Grypa u dzieci – objawy, ile trwa, leczenie

Najważniejsze informacje:

• Grypa to choroba zakaźna wywoływana przez wirusy grypy. Do zakażenia dochodzi zwykle drogą kropelkową. 
• Chociaż atakuje niezależnie od wieku, to właśnie dzieci, zwłaszcza te w wieku przedszkolnym i szkolnym, są szczególnie podatne na zakażenie. 
• Typowe objawy grypy u dzieci obejmują nagły początek wysokiej gorączki, dreszcze, kaszel, ból gardła, katar, ból głowy, ból mięśni i ogólne osłabienie. 
• U dzieci, a przede wszystkim przy grypie u niemowląt, mogą również wystąpić nudności, wymioty i biegunka.
• Leczenie grypy u dzieci skupia się na łagodzeniu objawów i zapobieganiu powikłaniom. Zaleca się stosowanie leków przeciwgorączkowych i przeciwkaszlowych pod nadzorem lekarza.

Grypą wirusową zarazić mogą się wszyscy – infekcja często występuje u dzieci, których odporność nie jest wystarczająco rozwinięta. Jakie są charakterystyczne cechy grypy u małych dzieci? Jaki jest przebieg grypy u najmłodszych? Jak leczyć grypę u dziecka? O tym poniżej. 

Grypa u dzieci – częsta infekcja wirusowa

Grypa u dzieci to choroba wywoływana przez wirusy typu A lub B, które atakują drogi oddechowe. Jest to jedna z powszechniej występujących chorób zakaźnych u dzieci, często rozwija się w okresie jesienno-zimowym. Nazywana jest wtedy grypą sezonową. 

U dzieci grypa może przebiegać z nietypowymi objawami i wiązać się z większym ryzykiem poważnych powikłań. 

Wirus grypy u dzieci – drogi zakażenia

Wirusy A i B, odpowiedzialne za grypę u dzieci, łatwo przenoszą się drogą kropelkową.

Do infekcji dochodzi, gdy wirus grypy dostaje się do organizmu dziecka przez drogi oddechowe. Najczęściej dzieje się tak poprzez wdychanie kropel zawierających wirusy, wydychanych przez zakażoną osobę podczas kaszlu, kichania lub rozmowy. 

Patogeny odpowiedzialne za infekcje wirusowe są również przenoszone przez bezpośredni kontakt z zakażonymi powierzchniami, takimi jak zabawki, klamki i poręcze czy inne przedmioty dotykane przez chorego. Do zakażenia bardzo często dochodzi w przedszkolach i szkołach.

Typowe objawy grypy u dzieci – wysoka gorączka i inne symptomy

Objawy grypy u dzieci rozwijają się gwałtownie. Pierwszym symptomem jest nagły początek gorączki, zazwyczaj przekraczającej 38°C. Często wysokiej temperaturze towarzyszą drgawki gorączkowe. 

Dziecko może uskarżać się również na bóle głowy, ból gardła i bóle mięśniowe. Oprócz tego częstym objawem grypy u dzieci są suchy kaszel i katar oraz ogólne osłabienie. Pojawia się również przekrwienie spojówek i światłowstręt.

W niektórych przypadkach przebieg choroby może obejmować również dolegliwości żołądkowo-jelitowe – nudności, wymioty i biegunkę, które obserwuje się szczególnie u niemowląt. Rzadziej pojawiają się one u dorosłych. 

Infekcja wirusowa może różnić się między dziećmi. Jej przebieg może być inny w przypadku młodszych i starszych dzieci. Najmłodsze dzieci zwykle znoszą chorobę ciężej.

W przypadku grypy u dzieci zaleca się skonsultowanie się z pediatrą w celu dopasowania odpowiedniego leczenia objawowego. 

Symptomy świadczące o ciężkim przebiegu grypy u dziecka

Natychmiastowej konsultacji lekarskiej wymagają niepokojące objawy grypy. O ciężkim przebiegu choroby wirusowej świadczą: 

• trudności w oddychaniu, 
• silny ból w klatce piersiowej, 
• duszności, 
• utrata przytomności, 
• nawracająca gorączka, 
• zaburzenia świadomości,
• pogorszenie ogólnego stanu zdrowia dziecka.

Ważne jest monitorowanie objawów grypy u dzieci. Czas reakcji ma szczególne znaczenie w przypadku dzieci z tzw. grup ryzyka – o osłabionej odporności lub z chorobami współistniejącymi.

Przebieg grypy u dzieci – czas trwania choroby

Czas trwania grypy u dzieci wynosi zwykle od kilku dni do około tygodnia. To, ile trwa grypa u dziecka, zależy od indywidualnych czynników, takich jak odporność dziecka czy obecność innych chorób. 

Często pierwsze objawy, takie jak gorączka i osłabienie, ustępują już po kilku dniach od zakażenia, do którego dochodzi drogą kropelkową. Z kolei inne symptomy, jak kaszel czy katar, mogą utrzymywać się dłużej. Czas powrotu do zdrowia wydłużyć mogą również poważne powikłania po grypie. 

Nawet po ustąpieniu objawów infekcji u dziecka, wirus grypy pozostaje obecny w jego organizmie przez pewien czas. To sprawia, że istnieje ryzyko dalszego zakażenia innych osób. Z tego powodu zalecana jest izolacja chorego – dziecko powinno pozostawać w domu aż do całkowitego ustąpienia symptomów.

Jak leczyć grypę u dzieci? Leczenie objawowe

Leczenie grypy u dziecka polega na łagodzeniu objawów zakażenia (takich jak gorączka, kaszel czy ból gardła) oraz zapobieganiu możliwym powikłaniom. 

W przypadku gorączki i bólu wywołanych wirusem grypy można stosować leki przeciwgorączkowe i przeciwzapalne, takie jak paracetamol lub ibuprofen, zgodnie z zaleceniami lekarza. Podawane mogą być również leki przeciwkaszlowe i łagodzące nieżyt nosa.

Przy stosowaniu leków na grypę dla dzieci niezbędna jest kontrola lekarska oraz dopasowanie formy i dawki leku do wieku dziecka. W przypadku wystąpienia powikłań, konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem w celu ustalenia właściwego leczenia.

Leczenie przyczynowe grypy u dzieci lekami przeciwwirusowymi

Leczenie przyczynowe grypy u dzieci może obejmować stosowanie leków przeciwwirusowych, takich jak oseltamiwir i zanamivir. Oseltamiwir jest dostępny w postaci doustnych tabletek lub syropu, natomiast zanamivir podaje się przez inhalację. Leki z tymi substancjami czynnymi działają poprzez hamowanie enzymu neuraminidazy, niezbędnego do replikacji wirusa grypy w organizmie. 

Stosowanie tych leków u dzieci może skrócić czas trwania objawów grypy oraz zmniejszyć ryzyko powikłań, szczególnie u dzieci z ryzykiem ich wystąpienia (dzieci z chorobami przewlekłymi czy osłabionym układem immunologicznym).

Leki zawierające oseltamiwir i zanamivir są mogą być stosowane u dzieci w wieku od 1. roku życia. Zaleca się rozpoczęcie leczenia możliwie jak najszybciej, najlepiej w ciągu pierwszych 48 godzin od pojawienia się pierwszych objawów grypy, co pozwala osiągnąć maksymalną skuteczność w zwalczaniu wirusa. Czas stosowania leków przeciwwirusowych wynosi zwykle do 5 dni.

Domowe sposoby na grypę u dziecka

Domowe sposoby na grypę u dziecka pozwalają łagodzić objawy choroby i przyspieszyć proces powrotu do zdrowia. Kluczową w tym rolę odgrywa odpoczynek i duża dawka snu, pozwalające organizmowi zwalczać infekcję. Chorę na grypę dziecko powinno pozostawać w domu, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa.

Ważne jest również odpowiednie nawodnienie przy grypie. Należy regularnie podawać dziecku płyny, takie jak woda, herbaty ziołowe czy buliony warzywne, aby zapobiec odwodnieniu, które bywa częstym skutkiem gorączki. Szczególnie są na nie narażone dzieci – objawami odwodnienia są wzmożone pragnienie, ból i zawroty głowy, suchość śluzówek jamy ustnej, skąpomocz, brak apetytu, senność oraz rozdrażnienie.

U dzieci chorych na grypę stosowane mogę być inhalacje z soli fizjologicznej, które służą nawilżeniu błon śluzowych nosa i gardła, ułatwiając tym samym oddychanie i zmniejszając uczucie zatkanego nosa. Niektóre olejki eteryczne, takie jak eukaliptus czy mięta pieprzowa wykazują działanie łagodzące na drogi oddechowe i pomagają w rozrzedzaniu wydzieliny.

Przy gorączce zastosować można też zimne okłady na czoło, które pomogą w obniżeniu wysokiej temperatury u dziecka. Należy przy tym unikać ekstremalnie niskich temperatur, które mogą prowadzić do szoku termicznego.

Warto również zadbać o dietę dziecka przy grypie. Łagodne, łatwostrawne i pożywne posiłki, bogate w witaminy i minerały, mogą wspomóc układ odpornościowy dziecka w walce z infekcją wirusową. Wskazane są dania takie jak rosół drobiowy czy warzywne puree. W jadłospisie małego pacjenta powinny znaleźć się produkty bogate w składniki wspierające odporność, takie jak cynk, witaminy A, C i D oraz kwasy omega-3.  

Należy pamiętać, że choć przynoszą ulgę, to domowe sposoby na grypę u dziecka nie zastąpią leczenia zaleconego przez lekarza, zwłaszcza w przypadku ciężkich objawów lub wystąpienia powikłań. 

Najczęstsze powikłania grypy u dziecka – zapalenie płuc i nie tylko

Grypa, będąca częstą chorobą wirusową, może prowadzić do różnych powikłań. Mogą być one szczególnie niebezpieczne u młodszych dzieci lub tych z zaburzeniami odporności. 

Do najczęstszych powikłań grypy u dzieci należą zapalenie płuc i zapalenie ucha środkowego. Inne możliwe powikłania to zapalenie zatok, zapalenie gardła, a także zapalenie oskrzeli. Rzadkim, ale niebezpiecznym powikłaniem choroby wywoływanej przez wirus grypy jest zapalenie mięśnia sercowego.

U dzieci z chorobami przewlekłymi, takimi jak astma lub cukrzyca, grypa może nasilić objawy tych schorzeń i powodować cięższy przebieg choroby.

Rzadziej diagnozowane powikłania neurologiczne po grypie to zapalenie mózgu lub zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. 

Szczepienie dzieci przeciwko grypie

Najważniejszym ze sposobów zapobiegania infekcji wirusowej jest szczepienie przeciwko grypie. Pomaga ono wzmocnić odporność organizmu dziecka i zmniejszyć ryzyko zakażenia. 

Szczepionka na grypę działa poprzez stymulowanie układu odpornościowego do produkcji przeciwciał skierowanych przeciwko wybranym szczepom wirusa grypy zawartym w szczepionce. Szczepienie sprawia, że młody organizm, poddany ekspozycji na wirusa grypy, może skuteczniej się przed nim bronić. To zmniejsza ryzyko zachorowania i łagodzi przebieg choroby. 

Szczepienie przeciwko grypie jest zalecane dla wszystkich dzieci powyżej 6. miesiąca życia. Szczepionkę powinny przyjąć przede wszystkim dzieci w wieku przedszkolnym oraz ze zwiększonym ryzykiem powikłań (z chorobami przewlekłymi i obniżoną odpornością).

Szczepienie przeciwko grypie dla dzieci zapewnia ochronę przed różnymi szczepami wirusa grypy krążącymi w danym sezonie. Ochrona po szczepieniu zazwyczaj utrzymuje się przez okres około 6-12 miesięcy. Oznacza to, że aby utrzymać odpowiedni poziom ochrony, zalecane są regularne, coroczne szczepienia.

U dzieci stosowane są dwa rodzaje szczepionek na grypę: donosowa oraz w formie iniekcji domięśniowej. Szczepionki przeciw grypie są bezpłatne dla dzieci i młodzieży do ukończenia 18 lat.

FAQ

Najczęstsze pytania dotyczące grypy u dzieci.