Najważniejsze informacje:

• Łuszczyca odwrócona to rzadka postać łuszczycy, która diagnozowana jest przede wszystkim u osób starszych i otyłych.
• Łuszczyca odwrócona wiąże się z występowaniem zmian skórnych zlokalizowanych w trudno dostępnych miejscach. Zmiany łuszczycowe widać zwłaszcza między fałdami skóry – pod pachami, w pośladkach lub okolicach narządów płciowych.
• Leczenie łuszczycy odwróconej obejmuje leczenie miejscowe skierowane na łagodzenie dolegliwości oraz leczenie ogólne, czyli leki przyjmowane doustnie lub domięśniowo.

Łuszczyca odwrócona jest jedną z mniej znanych, ale bardzo uciążliwych postaci łuszczycy, która stanowi przeciwieństwo klasycznej łuszczycy plackowatej. Choroba objawia się zmianami skórnymi w postaci ognisk rumieniowych w okolicy pępka, pach, piersi i narządów płciowych. Dowiedz się, skąd bierze się łuszczyca odwrócona, jak wygląda i na czym polega proces jej leczenia.

Łuszczyca odwrócona – co to jest?

Łuszczyca odwrócona (łac. psoriasis inversa), inaczej określana też jako łuszczyca wysiękowa, to przewlekła choroba zapalna skóry, która, w przeciwieństwie do typowych postaci łuszczycy pospolitej, nie wiąże się z tendencją do łuszczenia się skóry. Zmiany przybierają tu postać gładkich, czerwonych plam, które często są wilgotne i mogą powodować dyskomfort. W tym przypadku zmiany skórne występują głównie w miejscach, gdzie skóra jest narażona na tarcie i wilgoć, czyli pod pachami, w okolicach narządów płciowych, piersi oraz miejsc między pośladkami.

Łuszczyca odwrócona występuje zwłaszcza u osób otyłych i seniorów. Ryzyko zachorowania wzrasta również u nosicieli wirusa HIV, co wynika m.in. z ich osłabionej odporności. Co więcej, narażone na tę postać łuszczycy są także osoby z innymi schorzeniami dermatologicznymi lub hormonalnymi.

Łuszczyca odwrócona – skąd się biorą zmiany skórne?

Nie jest do końca wyjaśnione, co dokładnie powoduje łuszczycę odwróconą, jednak uważa się, że jej pojawienie się może być spowodowane przez czynniki podobne do tych, które odpowiadają za rozwój łuszczycy pospolitej. Wśród nich wymienia się zarówno uwarunkowania genetyczne, jak i czynniki środowiskowe. Ponadto, na rozwój tej choroby skóry mogą mieć wpływ takie aspekty, jak budowa ciała, tryb życia oraz ogólny stan zdrowia pacjenta.

Wśród najistotniejszych czynników, które także mogą przyczyniać się do pojawienia się łuszczycy odwróconej wymienia się:

• otyłość i nadwagę – u osób otyłych częściej dochodzi do zwiększonego tarcia skóry, co w połączeniu z podwyższoną temperaturą ciała i intensywnym poceniem się tworzy warunki sprzyjające rozwojowi zmian skórnych, zwłaszcza w nagromadzonych fałdach skórnych;
• obniżona odporność, która może być efektem naturalnego procesu starzenia się organizmu lub wynikać z przebiegu innych chorób;
• styl życia, w tym używanie substancji takich jak alkohol i papierosy, które mogą negatywnie wpływać na kondycję skóry;
• przyjmowanie niektórych leków, zwłaszcza tych z grupy kortykosteroidów, beta-blokerów oraz takich preparatów jak niesteroidowe leki przeciwzapalne;
• nieprawidłowa dieta – spożywanie pokarmów bogatych w tłuszcze nasycone i cukry proste, przy jednoczesnym ograniczonym spożyciu warzyw i owoców, może przyczyniać się do pogorszenia stanu skóry;
• czynniki psychologiczne, takie jak silny stres czy depresja.

Objawy łuszczycy odwróconej

U chorych na łuszczycę odwróconą dochodzi do nieprawidłowego namnażania się i rogowacenia komórek skóry, co prowadzi do stanu zapalnego oraz pojawienia się charakterystycznych zmian skórnych. Różni się ona od łuszczycy plackowatej miejscem występowania, gdyż zmiany łuszczycowe lokalizują się głównie w miejscach trudno dostępnych, takich jak fałdy skórne, a nie na powierzchniach kostnych. Choroba najczęściej występuje jako:

• łuszczyca w pachwinach;
• łuszczyca w pośladkach;
• łuszczyca pod pachami;
• łuszczyca odbytu.

Charakterystyczną cechą tej formy łuszczycy jest obecność zmian skórnych, które pokryte są tylko w niewielkim stopniu srebrzystymi łuskami. Są one intensywnie zaczerwienione i mogą powodować intensywne swędzenie oraz pieczenie, co skłania pacjentów do rozdrapywania, prowadząc do powstawania wysięków i sączenia. Ponadto u pacjentów z łuszczycą odwróconą często obserwuje się objawy łuszczycowego zapalenia stawów, co dodatkowo komplikuje proces leczenia.

Łuszczyca odwrócona – diagnostyka

Rozpoznanie łuszczycy odwróconej zwykle rozpoczyna się od konsultacji z dermatologiem. Podczas tej wizyty lekarz przeprowadza szczegółową ocenę stanu skóry pacjenta. W celu wyeliminowania innych chorób o podobnych symptomach, takich jak infekcje grzybicze czy egzema, dermatolog może zdecydować się na zlecenie dodatkowych badań.

Wśród badań, które mogą zostać zalecone, znajduje się biopsja skóry. Procedura ta polega na pobraniu niewielkiego fragmentu skóry, który następnie jest badany pod mikroskopem, aby potwierdzić obecność łuszczycy. Ponadto lekarz może zalecić wykonanie badań laboratoryjnych, w tym analizy krwi i moczu, a także badanie histopatologiczne, co pozwala na wykluczenie innych potencjalnych przyczyn występowania objawów.

Łuszczyca odwrócona – leczenie

W leczeniu łuszczycy odwróconej najczęściej łączy się metody leczenia miejscowego (łagodzenie dolegliwości) oraz terapię ogólną. Ze względu na fakt, że zmiany skórne przeważnie nie są rozległe i występują na niewielkim obszarze ciała, do leczenia łuszczycy odwróconej wykorzystuje się głównie preparaty farmakologiczne w formie maści o działaniu miejscowym, które spowalniają procesy podziału i rogowacenia komórek skóry. Zawierają one m.in.:

• pochodne witaminy D, które zmniejszają stan zapalny i namnażanie komórek skóry;
• sterydy o zróżnicowanym nasileniu działania, które hamują stan zapalny i nadmiernie aktywny układ odpornościowy;
• cygnolinę – substancję o działaniu przeciwzapalnym i antybakteryjnym, która łagodzi objawy choroby.

Jeżeli organizm nie reaguje na takie metody leczenia, konieczne jest wdrożenie leczenia systemowego, które polega na stosowaniu doustnie kilku leków, np. metotreksatu lub cyklosporyny. Dodatkowym wsparciem w leczeniu łuszczycy odwróconej może być:

• fototerapia;
• balneoterapia, czyli m.in. kąpiele solankowe i kąpiele siarkowe, które niwelują świąd oraz podrażnienie skóry;
• zdrowa dieta, która obfituje w ryby i owoce morza, warzywa i owoce; chude mięso drobiowe, nasiona i orzechy. Nie zaleca się z kolei spożywania takich produktów jak żywność wysokoprzetworzona, czerwone mięso, cukry proste, ostre przyprawy, napoje alkoholowe;
• pielęgnacja skóry, obejmująca delikatne złuszczanie martwego naskórka, oczyszczanie, natłuszczanie i odżywianie skóry.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące łuszczycy odwróconej.