Nadwaga w ciąży i po porodzie – co jest normą, a co wymaga reakcji?

Najważniejsze informacje

• Przyrost masy ciała w ciąży jest fizjologiczny. Jego zakres zależy od wyjściowego wskaźnika BMI i wspiera prawidłowy rozwój dziecka, funkcjonowanie łożyska oraz utrzymanie odpowiedniej ilości wód płodowych.
• Nadmierny przyrost masy ciała zwiększa ryzyko powikłań, takich jak cukrzyca ciążowa, nadciśnienie indukowane ciążą czy makrosomia płodu.
• Po porodzie stopniowa redukcja masy ciała powinna uwzględniać potrzeby laktacji i ma bazować na zbilansowanej diecie oraz umiarkowanej aktywności fizycznej.
• Niepokojące objawy, które wymagają konsultacji lekarskiej, to nagły przyrost wagi, obrzęki, duszność czy utrzymujące się wysokie ciśnienie.
• Presja społeczna na szybki powrót do formy może wpływać na samopoczucie świeżo upieczonej mamy, dlatego ważne jest realistyczne podejście do odchudzania i dbanie o zdrowie psychiczne.

Ciąża to czas ogromnych zmian w organizmie kobiety. Jedną z najbardziej zauważalnych jest przyrost masy ciała. Choć jest naturalny i niezbędny dla prawidłowego rozwoju dziecka, to nadmierna masa ciała w ciąży może zwiększać ryzyko powikłań. Ile kilogramów to norma, a kiedy warto zasięgnąć porady lekarza? Sprawdź, co powinnaś wiedzieć o przyroście masy ciała w ciąży i po porodzie, aby zadbać o zdrowie swoje i dziecka.

Fizjologiczny przyrost masy ciała w ciąży

Przyrost masy ciała w ciąży jest naturalnym zjawiskiem i jednym z kluczowych elementów prawidłowego rozwoju ciąży. Organizm kobiety w wieku rozrodczym przechodzi w tym czasie szereg zmian hormonalnych, metabolicznych i anatomicznych, których celem jest stworzenie optymalnych warunków dla wzrostu płodu oraz przygotowanie ciała matki do porodu i karmienia piersią. Zwiększenie masy ciała nie oznacza wyłącznie odkładania tkanki tłuszczowej. Jest to efekt wielu procesów fizjologicznych, które zachodzą stopniowo w trakcie poszczególnych trymestrów ciąży.

Prawidłowy przyrost masy ciała ciężarnej:

• wspiera rozwój dziecka;
• zapewnia odpowiednią ilość składników odżywczych;
• umożliwia prawidłowe funkcjonowanie łożyska;
• pozwala na utrzymanie właściwej objętości wód płodowych.

Zarówno zbyt niski, jak i nadmierny przyrost wagi może zaburzać przebieg ciąży i zwiększać ryzyko powikłań, dlatego monitorowanie masy ciała jest stałym elementem opieki sprawowanej przez lekarza prowadzącego ciążę.

Z czego wynika przyrost wagi w ciąży?

Przyrost wagi w czasie ciąży to suma kilku składowych, z których każda pełni określoną funkcję w organizmie matki i rozwijającego się dziecka.

• Największą część stanowi masa płodu, która pod koniec ciąży wynosi średnio 3-4 kg.
• Do tego należy doliczyć masę łożyska (około 0,7 kg) oraz wód płodowych, których objętość odpowiada przeciętnie 0,8-1 kg i jest niezbędna dla ochrony płodu oraz jego prawidłowego rozwoju.
• Znaczący udział w przyroście masy ciała ma również powiększająca się macica, której masa wzrasta nawet 10-krotnie, jak również piersi przygotowujące się do laktacji.
• Organizm kobiety zwiększa także objętość krwi krążącej i ilość płynów ustrojowych, co przekłada się na dodatkowe 2-3 kg masy ciała.
• Odrębnym elementem jest odkładanie zapasów tkanki tłuszczowej (zwykle 2-4 kg), które stanowią rezerwę energetyczną potrzebną w okresie porodu oraz karmienia piersią.

Warto podkreślić, że nie cały przyrost masy ciała jest „nadmiarem”, a jego znaczna część zostaje utracona bezpośrednio po urodzeniu dziecka i w okresie połogu.

Ile kilogramów w ciąży to norma? BMI a nadmierna masa ciała

Nie istnieje jedna, uniwersalna norma przyrostu masy ciała w ciąży, która byłaby właściwa dla wszystkich kobiet. Punktem odniesienia jest wskaźnik BMI (Body Mass Index) obliczany sprzed zajścia w ciążę poprzez dzielenie masy ciała (w kilogramach) przez kwadrat wzrostu (w metrach). Parametr ten pozwala określić, czy kobieta miała prawidłową masę ciała, nadwagę czy otyłość przed ciążą, a tym samym ustalić bezpieczny zakres przyrostu wagi.

Wytyczne Instytutu Medycyny (IOM) wskazują, że:

• dla kobiet z niedowagą (BMI < 18,5) zalecany przyrost to 12,5-18 kg;
• dla kobiet z prawidłową masą ciała (BMI 18,5–24,9) rekomendowany przyrost wynosi 11,5-16 kg,
• kobiety z nadwagą (BMI 25–29,9) mogą przytyć od 7 do 11,5 kg,
• dla kobiet z otyłością (BMI ≥ 30) zalecany przyrost to 5-9 kg.

Nadmierny przyrost masy ciała nie poprawia przebiegu ciąży ani zdrowia dziecka, a może zwiększać ryzyko:

• cukrzycy ciążowej,
• nadciśnienia indukowanego ciążą,
• makrosomii płodu.

Dlatego tak ważne jest indywidualne podejście, regularne kontrole masy ciała oraz omówienie zaleceń dotyczących diety i aktywności fizycznej z lekarzem prowadzącym ciążę.

Kiedy nadwaga w okresie ciąży staje się problemem?

Nadwaga w ciąży przestaje być wyłącznie kwestią estetyczną w momencie, gdy zaczyna wpływać na zdrowie matki lub dziecka oraz zaburza prawidłowy przebieg ciąży. Zarówno nadmierna masa ciała sprzed ciąży, jak i zbyt duży przyrost masy ciała w trakcie ciąży zwiększają obciążenie organizmu kobiety, który już i tak funkcjonuje w warunkach zwiększonego zapotrzebowania metabolicznego.

Problemem jest szczególnie otyłość brzuszna, która wiąże się z:

• insulinoopornością,
• nieprawidłową gospodarką lipidową,
• wyższym wskaźnikiem HOMA.

U kobiet z nadwagą i otyłością częściej obserwuje się zaburzenia metaboliczne, które mogą ujawniać się lub nasilać w czasie ciąży. W takich przypadkach kluczowe znaczenie ma odpowiednia dieta, zdrowe odżywianie oparte na produktach o niskim indeksie glikemicznym oraz dostosowana aktywność fizyczna, np. ćwiczenia aerobowe zalecane przez specjalistę.

Nadwaga sprzed ciąży i nadmierne tycie w trakcie – możliwe konsekwencje

Nadwaga istniejąca przed zajściem w ciążę oraz nadmierny przyrost masy ciała w trakcie ciąży istotnie zwiększają ryzyko powikłań po stronie matki. Do najczęstszych należą:

• cukrzyca ciążowa,
• nadciśnienie tętnicze,
• nadciśnienie indukowane ciążą, które w cięższych przypadkach może prowadzić do stanu przedrzucawkowego.

Są to schorzenia wymagające ścisłego nadzoru medycznego, ponieważ stanowią zagrożenie zarówno dla zdrowia matki, jak i dziecka. U kobiet otyłych częściej dochodzi również do:

• zaburzeń funkcjonowania układu krążenia,
• większego ryzyka zakrzepicy,
• problemów z gojeniem się ran po porodzie.

Nadmierna masa ciała może także utrudniać redukcję masy ciała po urodzeniu dziecka i sprzyjać utrwaleniu otyłości w okresie połogu, co zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych w przyszłości.

Wpływ nadwagi na poród i zdrowie dziecka

Nadmierna masa ciała matki ma również bezpośredni wpływ na przebieg porodu oraz zdrowie noworodka. U kobiet z nadwagą i otyłością częściej dochodzi do porodu zabiegowego, w tym cięcia cesarskiego, a sam poród może być dłuższy i obarczony większym ryzykiem powikłań. Zwiększa się także prawdopodobieństwo makrosomii płodu, czyli nadmiernej masy urodzeniowej dziecka, co może prowadzić do urazów okołoporodowych.

Badania wskazują, że nadwaga w ciąży może zwiększać ryzyko:

• wad wrodzonych płodu,
• zaburzeń adaptacyjnych u noworodka,
• problemów metabolicznych w późniejszym życiu dziecka.

Dlatego tak ważne jest dbanie o prawidłową masę ciała, zbilansowaną dietę bogatą w składniki odżywcze (w tym kwas foliowy) oraz bezpieczną aktywność fizyczną w trakcie ciąży.

Waga po porodzie – co jest normalne, a co powinno niepokoić?

Zmiany masy ciała po porodzie są bezpośrednią konsekwencją procesów, które zachodziły w organizmie kobiety w czasie ciąży. Warto jednak pamiętać, że waga po porodzie nie wraca automatycznie do wartości sprzed ciąży i nie jest to powód do niepokoju. Okres połogu to czas intensywnej regeneracji, adaptacji hormonalnej oraz przystosowywania się organizmu do nowych zadań, takich jak karmienie piersią i opieka nad noworodkiem.

U kobiet z prawidłową masą ciała przed zajściem w ciążę spadek masy ciała po porodzie zwykle przebiega stopniowo i fizjologicznie. U kobiet z nadwagą lub otyłością proces ten może trwać dłużej, zwłaszcza jeśli w trakcie ciąży wystąpił duży przyrost masy ciała lub powikłania, takie jak cukrzyca ciążowa czy nadciśnienie indukowane ciążą. Kluczowe znaczenie ma tutaj nie tempo redukcji masy ciała, ale ogólny stan zdrowia matki, jej samopoczucie oraz prawidłowy rozwój dziecka.

Niepokój powinny wzbudzić natomiast sytuacje, w których:

• masa ciała po porodzie gwałtownie rośnie;
• pojawiają się nasilone obrzęki, duszność i bóle głowy;
• wysokie wartości ciśnienia tętniczego utrzymują się przez dłuższy czas.

Takie objawy mogą świadczyć o powikłaniach i wymagają pilnej konsultacji z lekarzem prowadzącym ciążę lub lekarzem POZ.

Ile kilogramów traci się od razu po porodzie?

Bezpośrednio po urodzeniu dziecka kobieta traci średnio około 5-7 kilogramów. Na ten spadek masy ciała składa się:

• masa noworodka;
• waga łożyska;
• objętość wód płodowych.

Jest to najbardziej zauważalna i najszybsza zmiana wagi, która często daje poczucie „ulgi”, ale jednocześnie bywa mylnie interpretowana jako początek intensywnej redukcji masy ciała. Warto jednak podkreślić, że jest to wyłącznie utrata masy związanej z zakończeniem ciąży, a nie redukcja tkanki tłuszczowej zgromadzonej w trakcie ciąży. Zapasy tłuszczu, które organizm odkładał w poszczególnych trymestrach ciąży, pełnią ważną rolę – są źródłem energii w okresie połogu i karmienia piersią. Dlatego ich obecność po porodzie jest całkowicie fizjologiczna i nie powinna być traktowana jako „nadmierna masa” wymagająca natychmiastowych działań.

U kobiet po cięciu cesarskim spadek masy ciała może być nieco wolniejszy, m.in. ze względu na większe zatrzymanie płynów i proces gojenia tkanek. Różnice indywidualne są normą i nie świadczą o problemach zdrowotnych.

Dlaczego waga po porodzie może się wahać?

Wahania wagi po porodzie są częste i wynikają z dynamicznych zmian zachodzących w organizmie kobiety. Jednym z głównych czynników są zmiany hormonalne – gwałtowny spadek poziomu estrogenów i progesteronu wpływa na gospodarkę wodno-elektrolitową, metabolizm oraz rozmieszczenie tkanki tłuszczowej. W pierwszych tygodniach połogu organizm stopniowo pozbywa się nadmiaru wody zgromadzonej w trakcie ciąży, co może powodować zarówno spadki, jak i chwilowe wzrosty masy ciała.

Duże znaczenie ma także obkurczanie się macicy, które trwa kilka tygodni, a także początek laktacji. Karmienie piersią zwiększa zapotrzebowanie energetyczne organizmu, ale jednocześnie sprzyja stopniowej redukcji masy ciała – pod warunkiem że dieta jest odpowiednio zbilansowana i dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Zbyt restrykcyjne podejście do jedzenia w tym okresie może zaburzać laktację i negatywnie wpływać na zdrowie matki.

Na wahania masy ciała wpływają również:

• poziom aktywności fizycznej,
• ilość snu,
• stres,
• sposób odżywiania.

Brak regularnych posiłków, sięganie po wysokoprzetworzone produkty czy niedostateczna podaż płynów mogą sprzyjać zatrzymywaniu wody w organizmie. Dlatego, zamiast skupiać się na codziennych wskazaniach wagi, warto obserwować ogólne samopoczucie, stopniowy trend zmian oraz dbać o zdrowy styl życia, który obejmuje odpowiednią dietę i łagodną aktywność fizyczną dostosowaną do okresu połogu.

Nadmiar tkanki tłuszczowej po porodzie – jak odchudzać się bezpiecznie?

Bezpieczne odchudzanie po porodzie powinno być procesem stopniowym, dostosowanym do aktualnego stanu zdrowia matki, przebiegu ciąży, rodzaju porodu (siłami natury lub po cięciu cesarskim) oraz sposobu karmienia dziecka. Celem nie jest szybki powrót do sylwetki sprzed ciąży, ale odbudowa równowagi metabolicznej organizmu, ochrona zdrowia i stworzenie fundamentów zdrowego stylu życia na kolejne lata.

Kluczowe znaczenie mają tu:

• odpowiednia dieta,
• umiarkowana aktywność fizyczna,
• regeneracja,
• cierpliwość.

Redukcja masy ciała po porodzie nigdy nie powinna odbywać się kosztem zdrowia matki ani prawidłowego rozwoju dziecka.

Kiedy można zacząć redukcję masy po ciąży?

Z planowaną redukcją masy ciała zaleca się poczekać do zakończenia połogu, czyli około 6–8 tygodni po porodzie. Jest to czas intensywnej regeneracji organizmu – obkurczania macicy, gojenia tkanek, stabilizacji hormonów oraz adaptacji do nowej roli. W tym okresie priorytetem nie powinna być utrata kilogramów, lecz odbudowa sił i zdrowia.

W pierwszych tygodniach po porodzie najlepszym podejściem jest skupienie się na jakości diety, a nie na jej kaloryczności. Zbilansowana dieta bogata w składniki odżywcze wspiera procesy naprawcze, zmniejsza ryzyko niedoborów i przygotowuje organizm do późniejszej redukcji masy ciała. Delikatna aktywność fizyczna, taka jak spacery czy ćwiczenia oddechowe i wzmacniające mięśnie dna miednicy, również jest jak najbardziej wskazana.

U kobiet z nadmierną masą ciała, otyłością lub powikłaniami w trakcie ciąży (np. cukrzycą ciążową czy nadciśnieniem) moment rozpoczęcia redukcji masy warto skonsultować indywidualnie z lekarzem prowadzącym ciążę lub dietetykiem klinicznym.

Dlaczego restrykcyjne diety po porodzie są złym pomysłem?

Restrykcyjne diety, głodówki czy bardzo niskokaloryczne jadłospisy w okresie poporodowym niosą ze sobą realne zagrożenia zdrowotne. Organizm kobiety po porodzie ma zwiększone zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze – zarówno ze względu na procesy regeneracyjne, jak i karmienie piersią.

Drastyczne ograniczanie kalorii może prowadzić do niedoborów białka, żelaza, wapnia, witamin z grupy B czy kwasów tłuszczowych omega-3. Skutkiem mogą być:

• osłabienie,
• przewlekłe zmęczenie,
• pogorszenie koncentracji,
• wypadanie włosów,
• zaburzenia laktacji.

Zbyt szybka utrata masy ciała zwiększa również ryzyko utraty masy mięśniowej, spowolnienia metabolizmu i efektu jo-jo.

Redukcja masy a karmienie piersią – co trzeba wiedzieć?

Karmienie piersią znacząco wpływa na metabolizm kobiety. Produkcja mleka zwiększa dzienne zapotrzebowanie energetyczne organizmu średnio o około 500 kcal, dlatego redukcja masy ciała w tym okresie wymaga szczególnej ostrożności. Głodówki i bardzo niskokaloryczne diety mogą prowadzić do zmniejszenia ilości mleka lub zaburzeń laktacji.

Dobra wiadomość jest taka, że rozsądna, stopniowa redukcja masy ciała podczas karmienia piersią jest możliwa i bezpieczna. Zaleca się umiarkowany deficyt kaloryczny na poziomie 300–500 kcal dziennie, który pozwala na spadek masy ciała rzędu około 0,5 kg tygodniowo bez negatywnego wpływu na laktację i zdrowie dziecka.

Kluczowa jest też jakość diety. Jadłospis kobiety karmiącej powinien dostarczać odpowiednią ilość:

• pełnowartościowego białka (chude mięso, ryby, jaja, rośliny strączkowe);
• zdrowych tłuszczów (oliwa z oliwek, orzechy, nasiona, awokado, tłuste ryby morskie);
• węglowodanów złożonych (pełnoziarniste produkty zbożowe, kasze, warzywa);
• płynów (minimum 2–2,5 litra wody dziennie);
• kluczowych mikroelementów, takich jak wapń, żelazo, jod oraz witamina D.

Takie podejście sprzyja zarówno redukcji nadmiaru tkanki tłuszczowej, jak i utrzymaniu prawidłowego przebiegu laktacji oraz zdrowia matki i dziecka.

Aktywność fizyczna w ciąży i po porodzie

Aktywność fizyczna jest jednym z kluczowych elementów zdrowego stylu życia w okresie ciąży i po porodzie. Odpowiednio dobrane ćwiczenia nie tylko wspierają kontrolę masy ciała, ale również wpływają korzystnie na przebieg ciąży, samopoczucie kobiety oraz późniejszy powrót do formy po urodzeniu dziecka. Co istotne, mówimy tu o aktywności umiarkowanej i bezpiecznej – dopasowanej do etapu ciąży, stanu zdrowia i indywidualnych możliwości organizmu.

Zarówno w czasie ciąży, jak i w okresie połogu, regularny ruch może zmniejszać ryzyko wielu powikłań, takich jak:

• nadmierny przyrost masy ciała,
• cukrzyca ciążowa,
• nadciśnienie indukowane ciążą.

Jednocześnie pomaga budować nawyki, które sprzyjają długofalowemu zdrowiu matki.

Ruch w ciąży – czy pomaga kontrolować wagę?

Umiarkowana aktywność fizyczna w ciąży jest nie tylko bezpieczna, ale w wielu przypadkach wręcz zalecana. Jeśli ciąża przebiega prawidłowo i lekarz prowadzący nie widzi przeciwwskazań, regularny ruch pomaga kontrolować przyrost masy ciała i zapobiega nadmiernemu odkładaniu się tkanki tłuszczowej. Ma to szczególne znaczenie u kobiet z nadwagą lub otyłością sprzed ciąży, u których ryzyko powikłań jest większe.

Ćwiczenia w czasie ciąży poprawiają wrażliwość tkanek na insulinę, co zmniejsza ryzyko cukrzycy ciążowej, wspierają prawidłowe krążenie i pomagają regulować gospodarkę wodną organizmu. Dzięki temu mogą ograniczać nadmierne obrzęki i uczucie ciężkości nóg. Regularna aktywność fizyczna wpływa także korzystnie na mięśnie, postawę ciała i stabilizację miednicy, co często przekłada się na mniejsze dolegliwości bólowe kręgosłupa.

Najczęściej rekomendowane formy ruchu w ciąży to:

• spacery,
• pływanie,
• ćwiczenia aerobowe o niskiej intensywności,
• joga lub pilates dla ciężarnych.

Zaleca się około 150 minut umiarkowanej aktywności tygodniowo, najlepiej rozłożonej na kilka dni. Ważne, aby unikać sportów kontaktowych, ćwiczeń z ryzykiem upadku oraz intensywnych treningów o charakterze wyczynowym.

Powrót do ćwiczeń po porodzie – krok po kroku

Po porodzie organizm kobiety potrzebuje czasu na regenerację, dlatego powrót do aktywności fizycznej powinien być stopniowy i dobrze zaplanowany. W pierwszych tygodniach połogu celem nie jest redukcja masy ciała ani spalanie tkanki tłuszczowej, lecz wsparcie procesów gojenia i odbudowy mięśni.

• Najbezpieczniejszą formą ruchu na początku są spacery – można je rozpocząć już kilka dni po porodzie, stopniowo zwiększając dystans i tempo.
• Równolegle warto wprowadzać ćwiczenia oddechowe oraz ćwiczenia mięśni dna miednicy, które odgrywają kluczową rolę w profilaktyce nietrzymania moczu i stabilizacji całego tułowia.
• Po zakończeniu połogu (po około 6–8 tygodniach) i po konsultacji z lekarzem lub fizjoterapeutą uroginekologicznym, można stopniowo włączać ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha, pleców i pośladków. Szczególną ostrożność należy zachować u kobiet po cięciu cesarskim oraz przy rozejściu mięśni prostych brzucha.
• Bardziej intensywne formy aktywności, takie jak bieganie, trening siłowy czy zajęcia fitness, zwykle zaleca się dopiero po około 3-4 miesiącach od porodu – pod warunkiem prawidłowej regeneracji i braku dolegliwości bólowych.

Regularny, rozsądnie dobrany ruch nie tylko wspiera redukcję masy ciała, ale także poprawia samopoczucie, jakość snu i ogólną sprawność, co ma ogromne znaczenie w nowej roli mamy.

Kiedy nadwaga po porodzie wymaga konsultacji lekarskiej?

Po urodzeniu dziecka większość kobiet doświadcza kilku- lub kilkunastokilogramowego przyrostu masy ciała, który jest w pełni fizjologiczny. Jednak utrzymująca się nadmierna masa ciała lub występowanie innych objawów zdrowotnych może sygnalizować potrzebę konsultacji ze specjalistą. Ważne jest, aby umieć odróżnić naturalny proces powrotu do wagi sprzed ciąży od sygnałów alarmowych, które mogą wskazywać na problemy zdrowotne.

Objawy alarmowe, których nie wolno ignorować

Sytuacje, w których nadmierna masa po porodzie wymaga pilnej konsultacji lekarskiej, to m.in.:

• nagły i znaczący przyrost masy ciała połączony z obrzękami (szczególnie twarzy i dłoni);
• duszność lub kołatania serca;
• utrzymujące się nadciśnienie tętnicze;
• nadmierna męczliwość niewspółmierna do codziennego wysiłku;
• objawy niedoczynności tarczycy, takie jak senność, uczucie zimna, sucha skóra, wypadanie włosów, przyrost tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha;
• niepokojące objawy psychiczne: głęboki smutek, utrata zainteresowań, poczucie beznadziei czy myśli rezygnacyjne, które mogą wskazywać na depresję poporodową.

Wystąpienie powyższych sygnałów jest powodem do natychmiastowej wizyty u lekarza.

Psychologiczny aspekt wagi po ciąży

Presja społeczna związana z szybkim „powrotem do formy” potrafi być ogromna. Media społecznościowe często pokazują nierealistyczne sylwetki młodych mam w pierwszych tygodniach po porodzie, co może powodować frustrację, obniżenie nastroju i zaburzenia lękowe. W praktyce każda kobieta wraca do swojej prawidłowej masy w różnym tempie – w zależności od przyrostu masy ciała w czasie ciąży, rodzaju porodu, regeneracji organizmu, karmienia piersią i poziomu aktywności fizycznej.

Kiedy warto poszukać wsparcia psychologa?

W niektórych sytuacjach pomoc psychologa lub terapeuty może być nieoceniona. Jest to niezbędne, zwłaszcza gdy:

• presja otoczenia lub negatywny obraz własnego ciała stają się źródłem stresu;
• utrzymuje się obniżony nastrój lub lęki związane z wyglądem i wagą;
• pojawiają się myśli rezygnacyjne lub trudności w codziennym funkcjonowaniu.

Profesjonalne wsparcie pozwala wypracować realistyczne cele dotyczące zdrowego stylu życia, akceptacji zmian w ciele po ciąży oraz radzenia sobie z emocjami, co jest równie ważne jak prawidłowe odżywianie i aktywność fizyczna.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące nadwagi w ciąży i po porodzie