Łysienie telogenowe u kobiet i mężczyzn – przyczyny, leczenie

Najważniejsze informacje:

• Łysienie telogenowe jest jednym z najczęstszych powodów wypadania włosów u kobiet i mężczyzn.
• Wśród przyczyn łysienia telogenowego wymienia się: zmiany hormonalne u kobiet w okresie połogu, gorączka, stres, stosowanie leków i używek.
• Łysienie telogenowe jest związane ze zwiększeniem się odsetka włosów w fazie telogenu, czyli tych, które naturalnie wypadają. Główne objawy to przede wszystkim znaczne przerzedzenie włosów, co jest widoczne np. podczas kąpieli lub w trakcie rozczesywania włosów.
• W leczeniu łysienia telogenowego najważniejsze jest usunięcie przyczyn tego stanu, a także wprowadzenie odpowiedniej pielęgnacji włosów i skóry głowy.

Łysienie telogenowe to problem, który występuje głównie u kobiet. Choroba ta charakteryzuje się zwiększonym wypadaniem włosów, często pojawiającym się nawet po kilku miesiącach od stresującego wydarzenia, choroby, operacji lub zmiany hormonalnej. Wypadanie włosów w łysieniu telogenowym wynika z zaburzonego cyklu wzrostu włosów, gdzie większa niż zwykle liczba włosów wchodzi w fazę spoczynku (telogen) i wypada. Dowiedz się, na czym polega łysienie telogenowe, jak wygląda ta choroba i w jaki sposób można ją leczyć.

Telogenowe wypadanie włosów – co to za choroba?

Łysienie telogenowe to przypadłość, która wynika z zaburzeń obejmujących naturalny cykl wzrostu włosa. Włosy, które zwykle rozwijają się przez okres od 2 do 6 lat, w pewnym momencie przechodzą w etap odpoczynku. Jest to faza telogenu, która charakteryzuje się tym, że włosy są słabo zakotwiczone w skórze głowy. Po upływie około 3 miesięcy włosy zaczynają wypadać, co jest częścią normalnego procesu odnowy, umożliwiając pojawienie się nowych włosów.

W momencie gdy mamy do czynienia z nadmiernym wypadaniem włosów typu telogenowego obserwuje się jednoczesne przejście dużej liczby włosów w fazę spoczynku, co prowadzi do ich masowego wypadania włosów i zauważalnego ich przerzedzenia.

Przyczyny łysienia telogenowego

Głównym mechanizmem odpowiedzialnym za łysienie telogenowe są zaburzenia równowagi wewnętrznej organizmu, które mogą prowadzić do przedwczesnego przechodzenia włosów w fazę spoczynku. Istnieje jednak wiele czynników, które mogą wywołać ten stan, w tym:

• silny stres emocjonalny – doświadczenia takie jak wypadki, ciężkie choroby, operacje czy utrata kogoś bliskiego mogą wywołać nadmierne wypadanie włosów, które często ujawnia się po około 3 miesiącach od zdarzenia;
• problemy dermatologiczne, takie jak łojotokowe zapalenie skóry głowy, również mogą prowadzić do nadmiernego wypadania włosów. Objawy tej choroby obejmują nie tylko łysienie, ale również nadmierne przetłuszczanie się włosów, świąd i zaczerwienienia skóry głowy. Nadprodukcja łoju może powodować zanieczyszczenia w mieszku włosowym, ograniczając jego dostęp do tlenu i składników odżywczych, co osłabia włosy i prowadzi do ich wypadania;
• niedobory żywieniowe – dieta odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia włosów, skóry i paznokci. Niewłaściwe odżywianie może prowadzić do ich osłabienia i łamliwości. Aby zapobiec takim problemom, należy zadbać o to, by dieta dostarczała wszystkich niezbędnych witamin z grupy B oraz mikroelementów, takich jak żelazo i cynk. W przypadku trudności z zapewnieniem odpowiedniej ilości tych składników w diecie warto rozważyć stosowanie suplementów diety o dobrej przyswajalności;
• zaburzenia hormonalne – choroby tarczycy (np. niedoczynność tarczycy), które są coraz częstsze wśród kobiet, mogą również przyczyniać się do telogenowego wypadania włosów. Jeżeli dostrzega się inne objawy, takie jak nieuzasadnione przybieranie na wadze, uczucie zimna, chroniczne zmęczenie czy zaparcia, zaleca się konsultację z endokrynologiem;
• przyjmowanie niektórych leków – przykładem jest heparyna, stosowana w celu zapobiegania zakrzepicy u osób unieruchomionych, np. po zabiegach chirurgicznych. Wypadanie włosów może być także efektem ubocznym stosowania retinoidów, beta-blokerów oraz niektórych leków przeciwpadaczkowych.
• ciężkie choroby przewlekłe – choroby zakaźne, autoimmunologiczne i hormonalne, mogą sprzyjać wystąpieniu łysienia telogenowego. Na liście schorzeń, które mogą przyczyniać się do tego stanu, znajdują się m.in. toczeń układowy, alergiczna wysypka skóry głowy czy reumatoidalne zapalenie stawów;
• uszkodzenia włosów i skóry głowy – włosy mogą ulec uszkodzeniu w wyniku intensywnego ich stylizowania. Do czynników, które przyczyniają się do pogorszenia kondycji włosów, zalicza się częste używanie urządzeń emitujących wysoką temperaturę, takich jak prostownice czy lokówki. Ponadto włosy mogą być narażone na szkodliwe działanie różnego rodzaju substancji chemicznych, w tym farb do włosów. Takie działania mogą nie tylko wpływać negatywnie na strukturę włosa, ale również zakłócać naturalny cykl jego wzrostu.

Łysienie telogenowe – objawy

Głównym objawem łysienia telogenowego jest znaczące zmniejszenie gęstości włosów, które może prowadzić do poczucia wstydu, dyskomfortu, a nawet ograniczenia aktywności społecznej. Pierwszym sygnałem tego stanu jest nadmierne wypadanie włosów, które często zauważamy podczas czesania lub mycia głowy. Naturalna utrata około 100 włosów dziennie jest zjawiskiem normalnym. Jednak w przypadku łysienia telogenowego utrata włosów jest znacznie większa i z czasem prowadzi do widocznego przerzedzenia. Warto zaznaczyć, że w tym rodzaju łysienia nie dochodzi do całkowitego wyłysienia. Widoczne przerzedzenie włosów dotyczy nie tylko skóry głowy, ale może być zauważalne również w innych obszarach. Ważne, że w łysieniu telogenowym nie dochodzi do zniszczenia mieszków włosowych, co umożliwia pełną regenerację i lepszą kondycję włosów.

Jak rozpoznać łysienie telogenowe? Diagnostyka choroby

Aby skutecznie zwalczyć problem telogenowego wypadania włosów, niezbędne jest precyzyjne zdiagnozowanie przyczyny tego stanu. W tym celu lekarz może zastosować kilka metod diagnostycznych, takich jak np.:

• test pociągania, który polega na delikatnym szarpnięciu za pasmo włosów w celu oceny ich wytrzymałości;
• test mycia, podczas którego liczy się ilość włosów, które pozostały na sicie po umyciu głowy;
• szczegółowy wywiad trychologiczny, który pozwala na zebranie informacji o potencjalnych przyczynach problemu;
• badanie trichoskopowe, które umożliwia sprawdzenie stanu włosów i skóry głowy w dużym powiększeniu za pomocą dermatoskopu;
• trichogram, który polega na pobraniu do badań próbki włosów wraz z cebulkami.

W niektórych przypadkach konieczne może okazać się przeprowadzenie biopsji skóry głowy, która dostarcza dokładniejszych informacji o stanie mieszków włosowych. Dodatkowo, w celu wykluczenia innych przyczyn wypadania włosów, lekarz może zlecić wykonanie badań laboratoryjnych. Wśród nich kluczowe są:

• pełna morfologia krwi z rozmazem, która pozwala ocenić ogólny stan zdrowia pacjenta;
• badanie ogólne moczu, które może wykazać nieprawidłowości w funkcjonowaniu nerek;
• badanie poziomu ferrytyny i żelaza, istotne dla oceny stanu odżywienia organizmu;
• badania poziomu hormonów tarczycy, w tym fT3, fT4 oraz TSH, ponieważ zaburzenia pracy tego gruczołu często przyczyniają się do problemów z włosami
• badanie poziomu prolaktyny, testosteronu i androtestosteronu.

Łysienie telogenowe – leczenie

W leczeniu łysienia telogenowego kluczowe jest podejście ukierunkowane na kilka głównych obszarów: usunięcie przyczyny problemu, zahamowanie przejścia włosów w fazę katagenu, pobudzenie wejścia włosów w fazę anagenu oraz ograniczenie utraty włosów znajdujących się w fazie telogenu. Wśród środków farmakologicznych często wybiera się minoksydyl w formie doustnej, który ma za zadanie wydłużenie fazy wzrostu włosa, czyli anagenu.

Leczenie łysienia telogenowego powinno obejmować także stosowanie odpowiednich suplementów diety. Wspomaganie organizmu za pomocą żelaza, kwasów tłuszczowych omega-3, cynku, witamin z grupy B oraz biotyny jest często podkreślane jako element wspierający walkę z łysieniem. Oprócz farmakoterapii i suplementacji niezwykle ważna jest także właściwa pielęgnacja włosów. W tym celu warto zasięgnąć porady trychologa, który może zaproponować indywidualnie dostosowany do potrzeb pacjenta plan pielęgnacyjny. Wybór odpowiednich produktów do pielęgnacji włosów jest istotny, gdyż nieprawidłowe ich dobieranie i stosowanie może przyczyniać się do nasilenia problemu wypadania włosów.

Łysienie telogenowe a androgenowe – różnice

Łysienie telogenowe i łysienie androgenowe to dwa różne typy wypadania włosów, które często są mylone ze względu na podobne objawy u kobiet, ale różnią się mechanizmami powstawania oraz czynnikami powodującymi.

Łysienie telogenowe jest zazwyczaj spowodowane takimi czynnikami jak stres, choroby, operacje, zaburzenia hormonalne, niedobory żywieniowe i przyjmowanie leków. W wyniku tych czynników większa niż zwykle liczba włosów wchodzi w fazę spoczynku (telogen) i wypada. Charakterystyczne dla tego typu łysienia jest to, że wypadanie włosów pojawia się po kilku miesiącach od wywołującego je zdarzenia, a włosy wypadają równomiernie z całej powierzchni skóry głowy. Łysienie telogenowe jest zazwyczaj przejściowe, a po ustąpieniu przyczyny problemu włosy zazwyczaj odrastają.

Z kolei łysienie androgenowe jest uwarunkowane genetycznie i związane z działaniem hormonów androgenowych, takich jak dihydrotestosteron (DHT). W tym przypadku włosy zaczynają wypadać w charakterystycznych miejscach: u mężczyzn najczęściej na skroniach i czubku głowy, tworząc z czasem kształt litery „M”, a u kobiet następuje ogólne przerzedzenie włosów na całej głowie, zwłaszcza w rejonie przedziałka. Łysienie androgenowe ma charakter postępujący i jest trwałe, co oznacza, że bez odpowiedniego leczenia włosy nie odrosną.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące łysienia telogenowego.