Wirusowe zapalenie zatok a COVID-19. Chore zatoki a koronawirus – sprawdź zależności

Najważniejsze informacje:

• Lista objawów COVID-19 jest bardzo długa – niektóre symptomy infekcji koronawirusem mogą być mylone z zapaleniem zatok o podłożu wirusowym.
• Katar, zatkany nos, ból głowy, gorączka i zmęczenie – to objawy wspólne dla SARS-Cov-2 i wirusowego zapalenia zatok.
• Istnieje prawdopodobieństwo związku pomiędzy przewlekłym zapaleniem zatok a podatnością na infekcję koronawirusem. 

W poniższym artykule przedstawiamy objawy, które mogą wystąpić zarówno w przebiegu zapalenie zatok, jak i przy COVID-19. Wskazujemy również symptomy charakterystyczne wyłącznie dla jednej z infekcji. Dobrze jest wiedzieć, jak odróżnić od siebie obe infekcje wirusowe, ponieważ od przyczyny choroby zależy sposób jej leczenia.

Wirusowe zapalenie zatok a COVID-19 – co łączy obie infekcje?

COVID-19 to choroba, którą wywołuje koronawirus SARS-Cov-2 – wirus, który po raz pierwszy pojawił się pod koniec 2019 roku w Chinach, skąd rozprzestrzenił się na inne kraje, wywołując tym samym ogólnoświatową pandemię. Przebieg choroby może być różny – od łagodnego do ciężkiego. W niektórych przypadkach może zakończyć się zgonem chorego.

Zapalenie zatok może mieć podłoże wirusowe (jak COVID-19), bakteryjne, grzybicze lub alergiczne. Wyróżniamy postać ostrą i przewlekłą zapalenia zatok, które różnią się od siebie stopniem nasilenia i długością utrzymywania się objawów.

Obecnie łatwo pomylić można infekcję koronawirusem z innymi chorobami, a zwłaszcza grypą, przeziębieniem, zatruciem pokarmowym oraz – omawianą w tym artykule – infekcją zatok.  Szacuje się, że nawet 60-70% chorych na COVID-19 może mieć objawy ze strony zatok.

Omikron a zapalenie zatok

W początkowym okresie pandemii do typowych objawów zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 zaliczano wysoką gorączkę, kaszel, duszności oraz utratę węchu lub smaku. Rzadziej obserwowano objawy takie jak ból głowy, ból mięśni czy biegunka. Wraz z pojawieniem się wariantu Omikron coraz częściej zainfekowani pacjenci zaczęli skarżyć się na zatkane zatoki.

U większości pacjentów z objawami COVID-19 (a konkretnie jego wariantem Omikron) mogą wystąpić symptomy zbliżone do tych typowych dla zapalenia zatok o podłożu wirusowym. Zwykle są one krotkotrwałe i występują wyłącznie w początkowej fazie choroby. Co ważne, dotyczą zarówno osób zaszczepionych, jak i niezaszczepionych.

Objawy COVID-19 – podobne do wirusowego zapalenia zatok

Wirus SARS-CoV-2 często gromadzi on się w okolicach nosa i zatok. Z tego powodu znaczna część symptomów infekcji koronawirusem jest bardzo zbliżona do przebiegu zapalenia zatok o podłożu wirusowym.

Do najczęstszych objawów COVID-19, które mogą być mylone z zapaleniem zatok należą:

• katar i zatkany nos,
• ból głowy,
• ból gardła,
• kaszel,
• gorączka,
• zmęczenie.

Objawy infekcji zatok zwykle pojawiają się nagle. Tymczasem choroba przy COVID-19 może rozwijać się stopniowo. W początkowej fazie mogą występować między innymi objawy ze strony zatok. 

Część objawów zapalenia zatok i COVID-19 może się pokrywać. W przebiegu obu infekcji występować może uporczywy katar i niedrożność nosa, które utrudniają choremu oddychanie, a w efekcie – codzienne funkcjonowanie. Typowa dla obu infekcji jest też gorączka i związane z nią zmęczenie. Chorobom może towarzyszyć również kaszel. Chorzy mogą skarżyć się też na ból głowy.

Wirusowe zapalenie zatok a COVID-19 – jak je odróżnić?

Przy wirusowym zapaleniu zatok typowe są następujące objawy:

• zatkany nos,
• zielony lub żółty katar o ropnym charakterze,
• ból głowy, który nasila się przy pochylaniu i aktywności fizycznej,
• ból w okolicy oczu,
• ból gardła,
• ból ucha,
• uczucie ciśnienia w głowie i uszach,
• gorączka,
• ogólne złe samopoczucie.
• kaszel od zatok, spowodowany spływaniem nagromadzonej w zatokach wydzieliny po tylnej ścianie gardła,
• częściowa lub całkowita utrata węchu,
• ból zębów. 

W przebiegu COVID-19 występują również objawy, które nie są obserwowane przy zapaleniu zatok. Należą do nich:

• bóle mięśni i stawów,
• nudności i wymioty,
• biegunka,
• duszności.

Przy problemach z zatokami nie występują bóle mięśni i stawów, a także problemy ze strony układu pokarmowego, w tym biegunka czy wymioty, które są obserwowane u chorujących na koronawirusa. Przy zapaleniu zatok nie występują ponadto duszności, które są jednym z symptomów COVID-19.

Podobnie chorzy na zapalenie zatok skarżą się na objawy, które nie występują przy infekcji SARS-CoV-2. Są to:

• ból i uczucie rozpierania twarzy,
• nieprzyjemny zapach z ust,
• ból ucha.

Charakterystyczny ból z uczuciem rozpierania twarzy, który obok niedrożnego nosa stanowi główny symptom chorych zatok, nie występuje w przebiegu infekcji koronawirusem.

Objawem COVID-19 nie jest też nieprzyjemny zapach z ust.

COVID-19 a zapalenie zatok – rozpoznanie infekcji

Wystąpienie nietypowych objawów infekcji powinno skłonić nas do wykonania testu w kierunku zakażenia koronawirusem. Dzięki temu możemy dopasować leczenie właściwe do rodzaju infekcji. Badanie na obecność koronawirusa można wykonać metodą RT-PCR lub za pomocą testu antygenowego (na podstawie wymazu z nosogardzieli).

Zapalenie zatok po COVID-19

Wątpliwości budzi fakt, czy zapalenie zatok jest jednym z możliwych powikłań po przebyciu COVID-19. Zdaniem lekarzy istnieje ryzyko, że delikatne zatoki mogą być podatne na infekcje po przechorowaniu koronawirusa. Nie jest obecnie wiadome, w jakim stopniu przyczynia się on do problemów z zatokami. Pewne jest natomiast, że u niektórych pacjentów po przebyciu SARS-Cov-2 wyleczenie chorych zatok zajęło więcej czasu niż przy wcześniejszych infekcji. 

Przewlekłe zapalenie zatok a koronawirus

Zdaniem specjalistów, drogi oddechowe pacjentów z przewlekłym zapaleniem zatok są przesuszone i osłabione. To z kolei może ułatwiać infekcję wirusem SARS-CoV-2.

Zatkane zatoki – leczenie zależne od przyczyny

Sposób leczenia chorych zatok zależy od przyczyny infekcji. Bakteryjne zapalenie zatok wymaga wdrożenia antybiotykoterapii z lekami jak np. Erdomed. Natomiast infekcja o podłożu wirusowym lub alergiczna leczona jest nie antybiotykami, a objawowo. W przypadku COVID-19 również nie stosuje się antybiotyku – wyjątek stanowią powikłania zakażenia w postaci zapalenia płuc. 

Zapalenie zatok to choroba, która wymaga wdrożenia odpowiedniego leczenia. Zaniedbana może prowadzić do rozwoju powikłań, takich jak zapalenie opon mózgowych, zapalenie nerwu wzrokowego, ropień mózgu czy zapalenie gałki ocznej.