Leki na nadciśnienie tętnicze

Najważniejsze informacje:

• Nadciśnienie tętnicze to choroba przewlekła, której cechą charakterystyczną są długotrwale podwyższone wartości ciśnienia tętniczego.
• Leczenie podwyższonego ciśnienia tętniczego łączy 2 elementy: terapię farmakologiczną i zmianę stylu życia.
• W leczeniu farmakologicznym wykorzystywane są leki na obniżenie ciśnienia krwi, należące do następujących grup: blokery receptorów β-andregenicznych, diuretyki tiazydowe, blokery kanałów wapniowych, inhibitory konwertazy angiotensyny i antagoniści receptora angiotensyny.
• Uzupełnieniem terapii nadciśnienia tętniczego mogą być leki na nadciśnienie bez recepty, jak również suplementy diety zawierające witaminy i minerały.

Nadciśnienie tętnicze to jedna z najczęściej występujących chorób przewlekłych na świecie. Głównym celem jej leczenia jest obniżenie ciśnienia tętniczego krwi do bezpiecznego poziomu, aby móc zmniejszyć tym samym ryzyko powikłań, takich jak choroby serca, udar mózgu czy niewydolność nerek. Dowiedz się, jakie leki na nadciśnienie stosowane są najczęściej, a także jakich leków nie należy stosować podczas terapii hipotensyjnej.

Nadciśnienie – leki dostępne na receptę

Na rynku medycznym dostępnych jest wiele różnych leków na obniżenie ciśnienia krwi. Leki należące do jednej grupy różnią się między sobą budową chemiczną, długością działania, profilem bezpieczeństwa i czasem, w którym osiągają maksymalną skuteczność. W leczeniu nadciśnienia tętniczego stosuje się preparaty, które należą do 5 grup:

• antagoniści receptora angiotensyny (ARB), np. telmisartan i walsartan;
• inhibitory konwertazy angiotensyny (ACEI), np. ramipril, enalipril i perindopril;
• diuretyki tiazydowe, czyli leki moczopędne takie jak hydrochlorotiazyd i indapamid;
• blokery receptorów β-andregenicznych (tzw. beta-blokery), np. metoprolol i betaksolol;
• blokery kanałów wapniowych, np. werapamil i dilitiazem.

Należy pamiętać, że w większości przypadków stosowanie jednego leku obniżającego ciśnienie krwi jest nieefektywne. Z tego powodu u pacjentów zwykle stosuje się co najmniej 2 różne leki na nadciśnienie. Co więcej, na rynku dostępnych jest wiele leków zawierających 2-3 substancje aktywne, co pozwala na przyjmowanie jednej tabletki zamiast kilku.

Stosowanie leków na nadciśnienie – o czym pamiętać?

Leki na nadciśnienie przyjmuje się przeważnie rano – chyba że lekarz zaleci inaczej. Niezwykle ważne jest też, aby leki przyjmować regularnie i stale mierzyć ciśnienie tętnicze (ciśnienie skurczowe i rozkurczowe). U wielu pacjentów leczenie farmakologiczne trwa przez całe życie. Jeżeli jednak istnieje możliwość odstawienia leków, to proces ten powinien odbywać się stopniowo i pod kontrolą lekarza.

Dużym udogodnieniem dla pacjentów są także leki o przedłużonym działaniu, np. beta-blokery i diuretyki, które wystarczy przyjmować raz dziennie. Zawarte w nich substancje są uwalniane stopniowo w ciągu całej doby, dzięki czemu ich stężenie utrzymuje się na stałym poziomie. Leków o przedłużonym działaniu nie można jednak dzielić, kruszyć i rozgryzać.

Od czego zależy wybór leku w leczeniu nadciśnienia tętniczego?

Wybór leku zależy od wielu czynników, takich jak:

• wiek chorego;
• obecność chorób współistniejących;
• potencjalne ryzyko poważnych powikłań wynikających z nadciśnienia;
• masa ciała;
• indywidualna tolerancja na konkretne leki;
• płeć;
• pochodzenie etniczne.

Istnieją również specyficzne ograniczenia w stosowaniu niektórych leków. Przykładowo:

• jeżeli pacjent cierpi na stan przedcukrzycowy i jednocześnie na łagodnie podwyższone ciśnienie tętnicze, zaleca się unikanie beta-blokerów, które nie są selektywne, ponieważ mogą zwiększać oporność na insulinę, co z kolei podnosi ryzyko rozwoju cukrzycy;
• jeśli ten sam pacjent dozna zawału serca, zastosowanie beta-blokerów staje się zalecane, ponieważ mogą one przedłużyć życie chorego;
• gdy u pacjenta ze stanem przecukrzycowym zawał serca spowoduje spowolnioną akcję serca, stosowanie beta-blokerów jest przeciwwskazane do momentu wszczepienia rozrusznika, który zapobiegnie zatrzymaniu akcji serca.

Leczenie nadciśnienia tętniczego często rozpoczyna się od podania jednego leku, szczególnie gdy ciśnienie jest nieznacznie podwyższone, a ogólne ryzyko sercowo-naczyniowe jest niskie. W sytuacjach, gdy ciśnienie lub ryzyko są wysokie, zazwyczaj konieczne jest zastosowanie kombinacji dwóch lub więcej leków.

Jak obniżyć ciśnienie krwi? Leki na podwyższone ciśnienie krwi bez recepty

W aptekach dostępne są także leki na nadciśnienie bez recepty, które wykazują wysoką skuteczność potwierdzoną badaniami klinicznymi i mogą stanowić uzupełnienie tradycyjnej farmakoterapii. W większości przypadków są to preparaty oparte na naturalnych składnikach, które mają na celu wspomaganie zdrowia serca i układu krążenia, a także obniżenie ciśnienia krwi. Do najczęściej stosowanych należą preparaty zawierające m.in.:

• magnez;
• potas;
• koenzym Q10;
• l-argininę;
• wyciąg z głogu;
• wyciąg z jemioły.

Warto jednak podkreślić, że chociaż leki bez recepty mogą wspierać kontrolę ciśnienia krwi, to nie zastępują terapii przepisanej przez lekarza. Ważne jest, aby osoby z nadciśnieniem krwi stosujące jakiekolwiek leki, w tym te bez recepty, skonsultowały się z lekarzem, aby upewnić się, że wybrany preparat jest bezpieczny i odpowiedni dla ich stanu zdrowia.

Suplementy diety na nadciśnienie tętnicze

Oprócz leków na nadciśnienie tętnicze w aptekach znaleźć można także suplementy diety wspierające profilaktykę nadciśnienia. Należą do nich m.in.:

• magnez – odgrywa kluczową rolę w regulacji ciśnienia krwi, wpływając na rozszerzenie naczyń krwionośnych i poprawę krążenia;
• potas – pomaga w utrzymaniu równowagi elektrolitowej i może przeciwdziałać negatywnemu wpływowi nadmiaru sodu na ciśnienie krwi;
• koenzym Q10 – silny przeciwutleniacz, który wspomaga pracę serca i może przyczyniać się do obniżenia ciśnienia tętniczego;
• kwasy tłuszczowe omega-3 – pomagają zmniejszać stan zapalny i obniżać ciśnienie krwi, a także wspierać zdrowie serca;
• L-arginina – aminokwas, który wspiera produkcję tlenku azotu, substancji pomagającej w rozszerzaniu naczyń krwionośnych i poprawie krążenia;
• hibiskus – roślina często stosowana jako suplement diety w postaci herbaty może pomagać w obniżeniu ciśnienia krwi dzięki swoim właściwościom moczopędnym.

Choć suplementy diety mogą wspierać kontrolę nadciśnienia tętniczego, nie powinny być stosowane jako zamiennik dla konwencjonalnych leków przepisywanych przez lekarza. Ważne jest, aby przed rozpoczęciem stosowania jakiegokolwiek suplementu skonsultować się z lekarzem, szczególnie jeśli pacjent przyjmuje inne leki na nadciśnienie.

Leki na nadciśnienie – skutki uboczne

Leki na nadciśnienie, podobnie jak każdy lek, mogą powodować różnego rodzaju skutki uboczne. Najczęściej są to:

• blokery receptorów β-andregenicznych – zmęczenie, uczucie zimna w dłoniach i stopach, zaburzenia snu, obniżenie tętna (bradykardia), kołatanie serca, zaburzenia erekcji;
• diuretyki tiazydowe – zwiększone oddawanie moczu, odwodnienie, spadek poziomu potasu (hipokaliemia), zawroty głowy, zmęczenie;
• blokery kanałów wapniowych – obrzęki kończyn dolnych, bóle głowy, zaczerwienienie twarzy, uczucie gorąca;
• inhibitory konwertazy angiotensyny – suchy kaszel, zawroty głowy, zmęczenie;
• antagoniści receptora angiotensyny – zawroty głowy, ból głowy.

Leczenie nadciśnienia tętniczego – na jakie leki należy uważać?

Przy nadciśnieniu tętniczym ważne jest, aby unikać lub stosować z ostrożnością pewne leki, które mogą podwyższać ciśnienie krwi lub wpływać na skuteczność terapii przeciwnadciśnieniowej. Należą do nich m.in.:

• niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, np. ibuprofen;
• leki hormonalne, przyjmowane np. jako antykoncepcja lub hormonalna terapia zastępcza;
• adrenalina i noradrenalina;
• leki przeciwdepresyjne;
• sterydy;
• makrolidy.

Czy w ciąży można przyjmować leki na nadciśnienie?

W ciąży można przyjmować leki na nadciśnienie, ale ich wybór musi być bardzo starannie dobrany, aby zminimalizować ryzyko dla matki i płodu. Wśród leków, które mogą być szkodliwe dla ciężarnej i rozwijającego się płodu wymienia się m.in. inhibitory konwertazy angiotensyny oraz antagoniści receptora angiotensyny. Najbezpieczniejszy lek na nadciśnienie u kobiet w ciąży to metyldopa. Często zalecane są również takie leki na nadciśnienie jak labetalol oraz nifedypina. Wszystkie te preparaty są wydawane zgodnie z receptą lekarską i muszą być stosowane pod nadzorem specjalisty.