Czy depresja jest zapisana w genach? Często dochodzi do powtarzania się chorób i zaburzeń psychicznych w rodzinach, gdzie występują one w kolejnych pokoleniach. Geny mają wpływ na skłonność do pojawienia się depresji, jednak nie są one jedyną przyczyną jej powstawania. Jakie znaczenie mają geny w dziedziczeniu tej choroby? Czy depresja matki oddziałuje na stan psychiczny dziecka?
Depresja a geny
Traumatyczne wydarzenia przyczyniają się do zajścia zmian w metylacji DNA. To natomiast zaburza regulację ekspresji kortyzolu (hormonu stresu). Wówczas dochodzi do obniżenia zdolności radzenia sobie ze stresującymi okolicznościami. Mutacja genu odpowiedzialnego za taki mechanizm (np. FKBP5) prowadzi do wystąpienia depresji, nieprawidłowości, które są związane z zaburzeniami lękowymi lub stresem pourazowym. Zmiany tworzące się w wyniku stresu nie dotyczą wyłącznie samych osób, które przeżyły traumę, ale również następnych pokoleń.
Depresja — dziedziczenie
Pokrewieństwo z osobami chorymi na depresję nie oznacza automatycznego zachorowania na to schorzenie w późniejszym wieku. Natomiast stwierdza się wzmożoną skłonność na wystąpienie zaburzeń depresyjnych u krewnych pierwszego stopnia. U tych osób dochodzi do wyższego prawdopodobieństwa rozwoju depresji (od 15% do 30%) niż u dzieci mających zdrowych rodziców.
Obciążenie genetyczne wykazuje wpływ również na wiek, w którym widoczne są pierwsze objawy choroby. Stwierdzono, że u osób mających krewnych ze zdiagnozowaną depresją symptomy tej dolegliwości występują w młodszym wieku niż u pacjentów, którzy nigdy nie mieli w rodzinie przypadków depresji. Warto mieć na uwadze fakt, iż do zwiększonego ryzyka rozwoju zaburzeń afektywnych jednobiegunowych u dzieci przyczynia się także niższy wiek rodziców dotkniętych chorobą.
Depresja dwubiegunowa — dziedziczenie
Istnieje wiele rozpoznanych, a również ciągle badanych czynników, które warunkują powstanie oraz rozwój choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD). Przedstawia się je np. w modelu biopsychospołecznym. Uwzględnia on czynniki biologiczne, czyli genetyczne, środowiskowe, psychologiczne oraz społeczne. Elementy genetyczne należą zatem zaledwie do jednych z wielu czynników uczestniczących w rozwoju ChAD. Jednak w sytuacji wystąpienia tej choroby przywiązuje się istotną uwagę do podłoża genetycznego. Gdy na chorobę afektywną dwubiegunową cierpi jedno z członków bliskiej rodziny, to u konkretnej osoby dochodzi do zwiększenia ryzyka zachorowania na to schorzenie.
Warto natomiast pamiętać, że w przypadku zdiagnozowania choroby u obojga rodziców, ryzyko to dochodzi do około 75%. Mimo tego ChAD nie musi wystąpić.
Depresja, geny i diagnoza
Jeżeli któryś z członków najbliższej rodziny cierpi na depresję, należy zwracać uwagę na ewentualne pojawienie się u siebie charakterystycznych objawów. Gdy to nastąpi, trzeba sięgnąć po pomoc specjalistyczną (najlepiej psychiatryczną), aby zapobiec dalszemu rozwojowi choroby.
Rozpocznij e-konsultację lekarską
z opcją Recepty Online
bez wychodzenia z domu.