Zawroty głowy od kręgosłupa – skąd się biorą, jak leczyć?

Najważniejsze informacje:

• Zawroty głowy mogą występować z różnych powodów, a jednym z mniej oczywistych, ale powszechnych, jest problem z kręgosłupem szyjnym. 
• Zawroty głowy od kręgosłupa mogą być wywołane uciskiem na nerwy lub zaburzeniami przepływu krwi do mózgu, które wynikają z problemów z odcinkiem szyjnym kręgosłupa, takich jak zwyrodnienia, dyskopatia szyjna czy zmiany degeneracyjne.
• Typowe dla zawrotów głowy są uczucie wirowania, niestabilności i trudności z utrzymaniem równowagi, szczególnie przy ruchach szyi.
• Dodatkowo przy zawrotach głowy od kręgosłupa występują też dodatkowe objawy: ból głowy, ból karku i jego sztywność oraz zaburzenia widzenia.
• W leczeniu zawrotów głowy wykorzystuje się leki przeciwbólowe, terapię manualną oraz ćwiczenia wzmacniające i poprawiające elastyczność szyi.
• W niektórych przypadkach, gdy zawroty głowy są wynikiem poważniejszych schorzeń (np. przepuklina), konieczna może być operacja chirurgiczna.

Zawroty głowy to dolegliwość, która może znacząco utrudniać codzienne życie, a jednym z możliwych powodów ich występowania są problemy z kręgosłupem szyjnym (rzadziej lędźwiowym). Związane z nim zaburzenia mogą prowadzić do uczucia wirowania i niestabilności, szczególnie przy ruchach głowy. Tłumaczymy, w jaki sposób kręgosłup szyjny może wpływać na występowanie zawrotów głowy oraz jak można je leczyć.

Czy zawroty głowy mogą być od kręgosłupa?

Zawroty głowy mogą wynikać z problemów z kręgosłupem. Najczęściej dotyczą one odcinka szyjnego, ale nieprawidłowości w innych częściach kręgosłupa również mogą przyczyniać się do zaburzeń równowagi i uczucia dezorientacji. 

Dolegliwości te często pojawiają się w wyniku zmian zwyrodnieniowych i przeciążeń, które wpływają na funkcjonowanie układu nerwowego i krążenia. Również urazy mogą wywoływać zawroty głowy.

Co powoduje zawroty głowy? Ich przyczyną, w przypadku, gdy wywołuje je kręgosłup, mogą być m.in.:

• zwyrodnienie kręgosłupa – prowadzące do degeneracji krążków międzykręgowych i ograniczenia przestrzeni dla nerwów i naczyń. Zmiany te mogą prowadzić do kompresji nerwów lub naczyń krwionośnych, co wpływa na zaburzenia równowagi i zawroty głowy;
• ucisk na nerwy i naczynia krwionośne – może skutkować niedostatecznym dopływem krwi do mózgu i błędnika, czego efektem są zawroty głowy;
• nadmierne napięcie mięśniowe – powoduje sztywność i ograniczenie ruchomości, może zakłócać prawidłową pracę układu przedsionkowego;
• ograniczona ruchomość w odcinku szyjnym kręgosłupa – wpływa na koordynację ruchową i stabilizację głowy, co może wywoływać zaburzenia równowagi.

Jak rozpoznać zawroty głowy od kręgosłupa?

Niekiedy objawy zawrotów głowy związane są z problemami w obrębie kręgosłupa szyjnego. Towarzyszą im wtedy:

• dolegliwości bólowe karku i sztywność szyi – wynikające z napięcia mięśniowego lub zmian zwyrodnieniowych;
• ograniczona ruchomość głowy – trudności w obracaniu lub odchylaniu głowy mogą wskazywać na dysfunkcje w odcinku szyjnym;
• bóle głowy – związane z napięciem mięśniowym w okolicach szyi;
• niewyraźne widzenie – do którego prowadzić mogą zaburzenia ukrwienia mózgu i błędnika;
• uczucie niestabilności i zaburzenia równowagi – pojawiające się szczególnie podczas zmiany pozycji ciała lub dłuższego pozostawania w jednej pozycji.

Zawroty głowy od kręgosłupa zazwyczaj nasilają się przy nagłych ruchach głowy, długotrwałym pochylaniu lub przebywaniu w jednej pozycji, np. podczas pracy przy komputerze. Pojawić mogą się również uczucie zmęczenia, napięcia mięśniowego oraz szumy uszne.

Jeśli zawroty głowy utrzymują się lub nasilają, warto skonsultować się z lekarzem w celu dokładnej diagnozy. Aby zdiagnozować zawroty głowy od kręgosłupa, specjalista może zlecić badania obrazowe, takie jak rentgen, rezonans magnetyczny (MRI) lub tomografię komputerową głowy (CT). Pozwalają one ocenić stan kręgosłupa szyjnego, oraz testy neurologiczne w celu wykrycia ucisków na nerwy lub zaburzeń krążenia.

Zawroty głowy od kręgosłupa szyjnego

Problemy z odcinkiem szyjnym kręgosłupa są jedną z częstych przyczyn zawrotów głowy. Zaburzenia w tej części kręgosłupa mogą wynikać z nadmiernego napięcia mięśniowego, zmian zwyrodnieniowych lub ucisku na naczynia krwionośne i nerwy. 

Zawroty głowy spowodowane problemami z kręgosłupem zwykle pojawiają się przy ruchach głowy lub szyi i mogą być związane z bólem lub sztywnością w jej okolicy. W odróżnieniu od innych rodzajów zawrotów głowy, które mogą mieć różne przyczyny (np. problemy z układem przedsionkowym), te związane z kręgosłupem często występują po długim czasie w jednej pozycji lub po nagłych ruchach.

Kręgosłup szyjny a błędnik

Kręgosłup szyjny ma ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania błędnika, narządu odpowiedzialnego za orientację przestrzenną i stabilizację pozycji ciała. Zmiany degeneracyjne w obrębie odcinka szyjnego, nieprawidłowa postawa i przewlekłe napięcie mięśniowe mogą prowadzić do zakłóceń w przewodzeniu impulsów nerwowych, co wpływa na zdolność błędnika do odpowiedniego reagowania na ruchy ciała. 

W wyniku tego osoby z problemami w tym obszarze mogą odczuwać zawroty głowy, które nasilają się przy zmianie pozycji głowy, np. podczas obracania się czy wstawania.

Kręgi szyjne a zaburzenia równowagi

Problemy z kręgami szyjnymi mogą powodować ucisk na nerwy i tętnice kręgowe, które odpowiadają za dopływ krwi do tylnej części mózgu, w tym struktur odpowiedzialnych za równowagę. 

Zmiany w układzie nerwowym mogą powodować nieprawidłową interpretację bodźców, które docierają do mózgu z układu przedsionkowego, prowadząc do zaburzeń równowagi. 

Zawroty głowy od kręgosłupa lędźwiowego

Zawroty głowy mogą być również wynikiem problemów z kręgosłupem lędźwiowym, choć są one mniej powszechne niż te związane z odcinkiem szyjnym. W przypadku schorzeń lędźwiowych, takich jak zmiany degeneracyjne, ucisk na nerwy czy zaburzenia w obrębie krążków międzykręgowych, może dochodzić do zakłóceń w przekazywaniu impulsów nerwowych, które wpływają na równowagę ciała. 

U niektórych osób zmiany w dolnym odcinku kręgosłupa mogą powodować uczucie niestabilności, zwłaszcza przy zmianach pozycji ciała. W takich przypadkach pomocna może być rehabilitacja ukierunkowana na poprawę stabilności i funkcji kręgosłupa lędźwiowego.

Jak leczyć zawroty głowy od kręgosłupa?

Leczenie zawrotów głowy spowodowanych problemami z kręgosłupem zależy od ich przyczyny i stopnia nasilenia dolegliwości. W większości przypadków konieczne jest kompleksowe podejście, obejmujące zarówno terapię ruchową, jak i eliminację czynników wywołujących objawy.

Wśród skutecznych metod leczenia zawrotów głowy od kręgosłupa znajdują się:

• Fizjoterapia i masaże – pomagają rozluźnić napięte mięśnie i poprawić ukrwienie w obszarze szyi i pleców.
• Terapia manualna – specjalistyczne mogą zmniejszyć ucisk na nerwy i poprawić ruchomość kręgów.
• Ćwiczenia na zawroty głowy od kręgosłupa szyjnego – wzmacniają mięśnie, poprawiają stabilizację odcinka szyjnego i redukują dokuczliwe objawy.
• Eliminacja złych nawyków postawy – unikanie długotrwałego pozostawania w jednej pozycji, ergonomiczne ustawienie stanowiska pracy oraz dbanie o odpowiednią pozycję podczas snu.
• Leczenie farmakologiczne – stosowane w przypadku silnych dolegliwości, obejmuje leki przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz wspomagające ukrwienie mózgu.
• Leczenie operacyjne – w rzadkich przypadkach, gdy inne metody zawodzą, a ból lub zawroty głowy są wynikiem poważnych zmian strukturalnych w kręgosłupie, konieczna może być operacja. Zabieg ma na celu usunięcie przyczyny ucisku na nerwy lub poprawę stabilności kręgosłupa.

Leki na zawroty głowy od kręgosłupa

Gdy zawroty głowy wynikają z problemów z kręgosłupem, lekarz może zalecić pacjentowi farmakoterapię, aby złagodzić niepokojące objawy. Choć leki nie usuwają przyczyny dolegliwości, to mogą skutecznie zmniejszyć ból, napięcie mięśniowe i poprawić krążenie.

Do najczęściej stosowanych preparatów należą:

• Środki przeciwbólowe i przeciwzapalne – niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), takie jak ibuprofen czy diklofenak, pomagają zredukować stan zapalny i ból, który może przyczyniać się do zawrotów głowy.
• Leki rozluźniające mięśnie – np. tyzanidyna, stosowane w celu zmniejszenia napięcia mięśniowego w okolicy szyi i pleców, pomagając w redukcji ucisku na nerwy i naczynia krwionośne.
• Preparaty poprawiające ukrwienie mózgu – np. cynaryzyna, stosowane w przypadku niedostatecznego przepływu krwi w obrębie tętnic kręgowych, co może być jedną z przyczyn zawrotów głowy od kręgosłupa szyjnego.

Lekarz może również zalecić suplementację magnezu i witamin z grupy B, które wspomagają funkcjonowanie układu nerwowego i pozytywnie wpływają na redukcję napięcia mięśniowego. 

Ćwiczenia na zawroty głowy od kręgosłupa

Ćwiczenia wzmacniające i rozluźniające mięśnie szyi i pleców mogą skutecznie pomóc w redukcji zawrotów głowy związanych z problemami kręgosłupa. Odpowiednio dobrane ćwiczenia poprawiają elastyczność i mobilność odcinka szyjnego, zmniejszają napięcie mięśniowe oraz wspierają prawidłowe krążenie krwi w rejonie głowy i karku.

Ćwiczenia na zawroty głowy, które warto wykonywać:

• delikatne skłony i skręty głowy – wykonywane powoli i w kontrolowany sposób, pomagają poprawić ruchomość kręgosłupa szyjnego;
• ćwiczenia wzmacniające mięśnie karku – np. naciskanie dłonią na czoło lub tył głowy, aby wzmocnić stabilizację szyi;
• rozciąganie mięśni szyi i pleców – pomaga zmniejszyć napięcie w obrębie karku i ramion, co może przyczynić się do redukcji ucisku na nerwy i naczynia krwionośne.

Ćwiczenia powinny być wykonywane regularnie, ale po konsultacji z fizjoterapeutą, zwłaszcza w przypadku intensywnych objawów.

FAQ

Najczęstsze pytania dotyczące zawrotów głowy od kręgosłupa.