Zapalenie gardła u dzieci: wirusowe, bakteryjne. Jak pomóc?

Zapalenie gardła u dzieci – ze względu na niedojrzałość układu immunologicznego oraz inną budowę anatomiczną dróg oddechowych niż u osób dorosłych – należy do najczęściej występujących chorób o charakterze zapalnym. Ostre zapalenie gardła u dziecka jest powodowane najczęściej przez wirusy, ale może oznaczać też infekcję bakteryjną lub grzybiczą. Co podawać na wirusowe zapalenie gardła u dzieci, a co w przypadku stanu zapalnego o podłożu bakteryjnym? Wyjaśniamy. 

Wirusowe zapalenie gardła u dzieci – ile trwa i jak wygląda?

Istnieje około 200 rodzajów wirusów, które wywołują wirusowe zapalenia gardła (np. opryszczkowe zapalenie gardła u dzieci to efekt zakażenia wirusem HSV typu 1). Na infekcję szczególnie narażone są dzieci między 3. a 14. rokiem życia (z naciskiem na okres od 3 do 6 lat). Dolegliwości towarzyszące tej chorobie przeważnie nie są nasilone i pokrywają się z objawami przeziębienia. Należą do nich:

• ból gardła, drapanie w gardle i chrypka,
• katar i niedrożność nosa,
• ból głowy, mięśni, stawów,
• stan podgorączkowy lub niewysoka gorączka.

Wirusowe zapalenie gardła u dzieci, podobnie jak u dorosłych, trwa zwykle do 7–10 dni.4

Bakteryjne zapalenie gardła u dzieci – objawy i rodzaje

Bardziej niepokojący i gwałtowny przebieg ma bakteryjne zapalenie gardła, które diagnozowane jest rzadziej niż infekcja wirusowa. W zdecydowanej większości przypadków bakterią odpowiedzialną za chorobę gardła jest paciorkowiec beta-hemolizujący A (Streptococcus pyogenes), który przyczynia się również do rozwoju ostrego zapalenia migdałków podniebiennych (anginy) u dziecka. Bakteryjne zapalenie gardła u dzieci wiąże się z występowaniem takich objawów jak:

• silny ból gardła przy przełykaniu,
• wysoka gorączka (39–40 st. C),
• ropny nalot na migdałkach,
• powiększenie węzłów chłonnych,
• bóle brzucha, nudności i wymioty.

Paciorkowcowe zapalenie gardła u dzieci utrzymuje się dłużej niż tydzień. Eliminacja bakterii przy właściwie zaplanowanym leczeniu trwa 8–10 dni.

Grzybicze zapalenie gardła u dzieci – skąd się bierze i jak je rozpoznać?

Grzybicze zapalenie gardła u dzieci (kandydoza) jest efektem namnażania się drożdżaków ma błonie śluzowej jamy ustnej i gardła. Powstaje na skutek obniżenia odporności organizmu, np. po długotrwałej chorobie lub antybiotykoterapii. Do zakażenia może dojść nawet u niemowlęcia. Ryzyko wystąpienia grzybiczego zapalenia gardła u niemowlaka zwiększają takie nawyki jak oblizywanie smoczka przez rodzica oraz całowanie dziecka w usta. Charakterystycznym symptomem choroby jest obecność białego nalotu na języku, gardle i migdałkach.

Jak leczyć zapalenie gardła u dzieci? 

W przypadku zapalenia gardła u dzieci leczenie powinno odbywać się pod kontrolą lekarza, zwłaszcza jeśli choruje niemowlę, dla którego każda infekcja może okazać się groźna. Zalecane metody są różne w zależności od źródła zakażenia. Z zakażeniem wirusowym można walczyć lekami przeciwzapalnymi (np. ibuprofenem) i przeciwbólowymi (np. paracetamolem) dostępnymi bez recepty, a wspomagająco stosować syropy, pastylki do ssania, krople i spraye na takie objawy jak katar, kaszel, ból gardła i ból ucha. 

Jeśli u dziecka wykryte zostanie zakażenie bakteryjne, konieczne jest wprowadzenie odpowiedniego antybiotyku. Bakterię Streptococcus pyogenes u dzieci zwalcza się zwykle penicyliną bądź erytromycyną. Natomiast przy grzybiczym zapaleniu gardła leczenie polega na przyjmowaniu preparatów z flukonazolem lub innymi środkami przeciwgrzybicznymi, które dobierane są na podstawie wyniku badania mykologicznego. Wykrycie kandydozy wiąże się również z koniecznością prowadzenia diety wykluczającej cukry proste.

Domowe sposoby na zapalenie gardła u dzieci

Domowe sposoby na zapalenie gardła u dzieci nie zastąpią leczenia farmakologicznego, ale mogą skrócić czas trwania infekcji i przyspieszyć pozbycie się uciążliwych objawów. Do metod domowych należą m.in.:

• przeprowadzanie inhalacji z użyciem soli fizjologicznej, ziół i/lub naturalnych olejków eterycznych, np. eukaliptusowego,
• stosowanie płukanek na gardło, np. z rumianku lub wody utlenionej, 
• jedzenie miodu (po 1. roku życia), czosnku i imbiru – na łyżeczce, kanapce, w ciepłym mleku lub pod postacią domowych syropów.

Inhalacje na zapalenie gardła u dziecka należy przeprowadzać ze szczególną ostrożnością. Większość olejków eterycznych i ziół nie nadaje się do stosowania u maluchów poniżej 6. roku życia.