Zaburzenia erekcji – poznaj przyczyny, leczenie farmakologiczne, ćwiczenia i dietę

Zaburzenia erekcji są najczęstszym problemem dotyczącym męskiej seksualności. Mimo iż aktywność seksualna obniża się wraz z wiekiem, to, jak pokazują liczne badania, coraz więcej młodych mężczyzn cierpi na trudności w osiągnięciu i utrzymaniu wzwodu członka. Wielu z nich nie wie, gdzie zwrócić się o pomoc lub odczuwa dyskomfort i rezygnuje z leczenia, co przekłada się na pogorszenie jakości życia seksualnego. Jak poradzić sobie z dolegliwością? U kogo szukać pomocy? Jeśli pragniesz dowiedzieć się więcej, czytaj dalej!

Czym są zaburzenia erekcji?

Zaburzenia erekcji są definiowane jako niemożność uzyskania i utrzymania wzwodu członka, pozwalającego na odbycie zadowalającego stosunku seksualnego zakończonego wytryskiem. Nie stanowi to samodzielnej choroby, lecz jest uznawane za objaw innych schorzeń tkwiących u jej podłoża. Dawniej stan ten był określany jako zaburzenia potencji, czy impotencja, lecz dziś zdecydowanie odchodzi się od tych nazw. Problem wpływa w dużej mierze na psychikę, powodując dyskomfort, poczucie wstydu, oraz trudności w relacjach z partnerem seksualnym. 

Aby dobrze zrozumieć na czym polegają zaburzenia erekcji, warto dowiedzieć się, w jakim mechanizmie dochodzi do wzwodu. Pobudzenie seksualne sprawia, że krew napływa do ciał jamistych prącia, powodując ich rozszerzenie. Następuje wówczas aktywacja impulsów w ośrodkowym i obwodowym układem nerwowym, co wpływa na pobudzenie układu przywspółczulnego. Powstały wówczas tlenek azotu przenika do komórek naczyń, które doprowadzają krew tętniczą do prącia oraz ciał jamistych i powoduje ich rozszerzenie. Jednocześnie zostaje zahamowany odpływ krwi naczyniami żylnymi, co wiąże się ze stopniowym zwiększeniem rozmiaru i twardości członka. Prawidłowe działanie mechanizmu erekcji pozwala na utrzymanie wzwodu oraz odbycie satysfakcjonującego stosunku seksualnego.

Dane procentowe mówią jednoznacznie, że problem ze wzwodem dotyczy wszystkich grup wiekowych, także mężczyzn młodych. Co prawda powszechność schorzenia zwiększa się wraz z upływem lat, jednak wcale nie oznacza to, iż starszy wiek jest bezwzględnie równoznaczny z występowaniem tych zaburzeń. W przedziale mężczyzn od 20 do 29 lat z zaburzeniami wzwodu zmaga się około 8% osób, natomiast po 50 roku życia problem z erekcją dotyka ponad 50% mężczyzn. 

Objawy zaburzeń erekcji

Problemy z osiągnięciem i utrzymaniem erekcji mogą objawiać się na wiele sposobów, między innymi:

• brak możliwości osiągnięcia pełnego wzwodu,
• brak erekcji mimo odczuwanego podniecenia,
• ciągły problem z utrzymaniem erekcji w taki sposób, aby osiągnąć satysfakcję ze stosunku seksualnego.

Przyczyny zaburzeń erekcji

Przyczyny zaburzeń erekcji można klasyfikować na podstawie trzech kryteriów:

Przyczynowe:

• organiczne – na skutek choroby, przyjmowanych leków,
• psychogenne – zaburzenia psychiczne,
• mieszane – złożone z obu grup przyczyn.

Kryterium początku:

• pierwotne – trwa całe życie,
• wtórne – pojawia się w określonym czasie.

Sytuacyjne:

• zgeneralizowane – problem występuje we wszystkich okolicznościach,
• sytuacyjne – do zaburzeń dochodzi w określonych okolicznościach.

Choroby, które mają wpływ na wystąpienie zaburzeń erekcji

Schorzenia sercowo-naczyniowe – wpływają na prawidłową pracę serca, co przekłada się na upośledzenie zdolności pompowania krwi. Zaburzenia w tym obszarze powodują problemy z erekcją. Do chorób tych należą:

• nadciśnienie tętnicze
• miażdżyca,
• choroba niedokrwienna serca,
• schorzenia naczyń krwionośnych.

Choroby metaboliczne – wpływają na poziom wytwarzanych hormonów, które mogą przekładać się na trudności z osiągnięciem i utrzymaniem wzwodu członka. Należą do nich:

• cukrzyca – zaburzenia wzwodu dotyczą ponad połowy diabetyków i mogą być pierwszym objawem rozwijającej się cukrzycy,
• hiperlipidemia – nadmiar cholesterolu i trójglicerydów we krwi,
• hiperprolaktynemia (może być polekowa lub być wynikiem zaburzeń czynności przysadki mózgowej),
• hipogonadyzm (niedobór testosteronu),
• choroby tarczycy.

Schorzenia neurologiczne – choroby neurologiczne w znaczący sposób wpływają na zaburzenia wzwodu prącia. Zalicza się do nich między innymi:

• stwardnienie rozsiane,
• chorobę Parkinsona,
• chorobę Alzheimera,
• przebyty udar mózgu,
• padaczkę,
• neuropatię.

Problemy psychogenne – do osiągnięcia erekcji mężczyźnie niezbędne jest podekscytowanie. Jeśli napotka na swojej drodze problemy emocjonalne, wówczas istnieje duże ryzyko, że zdolność do seksualnego pobudzenia znacznie się zmniejszy lub zatraci całkowicie. Na zaburzenia erekcji mogą wpływać;

• depresja,
• nerwica,
• zaburzenia lękowe.

Zaburzenie wzwodu prącia może powodować też nadużywanie narkotyków, takich jak kokaina i amfetamina. Podobnie z alkoholem, który może wpływać na upośledzoną zdolność do osiągnięcia lub utrzymania erekcji.

Przyjmowanie leków – przyjmowanie niektórych leków wpływa na przepływ krwi, prowadząc do zaburzeń erekcji. Jednocześnie należy pamiętać, że pacjent nie może zaprzestać stosowania farmaceutyków bez zgody lekarza. Do leków mogących wywołać impotencję należą: niektóre alfa- i beta-blokery, leki stosowane w chemioterapii, leki psychiatryczne działające hamująco lub stymulująco na ośrodkowy układ nerwowy, diuretyki (leki moczopędne), selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI) oraz analogi gonadoliberyny. 

Zaburzenia erekcji –  w jaki sposób zdiagnozować problem?

Często powtarzające się lub stałe zaburzenia erekcji muszą zostać skonsultowane z lekarzem. Celem wizyty jest poznanie przyczyny problemu i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Mężczyźni borykający się z problemem powinni udać się do internisty, lekarza seksuologa lub urologa. Niezbędne może być również zgłoszenie się do kardiologa, gdyż zaburzenia erekcji w wielu przypadkach wyprzedzają objawy choroby wieńcowej i będący jej częstym następstwem zawał serca. Rozpoznanie problemu w pierwszej kolejności opiera się na szczegółowym wywiadzie dotyczącym czasu, kiedy pojawiły się zaburzenia wzwodu, przewlekłych chorób i zażywanych leków. Pomocny może okazać się również wywiad z partnerem lub partnerką. Następnie lekarz zleca badania parametrów biochemicznych i hormonalnych krwi, w skład których wchodzą:

• morfologia krwi,
• lipidogram – stężenie cholesterolu LDL, HDL oraz trójglicerydów,
• oznaczenie poziomu glukozy na czczo,
• próby wątrobowe,
• mocznik i kreatynina,
• trójka tarczycowa – TSH, FT3, FT4,
• stężenie testosteronu całkowitego i wolnego,
• oznaczenie antygenu swoistego dla prostaty (PSA),

Badania lekarskie obejmują także:

• pomiar ciśnienia krwi,
• badanie per rectum (przez odbyt),
• badanie dotykowe członka i jąder,
• USG naczyń członka, jąder, miednicy,
• badanie odruchów nerwowych,
• metody aparaturowe (USG naczyń członka, aparatów do pomiaru nocnych wzwodów).

Wywiad, badanie przedmiotowe oraz wyniki badań pomocniczych dają podstawę do różnicowania pomiędzy zaburzeniami o podłożu psychogennym i organicznym, co jest równoznaczne z wyborem metody leczenia oraz dalszego postępowania. Za impotencją psychogenną przemawiają:

• młody wiek pacjenta,
• brak chorób przewlekłych wymagających stosowania leków,
• brak przebytych urazów w przeszłości,
• niestosowanie leków i używek,
• występowanie wzwodów porannych,
• zachowanie pełnego wzwodu podczas masturbacji.

Leczenie zaburzeń erekcji

Podstawą leczenia osób zmagających się z problemami zaburzeń erekcji (ZE) jest leczenie choroby odpowiadającej za powstanie tego schorzenia. U pacjentów z cukrzycą niezbędna jest normalizacja glikemii, wyrównanie ciśnienia tętniczego, poprawa parametrów lipidowych w przypadku chorych zmagających się z hiperlipidemią czy redukcja masy ciała u osób z nadwagą lub otyłością. W większości przypadków ZE leczy się objawowo. Wybór odpowiedniej metody uzależniony jest od wielu czynników. W leczeniu farmakologicznym stosuje się substancje należące do grupy selektywnych inhibitorów fosfodiesterazy 5 – sildenafil, wardenafil oraz tadalafil. Ich mechanizm działania polega na zahamowaniu rozkładu podtlenku azotu, odpowiedzialnego za rozszerzenie naczyń ciał jamistych prącia przez enzym fofodiesteraze 5. W efekcie erekcja zostaje podtrzymana. Aby leki te mogły zadziałać, niezbędne jest pobudzenie seksualne. Sildenafil występuje pod nazwą handlową m.in. Sildenafil Actavis czy też Sildenafil Sandoz, wardenafil – Levitra, a tadalafil – Cialis. Na rynku preparaty te są dostępne bez recepty w postaci tabletek, które należy przyjąć na godzinę przed stosunkiem. Do częstych działań niepożądanych tych leków należy ból i zawroty głowy, a także zaburzenia widzenia kolorów.

Co robić, aby uniknąć wystąpienia zaburzeń erekcji? 

Zapobieganie zaburzeniom erekcji w głównej mierze opiera się na prewencji chorób, które bezpośrednio przekładają się na wystąpieniu problemów ze wzwodem. Należy wyeliminować czynniki ryzyka związane ze stylem życia. Mamy na to największy wpływ i od nas zależy, w jaki sposób będziemy podchodzić do profilaktyki. Zdrowa, zbilansowana dieta zawierająca odpowiednie składniki odżywcze to podstawa w zachowaniu zdrowia oraz dobrego samopoczucia. Dieta na potencję powinna być bogata w produkty, które sprzyjają produkcji testosteronu. Taką rolę spełnia między innymi cynk – istotny w procesie funkcjonowania prostaty oraz niezbędny podczas powstawania plemników. Źródłem cynku są:

• orzechy,
• otręby,
• pieczywo pełnoziarniste,
• owoce morza.

Równie ważnym składnikiem w diecie jest selen, który występuje w płynie nasiennym. Produktami zawierającymi dużą ilość selenu są między innymi; pestki dyni, ryby, chude mięso, brązowy ryż lub kasza gryczana. Odpowiednia ilość ruchu i uprawianie sportu to również ważna kwestia w zapobieganiu chorobom mającym wpływ na zaburzenia erekcji. Zalecana jest codzienna aktywność na świeżym powietrzu. Niezbędnym elementem jest także unikanie picia nadmiernych ilości alkoholu, palenia papierosów oraz przyjmowania zbędnych środków farmakologicznych. Substancje zawarte w używkach w patologiczny sposób wpływają na proces prawidłowej erekcji i są przyczyną wielu chorób. Mężczyźni chcący uniknąć lekarstw wydawanych na receptę mogą sięgnąć po naturalne środki leczenia. Na rynku jest dostępna szeroka gama preparatów pochodzenia roślinnego, które zawierają w swoim składzie wyciągi, między innymi z owocu cytryńca chińskiego, nasion guarany, palmy Sabal, cynku, selenu oraz witaminy E. Jednak przed użyciem jakichkolwiek naturalnych składników trzeba skonsultować się z lekarzem. Dbałość o zdrowie psychiczne to kolejny krok w walce o lepsze zdrowie i samopoczucie oraz satysfakcję z życia seksualnego. Ważne jest wypracowanie umiejętności skuteczniejszego rozwiązywania problemów dnia codziennego, umiejętności relaksacji i walki ze stresem, dbanie o racjonalne planowanie czasu z uwzględnieniem odpowiedniej ilości czasu na odpoczynek i sen.