Bakteryjne zapalenie spojówek – objawy, leczenie

Najważniejsze informacje:

• Bakteryjne zapalenie spojówek to jedno z powszechniej występujących schorzeń okulistycznych. Najczęściej infekcję wywołują szczepy paciorkowców i gronkowców.
• Infekcja bakteryjna spojówek objawia się przede wszystkim pieczeniem, łzawieniem i zaczerwienieniem oczu. Charakterystyczna jest też ropna wydzielina. 
• Leczenie zapalenia spojówek o podłożu bakteryjnym polega na miejscowym stosowaniu maści lub kropli antybiotykowych. 

Wyjaśniamy, czym jest i jak objawia się bakteryjne zapalenie spojówek, co odróżnia je infekcji wirusowej oraz jak zwalczać stan zapalny. Przedstawiamy również leki stosowane na zapalenie spojówek wywołane przez bakterie.

Czym jest bakteryjne zapalenie spojówek?

Bakteryjne zapalenie spojówek to, jak wskazuje nazwa, stan zapalny wywołany przez bakterie. Najczęściej za infekcję odpowiedzialne są szczepy paciorkowców i gronkowców, a rzadziej chlamydie. Początkowo stan zapalny obserwuje się w jednym oku, a po kilku dniach – w obu jednocześnie. Infekcje bakteryjne spojówek dzieli się na ostre i przewlekłe.

Jak dochodzi do bakteryjnego zapalenia spojówek?

Infekcja bakteryjna spojówek w większości przypadków jest wynikiem przeniesienia drobnoustrojów na dłoniach, które miały kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami. Bakteryjne zapalenie spojówek, obok zapalenia wirusowego, jest najczęstszą chorobą spojówek. Na wystąpienie stanu zapalnego narażone są zarówno osoby dorosłe, jak i dzieci – w tym również noworodki.

Bakteryjne zapalenie spojówek – jak się objawia?

Bakteryjne zapalenie spojówek objawia się przede wszystkim pieczeniem i łzawieniem oczu. Widoczne jest też ich zaczerwienienie. Częstym symptomem są również światłowstręt oraz uczucie szczypania powiek. W przebiegu choroby obserwuje się obecność ropnej wydzieliny – u chorego po przebudzeniu występuje charakterystyczne sklejenie powiek. Możliwy jest również obrzęk spojówek.

Jak odróżnić bakteryjne zapalenie spojówek od wirusowego?

Do wirusowego zapalenia spojówek najczęściej przyczyniają się adenowirusy, wywołujące również infekcje górnych dróg oddechowych. W przebiegu wirusowego zapalenia spojówek objawy są na ogół mniej nasilone niż przy infekcji bakteryjnej, dla której charakterystyczna jest wydzielina ropna z oczu. Wirusowe zapalenie spojówek utrzymuje się przez dłuższy czas, zwykle ok. 3 tygodni, a niekiedy dłużej. 

Czy bakteryjne zapalenie spojówek jest zaraźliwe?

Zapalenie spojówek o podłożu bakteryjnym jest zaraźliwe. Wywołujące infekcję bakterie można przenieść do oczu za pośrednictwem dotyku. Aby doszło do zakażenia, konieczny jest kontakt z chorą osobą. Z tego powodu przez cały okres infekcji należy ograniczyć kontakty z innymi osobami. Rozprzestrzenianie się infekcji hamuje również zakrywanie ust podczas kaszlu i częste mycie rąk.

Ile trwa bakteryjne zapalenie spojówek?

Zapalenie spojówek wywołane przez bakterie trwa zwykle nie dłużej niż 5-7 dni. Infekcja może mieć jednak ciężki przebieg – ostre bakteryjne zapalenie spojówek rozwija się gwałtownie (najczęściej u dzieci), a jego objawy utrzymują się nawet do 2 tygodni. Z kolei przewlekła postać bakteryjnego zapalenia spojówek ma miejsce, gdy jego objawy trwają 4 tygodnie.

Na czym polega leczenie zapalenia spojówek o podłożu bakteryjnym?

Do skutecznego zwalczania zapalenia spojówek konieczne jest rozpoznanie jego przyczyny. W razie zaobserwowania u siebie typowych objawów infekcji należy zgłosić się do lekarza, który na podstawie wywiadu i badania przedmiotowego będzie mógł postawić trafną diagnozę oraz zaplanować właściwe leczenie.

W leczeniu bakteryjnego zapalenia spojówek zastosowanie znajdują maści i krople antybiotykowe (z tobramycyną – Tobrex, Mybracin, neomycyną – Maxitrol, Dicortineff, erytromycyną – Cusi Erythromycin 0,5%), mające szeroki zakres działania. Bakteryjne zapalenie spojówek ulega samowyleczeniu, dlatego też wdrożenie farmakoterapii ma za zadanie skrócić czas infekcji. 

Krople na bakteryjne zapalenie spojówek, podawane do worka spojówkowego, nie przenikają do krwi, dlatego mogą być bezpiecznie stosowane w ciąży. Podczas stosowania leków na infekcję bakteryjną konieczne jest ich odpowiednie dawkowanie. Istnieje bowiem ryzyko rozwoju antybiotykooporności bakterii na stosowane preparaty.

Jakie domowe sposoby na zapalenie spojówek stosować?

W celu uzupełnienia leczenia farmakologicznego, warto wdrożyć również domowe sposoby na bakteryjne zapalenie spojówek. Pomocna może okazać się zwłaszcza czarna herbata, która wykazuje działanie antybakteryjnie i przeciwzapalnie, a dodatkowo poprawia kondycję naczyń krwionośnych. Stosowana w formie okładów neutralizuje świąd i zmniejsza pieczenie oczu. 

Pomocniczo przy zapaleniu spojówek wywołanym przez bakterie sprawdzą się również łagodząca podrażnienia szałwia i rumianek, mający właściwości kojące, ściągające i tonizujące. Oprócz tego warto sięgnąć po zimne kompresy (np. w postaci mokrego ręcznika), które zmniejszają obrzęk.