Najważniejsze informacje:
- Poszczególne typy zapalenia pochwy (bakteryjne, grzybicze, wirusowe, pasożytnicze, mieszane) dają różne objawy i mają odmienny przebieg.
- Najczęstsze – bakteryjne zapalenie pochwy – można rozpoznać po upławach o „rybim” zapachu.
- Wszystkie rodzaje infekcji intymnych wymagają diagnostyki i leczenia, ponieważ grożą niebezpiecznymi powikłaniami.
Czym jest infekcja intymna? Rodzaje zapalenia pochwy
Infekcja intymna to stan zapalny dróg rodnych spowodowany przez drobnoustroje chorobotwórcze. Najczęstszymi czynnikami wywołującymi zakażenia okolic intymnych są bakterie (ok. 50%) i grzyby (ok. 39%). Do infekcji dochodzi na skutek zaburzenia naturalnej flory bakteryjnej pochwy.
Wewnątrz pochwy panuje kwaśne pH, które stanowi zabezpieczenie przed patogenami. Bytująca tam mikroflora składa się w 95% z pałeczek kwasu mlekowego (Lactobacillus). Pozostałe 5% mikroorganizmów zasiedlających pochwę to bakterie, które – póki nadmiernie się nie rozmnożą – nie wywołują chorób. Jeśli jednak naturalne proporcje w składzie mikroflory ulegną zaburzeniu, łatwo może rozwinąć się zapalenie pochwy o podłożu bakteryjnym, grzybiczym, pasożytniczym, wirusowym lub mieszanym.
Bakteryjne zapalenie pochwy
Za zapalenie pochwy o charakterze bakteryjnym odpowiadają najczęściej beztlenowce z gatunku Gardnerella vaginalis bądź bakterie tlenowe takie jak Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Enterococcus faecalis czy Streptococcus agalactiae. Zakażenie objawia się wodnistymi upławami o białawym lub kremowym zabarwieniu, jednolitej strukturze i „rybim” zapachu. Współwystępują one z bólem, pieczeniem, świądem oraz obrzękiem śluzówki pochwy.
Grzybicze zapalenie pochwy
Grzybicze zapalenie pochwy w większości przypadków wywołują grzyby z rodzaju drożdżaków Candida albicans. Objawami tego typu infekcji (kandydozy) są swędzenie pochwy, upławy o „serowatym” wyglądzie i neutralnym zapachu, a także bolesność warg sromowych.
Pasożytnicze (pierwotniakowe) zapalenie pochwy
Pasożytnicze zapalenie pochwy oznacza przeważnie zakażenie rzęsistkiem pochwowym (Trichomonas vaginalis). Infekcja może przebiegać bezobjawowo lub manifestować się: pienistymi, zielonkawożółtymi upławami o nieprzyjemnym zapachu, świądem pochwy, bólem w podbrzuszu oraz w okolicy cewki moczowej, jak również częstym oddawaniem moczu.
Wirusowe zapalenie pochwy
Zapalenie pochwy typu wirusowego może być związane z zakażeniem wirusem Herpes simplex (HSV-2) lub brodawczaka ludzkiego (HPV). Obydwa rodzaje infekcji wiążą się z występowaniem zmian skórnych na zewnętrznych narządach płciowych (i nie tylko), tj. pęcherzyków, brodawek lub kłykcin kończystych o kalafiorowatym kształcie. Opryszczce pochwy wywołanej przez wirus Herpes mogą towarzyszyć ropno-śluzowe upławy.
Wirusowe zapalenie pochwy
Zapalenie pochwy typu wirusowego może być związane z zakażeniem wirusem Herpes simplex (HSV-2) lub brodawczaka ludzkiego (HPV). Obydwa rodzaje infekcji wiążą się z występowaniem zmian skórnych na zewnętrznych narządach płciowych (i nie tylko), tj. pęcherzyków, brodawek lub kłykcin kończystych o kalafiorowatym kształcie. Opryszczce pochwy wywołanej przez wirus Herpes mogą towarzyszyć ropno-śluzowe upławy.
Mieszane zapalenie pochwy
Infekcje intymne przeważnie są zakażeniami izolowanymi, ale zdarzają się wśród nich również tzw. infekcje mieszane. Wówczas błona śluzowa pochwy zostaje zaatakowana przez dwa rodzaje mikroorganizmów jednocześnie, np. grzyby i bakterie. Ma to swoje odbicie w objawach, np. dynamicznej zmianie charakteru upławów.
Bakteryjne czy grzybicze zapalenie pochwy – jak je odróżnić?
Stany zapalne pochwy, choć różnią się między sobą w zależności od źródła zakażenia, mogą dawać bardzo podobny obraz kliniczny. Samodzielnie rozpoznanie typu infekcji intymnej, na podstawie samych objawów, jest więc bardzo trudne. By poprawnie zidentyfikować rodzaj zakażenia, należy poddać się diagnostyce medycznej.
Polega ona przede wszystkim na wykonaniu badania fizykalnego okolicy objętej zapaleniem. Podczas takiego badania lekarz ocenia wygląd zaognionego obszaru i wydzieliny z pochwy. Za pomocą specjalnej szpatułki może też pobrać wymaz wydzieliny do oceny mikrobiologicznej. Dzięki bakteriologicznemu wymazowi z pochwy z antybiogramem da się wskazać konkretny rodzaj patogenów obecnych w wydzielinie z pochwy oraz określić ich wrażliwość na antybiotyki.
