Czy w leczeniu depresji farmakoterapii zawsze powinna towarzyszyć psychoterapia? Wyjaśniamy

Depresja to coraz powszechniej występująca choroba, z którą można skutecznie walczyć. Leczenie depresji jest procesem długotrwałym, w którym wykorzystywane są przede wszystkim farmakoterapia i psychoterapia. Co jest skuteczniejsze – leczenie farmakologiczne czy w gabinecie psychoterapeuty? W jakich sytuacjach należy łączyć te dwie metody leczenia? Jakie rodzaje psychoterapii są wskazane dla osób z depresją? Wyjaśniamy!
Leczenie depresji – najczęstszego spośród zaburzeń nastroju
Depresja jest zaburzeniem nastroju, które wymaga leczenia pod okiem specjalisty. Jednym ze sposobów walki z depresją jest leczenie farmakologiczne, jednak istotną rolę w procesie zdrowienia odgrywa również psychoterapia. O sposobie leczenia depresji zawsze decyduje lekarz, do którego pacjent zgłasza się ze swoim problemem.
Psychiatra nie tylko diagnozuje depresję i wprowadza leczenie farmakologiczne. Może również zalecić choremu psychoterapię. Chociaż psychoterapia nie jest obowiązkowa dla pacjenta z depresją, to nic nie stoi na przeszkodzie, by ją rozważyć.
Przejdź e-konsultację i zapytaj o e-receptę na Twoje leki
Leczenie depresji lekami – na czym polega farmakoterapia?
Farmakoterapia w leczeniu depresji służy wyeliminowaniu objawów choroby i powrotowi pacjenta do codziennego funkcjonowania. Antydepresanty mają również za zadanie zminimalizować ryzyko nawrotów choroby. Pod tym względem jest to najlepsza metoda leczenia depresji.
W trakcie kuracji chory przyjmuje antydepresanty – leki o silnym działaniu na układ nerwowy. Mają one na celu wyrównanie zaburzonego w depresji poziomu neuroprzekaźników mózgowych, które odpowiadają za dobre samopoczucie i nastrój.
Farmakoterapia i psychoterapia – skuteczne połączenie?
W leczeniu depresji, oprócz leków stosuje się również psychoterapię. Jej skuteczność porównuje się do prawidłowego stosowania odpowiednio dobranych antydepresantów. Osiągnięcie pożądanych efektów, tak jak w przypadku farmakoterapii, wymaga oczywiście czasu, a czasem również dodatkowego przyjmowania leków.
Za szczególnie skuteczne uważa się obecnie połączenie leczenia farmakologicznego i psychoterapeutycznego. Antydepresanty stosowane w depresji służą przede wszystkim niwelowaniu objawów choroby, nie usuwają jednak jej przyczyn. W tym chorym z pomocą przychodzi psychoterapia, która skupia się na głębszym poznaniu i lepszym zrozumieniu choroby. Psychoterapia może też wzmacniać pozytywne efekty farmakoterapii.
Leczenie depresji podczas psychoterapii – co ma na celu?
W leczeniu depresji wykorzystuje się przede wszystkim psychoterapię poznawczo-behawioralną. Skupia się ona negatywnych przekonaniach i sposobach postrzegania rzeczywistości. W trakcie spotkań w gabinecie psychoterapeuty pacjent pracuje nad zmianą schematów myślowych i zachowań, które są dla niego szkodliwe. Psychoterapia z elementami uważności, skierowana do chorych z nawracającą depresją, wyposaża pacjentów w narzędzia do radzenia sobie z przewlekłą chorobą.
Psychoterapia w leczeniu depresji – kiedy się ją wprowadza?
Sama psychoterapia może być stosowana jako jedyny sposób leczenia depresji wyłącznie w jej łagodnym nasileniu. W depresji umiarkowanej zwykle zachodzi konieczność jednoczesnego zażywania leków przeciwdepresyjnych. W depresji ciężkiej psychoterapię włącza się do leczenia dopiero wtedy, gdy antydepresanty zaczęły już działać – w efekcie czego część objawów ustąpiła lub znacznie zmniejszyło się ich nasilenie.
Czy sama psychoterapia wystarczy?
Wielu pacjentów obawia się przyjmowania antydepresantów z uwagi na możliwe skutki uboczne. Nieprawdą jest też, że leki na depresję uzależniają lub zmieniają osobowość. Szkodliwe mity na temat farmakoterapii sprawiają, że chorzy często zgłaszają się jedynie na terapię. Należy jednak pamiętać, że podstawowym sposobem leczenia umiarkowanej i ciężkiej depresji jest farmakoterapia, której psychoterapia nie jest w stanie zastąpić.
FAQ
Czym jest depresja i jakie są jej główne objawy?
Depresja to złożone zaburzenie nastroju, w którym dominuje uporczywe uczucie smutku, przygnębienie i utrata zainteresowania codziennym życiem.
Do głównych objawów zalicza się: obniżony nastrój utrzymujący się przez większość dnia, przewlekłe zmęczenie, zaburzenia snu (bezsenność lub nadmierna senność), trudności z koncentracją i podejmowaniem decyzji, spadek motywacji do wykonywania codziennych czynności, poczucie bezwartościowości lub winy oraz czasami myśli samobójcze.
Objawy te utrzymują się co najmniej dwa tygodnie, mają charakter przewlekły i znacząco utrudniają funkcjonowanie w pracy, w domu i w relacjach społecznych, dlatego wymagają uwagi specjalisty.
Jakie są główne metody leczenia depresji?
Główne metody leczenia depresji obejmują:
● Farmakoterapię – stosowanie leków przeciwdepresyjnych, które łagodzą objawy i stabilizują nastrój.
● Psychoterapię – pomaga pacjentowi zrozumieć swoje myśli i emocje oraz wprowadzać zmiany w zachowaniach.
● Metody neurostymulacyjne – nowoczesne terapie wykorzystujące impulsy magnetyczne lub elektryczne, wspierające aktywność mózgu.
Najczęściej stosuje się połączenie kilku metod w zależności od stopnia nasilenia objawów.
Kiedy farmakoterapia jest podstawą leczenia depresji, a kiedy wystarczy psychoterapia?
Farmakoterapia stanowi podstawę leczenia w depresji umiarkowanej i ciężkiej, gdyż leki działają bezpośrednio na objawy, poprawiają nastrój i funkcjonowanie oraz zmniejszają ryzyko pogłębiania się choroby.
Psychoterapia może być wystarczająca w łagodnych postaciach depresji, pomagając w radzeniu sobie ze stresem, zmianą myślenia i emocji, a także wspierając rozwój strategii radzenia sobie w codziennym życiu.
Najczęściej najlepsze efekty przynosi połączenie farmakoterapii i psychoterapii, co pozwala zarówno złagodzić objawy biologiczne, jak i wzmocnić zasoby psychiczne pacjenta, zwiększając trwałość poprawy nastroju i zmniejszając ryzyko nawrotu choroby.
Na czym polega psychoterapia w leczeniu depresji i jakie są jej rodzaje?
Psychoterapia w leczeniu depresji polega na wspieraniu pacjenta w zrozumieniu własnych emocji, radzeniu sobie z negatywnymi myślami oraz zmianie niekorzystnych wzorców zachowań.
Najczęściej stosowaną formą jest psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT), która koncentruje się na identyfikacji i modyfikacji negatywnych przekonań oraz wprowadzaniu zdrowszych strategii myślenia i działania.
Inne skuteczne podejścia obejmują terapię interpersonalną, skupiającą się na poprawie relacji i wsparciu społecznym, oraz terapię schematów, która pomaga przepracować utrwalone wzorce myślenia i emocji powstałe w dzieciństwie lub w trudnych doświadczeniach.
Psychoterapia może być prowadzona indywidualnie, grupowo lub online, w zależności od potrzeb pacjenta.
Jakie są kluczowe różnice między lekami SSRI a SNRI w leczeniu depresji?
Leki SSRI (selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny) działają głównie na zwiększenie poziomu serotoniny w mózgu, co poprawia nastrój i zmniejsza objawy depresyjne.
Leki SNRI (inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny) wpływają zarówno na serotoninę, jak i noradrenalinę, co może dodatkowo poprawiać energię, koncentrację i zmniejszać odczuwanie przewlekłego bólu. SNRI bywają szczególnie skuteczne w depresji z nasilonym lękiem, zmęczeniem lub dolegliwościami bólowymi.
Wybór między SSRI a SNRI zależy od indywidualnego profilu objawów pacjenta, wcześniejszych reakcji na leki oraz tolerancji działań niepożądanych, dlatego decyzję podejmuje lekarz prowadzący.
Jakie są najczęstsze działania niepożądane leków przeciwdepresyjnych i jak sobie z nimi radzić?
Najczęstsze działania niepożądane leków przeciwdepresyjnych to: nudności, zaburzenia snu, zmęczenie lub nadmierna senność, a także problemy seksualne, takie jak obniżone libido czy trudności w osiąganiu orgazmu.
Wiele z tych objawów ustępuje samoistnie po kilku tygodniach stosowania leku, gdy organizm przyzwyczai się do substancji czynnej. Aby sobie z nimi radzić, warto stosować się do zaleceń lekarza, przyjmować lek o stałych porach, unikać alkoholu i nadmiernej kofeiny oraz prowadzić zdrowy tryb życia.
W przypadku utrzymujących się lub nasilających działań niepożądanych lekarz może dostosować dawkę lub zmienić preparat, zawsze w sposób kontrolowany i bezpieczny dla pacjenta.
Podobne wpisy o depresji:
Warto wiedzieć
- Zespół serotoninowy – co to, objawy, ile trwa, jak leczyć
- Serotonina – hormon szczęścia. Co to jest, za co odpowiada i jak ją zwiększyć?
- Psychotropy (leki psychotropowe) – co to, jak działają, kiedy się stosuje?
- Schizofrenia katatoniczna – co to, objawy, jak rozpoznać, leczenie
- Schizofrenia paranoidalna – co to, objawy, jak rozpoznać, leczenie
- Psychoza – co to, objawy, leczenie
- Schizofrenia – co to, objawy, jak rozpoznać, leczenie
- Anoreksja (jadłowstręt psychiczny) – co to, objawy, skutki, leczenie
- Bulimia (żarłoczność psychiczna) – co to, objawy, skutki, leczenie
- ADHD u dzieci – objawy, diagnoza, leczenie
- ADHD u dorosłych – objawy, testy, leczenie
- Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD) – co to, objawy, leczenie
- Rodzaje depresji – charakterystyka
- Jak rozpoznać depresję sezonową? Poznaj objawy, leczenie, przyczyny i domowe sposoby
- Jaka jest rola farmakoterapii w leczeniu depresji? Jaka jest skuteczność?
- Jak rozpoznać depresję? Poznaj najczęstsze objawy
- Jak odróżnić depresję od zwykłego obniżenia nastroju? Sprawdź!
- Depresja w Polsce (dane statystyczne) – czy Ty też możesz ją mieć?
- Leki na depresję – w jaki sposób działają?
- Leczenie depresji – psychoterapia czy farmakoterapia? Co jest skuteczniejsze i co wybrać?

