Opryszczka warg sromowych i pochwy – objawy, jak leczyć

Najważniejsze informacje:

• Opryszczka warg sromowych, pochwy i na szyjce macicy to choroba przenoszona głównie poprzez kontakty seksualne, która stanowi jedną z najczęstszych przyczyn zmian skórnych w okolicy narządów płciowych u kobiet.
• Opryszczka narządów płciowych u kobiet rozwija się na skutek zakażenia wirusem HSV.
• Choroba może przebiegać bezobjawowo, niosąc za sobą ryzyko wystąpienia poważnych konsekwencji zwłaszcza w czasie ciąży.
• Leczenie opryszczki narządów płciowych u kobiet polega na przyjmowaniu leków przeciwwirusowych, które nie usuwają wirusa z organizmu, ale hamują proces jego namnażania.

Opryszczka warg sromowych i pochwy to choroba wywoływana przez wirus opryszczki typu 2 (HSV 2), która jest szczególnie niebezpieczna dla kobiet w ciąży. Ze względu na nieprzyjemne objawy, takie jak owrzodzenia w okolicy pochwy i odbytu, mrowienie i swędzenie miejsc intymnych, opryszczka niesie za sobą duży dyskomfort dla kobiety. Sprawdź, skąd bierze się opryszczka narządów płciowych u kobiet, jak ją diagnozować i na czym polega jej leczenie.

Skąd bierze się opryszczka narządów płciowych u kobiet?

Opryszczka narządów płciowych jest przenoszona przede wszystkim drogą płciową, w wyniku bezpośredniego kontaktu ze zmianami chorobowymi lub w czasie kontaktów seksualnych z bezobjawowymi partnerami. U mężczyzn choroba ta występuje zwykle na żołędzi, trzonie penisa, w kroczu, na pośladkach, w odbycie i na udach. U kobiet opryszczka narządów płciowych rozwija się przeważnie na wargach sromowych, łechtaczce, przy wejściu do pochwy, w okolicy szyjki macicy, na udach, pępku i przy odbycie.

Opryszczka narządów płciowych u kobiet, podobnie jak u mężczyzn, jest spowodowana przez wirus opryszczki narządów płciowych HSV (Herpes Simplex Virus) typu 1 lub 2. Chociaż w przeszłości mówiono, że wirus HSV-1 jest związany głównie z opryszczką jamy ustnej, a za opryszczkę narządów płciowych odpowiedzialny jest wirus HSV-2, to wraz ze zmianą obyczajowości seksualnej nie możemy już ściśle rozgraniczać infekcji w ten sposób. Zbliżenia oralne i analne sprawiają, że występowanie obu typów wirusa opryszczki zwykłej w okolicy narządów płciowych jest współmierne.

Opryszczka narządów płciowych znacznie częściej jest diagnozowana u kobiet w ciąży niż u tych, które nie spodziewają się dziecka. Diagnozowanie tej choroby jest kluczowe, ponieważ może zwiększyć ryzyko porodu przedwczesnego lub ryzyko przeniesienia patogenu na dziecko, co może spowodować nieprawidłowości rozwoju płodu przez zakażenia wewnątrzmaciczne. W następstwie kontaktu noworodka z wirusem HSV może dojść do zakażenia okołoporodowego lub poporodowego.

Objawy opryszczki narządów płciowych u kobiet

Opryszczka genitalna u kobiet może być zarówno stanem chorobowym pojawiającym się po raz pierwszy, jak i tym, który nawraca co pewein czas. Biorąc pod uwagę historię choroby, opryszczkę narządów płciowych dzieli się na:

• zakażenie pierwotne – pierwotne zachorowanie, które przebiega intensywnie i wiąże się z pojawieniem się na skórze specyficznych zmian, jak również osłabienia, gorączki, dreszczy i powiększenia węzłów chłonnych (głównie pachwinowych);
• zakażenie wtórne – po wniknięciu wirusa HSV do skóry po raz pierwszy i przy dolegliwościach związanych z zakażeniem pierwotnym wirus przemieszcza się do neuronów czuciowych w okolicy krzyżowej kręgosłupa. Tam patogen jest uśpiony, jednak z czasem może dojść do jego reaktywacji.

Opryszczka na wargach sromowych – objawy

Pierwsze objawy opryszczki narządów płciowych u kobiet pojawiają się w ciągu 2 do 10 dni od zakażenia wirusem HSV 2. Przeważnie są to takie objawy jak:

• swędzenie i pieczenie w okolicach narządów płciowych, zwłaszcza przy oddawaniu moczu;
• bolesne owrzodzenia i pęcherzyki wypełnione płynem w obrębie warg sromowych.

Zmiany skórne rosną aż do momentu, gdy po około 2 tygodniach pęcherze pękną, tworząc na skórze bolesne owrzodzenia i nadżerki (ubytki błon śluzowych). Po pewnym czasie zmiany te pokrywają się brązowym strupem.

Opryszczka pochwy – objawy

Opryszczka pochwy wywołuje przede wszystkim śluzowo-ropną wydzielinę. Chorobie mogą towarzyszyć również pęcherze wewnątrz pochwy, które często są niezauważane przez kobiety, a także takie objawy jak:

• zaczerwienienie pochwy;
• nieprzyjemne uczucie mrowienia;
• ból podczas oddawania moczu;
• podwyższona temperatura;
• bóle mięśni;
• ogólne osłabienie.

Jak diagnozować opryszczkę narządów płciowych u kobiet?

Aby móc postawić właściwą diagnozę, lekarzowi wystarcza zazwyczaj charakterystyczny obraz kliniczny u kobiety. Warto jednak wspomnieć, że istnieją badania laboratoryjne umożliwiające identyfikację, czy jest się nosicielem wirusa HSV, takie jak tworzenie hodowli komórkowej, wykrywanie DNA wirusa czy badania serologiczne, które polegają na wykrywaniu odpowiednich przeciwciał.

Opryszczka narządów płciowych – leczenie u kobiet

Dzisiejsza medycyna wciąż zmaga się z trudnym wyzwaniem, jakim jest leczenie opryszczki genitalnej u zakażonych kobiet. Wszelkie dostępne preparaty mające na celu stymulować układ odpornościowy do wyparcia wirusa (np. szczepionki) są wciąż w fazie testów. Z tego powodu leczenie choroby bazuje raczej na łagodzeniu jej objawów. Samo leczenie trwa przeważnie około 5 dni, jednak może być wydłużone, np. przy silniejszym przebiegu ciąży lub w trakcie ciąży.

W medycynie wyróżnia się dwie metody leczenia opryszczki pochwy i warg sromowych:

• leczenie objawowe, które polega na stosowaniu preparatów doustnych o ogólnym działaniu przeciwwirusowym. Są to takie leki przeciwwirusowe jak acyklowir, walacyklowir i famcyklowir. Pierwszy z nich zmniejsza nasilenie dolegliwości i ryzyko komplikacji, a także skraca czas objawów choroby;
• leczenie supresyjne – bazuje na przewlekłym (obejmującym okres co najmniej kilku miesięcy) stosowaniu tych samych leków co powyżej, jednak w schemacie ciągłym. Im rzadziej dochodzi pojawienia się aktywnych ognisk chorobowych, tym mniejsze są uszkodzenia wywołane przez nie i mniejsze jest ryzyko przenoszenia wirusa na inne osoby. Nawroty infekcji pojawiają się rzadziej i mają łagodniejszy przebieg.

Warto podkreślić, że nieleczona opryszczka narządów płciowych może być bardzo niebezpieczna i spowodować m.in. opryszczkowe zapalenie mózgu lub zapalenie rdzenia kręgowego.

Jak radzić sobie z opryszczką narządów płciowych domowymi sposobami?

W leczeniu choroby istotne są też domowe sposoby na opryszczkę warg sromowych i pochwy, które obejmują m.in.:

• stosowanie leków przeciwbólowych bez recepty, jak np. ibuprofen i paracetamol;
• stosowanie maści na bazie lidokainy, niwelującej swędzenie, a także kremów łagodzących zmiany opryszczkowe;
• nasiadówki z wody i sody oczyszczonej, która ma działanie odkażające i przeciwzapalne. Taka kąpiel z dodatkiem olejku geraniowego może złagodzić nieprzyjemne dolegliwości;
• odpowiednia dieta i zwiększone spożycie płynów;
• noszenie luźnej, bawełnianej bielizny;
• delikatna pielęgnacja skóry okolic intymnych przy użyciu produktów hipoalergicznych.

Opryszczka pochwy i warg sromowych – profilaktyka

Aby zapobiec nawrotom opryszczki, ważne jest, aby przestrzegać kilku zasad:

• nie korzystać z tych samych ręczników, co inne osoby;
• używać prezerwatyw w trakcie stosunków seksualnych;
• powstrzymywać się od zbliżeń intymnych w trakcie toczącej się infekcji;
• stosować odpowiednią dietę, bogatą w witaminy A, C i E, a także suplementację witamin z grupy B;
• spożywanie produktów fermentowanych (kiszonki), które wpływają na florę bakteryjną jelit.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące opryszczki warg sromowych i pochwy.