochwy – leczenie i profilaktyka
Przy nawracającej grzybicy pochwy leczenie powinno być zaplanowane przez lekarza i prowadzone ściśle według jego wskazań. W kuracji kluczową rolę odgrywają preparaty przeciwgrzybicze z klotrimazolem, flukonazolem lub inną substancją z grupy azoli do stosowania miejscowego (w formie kremu, maści, globulek dopochwowych) bądź doustnego (w postaci tabletek). Drugą linię leczenia stanowią antybiotyki polienowe (np. nystatyna). Pomocniczo włącza się m.in. preparaty probiotyczne i zawierające kwas borowy.
Równie ważne jak właściwe leczenie jest zapobieganie kolejnym infekcjom. Przeciwdziałanie nawracającej grzybicy pochwy polega przede wszystkim na:
- dbałości o higienę intymną (podmywaniu się dwa razy dziennie – rano i wieczorem – ciepłą wodą i mydłem lub delikatnym żelem z kwasem mlekowym w składzie),
- używaniu wyłącznie własnych przyborów higienicznych, rezygnacji z gąbek i myjek gromadzących bakterie i grzyby oraz dokładnym suszeniu ręcznika (najlepiej na dworze),
- noszeniu przewiewnej bielizny z naturalnych materiałów (bawełny, lnu) i codziennej wymianie tej części garderoby na czystą,
- spaniu bez bielizny,
- unikaniu drażniących, perfumowanych kosmetyków i wkładek higienicznych,
- stosowaniu probiotyków dopochwowych w okresach obniżonej odporności i zwiększonej ekspozycji na drobnoustroje,
- wystrzeganiu się przygodnego seksu,
- zachowywaniu wstrzemięźliwości seksualnej aż do całkowitego wyleczenia infekcji u siebie i partnera,
- omijaniu saun, solariów, basenów i ogólnodostępnych toalet,
- rezygnacji z obcisłych spodni i rajstop,
- unikaniu wielogodzinnego siedzenia w jednym miejscu, które prowadzi do zwiększenia temperatury w okolicach intymnych.
Nawracająca grzybica pochwy – dieta przeciwgrzybicza
Odrębnego omówienia wymaga jeden z najważniejszych elementów profilaktyki przeciwgrzybiczej, czyli dieta ograniczająca cukry proste. W diecie tej nie powinno być żadnych słodyczy, słodzonych napojów, drożdżowych wyrobów cukierniczych ani niczego, co zawiera cukier (w tym produktów wysokoprzetworzonych). Akceptowalne są jedynie węglowodany złożone obecne w produktach pełnoziarnistych.
Należy też dbać o dużą podaż przeciwutleniaczy, zwłaszcza tych, które pochodzą z surowych warzyw (owoce można spożywać w ograniczonej ilości). Warzywa i owoce są źródłem witamin (D, E, B) oraz składników mineralnych (żelaza, cynku, selenu) wspomagających pracę układu odpornościowego.
