Chrypka – przyczyny, leczenie i domowe sposoby na chrypę

Najważniejsze informacje:

• Chrypka to zmiana w brzmieniu głosu, która może wynikać z różnych przyczyn, takich jak infekcje, nadwyrężenie strun głosowych czy inne problemy zdrowotne.
• Stosunkowo często chrypce towarzyszą inne symptomy, przede wszystkim kaszel, ból lub uczucie ciała obcego w gardle.
• Leczenie zależy od przyczyn dolegliwości i objawów towarzyszących. W wielu przypadkach pomocne okazują się domowe sposoby na chrypę, takie jak inhalacje, odpowiednie nawadnianie i unikanie czynników drażniących.

Chrypka jest zwykle objawem tymczasowego podrażnienia strun głosowych. Może wynikać z obecności drobnoustrojów, nadużywania głosu oraz przebywania w suchych lub zanieczyszczonych pomieszczeniach. Chociaż zazwyczaj jest niegroźna, przewlekła chrypka może być objawem poważniejszych przypadłości, dlatego powinna zostać skonsultowana z lekarzem, który ustali przyczynę problemu i zaproponuje najwłaściwszą metodę leczenia. Dowiedz się, jakie są przyczyny chrypki? Dlaczego towarzyszą jej różne objawy i jak można ją leczyć?

Czym jest chrypka w gardle?

Chrypka w gardle to stosunkowo częsta przypadłość pojawiająca się u osób w każdym wieku. Objawia się zmianą w normalnym tonie lub sile głosu i wynika z niewłaściwego funkcjonowania strun głosowych.

Podczas mówienia lub śpiewania fałdy mięśni w krtani drgają, wytwarzając dźwięk. Gładkie i równomierne drganie strun głosowych daje czysty ton głosu. W przypadku chrypki drgania te stają się nieregularne, co zwykle ma związek z podrażnieniem wywołanym nadwyrężeniem mięśni, infekcją lub innymi zmianami patologicznymi w tym rejonie.

Chrypa – objawy towarzyszące

Chociaż chrypka jest najbardziej charakterystycznym symptomem problemów z krtanią i strunami głosowymi, często towarzyszą jej również inne objawy, takie jak:

• ból gardła – chrypka może występować przy zapaleniu gardła,
• kaszel – zarówno suchy, jak i mokry,
• uczucie ciała obcego – wrażenie spowodowane obrzękiem lub podrażnieniem krtani,
• trudności w połykaniu – zwykle w przebiegu infekcji z obrzękiem,
• utrata głosu – w skrajnych przypadkach chrypka może prowadzić do całkowitej utraty głosu.

Krótkotrwała chrypa nie jest powodem do niepokoju, ale ponieważ może być również oznaką poważnych dolegliwościami, jeśli utrzymuje się dłużej niż 2 tygodnie, należy skonsultować się z lekarzem.

Chrypka i kaszel bez gorączki

Chrypka w połączeniu z kaszlem, ale bez towarzyszącej gorączki, może wynikać z wielu przyczyn, choć najczęstszą przyczyną takiego zestawienia objawów są wirusowe infekcje dróg oddechowych. Mogą one również wynikać z narażenia na dym tytoniowy, zanieczyszczone powietrze lub inne czynniki drażniące np. alergeny. W niektórych przypadkach długotrwała chrypa z kaszlem może wskazywać na przewlekłe zapalenie krtani lub refluks żołądkowo-przełykowy.

Chrypka bez bólu gardła

Chociaż chrypa może pojawić się przy zapaleniu gardła, co ma związek z obecnością drobnoustrojów, przypadłość może być również wynikiem nadwyrężenia strun głosowych (przede wszystkim u osób zawodowo używających głosu, np. wykładowców, wokalistów) lub podrażnienia krtani (np. przez klimatyzację, suche lub zanieczyszczone powietrze). Takie objawy mogą występować również przy problemach z tarczycą.

Ciągła chrypka i chrząkanie

Przewlekła chrypka, szczególnie w połączeniu z ciągłym chrząkaniem, jest objawem, który nie powinien być lekceważony. Stałe podrażnienie strun głosowych i krtani może być spowodowane wieloma czynnikami, np. przez palenie papierosów prowadzące do przewlekłego zapalenia krtani i innych problemów z układem oddechowym. Przewlekłe chrząkanie może być również spowodowane przez refluks żołądkowo-przełykowy lub alergie.

W przypadku długotrwałych objawów, takich jak ciągła chrypka czy chrząkanie, zawsze warto skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć poważne problemy zdrowotne, np. zmiany patologiczne w obrębie krtani.

Chrypka – przyczyny

Chrypka to objaw, którego przynajmniej raz w życiu doświadczyło większość pacjentów. Wewnątrz krtani znajdują się struny głosowe, których drgania powodują wytwarzanie dźwięków. Chrypka pojawia się w wyniku podrażnienia fałd głosowych. Jest wiele czynników, które mogą wpłynąć na pogorszenie stanu strun głosowych, prowadzące do chrypki. Wśród nich można wyróżnić:

• infekcje – głównie wirusowe,
• nadwyrężenie strun głosowych – szczególnie często występuje u osób nadużywających głosu (wokaliści, wykładowcy),
• drażniące czynniki środowiskowe – przede wszystkim palenie papierosów, suche lub zanieczyszczone powietrze, alergeny, klimatyzacja,
• refluks żołądkowo-przełykowy – kwas z żołądka może podrażnić struny głosowe,
• polipy, nowotwory – zmiany patologiczne (np. rak krtani) mogą być przyczyną chrypki.

Diagnostyka i leczenie chrypy

Diagnostyka chrypki zaczyna się od dokładnej oceny krtani, co zazwyczaj odbywa się przy użyciu lusterka krtaniowego. Lekarze mogą również zalecić endoskopowe badanie laryngologiczne, USG tarczycy lub rezonans magnetyczny, aby dokładnie zidentyfikować przyczynę problemu.

Leczenie chrypki zależy przede wszystkim od przyczyny dolegliwości. W przypadku infekcji o podłożu wirusowym stosuje się leczenie objawowe – przede wszystkim preparaty nawilżające błony śluzowe.

Jeśli chrypka wynika z nadwyrężenia strun głosowych, często zalecane jest nawilżanie śluzówek i oszczędzanie głosu. W przypadku stwierdzenia refluksu może być konieczne zastosowanie leków zmniejszających kwasowość soków żołądkowych.

Leki na chrypę

Chrypka może być wywołana różnymi przyczynami, dlatego dobór leków zależy od źródła problemu. Zwykle w leczeniu chrypy stosuje się preparaty nawilżające błonę śluzową gardła zawierające prawoślaz, porost islandzki, rumianek, lukrecję, tymianek, propolis i miód. Dodatkowo pomocne może być zastosowanie salicylanu choliny, który działa przeciwzapalnie, zmniejsza obrzęk i powoduje zwiększone wydzielanie śliny.

Leki na chrypę występują w postaci tabletek, syropów lub aerozolu. Jeśli chrypie towarzyszy suchy kaszel,warto zastosować preparaty na kaszel suchy o działaniu nawilżającym (nie leki przeciwkaszlowe).

Chrypa związana jest zazwyczaj z infekcją wirusową, dlatego nie wymaga stosowania antybiotyków i ma charakter samoograniczający.

Domowe sposoby na chrypkę

Niektóre domowe metody mogą pomóc w łagodzeniu chrypki i wspomagać leczenie. Przede wszystkim ważne jest odpowiednie nawilżenie śluzówek, dlatego warto zadbać o właściwe nawodnienie organizmu. Szczególnie pomocna może być woda z miodem i cytryną, kleik z siemienia lnianego, napary z rumianku i prawoślazu, ponieważ działają łagodząco na struny głosowe i pomagają w zwalczaniu dolegliwości.

Ważną rolę odgrywa przy zwalczaniu chrypy odgrywa nawilżanie pomieszczeń, ponieważ suche powietrze stanowi czynnik drażniący. Warto również zadbać o inhalacje lub nebulizacje przy użyciu soli fizjologicznej.

Ile trwa chrypka?

Czas trwania chrypki zależy przede wszystkim od przyczyny przypadłości. W przypadku chrypki wywołanej przez krótkotrwałe nadwyrężenie strun głosowych czy infekcje wirusowe, objawy zwykle ustępują w ciągu kilku dni. Jeśli dolegliwość spowodowana jest przez inne przyczyny, takie jak refluks żołądkowo-przełykowy, palenie papierosów czy alergia, przypadłość może mieć charakter przewlekły.

Jeśli chrypka trwa dłużej niż trzy tygodnie, szczególnie jeśli nie towarzyszą jej inne objawy infekcyjne, należy skonsultować się ze specjalistą w celu przeprowadzenia szczegółowej diagnostyki.