Atopowe zapalenie skóry (AZS) na nogach i stopach – objawy, leczenie

Najważniejsze informacje:

• Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła choroba skóry, która może znacząco wpłynąć na jakość życia dorosłego lub dziecka. 
• Dotyka ona obszarów, które są podatne na pot, takie jak stopy i nogi, a szczególnie stawy skokowe, golenie i podeszwy stóp. 
• Skóra na stopach i nogach jest bardziej narażona na wysuszenie, co może wywoływać typowe objawy atopowego zapalenia skóry – świąd skóry i zmiany skórne.
• Czynniki genetyczne i środowiskowe, takie jak alergeny czy kontakt z substancjami drażniącymi, mogą przyczyniać się do wystąpienia atopowego zapalenia skóry na nogach i stopach.
• W leczeniu atopowego zapalenia skóry stóp i nóg zastosowanie znajdują leki miejscowe – inhibitory kalcyneuryny i glikokortykosteroidy oraz emolienty (nawilżacze), które mogą pomóc w łagodzeniu objawów.

Atopowe zapalenie skóry nóg i stóp to jedna z odmian AZS – częstej choroby o podłożu alergicznym. Lokalizujące się na kończynach zmiany skórne wywołują silny świąd, któremu towarzyszy przesuszenie i pękanie skóry. Jak powinno wyglądać leczenie atopowego zapalenia skóry na stopach? Jakie leki na zapalenie skóry na nogach może przepisać lekarz? Jak wybrać odpowiedni emolient i jak często należy go stosować na stan zapalny skóry na nogach i stopach? O tym w artykule poniżej. 

Atopowe zapalenie skóry na nogach i stopach – zapalenie skóry kończyn

Atopowe zapalenie skóry na nogach to dość częsta, przewlekła choroba zapalna o alergicznym podłożu. Charakteryzuje się okresami zaostrzeń, kiedy objawy nasilają się, oraz objawami remisji, kiedy ustępują. Choroba ta często rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie i może utrzymywać się u niektórych pacjentów także w dorosłym wieku.

Atopowe zapalenie skóry na nogach najczęściej występuje na obszarach, gdzie skóra jest podatna na pot – w okolicach stawów skokowych, kolan czy też na goleniach. Możliwe jest też zapalenie skóry na udach. Zmiany skórne lokalizują się też na podeszwach stóp i opuszkach palców.

W leczeniu AZS (atopowego zapalenia skóry) na nogach i stopach kluczowe jest unikanie czynników wywołujących objawy, stosowanie odpowiedniej pielęgnacji skóry, a w razie potrzeby – również korzystanie z leków przepisanych przez lekarza. 

Przyczyny atopowego zapalenia skóry nóg i stóp – czynniki wywołujące AZS

Atopowe zapalenie skóry jest chorobą o złożonym charakterze, której dokładne przyczyny nie są w pełni poznane. Uważa się, że wynika ona z połączenia predyspozycji genetycznych, czynników immunologicznych i środowiskowych, przy jednoczesnym defekcie budowy naskórka, który nie jest w stanie utworzyć skutecznej bariery hydrolipidowej. Choroba ta wiąże się z podwyższonym poziomem przeciwciał IgE, charakterystycznym dla reakcji alergicznych.

Czynniki środowiskowe, takie jak alergeny wziewne (np. pyłki roślin, sierść zwierząt), alergeny pokarmowe (np. białka mleka krowiego), składniki kosmetyków i detergentów (substancje chemiczne), zanieczyszczenie, zakażenia bakteryjne, stres, ekstremalne temperatury, sztuczne tkaniny i wełna, mogą przyczyniać się do aktywacji lub zaostrzenia objawów związanych z atopowym zapaleniem skóry nóg i stóp.

Osoby, których rodziny mają historię AZS, mogą być bardziej narażone na rozwój tej choroby.

AZS na nogach i stopach – stan zapalny skóry i objawy choroby

Atopowe zapalenie skóry (atopowa skóra) to schorzenie, którego głównymi objawami są intensywny świąd, zaczerwienienie skóry i wystąpienie zmian skórnych. Chorzy mogą zauważyć, że ich skóra staje się nadmiernie sucha, co prowadzi do łuszczenia się i odczuwania pieczenia.

Jak wygląda egzema na nogach i stopach? Przy atopowym zapaleniu skóry dochodzi do tworzenia się pęcherzy i grudek. Warto zwrócić uwagę, że w przypadku AZS zmiany skórne mogą pojawiać się nie tylko na nogach, ale również na innych częściach ciała, takich jak twarz, szyja, tułów, kończyny górne czy na grzbietach dłoni i owłosionej skórze głowy. 

Często zmiany, którym towarzyszy nadmierna suchość skóry i swędzenie skóry, lokalizują się zwłaszcza w okolicach zgięć stawowych, takich jak kolana. Często typowe dla atopowego zapalenia zmiany skóry występują symetrycznie. Skóra w tych miejscach może być wyjątkowo sucha i podatna na pęknięcia, zwłaszcza przy ruchach prostujących. 

Świąd może być tak intensywny, że pacjenci, a zwłaszcza dzieci, mają przez stany zapalne nóg i stóp trudności z powstrzymaniem się od drapania, co może prowadzić do pogorszenia stanu skóry. Konsekwencją mogą być nadkażenia skóry. 

W przypadku pojawienia się charakteryzujących atopowe zapalenie skóry na nogach i stopach objawów, należy skonsultować się z dermatologiem lub alergologiem, który na podstawie oceny zmian skórnych postawi diagnozę i wdroży właściwe leczenie.

Atopowe zapalenie skóry na stopach i nogach – leczenie

Leczenie atopowego zapalenia skóry na stopach i nogach wymaga podejścia przyczynowego, polegającego na identyfikacji alergenów oraz objawowego, które obejmuje stosowanie leków łagodzących dolegliwości. 

W leczeniu atopowego zapalenia nóg i stóp zalecane są różnorodne środki farmakologiczne – w zależności od nasilenia objawów i indywidualnych potrzeb pacjenta. Do najczęściej używanych leków należą kremy i maści steroidowe, które działają przeciwzapalnie i łagodzą objawy AZS, takie jak zaczerwienienie i swędzenie. 

Leczenie objawowe zależy od aktywności choroby. W niektórych sytuacjach, gdy objawy są bardzo nasilone i trudne do kontrolowania, konieczne mogą być leki immunosupresyjne. Ich przyjmowanie wymaga ścisłego nadzoru lekarskiego ze względu na potencjalne skutki uboczne (np. ryzyko zaniku skóry).

W przypadku infekcji skórnych, które często towarzyszą AZS, wdrażane są antybiotyki miejscowe lub doustne. 

Inną niefarmakologiczną metodą terapii atopowego zapalenia skóry jest fototerapia, która polega na naświetlaniu obszarów objętych stanem zapalnym za pomocą odpowiednio dobranej wiązki światła ultrafioletowego. Taka procedura, stosowana wyłącznie u dorosłych, może skutecznie łagodzić uczucie swędzenia oraz ograniczać reakcje zapalne skóry. 

Atopowe zapalenie nóg i stóp – odpowiednia pielęgnacja łagodząca suchość skóry

Niezwykle ważne przy atopowym zapaleniu skóry nóg i stóp jest też regularne aplikowanie na skórę emolientów, które działają nawilżająco, ograniczając przesuszenie i wzmacniając barierę ochronną. Emolienty są zalecane zarówno w okresach wolnych od choroby, jak i podczas jej zaostrzeń, ponieważ przyczyniają się do wydłużenia okresów remisji.

Użycie wysokiej jakości emolientu przynosi natychmiastową ulgę i uczucie kojącego otulenia skóry. Redukuje intensywny świąd i suchość, a także zapewnia miękkość skórze, zmniejszając jednocześnie jej łuszczenie. 

Emolienty w przypadku atopowego zapalenia skóry stóp i nóg powinny być stosowane często, co najmniej dwa do trzech razy dziennie, a w czasie zaostrzeń nawet częściej. Emolienty należy aplikować na całą powierzchnię skóry, nie tylko na miejsca z widocznymi zmianami. 

Emolienty stanowią istotny element terapii atopowego zapalenia skóry na nogach i stopach oraz prewencji nawrotów choroby. Wybierając emolient do codziennej pielęgnacji skóry z AZS, warto zwrócić uwagę na konsystencję produktu. Lżejsze preparaty są łatwiejsze w aplikacji, natomiast te o gęstszej konsystencji mogą zapewnić dłuższą ulgę przy intensywnej suchości i świądzie. 

Ważne jest też noszenie oddychającej odzieży. Warto wybierać ubrania wykonane z naturalnych materiałów, aby uniknąć nadmiernego pocenia się. Należy również dbać o regularną higienę – unikając długich kąpieli w gorącej wodzie, która może wysuszać skórę i wywoływać stan zapalny skóry na nogach i stopach.

FAQ

Najczęstsze pytania dotyczące atopowego zapalenia skóry na nogach i stopach.