Dieta wrzodowa – co jeść przy wrzodach żołądka i dwunastnicy

Najważniejsze informacje:
- Odpowiednio dobrana dieta wspomaga leczenie wrzodów żołądka i dwunastnicy, łagodząc objawy choroby wrzodowej oraz przyspieszając regenerację błony śluzowej żołądka.
- W diecie podczas choroby wrzodowej żołądka zalecane są potrawy lekkostrawne, gotowane warzywa, duszone mięso. Warto wybierać posiłki delikatne w smaku i bogate w błonnik rozpuszczalny, który działa ochronnie na śluzówkę żołądka.
- W przypadku choroby wrzodowej żołądka należy unikać ostrych przypraw, alkoholu, kawy, napojów gazowanych, tłustych potraw oraz smażenia. Produkty te nasilają objawy bólowe i opóźniają gojenie wrzodów, drażniąc śluzówkę żołądka.
- U pacjentów z wrzodami wsparciem są też zioła o działaniu osłaniającym i przeciwzapalnym, jak siemię lniane, rumianek czy prawoślaz.
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy to schorzenie wymagające nie tylko leczenia farmakologicznego, ale także odpowiednio dobranej diety. Dieta wrzodowa pomaga w łagodzeniu objawów i przyspieszaniu regeneracji błony śluzowej przewodu pokarmowego. Dowiedz się więcej, co jeść przy wrzodach żołądka i dwunastnicy, a czego unikać, aby nie nasilać przykrych dolegliwości.
Rola diety wrzodowej w leczeniu
Dieta wrzodowa stanowi kluczowy element terapii choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Jej głównym celem jest ograniczenie czynników drażniących błonę śluzową przewodu pokarmowego oraz zmniejszenie wydzielania soku żołądkowego. Dieta na wrzody żołądka powinna być lekkostrawna, niskobłonnikowa i niskosodowa. Najważniejsze zasady to:
- regularne posiłki – 4-5 małych porcji dziennie (częstsze spożywanie posiłków może zwiększać wydzielanie kwasu solnego);
- unikanie zbyt zimnych lub gorących potraw;
- ograniczenie spożycia soli, ostrych przypraw, tłuszczu i alkoholu;
- rezygnacja ze smażenia na rzecz gotowania, duszenia i pieczenia bez tłuszczu.
Dieta w chorobie wrzodowej pomaga złagodzić objawy, takie jak np. ból brzucha, zgaga, nudności czy wzdęcia, a także wspiera leczenie zakażenia Helicobacter pylori, głównego czynnika etiologicznego choroby.
Przejdź e-konsultację i zapytaj o e-receptę na Twoje leki
Wrzody żołądka – dieta łagodząca dolegliwości
W przypadku występowania dolegliwości bólowych szczególnie istotne jest dostosowanie jadłospisu do stanu zdrowia i potrzeb pacjenta. Dieta na wrzody żołądka powinna zawierać produkty łagodzące i osłaniające błonę śluzową, takie jak:
- kasza manna, kleiki ryżowe;
- mleko 2%, biały ser, jajka na miękko;
- warzywa gotowane: marchewka, dynia, buraki;
- delikatne mięso: drób, cielęcina, chude ryby;
- gotowane lub pieczone w folii potrawy bez dodatku tłuszczu.
Ważne, by unikać obfitych posiłków, które nasilają produkcję kwasu solnego. Dieta wrzodowa jadłospis musi być dobrze zbilansowana, eliminując z niej składniki drażniące śluzówkę oraz działające wzdymająco (np. nasiona roślin strączkowych).
Dieta na wrzody – co można jeść przy wrzodach żołądka i dwunastnicy?
Lista produktów dozwolonych przy diecie na wrzody jest długa i obejmuje m.in.:
- produkty zbożowe: pszenne pieczywo czerstwe, drobne kasze, jasne makarony, ryż;
- mleko i produkty mleczne: mleko słodkie, świeży biały ser, słodka śmietanka, serki homogenizowane;
- mięso i ryby: drób bez skóry, cielęcina, dorsz, morszczuk, polędwica drobiowa;
- warzywa i owoce: marchew, buraki, dynia, morele, jabłka gotowane, pomidory bez skórki;
- tłuszcze: masło, miękkie margaryny, olej rzepakowy, oliwa z oliwek;
- desery i napoje: kisiele, galaretki, herbata słaba, woda, kompoty z dozwolonych owoców;
- tłuszcze roślinne (oliwa i oleje) oraz tłuszcze łatwostrawne pochodzące z mleka (masło, mleko, sery).
Czego unikać przy wrzodach żołądka i dwunastnicy?
Lista produktów przeciwwskazanych przy wrzodach żołądka to:
- tłuste mięsa (wieprzowina, baranina, dziczyzna);
- smażone potrawy i dania z zasmażką;
- warzywa kapustne i cebulowe;
- ciężkostrawne warzywa, np. strączki;
- surowe warzywa bogate w gruboziarnisty błonnik;
- kwaśne owoce, owoce suszone i pestkowe;
- ostre przyprawy: pieprz, musztarda, chrzan;
- napoje gazowane, kawa, mocna herbata, alkohol;
- słodycze przemysłowe, czekolada, ciasta z kremem.
Zioła na wrzody
Naturalnym wsparciem dla diety mogą być zioła na wrzody żołądka, które działają łagodząco, osłaniająco i przeciwzapalnie. Wśród najbardziej polecanych są:
- prawoślaz lekarski – powleka błony śluzowe, działa osłonowo;
- rumianek – łagodzi stany zapalne, rozkurczowy;
- kozłek lekarski (waleriana) – uspokaja, wspomaga trawienie;
- lukrecja – zwiększa produkcję śluzu, chroni śluzówkę (nie należy jej jednak stosować długoterminowo);
- nasiona babki lancetowatej – działają osłonowo, regulują perystaltykę.
Zioła na wrzody mogą być stosowane w formie naparów, pod warunkiem że nie wywołują objawów niepożądanych. Przed użyciem warto skonsultować się z lekarzem.
Dieta wrzodowa – przykładowy jadłospis
Dieta na wrzody żołądka powinna być urozmaicona, a jednocześnie bezpieczna dla układu pokarmowego. Poniżej prezentujemy przykładowy jadłospis na cały dzień.
- Śniadanie: płatki owsiane gotowane na wodzie z dodatkiem mleka 2%, duszone jabłko bez skórki z odrobiną cynamonu, chleb tostowy pszenny czerstwy z cienką warstwą masła, herbata z rumianku (łagodna, ziołowa).
- Drugie śniadanie: budyń waniliowy na mleku 2%, dojrzały banan, herbatka z melisy.
- Obiad: zupa krem z marchwi i dyni (bez cebuli, z dodatkiem oliwy z oliwek i koperku), ryż biały gotowany na sypko, filet z indyka gotowany na parze z łagodnymi ziołami (bazylia, natka pietruszki), gotowana fasolka szparagowa, kompot z dojrzałych moreli.
- Podwieczorek: kisiel malinowy domowy (z przecieru malinowego, bez pestek), sucharek pszenny, herbata rumiankowa lub z lipy.
- Kolacja: puree ziemniaczane z odrobiną masła, jajko na miękko, gotowany burak przetarty, chleb pszenny czerstwy, słaba herbata z dodatkiem miodu (opcjonalnie).
FAQ
Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące diety wrzodowej.
Co jeść przy wrzodach żołądka i dwunastnicy?
Przy wrzodach zalecana jest dieta lekkostrawna, oparta na gotowanych warzywach, chudym mięsie, ryżu, kaszach drobnych i dojrzałych owocach bez skórki. Posiłki powinny być małe, częste i łagodne w smaku.
Jaka dieta na wrzody żołądka?
Dieta na wrzody żołądka powinna zakładać ograniczenie błonnika, tłuszczów smażonych, soli i ostrych przypraw, a opierać się na gotowaniu, duszeniu i pieczeniu w folii. Wskazane są produkty łagodne, lekkostrawne i niepobudzające wydzielania soku żołądkowego.
Dieta w chorobie wrzodowej – jakie produkty są zakazane?
Zakazane są potrawy smażone, tłuste mięsa, ostre przyprawy, alkohol, kawa, napoje gazowane, pieczywo razowe i warzywa kapustne. Unikać należy również surowych owoców z pestkami i skórką oraz produktów wysokoprzetworzonych.
Jakie zioła na chorobę wrzodową?
Na wrzody żołądka pomocne są zioła o działaniu osłonowym i przeciwzapalnym, jak rumianek, prawoślaz, lukrecja, siemię lniane i melisa. Zioła warto stosować w postaci naparów, po konsultacji z lekarzem.
- Dietetyka kliniczna, pod red. M. Grzymisławskiego, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2019.
- Dietoterapia, pod red. D. Włodarka, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2014.