Wirusowe zapalenie spojówek – jak rozpoznać, jak leczyć? Podpowiadamy

Najważniejsze informacje:

• Wirusowe zapalenie spojówek to choroba zakaźna, najczęściej wywoływana przez adenowirusy i wirusy opryszczki. Rzadziej do infekcji przyczyniają się wirusy brodawczaka ludzkiego, ospy wietrznej i półpaśca. 
• Charakterystycznymi objawami dla tego typu zapalenia spojówek są nasilone uczucie świądu oka, nadmierne łzawienie i wrażenie ciała obcego pod powiekami.
• Chociaż objawy infekcji wirusowej mijają zwykle samoistnie, to w łagodzeniu jej objawów stosuje się leki przeciwwirusowe, krople do oczu i tzw. sztuczne łzy. 

Zapalenie spojówek to najczęstszy stan zapalny obserwowany w okolicy oka. Wyjaśniamy, jak objawia się wirusowe zapalenie spojówek oraz jak można się nim zarazić. Przedstawiamy również sposoby leczenia zapalenia spojówek o podłożu wirusowym. 

Wirusowe zapalenie spojówek – co to za infekcja?

Wirusowe zapalenie spojówek to infekcja polegająca na zapaleniu błony śluzowej spojówek, pełniących funkcję ochronną oka. Stan zapalny może rozwinąć się samoistnie lub razem z inną infekcją wirusową, zwłaszcza zapaleniem górnych dróg oddechowych w trakcie przeziębienia. 

W zależności od etiologii zapalenia, wyróżnić możemy m.in. nagminne zapalenie spojówek (nazywane również epidemicznym), opryszczkowe zapalenie spojówek, proste grudkowe zapalenie spojówek i ostre krwotoczne zapalenie spojówek.

Jak wygląda wirusowe zapalenie spojówek? Objawy

Charakterystycznymi objawami wirusowego zapalenia spojówek jest swędzenie i łzawienie oczu wraz z sączeniem się obfitej wydzieliny surowiczej. Typowe jest również uczucie ciała obcego pod powiekami (tzw. piasek w oczach). Obrzęk powiek skutkuje zwężeniem szpary powiekowej. W niektórych przypadkach widoczne jest też powiększenie przyusznych węzłów chłonnych.

Powikłaniem wirusowego zapalenia spojówek są nacieki w rogówce, które występują po ok. 2 tygodniach od zaobserwowania pierwszych objawów zapalenia. Mają one postać licznych, drobnych nacieków zlokalizowanych pod nabłonkiem rogówki. Ich skutkiem jest pogorszenie widzenia. Możliwy jest również światłowstręt. 

Przy infekcji wirusowej może dojść do nadkażenia spojówki (na skutek pocierania oczu dłońmi) i rozwoju bakteryjnego zapalenia. 

W przebiegu nagminnego zapalenia spojówek, mającego najcięższy przebieg, obserwuje się również takie objawy, jak: opadanie górnych powiek, zmiany w rogówce i zaburzenia (zamglenie) widzenia.

Czy wirusowym zapaleniem spojówek można się zarazić?

Wirusowe zapalenie spojówek to choroba zakaźna, która błyskawicznie rozprzestrzenia się zwłaszcza w szkołach i przedszkolach. Do zakażenia dochodzi drogą kontaktową. Wirusy, które przez długi czas utrzymują się na powierzchniach, po przeniesieniu w okolicę oka powodują rozwój stanu zapalnego. 

Warto podkreślić, że chory zakaża przez ok. 3 tygodnie od wystąpienia pierwszych objawów infekcji. Przez cały ten czas należy ograniczyć kontakt z innymi osobami. Konieczne jest też unikanie dotykania oczu dłońmi, aby nie przenosić na nich zarazków.

Ile trwa wirusowe zapalenie spojówek?

Zapalenie spojówek o podłożu wirusowym trwa zwykle 2-3 tygodnie. Niekiedy jednak infekcja może wydłużyć się do ponad miesiąca. W początkowej fazie zapalenie spojówek obejmuje jedno oko. Już po kilku dniach charakterystyczne objawy obserwowane są również na drugim oku. W większości przypadków symptomy wirusowego zapalenia spojówek ustępują samoistnie – jeżeli tak się nie dzieje lub objawy nasilają się konieczna jest konsultacja z lekarzem. 

Jak leczyć wirusowe zapalenie spojówek?

Leczenie wirusowego zapalenia spojówek polega na stosowaniu preparatów przeciwwirusowych, zawierających gancyklowir (np. Virgan), pochodną acyklowiru. Powszechnie wykorzystywany jest też deksametazon (np. Dexafree, Ducressa, Maxitrol, Mybracin, Tobradex), jeden z silniejszych glikokortykosteroidów. Do terapii wdrożone mogą być również przeciwhistaminowe krople do oczu, które łagodzą ich swędzenie i zaczerwienienie oraz przeciwzapalne krople zmniejszające obrzęk. Oprócz tego wskazana jest sól fizjologiczna i tzw. sztuczne łzy, których zadaniem jest nawilżenie oka. Czas leczenia wynosi ok. 2 tygodni – do całkowitego ustąpienia objawów infekcji. 

Kluczową rolę odgrywa diagnostyka zapalenia spojówek. W przypadku infekcji bakteryjnej konieczne będzie zastosowanie antybiotyku, który nie znajduje zastosowania przy infekcji wywołanej przez wirusy.

Leczenie domowe wirusowego zapalenia spojówek – jak złagodzić objawy?

Jako uzupełnienie dla farmakoterapii zaleconej przez lekarza warto wdrożyć domowe sposoby na wirusowe zapalenie spojówek. Należy mieć jednak na uwadze, że samo ich stosowanie nie przyniesie takich samych efektów, jak przyjmowanie leków. 

Objawy infekcji wirusowej łagodzić można za pomocą ziołowych okładów z szałwi i rumianku. Ulgę przynieść mogą również chłodne okłady, które zmniejszą obrzęk. 

Wskazane jest też unikanie drapania powiek, które przyczynia się do podrażnienia obszaru infekcji i może prowadzić do rozwoju infekcji bakteryjnej. W czasie choroby należy również zaprzestać noszenia soczewek kontaktowych i wykonywania makijażu oka.