Dieta przy łuszczycy – co jeść, czego unikać?

Najważniejsze informacje:

• Zmiana nawyków żywieniowych może wpłynąć korzystnie na przebieg choroby. Nie istnieją jednak konkretne zalecenia żywieniowe dla osób z łuszczycą. 
• Dieta przy łuszczycy powinna być zrównoważona, urozmaicona i bogata we wszystkie składniki odżywcze, witaminy oraz minerały. W te założenia najlepiej wpisuje się dieta śródziemnomorska i wegetariańska.
• Osoby chorujące na łuszczycę powinny unikać produktów przetworzonych i bogatych w nasycone kwasy tłuszczowe oraz tłuszcze trans. Niewskazane są także napoje alkoholowe, słodzone napoje gazowane i wody smakowe.

Łuszczyca jest przewlekłą chorobą zapalną skóry, która przebiega z okresami zaostrzeń i remisji. Niezwykle ważną rolę w jej leczeniu i zmniejszeniu objawów pełni odpowiednio dobrana dieta, która może pomóc w redukcji stanów zapalnych oraz wspierać układ odpornościowy. Jaka dieta przy łuszczycy skóry jest najlepsza i czego nie powinny jeść osoby chorujące na łuszczycę.

Znaczenie diety w leczeniu łuszczycy

Dieta nie zastępuje tradycyjnych metod leczenia, takich jak leczenie farmakologiczne czy pielęgnacja skóry, jednak mimo to odgrywa bardzo ważną rolę w procesie terapii. Odpowiednio dobrane nawyki żywieniowe mogą jednak pomóc w łagodzeniu objawów i poprawie ogólnego samopoczucia pacjentów. Dzieje się tak m.in. poprzez:

• złagodzenie stanu zapalnego – dieta bogata w produkty przeciwzapalne może pomóc w zmniejszeniu stanów zapalnych skóry;
• zmniejszenie masy ciała – nadmierna masa ciała niesie za sobą przewlekły stan zapalny w całym organizmie, który może nasilać objawy łuszczycy. Zbilansowana dieta pomaga z kolei w utrzymaniu prawidłowej wagi i poprawia kondycję skóry;
• wsparcie zdrowia jelit – dieta bogata w warzywa, owoce i błonnik wspiera florę bakteryjną jelit, co z kolei wpływa korzystnie na układ odpornościowy u osób z łuszczycą;
• ochrona komórek przed uszkodzeniami – dieta bogata w przeciwutleniacze wspiera regenerację skóry i chroni komórki przed uszkodzeniami.

Jaka dieta w łuszczycy jest najlepsza?

Nie ma jednej diety idealnej dla wszystkich osób z łuszczycą. Istnieje jednak kilka strategii żywieniowych, które mogą przyczynić się do złagodzenia zmian zapalnych skóry i poprawić jakość życia. Niezależnie od wybranego stylu żywienia ważne jest, aby pamiętać o tym, by spożywać regularne posiłki (5 posiłków co 3-4 godziny), wypijać co najmniej 2 litry wody dziennie, suplementować witaminę D i zrezygnować z używek, takich jak alkohol i papierosy (nadmierne spożycie alkoholu może wywołać zaostrzenie stanu zapalnego w organizmie).

Dieta przeciwzapalna pomocna na łuszczycę

Łuszczyca jest chorobą zapalną, w związku z czym dieta ukierunkowana na redukcję stanu zapalnego może pomóc w kontrolowaniu objawów. Jej bazą są takie produkty jak:

• tłuste ryby morskie (np. łosoś, makrela i sardynki), bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, które mają silne właściwości przeciwzapalne;
• warzywa i owoce, zwłaszcza te bogate w przeciwutleniacze, takie jak jagody, czarne porzeczki, pomidory, papryka, brokuły, szpinak. Przeciwutleniacze pomagają w neutralizowaniu wolnych rodników, które mogą uszkadzać komórki;
• zdrowe tłuszcze, w tym m.in. oliwa z oliwek;
• orzechy i nasiona (migdały, siemię lniane, orzechy włoskie), które dostarczają zdrowych tłuszczów i błonnika.

Dieta śródziemnomorska i potencjał przeciwzapalny

Dieta śródziemnomorska uznawana za jeden z najzdrowszych modeli żywienia na świecie, który wykazuje najwyższy potencjał przeciwzapalny i może jednocześnie mieć korzystny wpływ na leczenie łuszczycy. Dieta zakłada zwiększone spożycie takich produktów jak:

• ryby i owoce morza jako główne źródło białka;
• świeże warzywa i owoce w dużych ilościach;
• nasiona roślin strączkowych, takie jak ciecierzyca czy soczewica;
• oliwa z oliwek jako główne źródło tłuszczu.

Równocześnie ważne jest, aby ograniczyć codzienne spożywanie cukrów prostych, pełnotłustych produktów mlecznych, masła, czerwonego mięsa i napojów gazowanych.

Dieta wegetariańska

Dieta wegetariańska wiąże się z eliminacją mięsa i innych produktów zwierzęcych na rzecz takich produktów jak pełnoziarniste produkty zbożowe, nasiona roślin strączkowych, owoce, warzywa, orzechy i pestki nasion. Taka zmiana w sposobie odżywiania ma kluczowe znaczenie dla ograniczenia spożycia kwasu arachidonowego, znajdującego się głównie w produktach zwierzęcych. Jest to istotne, ponieważ mniejsza ilość tego kwasu w diecie przyczynia się do redukcji produkcji substancji prozapalnych w organizmie.

Dodatkowo dieta bogata w warzywa i owoce dostarcza organizmowi duże ilości antyoksydantów, w tym witamin C, A, E, ß-karotenu oraz flawonoidów. Te cenne składniki odżywcze odgrywają ważną rolę w ochronie przed szkodliwym wpływem stresu oksydacyjnego. Stres ten jest znaczącym czynnikiem w rozwoju wielu chorób, w tym łuszczycy, ponieważ przyczynia się do powstawania wolnych rodników, które intensyfikują procesy zapalne w organizmie.

Dieta ubogokaloryczna

Głównym celem diety ubogokalorycznej jest utrata masy ciała, przy jednoczesnym osłabieniu uczucia głodu. W ramach tej diety zaleca się spożywanie produktów, które są niskokaloryczne, ale bogate w składniki odżywcze. Do zalecanych produktów należą m.in. chudy nabiał, który dostarcza białka bez nadmiaru tłuszczu, a także chude mięso i wędliny, będące źródłem niezbędnych aminokwasów. Ponadto zaleca się spożywanie młodych warzyw oraz wybranych owoców, które są źródłem witamin, minerałów i błonnika.

Ważne jest, aby unikać produktów, które mogą negatywnie wpłynąć na proces odchudzania i przyczynić się do zaostrzenia łuszczycowych zmian skórnych. Do takich produktów zaliczają się napoje słodzone cukrem, które są wysokokaloryczne i nie dostarczają wartości odżywczych, a także wypieki z dodatkiem cukru i tłuste gatunki mięs, które są bogate w nasycone kwasy tłuszczowe. Ograniczenie spożycia tych produktów jest kluczowe dla skuteczności diety ubogokalorycznej.

Dieta bezglutenowa

U niektórych osób z łuszczycą wprowadzenie diety bezglutenowej może przynieść poprawę stanu skóry, szczególnie jeśli mają one podwyższone poziomy przeciwciał związanych z nietolerancją glutenu (anty-gliadynowe przeciwciała IgA lub IgG). Warto jednak podkreślić, że nie ma dowodów na to, aby dieta bezglutenowa przynosiła korzyści w łagodzeniu łuszczycowych zmian skórnych u osób bez zdiagnozowanej nietolerancji glutenu.

Co jeść w przypadku łuszczycy?

W łagodzeniu zmian łuszczycowych pomocne może być spożywanie takich produktów jak:

• tłuste ryby bogate w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, takie jak łosoś, makrela, sardynki, śledź, tuńczyk. Ważne jest, aby spożywać je 2-3 razy w tygodniu;

• warzywa liściaste, w tym szpinak, jarmuż, sałata, rukola;
• czerwone, żółte i pomarańczowe warzywa, np. marchew, papryka, dynia;
• owoce bogate w antyoksydanty, takie jak jagody, truskawki, maliny, borówki, wiśnie;
• ciemne warzywa i owoce, np. bakłażan, czarne winogrona, buraki;
• zdrowe tłuszcze, np. oliwa z oliwek, olej lniany, olej kokosowy, które wspierają układ odpornościowy i pomagają w regeneracji skóry;
• orzechy i nasiona, np. migdały, orzechy włoskie, nasiona chia, siemię lniane;
• nasiona roślin strączkowych, np. soczewica, ciecierzyca, fasola, groch, które są doskonałym źródłem białka roślinnego, błonnika i witamin z grupy B;
• pełnoziarniste produkty zbożowe, np. brązowy ryż, quinoa, kasza gryczana, owies – zwiększone spożycie pełnoziarnistych produktów zbożowych przyczynia się do lepszej kondycji skóry i układu trawiennego;
• produkty fermentowane, np. kiszonki (kapusta, ogórki kiszone), kefir, jogurty, które wspierają zdrowie jelit i mikrobiom;
• zioła i przyprawy przeciwzapalne, w tym: kurkuma, imbir, czosnek, cebula;
• probiotyki, które mogą poprawić zdrowie jelit. Naturalnym probiotykiem są przede wszystkim produkty fermentowane, jak np. kefir, kapusta kiszona, miso.

Dieta przy łuszczycy – czego unikać?

Pacjenci zmagający się z łuszczycą powinni zwrócić szczególną uwagę na skład swojej diety, unikając produktów zawierających wysoki poziom tłuszczów nasyconych i trans. Do grupy produktów, które należy ograniczyć, zaliczają się m.in. tłuste mięsa, takie jak wieprzowina czy wołowina, a także pełnotłuste produkty mleczne, w tym: mleko o zawartości tłuszczu 3,2%, sery żółte, pleśniowe, topione, bogate w tłuszcz twarogi oraz śmietana. Ponadto zaleca się unikanie słodyczy, słonych przekąsek, fast foodów, produktów instant oraz zup i sosów w proszku, które mogą przyczyniać się do zwiększenia stanu zapalnego w organizmie i podwyższenia poziomu LDL, znanego również jako „zły” cholesterol. Taki stan rzeczy może zwiększać ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia, w tym miażdżycy.

Ważne jest też, aby wyeliminować z jadłospisu produkty zawierające duże ilości konserwantów, barwników, aromatów i innych substancji dodatkowych. Ponadto zalecane jest znaczne ograniczenie spożycia soli i cukru. Warto również pamiętać o unikaniu alkoholu, który przyczynić się do nasilenia procesów zapalnych, jak również napojów słodzonych, zarówno gazowanych, jak i niegazowanych, w tym wód smakowych, które mogą negatywnie wpływać na przebieg choroby.

Dieta dla chorych na łuszczycę – jadłospis przykładowy

Poniżej prezentujemy przykładowy jadłospis dla osób, które chcą złagodzić przebieg łuszczycy.

Oto przykładowy jadłospis dla osób chorych na łuszczycę, oparty na diecie przeciwzapalnej i bogatej w składniki wspierające zdrowie skóry oraz zmniejszające stan zapalny.

• Śniadanie: owsianka z płatków owsianych na mleku migdałowym, garść jagód, łyżka mielonego siemienia lnianego, herbata zielona lub woda z cytryną.
• Drugie śniadanie: garść migdałów lub orzechów włoskich, jabłko.
• Obiad: pieczony łosoś z ziołami i cytryną, kasza jaglana, sałatka z rukoli, pomidorów, ogórków i oliwy z oliwek.
• Przekąska: jogurt naturalny z łyżeczką miodu i odrobiną orzechów.
• Kolacja: sałatka z grillowanym kurczakiem, szpinakiem, awokado, oliwą z oliwek, pestkami dyni i sokiem z cytryny.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące diety w terapii łuszczycy.