Poznaj przyczyny i objawy zapalenia gardła

Zapalenie gardła powstaje na skutek działania różnego rodzaju patogenów, wśród których przeważają wirusy. Ich pojawieniu się może sprzyjać szereg czynników wpływających drażniąco na błonę śluzową w gardle. Najczęściej choroba daje o sobie znać nagle, zdarza się jednak, że jej stopniowy rozwój trwa przez wiele dni. Jak rozpoznać zapalenie gardła? Co przyczynia się do występowania stanu zapalnego? Wyjaśniamy.

Czym jest zapalenie gardła? Rodzaje stanów zapalnych

Zapalenie gardła to stan zapalny obejmujący obszar od migdałków podniebiennych aż po krtań, związany z wtargnięciem do organizmu drobnoustroju chorobotwórczego. Infekcja – w zależności od przebiegu – może mieć postać ostrą lub przewlekłą. Jest powodowana przez wirusy, bakterie lub grzyby, dlatego – biorąc pod uwagę rodzaj zakażenia – wyodrębnia się:

• wirusowe zapalenie gardła, 
• bakteryjne zapalenie gardła, 
• grzybicze zapalenie gardła.

Zapalenie gardła – przyczyny

Zapalenie gardła ma przeważnie podłoże wirusowe. Wirusy przyczyniają się do około 80% przypadków infekcji w obrębie błony śluzowej gardła. Drugie pod względem częstotliwości występowania jest zakażenie bakteryjne (z przewagą paciorkowcowego zapalenia gardła). Zapalenie wirusowe stanowi mały procent wszystkich infekcji. Jego charakter jest często wtórny – stan zapalny rozwija się po intensywnej antybiotykoterapii.

Oprócz bezpośrednich przyczyn występowania zapalenia gardła można wymienić szereg uwarunkowań sprzyjających zachorowaniu. Są to przede wszystkim:

• drażniące działanie na błony śluzowe takich czynników jak: zanieczyszczenia przemysłowe, dym tytoniowy, suche powietrze, alergeny (np. kurz), niewłaściwie konserwowana klimatyzacja, 
• nawracające lub przewlekłe problemy z drożnością nosa prowadzące do oddychania ustami,
• zaburzenia endokrynologiczne, cukrzyca, refluks gardłowo-krtaniowy i niektóre choroby nerek, serca, płuc oraz oskrzeli,
• zapalenie zatok przynosowych,
• powiększenie migdałka gardłowego,
• długotrwałe i znaczne niedobory witamin,
• zażywanie niektórych leków, np. przeciw nadciśnieniu tętniczemu,
• nadmierne spożycie alkoholu.

Zapalenie gardła – objawy

Pierwsze objawy zapalenia gardła to dyskomfort, drapanie i ból, zwłaszcza podczas połykania i mówienia, a także uczucie zalegania niepożądanej treści w gardle. Często towarzyszą im: powiększenie węzłów chłonnych, stan podgorączkowy, gorączka, dreszcze, osłabienie, brak apetytu, zmiana głosu, kaszel, katar i zatkany nos. Niekiedy w przebiegu zapalenia gardła pojawiają się też takie dolegliwości, jak: biegunka, nudności, wymioty, bóle mięśni, bóle głowy. Równolegle może wystąpić zapalenie spojówek. 

W przypadku zapalenia ostrego objawy pojawiają się gwałtownie i ich intensywność szybko narasta. Przewlekłe zapalenie gardła rozwija się powoli. Bywa, że jego objawy nie występują ciągle, a jedynie okresowo (mają tendencję do nawracania i mogą zostać pomylone z symptomami innych chorób). 

Ropne zapalenie gardła i migdałków, czyli angina ropna, dotykająca najczęściej dzieci między 3. a 14. rokiem życia, objawia się białym nalotem na języku i migdałkach oraz czopami ropno-śluzowymi w gardle, które powodują charakterystyczny, nieprzyjemny zapach z ust. Takie zapalenie gardła u dziecka może wywołać wysoką, trudną do zbicia gorączkę, a także rozpierający ból. Ból pochodzący od ropnia okołomigdałkowego promieniuje aż do ucha. 

Z kolei opryszczkowe zapalenie gardła rozpoznaje się po bolesnych pęcherzykach wypełnionych płynem surowiczym, które w wyniku pękania tworzą owrzodzenia. Mogą one występować w całej jamie ustnej. Oprócz pęcherzyków takiej chorobie gardła towarzyszą niekiedy obrzęk i zaczerwienienie dziąseł, jak również ślinotok.