Dieta przy zespole jelita drażliwego (IBS) – co powinna zawierać, a czego lepiej w niej unikać?

Dieta to główny sposób na pozbycie się dolegliwości związanych z zespołem jelita drażliwego – przewlekłą chorobą przewodu pokarmowego. W trakcie leczenia ważne jest wyeliminowanie ze swojego jadłospisu produktów, które powodują nasilenie objawów choroby, którymi są bóle brzucha, biegunki lub zaparcia, wzdęcia i zaburzenia rytmu wypróżnień.

Zespół jelita drażliwego – jak leczyć za pomocą diety?

Zespół jelita drażliwego (IBS, od Irritable Bowel Syndrome), jest jedną z częściej występujących chorób układu pokarmowego. Leczenie schorzenia polega na eliminowaniu dolegliwości wywołanych nadreaktywnością jelit. Podstawowym działaniem, które powinien podjąć chory, jest zmiana nawyków żywieniowych. Odpowiednia dieta odgrywa kluczową rolę w łagodzeniu symptomów jelitowych.

Dieta FODMAP w zespole jelita drażliwego

W leczeniu dolegliwości towarzyszących zespołowi jelita drażliwego wykorzystuje się przede wszystkim dietę FODMAP. Jej nazwa odnosi się do pierwszych liter nazw produktów, które są niewskazane w trakcie jej stosowania. Są nimi: łatwo fermentujące oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole.

Jakich produktów unikać przy zespole jelita drażliwego?

Z diety wykluczyć warto produkty o wysokiej zawartości FODMAP, które nasilają objawy zespołu jelita drażliwego. Są to przede wszystkim:

• warzywa – cebula, szparagi, karczochy, brokuł, kalafior, brukselka, soczewica, groszek zielony, por, kapusta i czosnek,
• owoce – jabłko, gruszka, mango, arbuz, nektarynka, brzoskwinie, morele, śliwki, owoce suszone i owoce z puszki,
• produkty mleczne – twaróg, mascarpone, ricotta, mleko skondensowane, jogurty, maślanka, mleko zwierzęce (krowie, owcze, kozie), mleko sojowe, kwaśna i bita śmietana,
• produkty zbożowe – żytnie i pszenne pieczywo, płatki śniadaniowe i makaron,
• białko – nasiona roślin strączkowych: soczewica, ciecierzyca, fasola i soja,
• słodziki – syrop glukozowo-fruktozowy, maltitol, mannitol, sorbitol i ksylitol.

Dieta na zespół jelita drażliwego – co jeść?

Lista produktów zalecanych chorym na zespół jelita drażliwego jest naprawdę długa. Znajdują się na niej przede wszystkim produkty o niskiej zawartości FODMAP (dieta low-FODMAP):

• owoce – banan, winogrona, kiwi, mandarynki, pomarańcze, ananas, grejpfrut, cytryna, jagody i truskawki,
• warzywa – marchew, pomidor, ogórek, kapusta chińska, kiełki bambusa, seler, kukurydza, bakłażan, sałata, dynia, kabaczek, słodkie ziemniaki i szczypior,
• produkty mleczne – sery: cheddar, parmezan, mozzarella, brie, camembert, mleko migdałowe, mleko ryżowe, masło, masło orzechowe i margaryna,
• produkty zbożowe – pieczywo i makaron bezglutenowy, mąka orkiszowa, chleb orkiszowy na zakwasie, płatki ryżowe, płatki owsiane, ryż, komosa ryżowa,
• białko – ryby, drób, jaja i tofu,
• słodziki – syrop klonowy, aspartam i stewia.

Jak gotować przy zespole jelita drażliwego? Chorym z pomocą przychodzą serwisy internetowe, na których można znaleźć kompletne jadłospisy z przepisami dla chorych na IBS.

Kawa a zespół jelita drażliwego

Wielu cierpiących na jelito drażliwe zastanawia się nad koniecznością odstawienia kawy. Chorym zaleca się unikanie kofeiny, która nie tylko przyspiesza metabolizm i spalanie tłuszczu, ale również pobudza wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Kawa odpowiedzialna jest też za zaburzenia trawienia białek, dlatego może wywoływać podrażnienia w przewodzie pokarmowym, a tym samym nasilać objawy IBS.

Dobre nawyki w leczeniu zespołu jelita drażliwego

Ważne jeść nie tylko to, co jeść przy zespole jelita drażliwego, ale również w jaki sposób. Zalecane jest spożywanie posiłków o stałych porach – porcje jedzenia powinny być zbliżone objętościowo, a każdy kęs należy dokładnie przeżuwać, co ułatwi trawienie. Dobrze jest też odczekać z popijaniem napojów do przynajmniej 15 minut po skończonym posiłku.