Swędzenie a atopowe zapalenie skóry (AZS) pod pachami – co jest przyczyną?

Najważniejsze informacje:

• Atopowe zapalenie skóry (AZS) pod pachami to przewlekła choroba skóry, która może być szczególnie uciążliwa ze względu na wysoką wrażliwość tego obszaru ciała. 
• Przyczyny AZS pod pachami są zróżnicowane i mogą obejmować skłonność genetyczną, czynniki środowiskowe oraz nadmierne pocenie się. 
• Objawy AZS pod pachami, będące odpowiedzią na różne alergeny, mogą manifestować się poprzez swędzenie, zaczerwienienie, suchą skórę oraz pojawienie się krostek lub pęcherzyków.
• Leczenie atopowego zapalenia skóry pod pachami obejmuje przede wszystkim stosowanie leków przeciwzapalnych i regularne nawilżanie skóry. 
• Oprócz atopowego zapalenia skóry również inne choroby, takie jak infekcje bakteryjne, czy nawet rak, mogą być przyczyną swędzenia pod pachami.

Okolica pod pachami jest szczególnie delikatna. Wrażliwa skóra tego regionu łatwo ulega podrażnieniom, co może prowadzić do zaczerwienienia i swędzenia. Często objawy te związane są z atopowym zapaleniem skóry, będącą chorobą przewlekłą, której towarzyszy stan zapalny skóry. Co może powodować uczulenie pod pachami i jakie są jego objawy? O czym może świadczyć swędząca skóra pod pachami? Jak łagodzić dolegliwości związane z atopowym zapaleniem skóry? O tym poniżej. 

AZS pod pachami – czym jest atopowe zapalenie skóry pod pachą?

Atopowe zapalenie skóry (AZS, wyprysk atopowy, dawniej również alergiczne zapalenie skóry) to przewlekła choroba skóry, która może dotyczyć różnych obszarów ciała, w tym również okolic pod pachami. AZS pod pachami może być szczególnie uciążliwe ze względu na wrażliwą naturę tego obszaru. Typowy jest nawrotowy przebieg choroby, wywołany przez zaburzenia funkcjonowania bariery skórnej.

Atopowe zapalenie skóry pach – jakie są przyczyny choroby?

Atopowe zapalenie skóry, jedna z najczęstszych chorób skóry, występuje, gdy skóra reaguje na kontakt z alergenem (np. alergeny pokarmowe, sierść zwierząt) lub czynnikami drażniącymi, co prowadzi do jej podrażnienia i stanu zapalnego.

Podrażnienie, obserwowane jako swędzenie pod pachami, może być spowodowane przez różne czynniki, takie jak kosmetyki (zwłaszcza parabeny, sztuczne barwniki i substancje zapachowe), środki chemiczne lub ocieranie delikatnej skóry przez ubranie (np. w przypadku obcisłych bluzek). Ograniczony przepływ powietrza może pogłębiać objawy swędzenia pod pachami.

Najczęściej wywołujące uporczywy świąd pod pachami i suchość skóry alergeny mogą być zawarte w:

• żelach i mydłach stosowanych podczas kąpieli,
• antyperspirantach i dezodorantach,
• artykułach przeznaczonych do pielęgnacji,
• środkach barwiących odzież.

Alergenem odpowiedzialnym za reakcję alergiczną i uczulenie pod pachami może być w przypadku atopowego zapalenia skóry też proszek do prania lub płyn do płukania tkanin. 

Powtarzające się ruchy ramion, na przykład podczas długotrwałego biegu lub marszu, mogą wywoływać stan zapalny i zmiany skórne cechujące przebieg AZS. Objawia się to swędzeniem, pieczeniem, a czasem nawet powstawaniem drobnych ran i zmian skórnych pod pachami.

Przyczyny atopowego zapalenia skóry pod pachami są zróżnicowane. Osoby z historią rodzinną AZS są bardziej narażone na rozwój tej choroby. Wysoka temperatura i wilgoć oraz przewlekły stres, który ma negatywny wpływ na układ odpornościowy, również mogą zaostrzać objawy atopowego zapalenia skóry pod pachami.

Nadmierne pocenie się, szczególnie w obszarze pod pachami, może prowadzić do podrażnienia skóry i nasilenia objawów atopowego zapalenia skóry pod pachami.

Objawy atopowego zapalenia skóry pod pachami – jak wygląda AZS pod pachami?

Do typowych objawów atopowego zapalenia skóry należą zmiany atopowe (zmiany skórne) – rumieniowe grudki i pęcherzyki o przewlekłym, nawrotowym charakterze. Skóra pod pachami staje się nadmiernie sucha i skłonna do podrażnień. Na skórze widoczne są przeczosy, symptomem jest też pogrubienie i stwardnienie skóry, a zwykle również czerwone plamy na powierzchni skóry.

Możliwe są zakażenia bakteryjne będące wynikiem drapania wywołanego uporczywym świądem skóry pod pachami. W ciężkich przypadkach skóra pod pachami może być bolesna, szczególnie gdy występują pęknięcia lub owrzodzenia.

Czasami reakcja alergiczna pod pachami może powodować lekki obrzęk w tej okolicy. Objawy alergii mogą także występować w innych obszarach ciała, które miały kontakt z substancją uczulającą.

Atopowe zapalenie skóry (AZS) pod pachami – jak leczyć?

Atopowe zapalenie skóry (AZS), które jest chorobą przewlekłą, wymaga długotrwałego i złożonego leczenia. W leczeniu atopowego zapalenia skóry stosuje się kremy i maści przeciwzapalne, miejscowe glikokortykosteroidy, leki immunosupresyjne, antybiotyki przy infekcji skóry, emolienty (nawilżacze) oraz fototerapię (naświetlenie poprawiające kondycję skóry). 

Odpowiednio dopasowane leczenie przynosi poprawę zmian skórnych, pozwala zredukować uczucie świądu i zmniejszyć wysuszenie skóry.

Swędzenie pod pachami przy atopowym zapaleniu skóry – jak dbać o higienę?

Eliminacja uporczywego swędzenia w okolicy pach, które nie jest powiązane z chorobą, a jedynie z niedostateczną higieną, może być stosunkowo prosta. W takich przypadkach zaleca się wybór kosmetyków i środków piorących o składzie naturalnym, hipoalergicznym. 

Wybór odpowiedniego antyperspirantu ma także znaczenie u osób chorych na atopowe zapalenie skóry. Dezodoranty zawierające alkohol mogą zaostrzać objawy AZS, nasilając suchość skóry i podrażnienia pod pachami.

Ważne jest również prawidłowe aplikowanie produktu. Rozpylanie go zbyt blisko skóry może prowadzić do zaczerwienienia i uczucia pieczenia pod pachami. Antyperspiranty należy stosować na suchą skórę.

Niezwykle ważne jest utrzymanie higieny osobistej, w tym dokładne osuszanie pach po kąpieli oraz unikanie dzielenia się ręcznikami z innymi. Warto również nosić ubrania wykonane z naturalnych, przewiewnych materiałów, które ograniczają zapalenie skóry.

Objawy związane z atopowym zapaleniem skóry – jak depilować pachy?

Zaleca się dodatkowo przeprowadzanie depilacji pach po kąpieli i unikanie stosowania dezodorantów zawierających alkohol bezpośrednio po tym zabiegu, a także regularną wymianę maszynek do golenia. Odpowiednia pielęgnacja skóry po goleniu powinna opierać się na korzystaniu z kosmetyków zawierających substancje łagodzące podrażnienia. 

Poza aplikacją kremów po goleniu, sposobem na atopowe zapalenie skóry jest też regularne nawilżanie skóry pod pachami po każdej kąpieli, aby zapobiec nadmiernemu wysuszeniu. Używanie antyperspirantu może przyczynić się do podrażnienia skóry, dlatego ważne jest, aby stosować nawilżający balsam, który chroni skórę przed zaczerwienieniem i swędzeniem.

Epilacja laserowa umożliwia skuteczne usunięcie owłosienia na dłuższy okres. Wyeliminowanie włosków spod pach za pomocą tej metody eliminuje potrzebę regularnego golenia lub stosowania depilatora, co mogło prowadzić do podrażnień i swędzenia.

Swędzenie pod pachami nie tylko w atopowym zapaleniu skóry – czym jeszcze może być wywołane?

Czerwone, swędzące plamy pod pachami zwykle wynikają z niewłaściwej depilacji, stosowania podrażniającego dezodorantu lub proszku do prania. Jednak trwałe swędzenie w tym obszarze może również wskazywać na obecność grzybicy, łuszczycy odwróconej, świerzbu, a nawet na potencjalnie śmiertelnych nowotworów. 

Zaczerwienienie pod pachą po goleniu

Najczęściej swędzenie pach jest najczęściej efektem nieprawidłowej depilacji. Urządzenia do depilacji i zużyte maszynki do golenia mogą podrażniać skórę, wywołując rumień pod pachą. Uczulenia na składniki pianek do golenia, wosków i kremów depilacyjnych również mogą wywoływać dyskomfort. W przypadku wystąpienia świądu pach, zaleca się przegląd i ewentualną zmianę stosowanych produktów kosmetycznych.

Silny świąd pod pachami a grzybica skóry

Infekcje grzybicze w okolicy pachwinowej to schorzenie, które objawia się świądem i pojawieniem się czerwonych plam pod pachami. Dermatofity takie jak Trichophyton i Microsporum, drożdżaki reprezentowane przez Candida albicans, a także różne rodzaje pleśni są głównymi sprawcami tych infekcji. 

Charakterystyczne dla fałdów skórnych pod pachami warunki, takie jak wysoka temperatura, wilgotność oraz niekiedy niewystarczająca higiena, sprzyjają rozwojowi mikroorganizmów. Uszkodzenia skóry w obszarze pach jeszcze bardziej zwiększają ryzyko infekcji grzybiczej.

Osoby szczególnie narażone na grzybicę w okolicy pach to te, które zmagają się z nadmierną potliwością, nie stosują antyperspirantów, nie przestrzegają zasad higieny osobistej lub nie używają czystego ręcznika do osuszenia ciała po kąpieli. 

Noszenie obcisłych i nieprzewiewnych ubrań wykonanych z materiałów syntetycznych również może przyczyniać się do rozwoju grzybicy. Osoby z osłabionym systemem odpornościowym, na przykład po kuracji antybiotykowej, cierpiące na choroby hematologiczne, a także zakażone wirusem HIV, są bardziej podatne na tego typu infekcje.

Swędzenie skóry pod pachami – grzybica włosów pachowych

Czasami świąd pod pachami może być spowodowany przez inny rodzaj infekcji – grzybicę włosów pachowych. Mimo nazwy, za tę dolegliwość odpowiadają bakterie Gram-dodatnie Corynebacterium tenuis, a nie grzyby. Zaniedbania w zakresie higieny osobistej oraz nadmierna potliwość są głównymi czynnikami sprzyjającymi występowaniu tej choroby. Częściej rogowacenie przymieszkowe dotyka ona mężczyzn – u kobiet regularnie usuwających owłosienie w tej okolicy problem pojawia się rzadziej.

Swędzące krostki pod pachami przy łuszczycy skóry

Swędzące krostki mogą być objawem łuszczycy odwróconej, która charakteryzuje się zaczerwienieniem skóry. Ta forma łuszczycy może być źródłem podrażnień i pęknięć skóry, powodując ból i dyskomfort. Łuszczyca odwrócona ma podłoże genetyczne i immunologiczne, prowadzące do nadmiernej keratynizacji naskórka i zwiększonej produkcji cytokin zapalnych.

Ryzyko rozwoju łuszczycy odwróconej wzrasta w przypadku osób z nadwagą, niską odpornością, złym stanem zdrowia ogólnym oraz cierpiących na inne choroby przewlekłe. Również nieodpowiednia dieta bogata w tłuszcze nasycone i cukry proste, a także używki takie jak papierosy i alkohol, mogą przyczyniać się do nasilenia objawów. 

Czynniki psychologiczne takie jak stres, zmęczenie, depresja czy zaburzenia nerwicowo-lękowe też mogą sprzyjać występowaniu tej choroby skórnej, której o jest świąd skóry pod pachami.

Swędzące pachy w przebiegu świerzbu

Świerzb jest chorobą skórną wywołaną przez świerzbowca ludzkiego, który tworzy kanaliki w naskórku, szczególnie w ciepłych miejscach, takich jak pachy. Swędzenie nasila się wieczorem i w nocy, co jest charakterystyczne dla tej choroby.

Ostre swędzenie pod pachami jako objaw raka

W rzadkich przypadkach przewlekły świąd w okolicy pach może być sygnałem wskazującym na obecność nowotworu. Jeżeli świąd utrzymuje się przez okres dłuższy niż sześć tygodni, może to świadczyć o zespole paraneoplastycznym, który jest efektem nadprodukcji hormonów i cytokin przez organizm dotknięty chorobą nowotworową.

Objawy skórne, takie jak świąd pod pachami, nie muszą być bezpośrednio związane z przerzutami nowotworu lub jego bezpośrednim sąsiedztwem. Swędzenie może być jednym z pierwszych sygnałów choroby, pojawiającym się nawet na wiele lat przed postawieniem diagnozy. Szczególnie często świąd pod pachami towarzyszy chłoniakom, zarówno Hodgkina, jak i nieziarniczym. Również rak piersi może objawiać się poprzez świąd w okolicy pach, gdzie znajdują się aktywne węzły chłonne, odpowiedzialne za produkcję cytokin.

Domowe sposoby na swędzenie pod pachami – jak łagodzić świąd, pieczenie i zaczerwienienie?

Łagodzenie podrażnień może wspomóc stosowanie delikatnych roztworów ziołowych, na przykład z ekstraktem z rumianku, a także maści i kremów zawierających substancje kojące, takie jak alantoina czy b-pantenol. 

Olejki aloesowe oraz kompresy z ciepłą, czystą wodą również mogą być pomocne w łagodzeniu podrażnień. Nadmierne drapanie może dodatkowo podrażnić skórę pod pachami i prowadzić do uszkodzeń, zwiększając ryzyko infekcji. Dlatego należy ograniczyć dotykanie okolicy pach.

Jeśli swędzenie pod pachami jest silne i domowe środki nie przynoszą ulgi, wskazana jest konsultacja z lekarzem pierwszego kontaktu lub dermatologiem.

W przypadku, gdy przyczyną jest infekcja grzybicza, bakteryjna lub pasożytnicza, konieczne będzie zastosowanie leczenia farmakologicznego.

FAQ

Najczęstsze pytania dotyczące AZS (atopowe zapalenie skóry) pach.