Nadmiar witaminy D – czy jest niebezpieczny dla zdrowia?

Witaminy to ważne substancje, bez których organizm człowieka nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować. Pomimo że zwykle potrzebujemy ich bardzo mało, koordynują najważniejsze procesy zachodzące w naszym ciele. Niedobór witaminy D jest bardzo groźny, jednak jej nadmiar także nie pozostaje bez wpływu na zdrowie.

Przedawkowanie witaminy D

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedawkowanie witaminy D pochodzącej wyłącznie z żywności lub powstającej w wyniku syntezy skórnej jest niemożliwe. Fizycznie nie jesteśmy w stanie zjeść tak dużej liczby pokarmów zawierających tę witaminę. Poza tym skóra ma również mechanizm obronny w postaci melaniny. Nadmiar witaminy D przechowywany jest np. w tkance tłuszczowej i uwalniany stopniowo w okresie, gdy nie dostarczamy jej w naturalny sposób. Dzięki takiemu systemowi możliwe jest przetrwanie kilku miesięcy w sezonie jesienno-zimowym. Ryzyko przedawkowania witaminy D pojawia się wtedy, gdy suplementujemy ją, nie przestrzegając zalecanego dawkowania. 

Witamina D – nadmiar a zatrucie

O hiperwitaminozie, czyli nadmiarze witaminy D, mówimy wtedy, gdy jej stężenie wynosi powyżej górnej granicy normy, tj. 50-60 ng/ml. Poziom aktywnej jej postaci przekraczający 100 ng/ml przy współwystępowaniu hiperkalciurii lub hiperkalcemii może oznaczać zatrucie witaminą D.

Nadmiar witaminy D w organizmie – objawy

Przedawkowanie witaminy D nie przydarza się zbyt często, daje jednak szereg objawów, które powinny zwrócić naszą uwagę. Należą do nich:

• dolegliwości gastryczne (mdłości, wymioty, wzdęcia, biegunka, zaparcia),
• ból głowy,
• metaliczny posmak w ustach,
• wzmożone pragnienie i oddawanie moczu,
• nadmierna potliwość,
• osłabienie, otępienie lub przeciwnie – nadpobudliwość,
• powiększenie narządów wewnętrznych (wątroby, śledziony),
• świąd,
• drgawki.

Czy nadmiar witaminy D jest niebezpieczny?

Nadmiar witaminy D jest bardzo niekorzystny dla kilku grup pacjentów. O jej odpowiedni poziom powinny zadbać w szczególności m.in. kobiety w ciąży. Przyjmowanie zbyt dużych dawek witaminy D może doprowadzić nawet do deformacji płodu, a także chorób układu kostnego u noworodków. 

Intensywna suplementacja witaminy D wywołuje nadmierne uwalnianie wapnia z kości i jego odkładanie w narządach oraz naczyniach krwionośnych, powodując tym samym niebezpieczne zwapnienia. Natomiast nadwyżka witaminy jest wydalana w bardzo niewielkich ilościach i kumulowana w całym organizmie.

Skutki nadmiaru witaminy D

Suplementowanie dużych dawek witaminy D powoduje szereg komplikacji zdrowotnych. Należą do nich między innymi:

• zaburzona praca serca,
• kamica nerkowa,
• kamica pęcherzyka żółciowego,
• zwapnienie tętnic,
• hiperkalcemia – zbyt duża ilość wapnia we krwi,
• hiperkalciuria – zwiększone wydalanie wapnia z moczem.

Aby uniknąć tego rodzaju problemów, pacjenci stosujący witaminę D powinni pamiętać, że choć jest ona dostępna w aptece bez recepty to należy ją zażywać zgodnie z dawkowaniem.