Objawy zespołu jelita drażliwego bywają na tyle łagodne, że wielu chorych próbuje radzić sobie z nimi samodzielnie. Warto jednak pamiętać, że symptomy schorzenia mogą się nasilać, znacząco obniżając jakość życia, a nawet być związane z poważniejszymi zaburzeniami. Dlatego tak ważne jest szybkie rozpoznanie zespołu jelita drażliwego i rozpoczęcie jego leczenia. Do jakiego lekarza udać się na konsultację?

Objawy zespołu jelita drażliwego – kiedy zgłosić się do lekarza?

Zespół jelita drażliwego (ang. Irritable Bowel Syndrome, w skrócie IBS) to przewlekła choroba przewodu pokarmowego. Najczęstsze objawy schorzenia to:

• zaburzenia rytmu wypróżnień – biegunki, zaparcia lub ich naprzemienne występowanie,
• bóle brzucha – zwykle lewego dołu biodrowego,
• bolesne wzdęcia,
• nadmierne gazy,
• uczucie przelewania w brzuchu,
• częste odbijanie,
• pieczenie w przełyku,
• nudności i wymioty.

Rozpoznanie jelita drażliwego przez gastroenterologa

W przypadku zaobserwowania u siebie objawów jelita drażliwego, należy niezwłocznie udać się do lekarza specjalisty, który zajmuje się układem pokarmowym. Jest nim gastroenterolog, potocznie nazywany „lekarzem od jelit”. Rozpoznanie IBS opiera się na szczegółowym wywiadzie z pacjentem i stwierdzeniem występowania kluczowych objawów choroby. Kluczowe dla diagnozy IBS jest występowanie bólu lub dyskomfortu w brzuchu przez co najmniej trzy dni w miesiącu w ciągu ostatnich trzech miesięcy.

Lekarz może zlecić przeprowadzenie dodatkowych badań, w tym testów na alergie pokarmowe oraz kolonoskopii i gastroskopii, czyli badania dolnego i górnego odcinka układu pokarmowego.

Leczenie zespołu jelita drażliwego – na czym polega?

Lekarz specjalista, do którego powinien udać się pacjent z objawami zespołu jelita drażliwego, dopasowuje sposób leczenia do przebiegu choroby (typ biegunkowy, zaparciowy lub mieszany). Gastroenterolog może zalecić choremu przyjmowanie leków, które pomagają zwalczać objawy zespołu jelita drażliwego. Mogą być to leki rozkurczowe, przeciwbiegunkowe bądź przeciw zaparciom. Na florę bakteryjną korzystnie wpływają probiotyki i przyjmowane doraźnie zioła wspierające trawienie.

Ile trwa leczenie zespołu jelita drażliwego? Przyczyny powstawania choroby nie są do końca poznane, przez co nie istnieją trwałe metody jej zwalczania. Leczenie zespołu jelita drażliwego skupia się przede wszystkim na łagodzeniu objawów.

Dieta na zespół jelita drażliwego

Dieta na zespół jelita drażliwego zakłada konieczność wyeliminowania z codziennego jadłospisu chorego wszelkich pokarmów, które powodują dolegliwości jelitowe. Niewskazane są zwłaszcza produkty wzdymające, takie jak groch, fasola, kapusta, jabłka i gruszki. Zalecana jest dieta lekkostrawna, pozbawiona wysoko przetworzonych produktów. Na perystaltykę jelit korzystnie wpływa błonnik. Do potraw warto dodawać przyprawy wspomagające trawienie, w tym kminek, majeranek i tymianek. Same posiłki powinny być spożywane regularnie, o stałych porach, a także zbliżone objętościowo i kalorycznie. Należy unikać przejadania się. Warto poza tym ograniczyć spożywanie mocnej kawy, herbaty i alkoholu, które mogą drażnić układ pokarmowy.

Zespół jelita drażliwego a stres – leczenie u psychodietetyka

Szacuje się, że u 70-90 % chorych na IBS występują zaburzenia psychiczne wywołane stresem – z tego powodu choroba bywa niekiedy nazywana nerwicą jelit. Dlatego też najlepsze efekty leczenia IBS u niektórych pacjentów osiąga się przy jednoczesnej terapii farmakologicznej i psychoterapii. Pomocna w łagodzeniu objawów może być też wizyta u psychodietetyka.