Najważniejsze informacje:
Nadmierne łzawienie oczu może być dokuczliwą dolegliwością wywoływaną przez wiele różnorodnych czynników. Łzawienie i pieczenie oczu może być objawem zwiastującym niektóre choroby, ale częściej wynika z podrażnienia narządu wzroku, alergii lub nieprawidłowości w przewodach łzowych. Dowiedz się, z czego może wynikać dolegliwość. Czy są dostępne krople na łzawiące oczy? Poznaj inne, domowe sposoby na piekące i łzawiące oczy!
Łzawieniem oczu określa się stan, w którym gruczoły łzowe wydzielają nadmierną ilość łez lub kanały łzowe nie są w stanie ich odprowaddzić.
W warunkach fizjologicznych łzy stanowią barierę ochronną oka, zapewniając mu prawidłowe nawilżenie i umożliwiając oczyszczanie. Łzy powinny być niezauważalnie odprowadzane przez kanalik łzowy i przewód nosowo-łzowy. Ich wypływanie z oczu wynika z ograniczonych możliwości kanalików łzowych i zwykle świadczy o nadmiernej produkcji łez lub zatkaniu przewodu łzowego.
Ponieważ łzawienie oczu jest najczęściej reakcją obronną narządu wzroku, dochodzi do niej zwykle w wyniku podrażnienia oka, stanów zapalnych lub suchości gałki ocznej.
Wśród czynników wywołujących podrażnienia doprowadzające do łzawienia oka można wyróżnić:
Stany zapalne w obrębie narządu wzroku mogą doprowadzać do nadmiernego wydzielania łez. Piekące i łzawiące oczy mogą zwiastować zapalenie spojówek, brzegu powiek lub jęczmień. Zwykle po pewnym czasie dochodzą inne objawy np. obrzęk, wydzielina ropna, przekrwienie lub światłowstręt.
Powodem łzawienia oczu może być również gradówka, czyli niebolesny guzek widoczny pod powieką, powstający w wyniku obecności stanu zapalnego spowodowanego zablokowaniem ujścia gruczołu tarczkowego. Pojawienie się nawet bardzo niewielkich zmian pod powieką może podrażniać gałkę oczną i powodować łzawienie oka.
Niektórzy pacjenci zarażeni koronawirusem skarzą się na łzawienie oczu. COVID może objawiać się nietypowymi objawami dotyczącymi narządu wzroku, takimi jak ból i pieczenie oczu, któremu może towarzyszyć katar i łzawienie oczu. Bywa, że są to jedyne symptomy zakażenia.
Ból głowy i łzawienie oczu mogą również wynikać z długotrwałej pracy przed komputerem, szczególnie w przypadku występowania nieskorygowanych wad wzroku. Wówczas nadmierne skupienie wzroku i długotrwałe napięcie gałek ocznych może doprowadzać do łzawienia oczu, bólów głowy i zawrotów, a nawet nudności.
Szczypanie i łzawienie oczu mogą być objawami zespołu suchego oka. Czasami odczuwane dolegliwości mogą przypominać te związane z obecnością ciała obcego w oku. Łzawienie oka może nasilać się pod wpływem wiatru, suchego, a zwłaszcza ciepłego powietrza oraz dymu. Objawem świadczącym o suchym oku może być również łzawienia oczu przy ziewaniu oraz łzawienia oczu na słońcu.
Do łzawienia może dochodzić również w wyniku niedostatecznego odprowadzania łez przez przewód nosowo-łzowy. Wówczas łzawienie oczu nie jest efektem nadprodukcji łez, a problemów z ich odpływem. Najczęściej problem związany jest z niedrożnością przewodu, zapaleniem woreczka łzowego, obecnością ciała obcego, zakażeniem przewodu łzowego lub nowotworem.
Postawienie diagnozy związanej z łzawieniem oka polega zwykle na ustaleniu przyczyn, czyli głównie okoliczności, w których doszło do wystąpienia objawu lub dochodzi do ich nasilenia.
Katar, łzawienie oczu, kichanie to najczęstsze objawy alergii, ale zdarza się, że występują na początku infekcji wirusowej. Jeśli objawy nie przemijają, a szczególnie jeśli występują cyklicznie np. wiosną, pozwala to na wstępne rozpoznanie alergii i skierowanie pacjenta do odpowiedniego specjalisty.
Konsultację z lekarzem zaleca się również pacjentom, którym długotrwale towarzyszy wrażenie ciała obcego i podrażnienia oka lub przewlekłe łzawienie.
Leczenie łzawienia oczu uzależnione jest od przyczyn dolegliwości.
W przypadku suchości stosuje się krople na łzawienie oczu, np. tzw. sztuczne łzy, które mają właściwości nawilżające. Krople na pieczenie i łzawienie oczu zazwyczaj zawierają kwas hialuronowy, który przylega do powierzchni oka, tworząc warstwę ochronną.
Jeśli dolegliwość związana jest z alergią, zazwyczaj konieczne jest zastosowanie leków antyhistaminowych, a w ciężkich przypadkach również glikokortykosteroidów.
Łzawienie oczu towarzyszące stanom zapalnym narządu wzroku wymaga leczenia głównej przyczyny, np. zastosowania antybiotyków, czy leków antywirusowych.
Leczenie niedrożności kanałów łzowych wymaga ich udrożnienia, co w niektórych przypadkach wymaga użycia specjalnej sondy lub lasera.
Przy łzawieniu oczu domowe sposoby, podobnie jak inne sposoby leczenia, wymagają dostosowania wyboru metody do przyczyn dolegliwości.
W przypadku obecności ciała obcego w oku największą ulgę przyniesie jego usunięcie z oka. Jeśli jest widoczny na powierzchni gałki ocznej, można to zrobić za pomocą jałowego gazika. Jeśli pacjent nie stwierdza widocznego ciała obcego, ale jest pewien, że doszło do zabrudzenia (np. piasek), czuje, że oko jest podrażnione i łzawi, wówczas może przepłukać oko solą fizjologiczną.
Niekiedy w wyniku długotrwałego oddziaływania czynnika drażniącego wewnątrz oka może dojść do obrzęku. Najlepszym rozwiązaniem będą wtedy chłodne okłady na oczy lub kompresy z naparów ziołowych (np. rumianek, nagietek, świetlik, babka lancetowata). Wystarczy położyć na oczy gazik namoczony w schłodzonym naparze lub wykorzystać do tego torebki z ziołami.
Domowe sposoby na łzawienie oczu obejmują również ograniczanie oddziaływania czynników wpływających na występowanie dolegliwości, takich jak zmniejszenie ilości godzin przed komputerem i telefonem, dbanie o odpowiednie nawilżenie i nieprzegrzewanie pomieszczeń, unikanie przebywania w dymie papierosowym.
Łzawienie oczu u dziecka może wynikać z podobnych czynników, co u osób dorosłych (podrażnienie, infekcje). U dzieci znacznie rzadziej wiąże się z zespołem suchego oka, chociaż nie można wykluczyć tej dolegliwości, szczególnie u dzieci spędzających wiele godzin przed ekranem komputera, telefonu, czy tableta.
Stosunkowo częstą przyczyną łzawienia oczu u niemowlaka są zbyt wąskie drogi łzowe. Zwykle wraz z rozwojem dochodzi do ich rozszerzenia i ustania dolegliwości. Jeśli łzawieniu oczu u noworodka lub niemowlęcia towarzyszy ropna wydzielina, lub obrzęk, należy pilnie skonsultować się z lekarzem, ponieważ może świadczyć to o poważniejszych dolegliwościach.
e-Konsultacja z Receptą Online