Kłykciny kończyste odbytu – jak rozpoznać, jak leczyć?

Najważniejsze informacje:

• Kłykciny odbytu wywołane są zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Jest to jedna z najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową.
• Te małe, miękkie wyrośla skóry mogą przybierać postać pojedynczych lub grupowych brodawek o różowej lub szarej barwie. 
• Często brodawki są niewidoczne gołym okiem i mogą być trudne do zauważenia, zwłaszcza w obrębie odbytu. 
• Kłykciny przy odbycie mogą wywoływać swędzenie, pieczenie i krwawienie, co może utrudniać codzienne funkcjonowanie pacjenta. 
• Wizyta u specjalisty jest kluczowa dla wdrożenia odpowiedniego leczenia, nakierowanego na zwalczanie wirusa i łagodzenie objawów zakażenia. 

Problem kłykcin odbytu, będących skutkiem infekcji HPV, dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Brodawki zwykle pojawiają się w przeciągu kilku miesięcy od stosunku seksualnego z zarażonym partnerem. Co to są kłykciny kończyste na odbycie i jak wyglądają? Jakie są przyczyny i objawy kłykcin odbytu? Do jakiego lekarza zgłosić się z kłykcinami odbytu i na czym polega ich leczenie? 

Kłykcina kończysta – narośl w okolicach odbytu

Kłykciny kończyste odbytu to charakterystyczne wykwity skórne wokół odbytu, za które odpowiada zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego. Zamiennie nazwa dla kłykcin to brodawki płciowe lub weneryczne. Diagnozuje się je nie tylko w okolicy narządów płciowych – choroba dotknąć może również okolice odbytu (na zewnątrz i w kanale odbytu).

W przypadku kłykcin kończystych odbytu kluczowe jest szybkie ich rozpoznanie i odpowiednie leczenie, co pozwoli zapobiec ewentualnym powikłaniom i złagodzić dyskomfort.

Przyczyna kłykciny w odbycie – infekcja HPV

Główną przyczyną kłykcin odbytu jest zakażenie wywołane przez wirus brodawczaka ludzkiego (human papillomavirus – wirus HPV), szczególnie jego odmianami 6 i 11. Wirus ten może być przenoszony przez bezpośredni kontakt z zakażoną skórą lub błonami śluzowymi, a najczęściej – w trakcie stosunków waginalnych, analnych i oralnych. 

Infekcja HPV prowadzi do powstawania charakterystycznych, brodawkowatych zmian na skórze okolic odbytu, które mogą być pojedyncze lub występować w formie grupowych skupisk. 

Wirus HPV może utrzymywać się organizmie przez długi czas, często bez wykazywania objawów. W efekcie, osoba zakażona może być nosicielem i przenosić wirusa nawet bez widocznych oznak zakażenia.

Wygląd brodawek przy odbycie

Kłykciny kończyste odbytu, będące częstą chorobą przenoszoną drogą płciową, mogą przybierać różne rozmiary i kształty. Zazwyczaj są to małe, kilkumilimetrowe zmiany (niewidoczne gołym okiem), ale w niektórych przypadkach mogą być większe. Miękkie, różowe lub szare wyrośla skóry wyglądem przypominają kalafiora. 

Zmiany te nie znikają same, ponieważ są spowodowane zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego, który pozostaje w organizmie nawet po ustąpieniu objawów. Chociaż same kłykciny odbytu zazwyczaj nie są groźne dla życia, to mogą powodować dyskomfort, ból lub krwawienie, a w niektórych przypadkach prowadzić do poważniejszych powikłań, takich jak rak odbytu. 

Kłykciny odbytu – do jakiego lekarza?

W przypadku kłykcin kończystych odbytu, zalecane jest skonsultowanie się z proktologiem. Lekarz, oprócz badania fizycznego, może zlecić różne badania, w tym badanie endoskopowe odbytu, służące dokładnej ocenie zmian. 

W przypadku podejrzenia kłykcin kończystych, specjalista może też zdecydować się na pobranie wycinka (biopsję) z podejrzanych obszarów do badania histopatologicznego. Dokładna ocena tkanki pod mikroskopem pozwala potwierdzić diagnozę określić stopień zaawansowania zmian, co może mieć kluczowe przy możliwych zmianach nowotworowych.

Objawy kłykcin odbytu 

Kłykciny kończyste odbytu, do których wystąpienia dochodzi na skutek infekcji HPV, mogą wywoływać świąd i pieczenie wokół odbytu. Niekiedy kłykciny mogą krwawić po stosunku lub defekacji. 

W przypadku większych kłykcin niektórzy pacjenci skarżą się dyskomfort i dolegliwości bólowe podczas siedzenia lub chodzenia. Wykwity powodują dyskomfort w życiu pacjenta, któremu zapobiegać może jedynie odpowiednio dopasowane leczenie. 

Część zakażeń może przebiegać bezobjawowo.

Kłykciny odbytu a hemoroidy – różnice 

Kłykciny kończyste mogą być zlokalizowane zarówno na zewnątrz, jak i w środku odbytu. To sprawia, że niekiedy przed pacjentów bywają mylone z hemoroidami. 

Kłykciny kończyste odbytu są małymi wykwitami skórnymi spowodowanymi zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Z kolei hemoroidy są wywołane obrzmieniem lub zapaleniem naczyń krwionośnych w okolicy odbytu lub odbytnicy. 

Obie choroby wymagają innego leczenia. Z tego powodu konieczne jest zwrócenie się do lekarza w razie zaobserwowania niepokojących zmian i dolegliwości w okolicy odbytu.

Czynniki sprzyjające kłykcinom odbytu

Do kłykcin kończystych odbytu, wywoływanych bezpośrednio przez wirusa brodawczaka ludzkiego, przyczynia się przede wszystkim aktywność seksualna z partnerem będącym nosicielem wirusa HPV. Duża liczba partnerów seksualnych i niekorzystanie z prezerwatyw podczas stosunków to kolejne częste powody wystąpienia brodawek odbytu.  

Również wilgotne, ciepłe środowisko wokół odbytu może sprzyjać rozwojowi brodawek na odbycie.

Osoby z osłabionym systemem odpornościowym są bardziej podatne na infekcje wirusem brodawczaka ludzkiego. Na zachorowanie wpływa również palenie tytoniu. 

Leczenie kłykcin kończystych odbytu – leki i zabiegi 

Leczenie kłykcin odbytu może obejmować różne działania mające na celu usunięcie brodawek i zwalczanie zakażenia HPV. W zależności od rozmiaru wykwitów i nasilenia objawów, lekarz może zalecić pacjentowi stosowanie leków doustnych lub leczenie miejscowe, polegające na aplikowaniu kremów lub maści na kłykciny kończyste na odbycie. 

W przypadku kłykcin odbytu, które powiększają się lub nie reagują na leczenie farmakologiczne, konieczne mogą być procedury medyczne. Wybór metody leczenia zależy od zaawansowania choroby.

Leki na kłykciny odbytu – doustne i miejscowe

W razie zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego i rozwoju brodawek na odbycie zastosowanie znajdują kremy i maści na kłykciny odbytu, zawierające zwykle takie substancje, jak podofilina lub kwas trójchlorooctowy. Nakładane miejscowo działają bardzo precyzyjnie, pozwalając zmniejszyć rozmiar lub całkowicie wyeliminować kłykciny kończyste.

Preparaty doustne o zwiększonym stężeniu substancji aktywnych stosuje się w przypadku zmian skórnych, które są rozległe lub oporne na inne metody leczenia. W składzie leków doustnych na kłykciny kończyste na odbycie często znajduje się imikwimod, substancja stymulująca układ immunologiczny do zwalczania zakażonych komórek.

Leczenie zabiegowe – usuwanie kłykcin kończystych odbytu

Najczęściej stosowane zabiegi na brodawki płciowe w odbycie to:

• krioterapia (zamrażanie) – zabieg ten polega na zamrażaniu kłykcin przy użyciu ciekłego azotu, co prowadzi do zniszczenia komórek, a tym samym redukcji kłykcin.
• laseroterapia – laser służy do usuwania brodawek w odbycie poprzez koagulację i odparowanie tkanki zakażonej HPV.
• wycięcie chirurgiczne kłykcin – brodawki na odbycie usuwane są przez wycięcie ich z powierzchni skóry. Metoda ta może być stosowana w przypadku dużych lub trudnych do leczenia brodawek w odbycie.

Wybór zabiegu na kłykciny kończyste na odbycie zależy zarówno od lokalizacji, jak i wielkości zmian. Decyzję, w oparciu o stan zdrowia pacjenta, podejmuje lekarz prowadzący. 

Kłykciny kończyste odbytu – leczenie domowe

Istnieją pewne domowe sposoby łagodzące objawy kłykcin odbytu. Tymczasową ulgę przynieść mogą kąpiele w ciepłej wodzie z dodatkiem soli, które zmniejszają uczucie swędzenia i pieczenia towarzyszące infekcji HPV. 

Stosowane są również naturalne olejki, mające właściwości przeciwwirusowe i antybakteryjne. Olejek z drzewa herbacianego i olejek z szałwii muszkatołowej mogą być pomocne w łagodzeniu objawów infekcji brodawczakiem – podrażnienia okolicy odbytu.

Należy pamiętać, że domowe leczenie brodawek odbytu może przynieść jedynie chwilowe złagodzenie objawów. Nie zastępuje ono profesjonalnego leczenia kłykcin kończystych prowadzonego przez lekarza specjalistę. 

W przypadku zaobserwowania lub podejrzenia kłykcin odbytu zawsze należy skonsultować się z lekarzem w celu uzyskania właściwej diagnozy i wdrożenia odpowiedniego leczenia.

Profilaktyka kłykcin odbytu. Zapobieganie infekcjom HPV

Aby utrzymać zdrowie intymne, należy zapobiegać zakażeniu wirusem brodawczaka ludzkiego, a tym samym rozwojowi kłykcin odbytu. Ważne jest przede wszystkim unikanie kontaktu seksualnego z nosicielami wirusa HPV. Również stosowanie prezerwatyw podczas aktywności seksualnej może zmniejszyć ryzyko zakażenia i rozwoju brodawek w odbycie. 

Szczepienia są skuteczną metodą zapobiegania zakażeniom wirusem HPV, który może prowadzić do rozwoju kłykcin odbytu oraz innych powikłań zdrowotnych, w tym np. raka szyjki macicy lub raka odbytu.

Szczepienia przeciw HPV są zalecane dla osób w wieku od 9. roku życia. Są najskuteczniejsze, gdy przeprowadza się je przed inicjacją seksualną. Szczepienia te są zalecane jako środek prewencji zakażeń wirusem HPV oraz związanych z nimi chorób, takich jak kłykciny kończyste. Skuteczność szczepień wynosi ponad 90%.

Aby zapobiegać rozwojowi kłykcin odbytu jako nosiciel HPV, ważne jest regularne monitorowanie stanu zdrowia poprzez badania kontrolne u proktologa. Również  wzmacnianie układu odpornościowego poprzez zdrową dietę i regularną aktywność fizyczną mogą pomóc w zmniejszeniu ryzyka rozwoju kłykcin odbytu.

FAQ

Najczęściej zadawane pytania dotyczące kłykcin odbytu.