Prawidłowe ciśnienie krwi i puls – ile wynosi?

Najważniejsze informacje:

• Ciśnienie krwi i puls to parametry, które pozwalają na ocenę ogólnego stanu zdrowia.
• Ciśnienie krwi podawane jest w formie dwóch wartości, oddzielonych od siebie ukośnikiem: ciśnienie skurczowe i ciśnienie rozkurczowe. U osób dorosłych idealne ciśnienie wynosi 120/80 mm Hg.
• Prawidłowy puls u dorosłego powinien mieścić się w przedziale 60-100 uderzeń serca na minutę.
• Wsparciem w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia i pulsu u osób dorosłych jest zdrowy, aktywny tryb życia, utrzymanie optymalnej masy ciała, unikanie stresu i kontrola ilości przyjmowanych płynów.

Ciśnienie krwi i puls to kluczowe wskaźniki zdrowia układu sercowo-naczyniowego. Ich systematyczne monitorowanie pozwala na wczesne wykrycie potencjalnych problemów zdrowotnych i podejmowanie odpowiednich działań profilaktycznych. Sprawdź, jakie jest idealne ciśnienie tętnicze, jak wykonywać pomiary ciśnienia tętniczego i jakie wartości pulsu są uważane za prawidłowe.

Czym jest ciśnienie tętnicze?

Ciśnieniem tętniczym określa się nacisk wywierany przez krew na ściany tętnic. W trakcie skurczu mięśnia sercowego krew z lewej komory przepływa w stronę aorty. W tym momencie powstaje maksymalna wartość ciśnienia tętniczego krwi, czyli ciśnienie skurczowe. Wartość pomiędzy skurczami, gdy ciśnienie w tętnicy spada i ma minimalną wartość, to ciśnienie rozkurczowe.

Ciśnienie krwi nie jest wartością stałą i zależy od pracy serca (rytmicznego skurczu i rozkurczu serca), a także od tego, w jakiej kondycji są naczynia krwionośne. W zależności od stopnia elastyczności naczyń krwionośnych wartości ciśnienia tętniczego krwi mogą być różne. U seniorów tętnice są mniej elastyczne i podatne na rozciąganie, a także nieco sztywniejsze. Fakt ten wpływa na podwyższone ryzyko nadciśnienia tętniczego u osób starszych.

Jakie jest prawidłowe ciśnienie tętnicze krwi? Normy ciśnienia krwi

W Polsce normy ciśnienia tętniczego krwi określone są na następującym poziomie:

• optymalne ciśnienie tętnicze: poniżej 120/80 mm Hg;
• prawidłowe wartości ciśnienia tętniczego: ciśnienie skurczowe w zakresie 120-129 mm Hg i rozkurczowe w zakresie 80-84 mm Hg;
• wysokie prawidłowe ciśnienie krwi: ciśnienie skurczowe wynosi 130-139 mm Hg, a rozkurczowe 85-89 mm Hg.

Wyższe wartości ciśnienia tętniczego krwi (pod warunkiem, że pomiary ciśnienia krwi są przeprowadzone prawidłowo) oznaczają nadciśnienie tętnicze.

Prawidłowe ciśnienie podczas wysiłku fizycznego

Podczas wysiłku fizycznego ciśnienie krwi naturalnie wzrasta, co jest normalną reakcją organizmu na zwiększone zapotrzebowanie na tlen i składniki odżywcze przez mięśnie. W praktyce:

• ciśnienie skurczowe (górne) może wzrosnąć do 160-220 mmHg w zależności od intensywności wysiłku. Wzrost powyżej 220 mmHg może być sygnałem, że wysiłek jest zbyt intensywny lub może wskazywać na ukryte problemy zdrowotne;
• ciśnienie rozkurczowe (dolne) zazwyczaj pozostaje na zbliżonym poziomie do tego, które jest mierzone w spoczynku lub nieznacznie się obniża. Wartość ta nie powinna wzrosnąć o więcej niż 10 mmHg w stosunku do wartości spoczynkowej.

Prawidłowe ciśnienie u dzieci

Normy ciśnienia krwi wyglądają nieco inaczej w przypadku różnych grup wiekowych. U dzieci prezentują się następująco:

• noworodki: 60-90/30-60 mm Hg;
• niemowlęta: 90/60 mm Hg;
• małe dzieci: 95/60 mm Hg;
• dzieci w wieku szkolnym: 100/60 mm Hg;
• młodzież: 110/70 mm Hg.

Prawidłowe ciśnienie krwi u kobiet w ciąży

Ciśnienie krwi u kobiet w ciąży jest ważnym wskaźnikiem zdrowia zarówno matki, jak i rozwijającego się dziecka. Zakłada się, że jego wartości powinny być niższe niż 140/90 mm Hg. Wartości w przedziale 130-139/85-89 mm Hg są określane jako wysokie prawidłowe ciśnienie u kobiet w ciąży. Niskie ciśnienie to z kolei sytuacja, w której wartości spadają poniżej 100/60 mm Hg.

Jak prawidłowo mierzyć ciśnienie krwi, aby pomiar był wiarygodny?

Pomiar ciśnienia tętniczego powinien odbywać się w spokojnym otoczeniu, np. w domu. Warto w tym celu wykorzystać automatyczne aparaty do mierzenia ciśnienia. Podczas pomiarów ciśnienia tętniczego należy przyjąć pozycję siedzącą i odpocząć wcześniej przez kilka minut. Ramię powinno znajdować się na poziomie serca, a ręka musi być oparta. Co ważne, zaleca się wykonanie dwóch pomiarów na tym samym ramieniu w odstępie 1 minuty. Ostateczny wynik powinien być wartością uśrednioną obu pomiarów.

Nieprawidłowe ciśnienie krwi – co oznacza?

Nieprawidłowe ciśnienie krwi może wskazywać na różne problemy zdrowotne i wiąże się z ryzykiem poważnych powikłań. Zarówno zbyt wysokie, jak i zbyt niskie ciśnienie krwi może mieć negatywne konsekwencje dla organizmu.

Nadciśnienie tętnicze, czyli zbyt wysokie ciśnienie krwi

Nadciśnienie tętnicze może być spowodowane m.in. przez czynniki genetyczne, otyłość, brak aktywności fizycznej, nadmierne spożycie soli, stres, palenie tytoniu, a także przez choroby nerek i zaburzenia hormonalne. Stan ten:

• zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca, udar mózgu, niewydolność serca i choroba nerek;
• może prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych, co zwiększa ryzyko miażdżycy;
• może prowadzić do uszkodzenia narządów wewnętrznych, w tym serca, nerek, mózgu i oczu.

Spadek ciśnienia tętniczego

Niedociśnienie (ciśnienie skurczowe poniżej 90 mm Hg lub rozkurczowe poniżej 60 mm Hg) może być wynikiem odwodnienia, długotrwałego leżenia, problemów z sercem, zaburzeń hormonalnych, reakcji na leki, a także ciężkich infekcji czy krwawienia. Stan ten:

• może prowadzić do zawrotów głowy, omdleń, a w skrajnych przypadkach do wstrząsu (szczególnie gdy spadek ciśnienia jest nagły);
• może być oznaką problemów sercowych, odwodnienia, utraty krwi, infekcji lub zaburzeń hormonalnych.

Prawidłowy puls – ile wynosi?

Puls u osoby dorosłej powinien mieścić się w przedziale 60-100 uderzeń serca na minutę. Optymalna wartość tego parametru wynosi 70-75 uderzeń na minutę. Jeżeli czynność serca przekracza 100 uderzeń na minutę, mówi się o tachykardii. W momencie, gdy puls jest niższy niż 60 uderzeń na minutę, dochodzi do brachykardii.

Z czego wynika podwyższony puls?

Istnieją sytuacje, w których występowanie wysokiego pulsu jest zjawiskiem naturalnym. Przykładowo, podczas wysokiej gorączki, a także w trakcie aktywności fizycznej oraz bezpośrednio po niej, obserwuje się zwiększenie częstości bicia serca. Podobne efekty mogą wywołać również substancje takie jak alkohol czy kofeina, znajdująca się w niektórych napojach. Osoby o wysokiej wrażliwości emocjonalnej również mogą doświadczać podwyższonego pulsu.

Dodatkowo przyczyną przyspieszonego tętna może być nadczynność tarczycy, co wiąże się z nadmierną produkcją hormonów przez ten gruczoł. Problemy z funkcjonowaniem układu oddechowego również mogą prowadzić do zwiększenia częstości bicia serca. Warto wspomnieć, że wysoki puls jest charakterystyczny również dla stanów takich jak hipoglikemia, czyli obniżony poziom cukru we krwi, odwodnienie organizmu oraz niedokrwistość.

Prawidłowe ciśnienie i puls – jak je utrzymać?

Aby utrzymać optymalne ciśnienie krwi oraz tętno, ważne jest podejmowanie odpowiednich działań związanych ze stylem życia, takich jak:

• utrzymanie aktywności fizycznej dostosowanej do możliwości fizycznych, stanu zdrowia oraz upodobań pacjenta. Zaleca się, aby tygodniowo poświęcać co najmniej 150 minut na ćwiczenia o średniej intensywności. Taka regularność w ruchu może przyczynić się do obniżenia ciśnienia krwi;
• monitorowanie masy ciała, ponieważ nadmierna waga może obciążać serce, zwiększając ryzyko wystąpienia nadciśnienia i nieprawidłowości w rytmie serca;
• kontrola ilości spożywanych płynów, co ma znaczący wpływ na funkcjonowanie układu krążenia. Niewystarczające nawodnienie może skutkować obniżeniem ciśnienia krwi oraz wzrostem tętna;
• skuteczne radzenie sobie ze stresem i stosowanie takich technik jak medytacja, praktykowanie uważności czy ćwiczenia oddechowe, które mogą pomóc w redukcji stresu, co pozytywnie wpływa na ciśnienie krwi i tętno;
• zapewnienie sobie odpowiedniej ilości snu, co jest kluczowe dla zachowania zdrowia serca;
• unikanie używek, takich jak palenie papierosów oraz spożywanie alkoholu, co ma bezpośredni wpływ na obniżenie ryzyka problemów z ciśnieniem krwi i tętnem.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące prawidłowego ciśnienia krwi i pulsu.