Wirus HPV u mężczyzn – objawy, badania, leczenie

Najważniejsze informacje:

• Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV – human papilloma virus) objawia się wystąpieniem brodawek płciowych – charakterystycznych wykwitów, które u mężczyzn lokalizują się głównie na prąciu. 
• Brodawczak ludzki może przyczyniać się do rozwoju choroby nowotworowej. Jako główny powód powstawania nowotworu szyjki macicy u kobiet, może mieć również poważne skutki dla mężczyzn, u których wywołuje raka prącia.
• Leczenie infekcji HPV skupia się na usuwaniu objawów, takich jak brodawki genitalne oraz kontrolowaniu rozwoju ewentualnych powikłań, takich jak nowotwór prącia.
• Istnieją również szczepionki przeciwko wirusowi HPV, które mogą być stosowane u mężczyzn w celu zapobiegania zakażeniu, a tym samym ochrony przed chorobą nowotworową.

Wywołane zakażeniem HPV brodawki narządów płciowych u mężczyzn są zwykle niegroźnymi zmianami, ale mogącymi przekształcić się w zmiany nowotworowe. Jakie są objawy zakażenia HPV u mężczyzn? Jakie wygląda badanie HPV? Na czym polega leczenie brodawek płciowych? Jak zapobiegać chorobom nowotworowym? O tym poniżej.  

Wirus HPV – brodawczak ludzki u mężczyzn

Wirus brodawczaka to rodzina licząca około 200 typów wirusów. Wyróżnić można wśród nich zarówno rodzaje wysokoonkogenne (takie, które zwiększają ryzyko zachorowania na nowotwór – w tym np. raka prącia u mężczyzn), jak i nieonkogenne – odpowiedzialne za powstawanie tzw. kłykcin kończystych u mężczyzn. 

Brodawki płciowe lub brodawki weneryczne, jak inaczej nazywane są kłykciny, świadczą o występowaniu w organizmie infekcji wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).

Wirus brodawczaka ludzkiego HPV jest jednym z najczęstszych wirusów przenoszonych drogą płciową. Choć kojarzony jest przede wszystkim z ryzykiem raka szyjki macicy u kobiet, jego wpływ na zdrowie mężczyzn nie jest mniej istotny. 

Wirus HPV może powodować szereg powikłań u mężczyzn, w tym brodawki genitalne, a także zwiększać ryzyko niektórych rodzajów raka, takich jak rak prącia, odbytu czy gardła.

Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) dotyka najczęściej mężczyzn pomiędzy 18. a 39. rokiem życia, jednak możliwe jest u każdego aktywnego seksualnie mężczyzny. 

Wirus HPV u mężczyzn – jak dochodzi do zakażenia?

Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) to najczęściej infekcja przeniesiona drogą płciową. Może do niej dojść podczas stosunku seksualnego – zarówno pochwowego, jak i analnego lub oralnego. 

Źródłem zakażenia może być również bezpośredni kontakt ze śliną lub skórą nosiciela. 

Na rozwój choroby nowotworowej narażone są zwłaszcza osoby o obniżonej odporności oraz mężczyźni nieheteroseksualni. Skutki zakażenia mogą dać o sobie znać dopiero po latach. 

Wirus HPV u mężczyzn – objawy w postaci brodawek płciowych

Objawy zakażenia wirusem HPV u mężczyzn mogą być zróżnicowane – najczęstszym symptomem są brodawki genitalne. Znane jako kłykciny kończyste, są jedną z częściej diagnozowanych chorób przenoszonych drogą płciową. Przyczyną ich powstania jest infekcja nieonkogennymi typami wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) – 6 i 11. 

Czas od zakażenia do wystąpienia objawów w postaci brodawek płciowych wynosi od kilku tygodni do kilku miesięcy. 

Niektóre zakażenia mogą przebiegać bezobjawowo lub objawy mogą być bardzo łagodne, co może sprawić, że zakażenie pozostaje niezauważone przez długi czas.

Brodawki mogą zanikać samoistnie. Mają też tendencję do nawracania. 

Brodawki weneryczne u mężczyzn – jak wyglądają?

U mężczyzn kłykciny kończyste zlokalizowane są najczęściej na prąciu (na wewnętrznej blaszce napletka, na brzegu żołędzi lub w okolicach wędzidełka), w obrębie pachwin, a niekiedy w okolicach cewki moczowej lub odbytu.

Brodawki w okolicy narządów płciowych u mężczyzn mogą przybierać różnorodne kształty i rozmiary, często przypominając kalafiorowate wykwity. Narośla mogą występować pojedynczo lub w grupach. 

Często wywołują świąd i pieczenie, a w przypadku uszkodzenia lub zajęcia dużego obszaru wypukłe brodawki mogą powodować krwawienie podczas oddawania moczu i w trakcie stosunków seksualnych. 

Zdarza się, że dyskomfort związany ze współżyciem prowadzi do wycofania z aktywności seksualnej i odbija się negatywnie na zdrowiu psychicznym mężczyzny. 

Badania diagnostyczne HPV u mężczyzn

Diagnoza zakażenia wirusem HPV u mężczyzn opiera się przede wszystkim na badaniu fizycznym przeprowadzonym przez lekarza. Może on w trakcie wizyty dokładnie obejrzeć skórę pacjenta w celu zidentyfikowania ewentualnych brodawek płciowych. 

W celu wykrycia wirusa można wykonać test na HPV u mężczyzn – polega on na pobraniu próbki bezpośrednio z prącia. Test DNA wirusa pozwala wykryć typy wysokiego ryzyka (wysokoonkogenne) oraz typy niskiego ryzyka (niskoonkogenne). Pacjent może przeprowadzić badanie samodzielnie w domu.

Pacjentom z brodawkami płciowymi zaleca się wykonanie badań przesiewowych w kierunku innych chorób przenoszonych drogą płciową (np. HIV, kiła, chlamydioza i rzeżączka).

Do jakiego lekarza z HPV u mężczyzn?

W przypadku, kiedy wynik testu na obecność wirusa HPV u mężczyzny jest pozytywny, należy koniecznie skonsultować się z lekarzem. Odpowiednim specjalistą będzie dermatolog, urolog lub wenerolog.

Niektóre zakażenia HPV mogą także przebiegać bezobjawowo, szczególnie w przypadku mężczyzn. Dlatego też ważne jest regularne monitorowanie swojego zdrowia intymnego oraz zgłaszanie wszelkich niepokojących objawów lekarzowi w celu dokładnej diagnozy i odpowiedniego leczenia.

Jak leczyć HPV u mężczyzn? Leki i zabiegi

Leczenie zakażenia wirusem HPV u mężczyzn zależy od objawów oraz rodzaju wirusa. Nie jest to jednak leczenie przyczynowe – brak bowiem leku zwalczającego zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego. 

W przypadku brodawek genitalnych istnieje kilka opcji objawowego leczenia farmakologicznego (miejscowo stosuje się preparaty z kwasem salicylowym i imikwimodem), stosowanego przede wszystkim na niewielkie zmiany oraz leczenia zabiegowego, odpowiedniego dla większych i rozległych zmian. 

Powszechnie wykonywane zabiegi to wycięcie chirurgiczne brodawek płciowych, laseroterapia i krioterapia (zamrażanie). 

Wirus HPV u mężczyzn a rak prącia

Na skutek zakażenia wysokoonkogennymi typami HPV u mężczyzn rozwinąć może się rak prącia – rzadki nowotwór, diagnozowany u pacjentów po 60 r.ż. Jego wystąpienie jest jednak możliwe również u młodszych mężczyzn. Do choroby przyczynia się wirus brodawczaka HPV, a dokładnie wysokoonkogenny typ 16. 

Objawem raka prącia jest płaska, niekiedy wrzodziejąca zmiana umiejscowiona na napletku lub na żołędzi. Widoczne jest również zgrubienie penisa i zmiana jego koloru. 

Nowotwór prącia może atakować również węzły chłonne pachwin – w przypadku zaobserwowania powiększonych guzków należy skonsultować się z lekarzem. 

Ryzyko zachorowania wzrasta u mężczyzn ze współistniejącym zakażeniem HIV, mających wielu partnerów seksualnych, cierpiących na przewlekłe stany zapalne oraz w przypadku których higiena osobista nie jest wystarczająca. 

Infekcja wirusem brodawczaka ludzkiego a rak odbytu

Poważnym powikłaniem zakażenia brodawczakiem ludzkim jest też nowotwór odbytu. Jego objawami są ból i świąd okolicy odbytu oraz krwawienie. Obserwuje się również wydzielinę z odbytu, zmianę wyglądu stolca i zaburzenia pracy jelit. Możliwe jest też powiększenie węzłów chłonnych. 

W początkowym stadium choroba może przebiegać bezobjawowo.

Rak gardła wywołany zakażeniem wirusem HPV

Diagnozowany bywa również rak gardła, który powodować może infekcja wirusem HPV. Do rozwoju nowotworu dochodzi w tym przypadku na skutek kontaktów oralno-genitalnych. W ich efekcie w jamie ustnej obserwuje się zmiany, które obejmują wrażliwą na infekcję śluzówkę. 

W przypadku zdiagnozowanej choroby nowotworowej – raka prącia, odbytu lub gardła – stosuje się leczenie chirurgiczne, jak również radio- i chemioterapię. Często stosowane jest połączenie kilku metod leczenia.

Ważna profilaktyka. Jak mężczyźni mogą zapobiegać zakażeniu HPV?

Odpowiednia profilaktyka jest kluczowa w zapobieganiu zakażeniu wirusem HPV u mężczyzn. Stosowanie środków ochrony przed zakażeniem w postaci prezerwatyw może pomóc w zmniejszeniu ryzyka zakażenia HPV, do którego dochodzi podczas stosunków seksualnych.

Zalecane jest również unikanie ryzykownych kontaktów seksualnych oraz współżycia z wieloma partnerami.

Szczepienie przeciwko HPV również dla mężczyzn

Szczepienia przeciwko HPV zalecane są już u dzieci powyżej 9. roku życia (głównie dziewcząt i chłopców w wieku 11-13 lat), jednak skorzystać z nich mogą również osoby dorosłe. Szczepienia są powszechnie stosowane w celu ochrony przed rakiem szyjki macicy, ale mogą być też skuteczne u mężczyzn, którzy narażeni są na nowotwór prącia, odbytu i gardła.

FAQ

Najczęściej zadawane pytania dotyczące wirusa HPV u mężczyzn.