Ból żołądka – przyczyny, objawy, leki

Ból żołądka

Najważniejsze informacje:

  • Ból żołądka to niespecyficzny objaw, który może występować w przebiegu wielu stanów chorobowych o zróżnicowanej etiologii. Do najczęstszych przyczyn należą: niestrawność (dyspepsja czynnościowa), stres, nieprawidłowa dieta (w tym spożywanie dużych ilości tłustych, ostrych, smażonych lub wysoko przetworzonych potraw), choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, infekcje bakteryjne (szczególnie wywołane przez Helicobacter pylori), a także stosowanie niektórych leków.
  • Bólowi żołądka często towarzyszą inne objawy ze strony układu pokarmowego. Do najczęstszych należą: uczucie pieczenia w nadbrzuszu oraz pełności po jedzeniu, odbijanie, wzdęcia, nudności, wymioty oraz utrata apetytu. Charakter tych dolegliwości może pomóc w ustaleniu przyczyny – ból nasilający się na czczo może sugerować chorobę wrzodową, natomiast pojawiający się po posiłkach często wiąże się z dyspepsją (niestrawnością) lub refluksem żołądkowo-przełykowym.
  • Dobór leczenia zależy od przyczyny bólu. W przypadku nadkwaśności lub choroby refluksowej przełyku stosuje się m.in. leki zmniejszające wydzielanie kwasu żołądkowego (inhibitory pompy protonowej, IPP). Potwierdzone zakażenie Helicobacter pylori wymaga z kolei włączenia odpowiedniego schematu antybiotykoterapii (zwykle w skojarzeniu z IPP). Jeśli ból wynika z przyjmowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), konieczne może okazać się przerwanie ich stosowania oraz rozpoczęcie leczenia osłonowego.
  • Nie należy bagatelizować bólu żołądka, zwłaszcza jeśli utrzymuje się dłużej niż kilka dni, nawraca, nasila się w nocy, towarzyszy mu spadek masy ciała, krwawienie z przewodu pokarmowego (np. smoliste stolce) lub wymioty. W takich przypadkach konieczna jest diagnostyka, która może obejmować gastroskopię, badania laboratoryjne oraz test na Helicobacter pylori.

Dolegliwości bólowe w okolicy żołądka mogą wynikać z wielu stanów i zaburzeń. Piekący ból w nadbrzuszu świadczy najczęściej o nadkwasocie lub chorobie wrzodowej. Uczucie ciężkości po obfitym lub tłustym posiłku może wskazywać na zaburzenia trawienia lub problemy z drogami żółciowymi. Tępy, przewlekły ból połączony z nudnościami sugeruje zapalenie błony śluzowej żołądka, natomiast ostry i skurczowy – zatrucie pokarmowe. Warto pamiętać, że podobne dolegliwości mogą wynikać także z chorób trzustki, przełyku, a nawet serca, dlatego nawracające lub silne dolegliwości zawsze powinny być skonsultowane z lekarzem specjalistą. Przyczyna bólu ustalana jest na podstawie dokładnego wywiadu lekarskiego, badania fizykalnego oraz – w razie potrzeby – dodatkowych badań diagnostycznych. Skuteczne leczenie (obejmujące m.in. farmakoterapię, zmianę diety czy interwencję chirurgiczną) możliwe jest tylko po dokładnym rozpoznaniu źródła problemu.

Skąd się bierze ból żołądka? Przyczyny

Ból żołądka to jedna z najczęstszych dolegliwości zgłaszanych podczas wizyt u lekarza. Może mieć wiele przyczyn – od łagodnych (np. przejedzenie czy stres), po poważne stany wymagające pilnej interwencji medycznej.

Przyczyną bólu żołądka są przeważnie zaburzenia trawienne (np. nadkwaśność, refluks żołądkowo-przełykowy, nietolerancje pokarmowe), stany zapalne błony śluzowej żołądka (np. zapalenie żołądka), zakażenia bakterią Helicobacter pylori, a także działanie substancji drażniących, takich jak alkohol, niektóre leki (np. niesteroidowe leki przeciwzapalne), czy kawa. Ból może wynikać również z zaburzeń pracy innych narządów jamy brzusznej, takich jak: trzustka, pęcherzyk żółciowy czy jelita.

Przejdź e-konsultację i zapytaj o e-receptę na Twoje leki

U niektórych osób ból żołądka ma podłoże nerwowe – przewlekły stres i napięcie emocjonalne wpływają na funkcjonowanie układu trawiennego, wywołując objawy bólowe, uczucie ścisku, nudności lub niestrawność.

Nagły, ostry ból żołądka

Nagły, ostry i szybko narastający ból żołądka to sygnał alarmowy – może wskazywać na poważne problemy zdrowotne, które wymagają pilnej diagnostyki oraz leczenia. Jakie są najczęstsze przyczyny?

  • Zatrucie pokarmowe – ból pojawia się po spożyciu skażonej żywności, często towarzyszą mu nudności, wymioty, biegunka i gorączka.
  • Infekcja wirusowa przewodu pokarmowego – wywoływana m.in. przez rotawirusy lub norowirusy.
  • Wrzód żołądka lub jego perforacja – bardzo silny, kłujący ból może świadczyć o pęknięciu wrzodu i stanowić wskazanie do pilnej interwencji medycznej.
  • Ostre zapalenie trzustki – ból może promieniować do pleców, często towarzyszą mu nudności, wzdęcia oraz ogólne złe samopoczucie.
  • Niedrożność jelit – objawia się silnym bólem brzucha, wzdęciami, zatrzymaniem gazów i stolca, a niekiedy także wymiotami.
  • Spożywanie alkoholu i przyjmowanie NLPZ (ibuprofen, ketoprofen) – może wywołać stan zapalny błony śluzowej przewodu pokarmowego lub nasilić już istniejące zmiany. 

Jeśli oprócz bólu pojawią się niepokojące objawy (wymioty z domieszką krwi, gorączka, omdlenia, krwawienie z przewodu pokarmowego, bladość skóry lub silne osłabienie), należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Wymienione symptomy mogą świadczyć o stanie zagrożenia życia i wymagać natychmiastowej hospitalizacji. 

Przyczyny przewlekłego bólu żołądka

Przewlekły ból żołądka – trwający tygodniami lub miesiącami – może być wynikiem chorób przewlekłych, niewłaściwej diety, nietolerancji pokarmowych lub stresu. Pacjenci opisują go jako tępy, palący lub uciskający. Dolegliwości pojawiają się regularnie – po posiłkach, rano (na czczo) lub w stanach zwiększonego napięcia emocjonalnego.

Jakie są najczęstsze przyczyny przewlekłego bólu żołądka?

  • Przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka wywołane zakażeniem bakterią Helicobacter pylori prowadzi do uszkodzenia śluzówki żołądka i zwiększa ryzyko rozwoju choroby wrzodowej. Do typowych objawów należą: pieczenie w nadbrzuszu, uczucie pełności, niestrawność, wzdęcia oraz nudności.
  • Choroba wrzodowa żołądka – ból najczęściej pojawia się na czczo, zwłaszcza w godzinach porannych, oraz w nocy. Może mieć charakter piekący lub palący i często ustępuje po przyjęciu pokarmu lub leków zobojętniających kwas żołądkowy. Nieleczone wrzody mogą prowadzić do powikłań, np. krwawienia z przewodu pokarmowego oraz zwężenia światła żołądka lub odźwiernika spowodowanego bliznowaceniem. Przewlekłe wrzody przyczyniają się również do rozwoju niedokrwistości (anemii).
  • Refluks żołądkowo-przełykowy (GERD) – cofanie się kwaśnej treści żołądkowej do przełyku, które powoduje podrażnienie jego błony śluzowej. Objawia się zgagą (pieczeniem za mostkiem), a czasem także bólem w nadbrzuszu. Ponadto mogą wystąpić objawy, takie jak: odbijanie, kwaśny posmak w ustach, chrypka, kaszel czy uczucie zalegania pokarmu w przełyku. 
  • Nietolerancja laktozy – organizm nie produkuje wystarczającej ilości laktazy, czyli enzymu odpowiedzialnego za trawienie laktozy (cukru mlecznego). Objawy obejmują w tym przypadku ból brzucha, wzdęcia, uczucie przelewania w żołądku, a także biegunkę lub zaparcia, które pojawiają się po spożyciu produktów zawierających laktozę.
  • Celiakia (choroba autoimmunologiczna) – układ odpornościowy w reakcji na spożycie glutenu uszkadza błonę śluzową jelita cienkiego, co może prowadzić do zaburzeń wchłaniania składników odżywczych i wywoływać objawy ze strony przewodu pokarmowego, w tym dyskomfort lub ból w obrębie żołądka.
  • Napięcie emocjonalne i przewlekły stres – mogą zaburzać pracę układu pokarmowego, prowadząc do nadprodukcji kwasu żołądkowego, skurczów mięśni gładkich oraz problemów z trawieniem.
  • Zespół jelita drażliwego (IBS) – przewlekłe zaburzenie czynnościowe jelit, które często objawia się bólem brzucha, nudnościami oraz wzdęciami. Dolegliwości nasilają się zwłaszcza w sytuacjach stresowych oraz po spożyciu niektórych pokarmów.
  • Rak żołądka – może objawiać się przewlekłym dyskomfortem w nadbrzuszu, uczuciem pełności po posiłku, utratą apetytu, spadkiem masy ciała, a niekiedy także wymiotami lub krwawieniem z przewodu pokarmowego. Choroba ta występuje zazwyczaj u osób po 50. r.ż. – przeważnie u palaczy, pacjentów zakażonych bakterią Helicobacter pylori oraz u osób stosujących dietę bogatą w sól i przetworzone produkty.
  • Ciąża – w jej przebiegu mogą pojawić się bóle w okolicy żołądka spowodowane refluksem żołądkowo-przełykowym, spowolnieniem perystaltyki jelit, uciskiem powiększającej się macicy na inne narządy oraz zmianami hormonalnymi (zwłaszcza zwiększonym stężeniem progesteronu, który rozluźnia mięśnie gładkie przewodu pokarmowego). 

Ból żołądka – objawy, lokalizacja, charakter dolegliwości

Ból żołądka jest odczuwany zazwyczaj w górnej części jamy brzusznej – tuż pod żebrami, w okolicy nadbrzusza. Pacjenci określają go jako „ból w dołku”.

W którym miejscu boli żołądek?

Poniżej przedstawiono charakterystyczne lokalizacje dolegliwości bólowych w nadbrzuszu (w zależności od przyczyny i narządu objętego procesem chorobowym).

  • Ból środkowej części nadbrzusza (bezpośrednio pod wyrostkiem mieczykowatym mostka) – często wiąże się z chorobami górnego odcinka przewodu pokarmowego, takimi jak: wrzody żołądka lub dwunastnicy, dyspepsja czynnościowa, refluks żołądkowo-przełykowy (GERD) oraz zapalenie błony śluzowej żołądka.
  • Ból po prawej górnej części nadbrzusza – może wskazywać na wirusowe zapalenie wątroby lub jej marskość, a także na choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych (kamicę pęcherzyka żółciowego, kolkę żółciową, ostre lub przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego oraz zapalenie dróg żółciowych). Należy zauważyć, że niealkoholowe stłuszczenie wątroby zazwyczaj powoduje dyskomfort lub uczucie ciężaru, a nie ostry ból.
  • Ból po lewej górnej części nadbrzusza – może świadczyć o ostrym lub przewlekłym zapaleniu trzustki, a także o powiększeniu śledziony (splenomegalia), jej zawałach lub pęknięciu (zwłaszcza po urazie). W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić również choroby żołądka, jelit oraz lewego płuca, które mogą dawać promieniujący ból w tej okolicy.
  • Ból w dolnej części nadbrzusza (okolica nad pępkiem) – może być związany z wrzodami dwunastnicy oraz innymi schorzeniami górnego odcinka przewodu pokarmowego, w tym chorobami trzustki i dolnej części żołądka.

Jak boli żołądek?

Rodzaj odczuwanego bólu może pomóc w zawężeniu diagnozy.

  • Kłujący, ostry ból – często pojawia się nagle i jest bardzo silny. Może oznaczać stan wymagający natychmiastowej interwencji chirurgicznej, tj. perforację wrzodu (przedziurawienie ściany żołądka).
  • Tępy, przewlekły ból – często odczuwany jako dyskomfort lub uczucie ciężkości w nadbrzuszu. Towarzyszy zapaleniu błony śluzowej żołądka oraz nadżerkom. Może nasilać się po posiłkach lub na czczo (w zależności od przyczyny).
  • Skurczowy, kolkowy ból – pojawia się najczęściej w przebiegu niestrawności czynnościowej, zaburzeń motoryki przewodu pokarmowego oraz po spożyciu tłustych, ostrych lub ciężkostrawnych potraw. Może towarzyszyć nietolerancjom pokarmowym czy infekcjom wirusowym. Ból o charakterze kolki jest związany przeważnie z chorobami dróg żółciowych lub jelit. 
  • Promieniujący ból (rozchodzący się od nadbrzusza do pleców, klatki piersiowej lub ramion) – może wskazywać na poważniejsze schorzenia, takie jak: ostre zapalenie trzustki, refluks żołądkowo-przełykowy lub bóle rzutowane z serca (np. zawał mięśnia sercowego). W diagnostyce różnicowej bólu tego typu należy zawsze wykluczyć przyczyny kardiologiczne i trzustkowe.

W diagnostyce bardzo ważne jest również ustalenie, jak długo utrzymuje się ból żołądka.

Pobierz aplikację
Pobierz aplikację

Receptomat w telefonie!

  • Ostry ból – pojawia się nagle i trwa krócej niż 3 miesiące. Może świadczyć o infekcjach, zatruciach pokarmowych, ostrym nieżycie żołądka lub zaostrzeniu choroby wrzodowej.
  • Przewlekły ból – utrzymuje się ponad 3 miesiące i może wskazywać na przewlekłe zapalenie żołądka, chorobę wrzodową lub refluks żołądkowo-przełykowy. 

Jakie objawy mogą towarzyszyć bólowi żołądka?

Ból żołądka rzadko występuje jako jedyny objaw. Często towarzyszą mu inne dolegliwości, które mogą pomóc w rozpoznaniu przyczyny. Należą do nich: 

  • pieczenie w nadbrzuszu (często po posiłku lub na czczo);
  • uczucie pełności i przelewania się w brzuchu;
  • nudności i/lub wymioty;
  • zgaga (pieczenie za mostkiem, cofanie treści żołądkowej);
  • utrata apetytu;
  • wzdęcia i gazy;
  • biegunka lub zaparcia;
  • osłabienie, zawroty głowy.

Ból żołądka i pleców

Ból żołądka promieniujący do pleców może wskazywać na poważniejsze schorzenia, takie jak: wrzód trawienny tylnej ściany żołądka, przewlekłe lub ostre zapalenie trzustki, a także podrażnienie nerwów przebiegających w tej okolicy. Często towarzyszą mu dodatkowe objawy – uczucie ściskania lub pieczenia w nadbrzuszu, nudności oraz nasilenie bólu po jedzeniu.

Jeśli ból żołądka i pleców występuje jednocześnie, ważne jest ustalenie jego przyczyny. Pomocne mogą być badania obrazowe – ultrasonografia jamy brzusznej (USG) czy tomografia komputerowa (TK). W zależności od diagnozy leczenie może obejmować m.in. farmakoterapię, zmianę diety oraz unikanie czynników drażniących.

W przypadku silnego, nawracającego lub utrzymującego się bólu żołądka promieniującego do pleców, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

Ból żołądka w nocy

Ból żołądka wybudzający ze snu występuje najczęściej w przebiegu choroby wrzodowej, zwłaszcza gdy wrzód znajduje się w dwunastnicy – wówczas dolegliwości bólowe nasilają się w godzinach nocnych oraz na czczo, a ustępują po zjedzeniu przekąski czy niewielkiego posiłku. Trzeba podkreślić, że spożywanie kwaśnych, tłustych lub pikantnych potraw przed snem może nasilać objawy wrzodowe. 

Inne możliwe przyczyny dolegliwości o takim charakterze to refluks żołądkowo-przełykowy (GERD) oraz stres. Ostry ból żołądka w nocy, szczególnie jeśli pojawia się regularnie, powinien skłonić do konsultacji z lekarzem i rozpoczęcia diagnostyki. 

Ból żołądka i biegunka

Ból brzucha i biegunka są zazwyczaj związane z infekcją przewodu pokarmowego – wirusową, bakteryjną (np. zatrucie pokarmowe) lub pasożytniczą. Wspomniane objawy mogą towarzyszyć również:

  • nietolerancjom pokarmowym (np. laktozy, fruktozy, glutenu);
  • zespołowi jelita drażliwego (IBS);
  • przewlekłym chorobom zapalnym jelit (np. choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego).

Jeśli objawy utrzymują się dłużej niż 2–3 dni, nasilają się lub towarzyszą im gorączka, krew w stolcu, silny ból brzucha bądź oznaki odwodnienia (suchość w ustach, zawroty głowy, zmniejszone oddawanie moczu), należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

Kiedy zgłosić się do lekarza z bólem żołądka?

Sytuacje wymagające niezwłocznej konsultacji lekarskiej ze względu na ryzyko poważnych komplikacji zdrowotnych to m.in.:

  • znaczna, niezamierzona utrata masy ciała;
  • krwawienie z przewodu pokarmowego (np. smoliste stolce o nieprzyjemnym zapachu lub wymioty fusowate);
  • silny, nagły ból brzucha, szczególnie jeśli towarzyszy mu napięcie mięśni oraz objawy ogólne (gorączka, bladość, poty, osłabienie);
  • dolegliwości bólowe, które nie ustępują mimo zastosowania leków przeciwbólowych lub przeciwwrzodowych;
  • utrata apetytu, nudności, wymioty trwające dłużej niż kilka dni.

Warto pamiętać, że ból w nadbrzuszu (górnej części brzucha) nie zawsze oznacza chorobę żołądka. Może być również objawem innych poważnych schorzeń, takich jak: dusznica bolesna, zawał mięśnia sercowego czy zapalenie opłucnej dolnych płatów płuc. Ponadto ból może wynikać z zapalenia trzustki, kamicy żółciowej, a także z chorób jelit. 

Diagnostyka – jakie badania wykonać, kiedy boli żołądek?

Dobór odpowiednich badań diagnostycznych zależy m.in. od charakteru i nasilenia objawów. W przypadku ostrych lub przewlekłych dolegliwości ze strony układu pokarmowego zawsze warto skonsultować się z gastrologiem. 

  • Wywiad lekarski i badanie fizykalne – podstawowy etap diagnostyczny, który pozwala zawęzić listę potencjalnych przyczyn dolegliwości. Lekarz zbiera informacje m.in. o długości występowania objawów, czynnikach je nasilających lub łagodzących, stylu życia i diecie.
  • Gastroskopia (panendoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego) – jedno z najważniejszych badań przy przewlekłych, nawracających lub silnych bólach nadbrzusza. Umożliwia bezpośrednią ocenę błony śluzowej przełyku, żołądka i dwunastnicy oraz pobranie wycinków do badania histopatologicznego, np. w kierunku zakażenia Helicobacter pylori, zmian zapalnych, przednowotworowych lub nowotworowych.
  • Testy w kierunku zakażenia Helicobacter pylori – test oddechowy (ureazowy), badanie antygenu w kale, test serologiczny (rzadziej zalecany ze względu na niższą czułość i swoistość), a także badania histologiczne lub test ureazowy z wycinka pobranego podczas gastroskopii.
  • USG jamy brzusznej – pozwala na ocenę stanu narządów jamy brzusznej (wątroby, pęcherzyka żółciowego, trzustki, nerek), które mogą być źródłem objawów podobnych do dolegliwości żołądkowych. 
  • Badania laboratoryjne krwi (OB, CRP, próby wątrobowe, amylaza, lipaza, czasem poziomy elektrolitów i ferrytyny) – pomagają wykryć stany zapalne, infekcje, niedokrwistość, zaburzenia funkcji wątroby lub trzustki.
  • Testy alergiczne i diagnostyka nietolerancji pokarmowych – wykonywane w sytuacji, gdy objawy sugerują związek z konkretnymi produktami spożywczymi (np. nietolerancja laktozy, celiakia). 

Leki – co na ból żołądka? 

Wybór odpowiedniej metody leczenia bólu żołądka zależy od jego przyczyny, nasilenia oraz towarzyszących objawów. 

W przypadku sporadycznych i łagodnych dolegliwości można sięgnąć po leki dostępne bez recepty lub skorzystać z domowych sposobów łagodzenia bólu brzucha. W sytuacji nasilonych, przewlekłych lub nietypowych objawów konieczna jest zawsze konsultacja lekarska oraz – w razie potrzeby – wdrożenie leczenia farmakologicznego na receptę.

Leki na ból żołądka bez recepty

Na rynku dostępnych jest wiele leków bez recepty, które łagodzą dolegliwości trawienne, działają osłonowo lub neutralizują nadmiar kwasu solnego w żołądku. Należy stosować je krótkoterminowo, a w przypadku utrzymujących się objawów konieczna jest konsultacja lekarska.

  • Leki zobojętniające kwas żołądkowy (tzw. antacida) – zawierają węglan wapnia, wodorotlenek glinu lub wodorotlenek magnezu. Szybko łagodzą uczucie pieczenia i zgagę, jednak ich działanie jest krótkotrwałe. Długotrwałe lub nadmierne przyjmowanie leków zobojętniających kwas żołądkowy może prowadzić do działań niepożądanych, np. zaparć (glin), biegunek (magnez) czy zasadowicy metabolicznej (wapń).
  • Inhibitory pompy protonowej (IPP) w niskich dawkach, np. pantoprazol, omeprazol – zmniejszają wydzielanie kwasu solnego. Pomagają w leczeniu refluksu żołądkowo-przełykowego, choroby wrzodowej oraz w profilaktyce uszkodzeń błony śluzowej przewodu pokarmowego wywołanych przez NLPZ. Maksymalne efekty ich działania obserwuje się po kilku dniach regularnego stosowania.
  • Środki osłaniające błonę śluzową, np. sukralfat – tworzą ochronny film na powierzchni błony śluzowej żołądka i dwunastnicy, wspomagając gojenie oraz zmniejszając ból. Zazwyczaj przyjmuje się je na czczo i przed posiłkami.
  • Preparaty ziołowe zawierające rumianek, miętę pieprzową, koper włoski, lukrecję – mogą wspomagać trawienie, łagodzić wzdęcia, skurcze jelit oraz uczucie pełności. Warto jednak pamiętać, że także produkty naturalne mogą powodować działania niepożądane lub wchodzić w interakcje z innymi lekami (np. lukrecja może podnosić ciśnienie krwi).

Trzeba podkreślić, że leki dostępne bez recepty mogą maskować objawy poważniejszych schorzeń (wrzodów, refluksu, infekcji Helicobacter pylori czy nowotworów), dlatego długotrwałe lub nawracające dolegliwości ze strony układu pokarmowego zawsze wymagają diagnostyki. 

Leki na receptę na ból żołądka

Przy utrzymujących się dolegliwościach specjalista może zalecić przyjmowanie leków dostępnych na receptę. 

  • Inhibitory pompy protonowej (IPP) w wyższych dawkach – stosowane w leczeniu refluksu, choroby wrzodowej i innych schorzeń związanych z nadmiernym wydzielaniem kwasu solnego.
  • Antybiotyki w terapii Helicobacter pylori, np. amoksycylina, klarytromycyna, metronidazol – stosowane w schemacie eradykacyjnym, który łączy co najmniej dwa antybiotyki oraz IPP.
  • Leki prokinetyczne, np. itopryd, domperidon – poprawiają motorykę żołądka i przełyku, wspomagając opróżnianie żołądka oraz łagodząc objawy niestrawności.
  • Leki rozkurczowe, np. drotaweryna, papaweryna, mebeweryna – łagodzą bóle spastyczne przewodu pokarmowego.
  • Leki przeciwbólowe, zwykle paracetamol – stosowane rzadko i z dużą ostrożnością, ponieważ niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) mogą nasilać ból oraz podrażniać błonę śluzową żołądka.

Wybór najskuteczniejszych leków na ból żołądka zależy od indywidualnego przypadku pacjenta. Szczególną ostrożność należy zachować u kobiet w ciąży, dzieci oraz osób starszych.

Domowe sposoby na ból żołądka

Jakie domowe sposoby można zastosować, gdy ból żołądka jest łagodny i wywołany przejściowymi problemami trawiennymi (przejedzeniem, stresem czy niestrawnością)? 

  • Należy unikać tłustych, smażonych i mocno przyprawionych potraw, które mogą podrażniać żołądek. Podobnie działa mocna kawa oraz alkohol.
  • Warto postawić na lekkostrawne produkty – ryż, gotowane ziemniaki oraz warzywa (np. marchew, cukinia), owsiankę oraz banany.
  • Dodanie miodu do letniej wody lub herbaty działa łagodząco i ochronnie na błonę śluzową żołądka.
  • Sok z aloesu (dzięki właściwościom przeciwzapalnym i łagodzącym) może wspomagać regenerację błony śluzowej żołądka.
  • Jedzenie w spokojnym tempie i dokładne przeżuwanie pokarmu ułatwia trawienie oraz zmniejsza obciążenie żołądka.
  • W ciągu dnia warto zaplanować więcej posiłków, ale spożywać mniejsze porcje, co pomoże uniknąć przeciążenia układu pokarmowego.
  • Ciepłe okłady na brzuch poprawiają krążenie, rozluźniają mięśnie i łagodzą ból. 

Jakie zioła na ból żołądka?

Zioła są jednym z najstarszych sposobów stosowanych w przypadku bólu żołądka. Wiele roślin posiada właściwości kojące, przeciwzapalne i wspomagające proces trawienia. 

  • Rumianek (napar lub kapsułki) – działa przeciwzapalnie, łagodzi skurcze i wzdęcia, a także wspomaga gojenie się błony śluzowej żołądka. 
  • Mięta pieprzowa – łagodzi wzdęcia, skurcze oraz bóle związane z niestrawnością. Działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego. Napar z mięty wspomaga trawienie.
  • Koper włoski – ma działanie wiatropędne, poprawia trawienie i redukuje uczucie pełności. Herbata z kopru włoskiego pomoże złagodzić ból żołądka spowodowany wzdęciami.
  • Imbir – działa przeciwwymiotnie, łagodzi ból żołądka i wspomaga procesy trawienne. 
  • Lukrecja – wykazuje działanie osłaniające i przeciwzapalne, szczególnie pomocna przy wrzodach i zapaleniach błony śluzowej żołądka. Można stosować ją w formie naparu, ale należy pamiętać, że w dużych ilościach i przy długotrwałym stosowaniu może podnosić ciśnienie.

Warto również sięgnąć po gotowe mieszanki ziołowe, które łączą właściwości kilku roślin, dzięki czemu wykazują większą skuteczność w łagodzeniu dolegliwości. 

FAQ

Najczęstsze pytania dotyczące bólu żołądka

Ból żołądka po jedzeniu – z czego może wynikać?

Najczęściej jest to efekt przejedzenia, niestrawności, nadkwasoty lub nietolerancji pokarmowej. Ból może pojawić się również po spożyciu tłustych, smażonych lub pikantnych potraw, które podrażniają błonę śluzową żołądka.

Ból żołądka w ciąży – czy to normalny objaw?

Ból żołądka w ciąży może być spowodowany uciskiem powiększającej się macicy na narządy wewnętrzne oraz zmianami hormonalnymi wpływającymi na układ pokarmowy. Warto jednak skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć inne problemy zdrowotne.

Kilkudniowy ból żołądka po alkoholu – czy powinien niepokoić?

Utrzymujący się ból może wskazywać na zapalenie błony śluzowej żołądka lub trzustki. W takim przypadku zaleca się wizytę u lekarza.

Co pomaga na nagły ból żołądka?

Pomocne mogą być leki rozkurczowe, ciepły okład i odpoczynek w wygodnej pozycji. Jeśli ból nie ustępuje, konieczna jest wizyta u lekarza oraz diagnostyka.

Jakie są domowe sposoby na ból żołądka i mdłości?

Napar z rumianku działa łagodząco i przeciwzapalnie. Siemię lniane osłania błonę śluzową żołądka. Warto także stosować lekkostrawną dietę – unikać tłustych i ciężkostrawnych potraw.

Co może oznaczać ból żołądka w nocy, który wybudza ze snu?

Ból przerywający sen często świadczy o wrzodach żołądka lub refluksie. Takie dolegliwości wymagają konsultacji ze specjalistą i wdrożenia farmakoterapii.

Ból żołądka – gdzie boli?

Ból odczuwany jest przeważnie w nadbrzuszu, czyli centralnej części brzucha pod żebrami, w okolicy splotu słonecznego. Może promieniować.

Jaka herbata na ból żołądka?

Rumianek działa kojąco i przeciwzapalnie, mięta pieprzowa łagodzi skurcze mięśni gładkich przewodu pokarmowego, a koper włoski pomaga zmniejszyć wzdęcia i uczucie pełności.

Kłujący ból żołądka po jedzeniu – co może oznaczać?

Kłujący ból po posiłku może wskazywać na wrzody lub podrażnienie błony śluzowej żołądka. W takim przypadku należy skonsultować się z lekarzem.

Ból żołądka po antybiotyku – czy zgłosić się do lekarza?

Ból żołądka po stosowaniu antybiotyków może być wynikiem zaburzenia flory bakteryjnej jelit lub działania niepożądanego leku. Jeśli dolegliwości nie ustępują lub nasilają się, warto skonsultować się z lekarzem.

Jak złagodzić ból żołądka po kawie?

Zaleca się ograniczenie spożycia kawy przez kilka dni, picie naparów z siemienia lnianego oraz stosowanie preparatów osłaniających błonę śluzową, np. alginianów.

Ból żołądka przed okresem – czy to normalny objaw?

Ból żołądka przed okresem bywa związany z działaniem prostaglandyn, które wywołują skurcze macicy oraz wpływają na układ pokarmowy. Dolegliwości bólowe mogą towarzyszyć również napięciu przedmiesiączkowemu.

Czego objawem jest ból żołądka na czczo?

Ból pojawiający się na czczo może wskazywać na nadkwaśność lub chorobę wrzodową – kwas żołądkowy podrażnia błonę śluzową żołądka, wywołując ból.

Czy może być ból głowy od żołądka?

Ból głowy może być objawem zatrucia pokarmowego lub niestrawności, kiedy organizm reaguje na toksyny czy zaburzenia trawienia.

Czego objawem jest ból żołądka promieniujący do pleców?

Taki ból może świadczyć o zapaleniu trzustki, wrzodach żołądka lub chorobach przełyku. Wymaga pilnej konsultacji lekarskiej.

Ciągły ból żołądka – co oznacza?

Utrzymujący się ból może świadczyć o stanie zapalnym, wrzodach lub innych przewlekłych schorzeniach układu pokarmowego, które wymagają diagnostyki i leczenia.

Bibliografia
  1. Konturek S., Fizjologia człowieka. Tom 5: Układ trawienny i wydzielanie wewnętrzne, Elsevier Urban & Partner, Warszawa 2016.
  2. Michajlik A., Ramotowski W. Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL, Warszawa 2013.
  3. Szczeklik A., red. Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2023.
  4. Szczepanek M., Wpływ Helicobacter pylori na przewód pokarmowy oraz rozpoznawanie i leczenie zakażenia. Lekarz Rodzinny. 2023; (2).