Efekty uboczne leków na depresję – czy i jak często występują?

Leczenie farmakologiczne to główny sposób zwalczania depresji. Leki na depresję, jak wszystkie inne leki, mogą jednak powodować działania niepożądane. Jakie skutki uboczne występują przy stosowaniu leków na depresję? Jak często się one pojawiają? Co zrobić w tej sytuacji? Wyjaśniamy!

Leki na depresję – czym są i jak działają?

Leki przeciwdepresyjne stanowią szeroką gamę środków stosowanych w leczeniu zaburzeń nastroju. Tzw. antydepresanty wyrównują poziom neuroprzekaźników – serotoniny i dopaminy, których niedobór może wywoływać zaburzenia depresyjne.

Antydepresanty przepisuje choremu lekarz psychiatra lub lekarz POZ, po dogłębnym wywiadzie, dopasowując lek i jego dawkę do nasilenia objawów, utrzymujących się nie krócej niż przez dwa tygodnie (epizod depresyjny).

Leki na depresję – jakie skutki uboczne mogą wywoływać?

Do typowych działań niepożądanych stosowania leków przeciwdepresyjnych należą:

• uczucie zmęczenia,
• nadmierna senność,
• zmniejszony apetyt,
• bóle brzucha i głowy,
• suchość w ustach,
• zwiększona potliwość,
• drżenie mięśni,
• trudności w oddawaniu moczu,
• ból głowy,
• problemy z koncentracją,
• zaburzenia w funkcjonowaniu układu pokarmowego,
• zaburzania erekcji i spadek libido,
• drżenie mięśni.

Należy pamiętać, że każda osoba inaczej reaguje na leki na depresję – kombinacja skutków ubocznych i nasilenie dolegliwości może różnić się między pacjentami. 

Co kluczowe – korzyści zażywania antydepresantów niemal zawsze przewyższają dolegliwości, które zwykle ustępują po kilku tygodniach ich przyjmowania. 

Co może przyczyniać się do wystąpienia skutków ubocznych farmakoterapii?

Osoby z depresją, przyjmujące leki antydepresyjne, powinny powstrzymać się od spożywania alkoholu. W wyniku interakcji z lekami może zwiększyć się toksyczność alkoholu. W efekcie występują zaburzenia koncentracji, nadpobudliwość ruchowa, skłonność do zachowań agresywnych i spowolnienie procesów myślowych. Jednocześnie, wzmacniają się działania niepożądane leku na depresję – senność, niepokój, napięcie, lęki, czy problemy z pamięcią.

Jak często występują skutki stosowania leków na depresję?

Kiedy lek na depresję został dobrany nieprawidłowo bądź gdy jego dawka jest niewłaściwa, u chorego mogą pojawić się działania niepożądane. Szacuje się, że skutki uboczne antydepresantów występują u ok. 40% pacjentów. U zaledwie ok. 10% mogą one stanowić przeszkodę w kontynuowaniu farmakoterapii.

Co zrobić w razie wystąpienia skutków ubocznych leków przeciw depresji?

W razie zauważenia u siebie objawów niepożądanych, nie należy od razu samemu odstawiać leku. Jeśli dolegliwości nie są nadmiernie uciążliwe, warto odczekać od kilku do kilkunastu dni – skutki uboczne często same ustępują lub wyraźnie się zmniejszają wraz z ogólną poprawą samopoczucia chorego. Gdy jednak objawy nie mijają, powinniśmy udać się do lekarza, który skoryguje dawkę leku lub zamieni go na inny. 

Skutki nagłego odstawienia antydepresantów

Mimo obiegowej opinii, leki antydepresyjne nie uzależniają. U chorych, którzy bez konsultacji z lekarzem odstawią przyjmowane środki lub zmienią ich dawkę, mogą jednak wystąpić objawy odstawienne. Należą do nich:

• nagłe pogorszenie samopoczucia,
• niepokój,
• bóle brzucha,
• nudności, 
• drżenie mięśni,
• pogorszenie wzroku,
• nadwrażliwość na światło,
• wzmożona potliwość.

Aby uniknąć powyższych dolegliwości, zalecane jest stopniowe zmniejszanie dawek pod ścisłą kontrolą lekarską.