Grzybica pochwy u dziecka – jak rozpoznać i jak leczyć? Wyjaśniamy

Najważniejsze informacje:

• Swędzenie pochwy, gęste upławy o białym kolorze i pieczenie pochwy u dziecka to trzy najczęstsze objawy infekcji grzybiczej.
• Na infekcyjne zapalenie pochwy narażone są w szczególności nastolatki w okresie dojrzewania oraz dziewczynki w trakcie odpieluchowania i tuż po rezygnacji z pieluchy.
• Przy grzybiczym zapaleniu pochwy u dziecka leczenie farmaceutyczne powinno iść w parze ze wzmożoną dbałością o higienę intymną.

Grzybica miejsc intymnych dotyka nie tylko dorosłe kobiety, ale również małe dziewczynki i nastolatki. Jakie mogą być przyczyny grzybiczego zapalenia pochwy u dziecka? Czym leczyć infekcję? Czy warto stosować domowe sposoby? Oto podstawowa wiedza na temat zakażeń grzybiczych u dzieci w pigułce. 

Grzybica pochwy u dziecka – przyczyny infekcji

Występowanie grzybicy pochwy u dzieci jest dość rzadkie, ale zdarza się nawet u najmłodszych pacjentek. 

W przypadku niemowląt źródłem problemu bywa pielucha, która tworzy ciepłe, przyjazne środowisko dla drobnoustrojów i ułatwia ich kontakt z wrażliwą błoną śluzową pochwy. Póki jednak o regularną zmianę pieluchy i oczyszczanie miejsc intymnych dba rodzic, ryzyko zakażenia jest stosunkowo niewielkie. Zwiększa się w okresie odpieluchowania, kiedy dziecko zaczyna naukę samodzielnego dbania o higienę i zaczyna interesować się zewnętrznymi narządami płciowymi, które poznaje poprzez dotyk. 

U maluchów okolicznościami sprzyjającymi zakażeniu są cienka i delikatna śluzówka, mała ilość pałeczek kwasu mlekowego w pochwie oraz brak owłosienia, które stanowi naturalną barierę przed patogenami. Kolonizacja pochwy przez pożyteczną mikroflorę bakteryjną gwałtownie wzrasta dopiero w okresie dojrzewania. Wówczas jednak do infekcji mogą przyczynić się kolejne czynniki, m.in. używanie niedostosowanych do wieku kosmetyków myjących, zbyt rzadka zmiana bielizny, częste korzystanie z publicznych toalet i basenów, a także wczesne rozpoczęcie aktywności seksualnej.

U dużej części dziewcząt z objawami zakażenia stwierdza się grzybicę pochwy po antybiotyku. To dlatego, że antybiotykoterapia niszczy zasiedlające pochwę bakterie Lactobacillus, przez co znacznie osłabia odporność na infekcje intymne.

Grzybica pochwy u dziecka – objawy zakażenia

Objawy grzybicy pochwy u dziecka mogą mieć różne nasilenie. Zwykle infekcji towarzyszą:

• tzw. twarożkowate upławy,
• świąd miejsc intymnych,
• obrzęk i zaczerwienienie narządów płciowych,
• ból i pieczenie pochwy (szczególnie podczas kąpieli i korzystania z toalety).

Grzybica pochwy u dziecka 3-letniego najczęściej manifestuje się podobnie jak u dziewczyny w wieku nastoletnim.

Grzybica pochwy u dziecka – jak rozpoznać? 

Im młodsza jest dziewczynka, tym trudniej rozpoznać u niej grzybicę pochwy – małe dziecko nie komunikuje jeszcze odczuwanych przez siebie objawów infekcji i to od czujności opiekunów zależy, jak szybko zostanie wykryte zakażenie. U nastolatek z kolei problemem może być skrępowanie powstrzymujące przed rozmową na temat niepokojących dolegliwości z dorosłymi. Dodatkowo pojawia się obawa przed wizytą u ginekologa. 

Diagnostyka ginekologiczna – niezależnie od wieku dziecka – jest konieczna do rozpoznania grzybicy pochwy i każdej innej infekcji intymnej. Do postawienia diagnozy wystarczy zwykłe badanie ginekologiczne, które u tak młodych pacjentek przeprowadzane jest inaczej niż u dorosłych kobiet (bez użycia wziernika). Przeważnie już sama ocena wyglądu zewnętrznych narządów płciowych i wydzieliny z pochwy pozwala lekarzowi stwierdzić grzybicę u dziecka. Czasami konieczne jest pobranie próbki do badania mikrobiologicznego.

Grzybica pochwy u dziecka – jak i czym leczyć?

W przypadku grzybicy pochwy u dziecka leczenie powinno odbywać się tylko pod nadzorem ginekologa i według zaleconych przez niego metod. Standardem jest stosowanie preparatów przeciwgrzybiczych w postaci maści, kremów, tabletek doustnych lub globulek dopochwowych (najczęściej na bazie klotrimazolu). W uzasadnionych sytuacjach wprowadza się celowaną antybiotykoterapię. 

Przy stwierdzonej grzybicy pochwy u dziecka leki odgrywają tak samo ważną rolę jak leczenie niefarmakologiczne. Chodzi tu przede wszystkim o naukę właściwej higieny miejsc intymnych, tj. podcieranie się w kierunku od pochwy do odbytu, a nie odwrotnie, nieużywanie cudzych ręczników i elementów bielizny, a także podmywanie krocza dwa razy dziennie z użyciem preparatów o pH zbliżonym do tego, które panuje w pochwie. 

Poza tym niezwykle istotne jest, by na czas leczenia zmniejszyć spożycie cukrów prostych będących pożywką dla grzybów drożdżopodobnych. 

Grzybica pochwy u dziecka – domowe sposoby leczenia

Domowe sposoby na grzybicę pochwy u dziecka nie mają potwierdzonej badaniami skuteczności, a niektóre mogą prowadzić do podrażnień, dlatego najbezpieczniej jest powstrzymać się od ich stosowania. Jeśli lekarz nie widzi przeciwwskazań, można uzupełnić kurację metodami takimi jak przemywanie krocza naparem z rumianku lub kory dębu i kąpiele w roztworze nadmanganianu potasu.