Leki na łysienie i wypadanie włosów

Najważniejsze informacje:

• Leki na łysienie hamują nadmierne wypadanie włosów i pobudzają wzrost nowych.
• W leczeniu łysienia androgenowego zastosowanie znajdują minoksydyl, finasteryd i dutasteryd. Lekami na łysienie są też leki antyandrogenowe – spironolakton, flutamid i octan cyproteronu. 
• Inne leki wykorzystywane w farmakoterapii zawierają prednizolon (glikokortykosteroid) i cyklosporynę (lek immunosupresyjny).
• Lek na rzadkie włosy i takie, które wypadają w nadmiarze, należy stosować przez co najmniej kilka miesięcy, aby uzyskać pełne korzyści terapeutyczne.

Współczesna medycyna oferuje nie tylko radykalne metody leczenia, jak przeszczep włosów, ale również szereg terapii farmakologicznych, które mogą być skuteczne przy nadmiernym wypadaniu włosów. Co na wypadające włosy może pomóc w zależności od rodzaju łysienia? W artykule przyjrzymy się najczęściej stosowanym lekom na łysienie, ich działaniu, postaciom oraz sposobom stosowania. 

Łysienie – leki na receptę, bez recepty i suplementy

Łysienie, czyli alopecja, to nadmierna utrata włosów, która może mieć różne formy i przyczyny. W zależności od typu łysienia u mężczyzn i kobiet, stosowane są różne metody terapeutyczne. 

W leczeniu łysienia dostępne są zarówno leki na receptę, jak i bez recepty. Leki na receptę, takie jak finasteryd i dutasteryd, blokują enzym przekształcający testosteron w dihydrotestosteron (DHT), co pomaga w leczeniu łysienia androgenowego, jednak wymaga nadzoru lekarza. 

Wydawanymi wyłącznie na receptę lekami na łysienie są też leki antyandrogenowe – spironolakton, flutamid i octan cyproteronu. Również aby wykupić w aptece lek z prednizolonem (glikokortykosteroidem) i cyklosporyną (lek immunosupresyjny) niezbędna jest recepta.

Leki na łysienie bez recepty, na przykład minoksydyl, działają miejscowo, stymulując wzrost włosów – mieszki włosowe są lepiej ukrwione. Choć minoksydyl jest dostępny bez recepty, konsultacja z lekarzem jest zalecana dla zapewnienia skuteczności i bezpieczeństwa terapii.

Bez recepty kupić można również suplementy, które wspomagają leczenie łysienia

Finasteryd – inhibitor 5α-reduktazy testosteronu

Finasteryd jest lekiem, który działa poprzez hamowanie enzymu 5-alfa-reduktazy, odpowiadającego za konwersję testosteronu do dihydrotestosteronu (DHT). DHT jest kluczowym hormonem wpływającym na łysienie androgenowe (łysienie typu androgenowego).

Nadmiar DHT prowadzi do miniaturyzacji mieszków włosowych, co skutkuje coraz cieńszymi i krótszymi włosami oraz ich wypadaniem. Redukując stężenie DHT, finasteryd przeciwdziała tym negatywnym zmianom, co może prowadzić do poprawy kondycji mieszków włosowych. Dzięki temu dochodzi do regeneracji i wzrostu nowych włosów, a także zatrzymania dalszego wypadania. 

Ten lek na łysienie wykorzystuje się wyłącznie w leczeniu mężczyzn (w leczeniu łysienia typu męskiego) – nie jest zazwyczaj zalecany do stosowania u kobiet z powodu ryzyka działań niepożądanych.

Postać i sposób stosowania finasterydu na łysienie

Finasteryd jest dostępny w formie tabletek, zazwyczaj o dawce 1 mg. Zaleca się przyjmowanie jednej tabletki codziennie, aby osiągnąć maksymalne efekty terapeutyczne. 

Lek ten jest szczególnie skuteczny w leczeniu łysienia androgenowego u mężczyzn, gdzie działa systemowo, blokując enzym odpowiedzialny za produkcję dihydrotestosteronu (DHT). Tabletkę należy połykać w całości, bez rozgryzania, popijając wodą, najlepiej o tej samej porze dnia, co ułatwia utrzymanie regularności stosowania.

Podobnie jak w przypadku minoksydylu, pełne efekty stosowania finasterydu mogą być zauważalne dopiero po kilku miesiącach. Wstępne rezultaty pojawiają się zwykle po około 3-6 miesiącach regularnego przyjmowania leku, a pełne korzyści widoczne są zazwyczaj po 6-12 miesiącach terapii. 

Konieczna dla sukcesu leczenia jest jego kontynuacja przez zalecany czas. Nagłe przerwanie kuracji może prowadzić do utraty odzyskanych włosów. 

Przeciwwskazania do stosowania finasterydu w leczeniu łysienia

Finasteryd (inhibitor 5-alfa-reduktazy) nie jest przeznaczony dla:

• kobiet w ciąży, ponieważ może powodować wady wrodzone u płodu, 
• osób z chorobami wątroby, w tym z przewlekłą niewydolnością wątroby, ponieważ może pogorszyć funkcję wątroby,
• uczulonych na finasteryd lub którykolwiek z jego składników – lek na łysienie może prowadzić do reakcji alergicznych, takich jak wysypka czy obrzęk.
• osób mających poważne problemy z układem moczowym – finasteryd może wpływać na wyniki badań i prowadzone leczenie.

Działania niepożądane leku na łysienie androgenowe

Finasteryd, jak każdy lek, może wywoływać działania uboczne, w tym takie jak:

• zaburzenia seksualne – mogą wystąpić problemy takie jak obniżone libido, trudności z erekcją lub problemy z ejakulacją,
• zmiany nastroju – u niektórych pacjentów możliwe są zmiany nastroju, w tym depresja,
• powiększenie piersi – w rzadkich przypadkach może dojść do powiększenia piersi i bolesności sutków u mężczyzn,
• problemy z funkcjonowaniem wątroby – finasteryd może wpływać na funkcję wątroby, dlatego zaleca się regularne monitorowanie enzymów wątrobowych w trakcie kuracji tym lekiem na łysienie.

Dutasteryd – lek hamujący przekształcanie testosteronu w dihydrotestosteron

Dutasteryd jest lekiem stosowany w leczeniu łysienia androgenowego. Jest to inhibitor 5-alfa-reduktazy, podobnie jak finasteryd.

Dutasteryd blokuje oba izoenzymy 5-alfa-reduktazy, które są odpowiedzialne za przekształcanie testosteronu w dihydrotestosteron (DHT). Zmniejszenie poziomu DHT w organizmie może spowolnić proces łysienia androgenowego.

Postać i sposób stosowania dutasterydu na łysienie

Dutasteryd jest dostępny w postaci kapsułek doustnych. Zwykle przyjmuje się jedną kapsułkę dziennie, najlepiej o tej samej porze dnia, bez względu na posiłki.

Przeciwwskazania do stosowania dutasterydu w leczeniu łysienia

Dutasteryd nie jest zalecany dla kobiet, szczególnie w ciąży, ponieważ może prowadzić do wad wrodzonych u płodu. Powinien być również stosowany ostrożnie u pacjentów z ciężkimi chorobami wątroby.

Działania niepożądane leku na łysienie androgenowe

Skutki uboczne leku mogą obejmować:

• bóle, zawroty głowy, 
• reakcje alergiczne – wysypka, swędzenie). 

W rzadkich przypadkach mogą wystąpić zmiany w piersiach u mężczyzn, takie jak powiększenie piersi czy bolesność.

Minoksydyl – co to za lek na łysienie

Minoksydyl to substancja, która pierwotnie została opracowana w celu leczenia nadciśnienia tętniczego. Jednak podczas badań nad jego działaniem zauważono, że ma on również właściwości stymulujące wzrost włosów. Stąd częstym zastosowaniem leków z minoksydylem jest leczenie łysienia androgenowego (u mężczyzn i u kobiet). Lek może być też skuteczny w początkowych stadiach innych rodzajów łysienia.

Mechanizm działania minoksydylu opiera się na jego zdolności do rozszerzania naczyń krwionośnych w skórze głowy. Dzięki temu zwiększa się przepływ krwi do mieszków włosowych, co poprawia ich odżywienie i dotlenienie. To z kolei stymuluje wzrost nowych włosów oraz przedłuża fazę wzrostu tych już istniejących. 

Postać i sposób stosowania leku na łysienie

Minoksydyl, jako lek na łysienie, stosowany jest przede wszystkim jako roztwór (2% i 5%) – aplikowany bezpośrednio na skórę głowy. Roztwór o stężeniu 5% jest zazwyczaj zalecany dla mężczyzn, ponieważ wykazuje silniejsze działanie. Roztwór 2% jest częściej zalecany kobietom, ze względu na mniejsze ryzyko działań niepożądanych. Preparat stosuje się zazwyczaj dwa razy dziennie, aplikując odpowiednią ilość roztworu (wcierki) na czystą i suchą skórę głowy.

Wyższe stężenie minoksydylu zazwyczaj przekłada się na szybsze i bardziej efektywne wyniki kuracji zalecanej w przypadku znacznego przerzedzenia włosów. Dodatkowo, lekarz może zalecić stosowanie leku na receptę z minoksydylem, w którym stężenie substancji czynnej może wynosić nawet 10%.

Nowoczesną formą minoksydylu jest pianka, która jest często preferowana ze względu na łatwość aplikacji oraz mniejszą tłustość w porównaniu do roztworu. Piankę w stężeniu 5% stosuje się dwa razy dziennie, nakładając ją bezpośrednio na skórę głowy. Pianka dobrze się wchłania i jest mniej obciążająca dla włosów i skóry głowy.

Pierwsze efekty działania minoksydylu można zauważyć po około 2-4 miesiącach regularnego stosowania. Jednak pełne efekty leczenia mogą być widoczne dopiero po 6-12 miesiącach. 

Ważne jest, aby stosować lek systematycznie, ponieważ przerwanie kuracji może prowadzić do utraty nowych włosów oraz powrotu do pierwotnego stanu przed rozpoczęciem terapii.

Przeciwwskazania do stosowania minoksydylu w leczeniu łysienia

Minoksydyl, jako lek na łysienie, nie powinien być stosowany:

• na uszkodzoną skórę głowy, w tym na miejsca z ranami, ponieważ może to prowadzić do dodatkowych podrażnień lub infekcji,
• przez osoby uczulone na minoksydyl lub inne składniki preparatu, aby zapobiec reakcjom alergicznym, takim jak swędzenie, wysypka lub obrzęk,
• przez kobiety w ciąży i karmiące, ponieważ nie jest wystarczająco dobrze zbadany pod kątem bezpieczeństwa stosowania,
• przez osoby z chorobami serca, takimi jak nadciśnienie tętnicze lub niewydolność serca – powinny one skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania minoksydylu.

Możliwe działania niepożądane leku przeciw wypadaniu włosów

Stosowanie minoksydylu przeciw wypadaniu włosów może powodować:

• podrażnienie skóry – aplikacja minoksydylu może wywoływać problemy skórne, prowadząc do zaczerwienienia, swędzenia, suchości lub łuszczenia się skóry głowy,
• u niektórych pacjentów mogą pojawić się włosy w miejscach, gdzie produkt nie był aplikowany, np. na czole lub szyi,
• zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej – w rzadkich przypadkach minoksydyl może wpływać na poziom potasu w organizmie,
• bóle głowy.

Prednizolon – glikokortykosteroid na łysienie plackowate

Prednizolon to syntetyczny glikokortykosteroid, który jest używany głównie do leczenia stanów zapalnych i chorób autoimmunologicznych. W kontekście łysienia, stosowany jest przede wszystkim w leczeniu łysienia plackowatego, które jest autoimmunologiczną chorobą prowadzącą do utraty włosów w określonych obszarach skóry głowy.

Prednizolon działa przeciwzapalnie i immunosupresyjnie. W przypadku łysienia plackowatego, lek hamuje reakcję autoimmunologiczną, która atakuje mieszki włosowe, prowadząc do ich uszkodzenia i wypadania włosów. Poprzez tłumienie aktywności układu odpornościowego, lek ten może pomóc w odbudowie włosów w miejscach objętych chorobą.

Leki zawierające prednizolon i dodatkowo benzoesan estradiolu mają zastosowanie w leczeniu łysienia androgenowego. Syntetyczny estradiol hamuje enzym 5-alfa-reduktazę, przekształcający testosteron w bardziej aktywną formę dihydrotestosteron (DHT), odpowiedzialną za miniaturyzację mieszków włosowych i utratę włosów.

Postać i sposób stosowania prednizolonu na łysienie

W leczeniu łysienia plackowatego, prednizolon może być stosowany w formie tabletek doustnych lub jako zastrzyki domięśniowe, które są bezpośrednio wstrzykiwane w obszar zajęty chorobowo.

Przeciwwskazania do stosowania prednizolonu w leczeniu łysienia

Prednizolon nie jest zalecany u pacjentów:

• z aktywnymi infekcjami grzybiczymi, 
• ciężkimi schorzeniami wątroby, 
• cukrzycą, 
• owrzodzeniem żołądka, 
• nadciśnieniem tętniczym,
• w przypadkach poważnych problemów sercowo-naczyniowych. 

Należy także unikać jego stosowania w ciąży, chyba że korzyści przewyższają ryzyko.

Działania niepożądane leku na łysienie plackowate

Długotrwałe stosowanie prednizolonu może prowadzić do:

• przyrostu masy ciała, 
• zaburzeń metabolicznych, 
• bólu głowy, 
• zaburzeń snu, 
• nadciśnienia,
• problemów z układem pokarmowym. 

. 

Inne leki na łysienie

Wśród farmaceutyków stosowanych w terapii łysienia znajdują się preparaty zawierające aktywne składniki takie jak spironolakton, flutamid i octan cyproteronu. Wszystkie te substancje – leki antyandrogenowe – mają zdolność do silnego wiązania się z receptorami androgennymi, co pozwala na zablokowanie ich działania i tym samym hamowanie procesu utraty włosów.

W przypadku łysienia plackowatego, które ma podłoże autoimmunologiczne, stosuje się leczenie immunosupresyjne. Celem takiej terapii jest ograniczenie aktywności układu odpornościowego, który atakuje zdrowe komórki ciała. Wśród leków immunosupresyjnych wykorzystywanych w leczeniu tej choroby znajduje się cyklosporyna. Jest to peptyd tłumiący reakcje immunologiczne, stosowany w przypadku, gdy łysienie plackowate jest szczególnie zaawansowane. 

Suplementy na łysienie 

Suplementy mogą wspierać leczenie łysienia, dostarczając składników odżywczych, które pomagają w redukcji wpływu dihydrotestosteronu (DHT) i poprawiają ogólne zdrowie włosów. Choć same w sobie nie zastąpią farmakoterapii, mogą być skutecznym uzupełnieniem kompleksowego planu leczenia.

Wspomagająco w leczeniu łysienia zastosowanie znajdują następujące suplementy:

• olej z pestek dyni – zawiera substancje, które mogą hamować działanie enzymu 5-α-reduktazy, odpowiedzialnego za przekształcanie testosteronu w szkodliwy dihydrotestosteron (DHT), który uszkadza mieszki włosowe.
• kwasy omega-3 – znajdujące się w olejach rybnych, pomagają redukować stany zapalne, co może zmniejszać podrażnienia i łuszczenie się skóry głowy, a także wpływać na spowolnienie konwersji testosteronu w DHT.
• biotyna (witamina B7) – wspiera zdrowie włosów, opóźnia siwienie oraz utratę włosów, poprzez dostarczanie siarki niezbędnej do odżywienia macierzy włosa.
• krzem – uczestniczy w syntezie keratyny, kluczowego budulca włosów, oraz może pomóc w ograniczeniu nadmiernego wypadania włosów.
• cynk – reguluje metabolizm aminokwasów biorących udział w budowie włosy i jest niezbędny dla ich zdrowego wzrostu.
• magnez – wspomaga regenerację komórek korzeni włosowych, przyczyniając się do zdrowego wzrostu włosów.
• aminokwasy (arginina, metionina, cysteina, cystyna, tyrozyna, tauryna) – pobudzają wzrost obecnych włosów oraz wspomagają odrastanie nowych.

Nie tylko leki na łysienie – lecznicze kosmetyki wspomagające porost włosów

Oprócz leków na łysienie, warto rozważyć stosowanie specjalistycznych kosmetyków, takich jak lecznicze szampony na łysienie. Różne preparaty, w tym również odżywki, maski i ampułki do wcierania, zawierające substancje odżywcze, mogą wspierać zdrowie skóry głowy i wzmocnić strukturę włosów, co może przyczynić się do poprawy ich kondycji.

Szampony na wypadanie włosów często zawierają składniki odżywcze typu biotyna i kofeina, które mogą wspierać wzrost włosów i wzmacniać ich strukturę. Podobnie ekstrakty roślinne, np. z pokrzywy, skrzypu polnego czy żeń-szenia, mogą stymulować cebulki włosowe.