Impotencja psychogenna – emocje i stres a problemy z potencją

Najważniejsze informacje:

• Impotencja psychogenna to zaburzenie erekcji wynikające z czynników psychicznych.
• Przyczyną impotencji psychogennej są zaburzenia emocjonalne, przede wszystkim depresja, niska samoocena, traumatyczne przeżycia oraz stres.
• Mężczyźni ze stwierdzoną impotencją psychogenną powinni szukać pomocy u specjalisty. Leczenie przypadłości wymaga terapii, ćwiczeń, a czasami również farmakoterapii.

Impotencja psychogenna, czyli zaburzenia erekcji o podłożu psychicznym, to jedno z najczęstszych zaburzeń funkcji seksualnych u mężczyzn. Przypadłość ma podłoże emocjonalne, może wynikać z silnego stresu, ale również z niskiej samooceny, lęków, czy traumatycznych wspomnień. Dowiedz się, czym dokładnie jest impotencja psychogenna. Jakie są przyczyny przypadłości i jak można ją leczyć?

Czym jest impotencja psychogenna?

Impotencja psychogenna to jedna z najczęstszych przyczyn problemów z erekcją u mężczyzn. Dolegliwość związana jest wyłącznie ze stanem emocjonalnym pacjenta (np. stres, depresja) i nie ma podłoża somatycznego (np. hormonalnego). 

Impotencja psychogenna objawia się niemożnością uzyskania lub utrzymania wzwodu prącia w trakcie zbliżenia. Mężczyźni, których dotyczy, nie mają natomiast żadnych problemów z potencją, kiedy są sami, np. w czasie masturbacji. Wzwody pojawiają się również w czasie snu lub o poranku.

Impotencja psychogenna może w znaczącym stopniu wpływać na stan psychiczny mężczyzny, pogłębiać problemy emocjonalne, lęki. Powodować jeszcze większe napięcie i utrudniać utrzymywanie bliskich relacje z partnerką, dlatego istotne jest, aby pacjenci szukali pomocy u specjalistów. Przede wszystkim seksuologów, psychiatrów i psychoterapeutów. 

Stres a potencja – przyczyny impotencji psychogennej

Impotencja psychogenna może mieć różne przyczyny, ale wszystkie wiążą się ze sferą psychiczną i stanem emocjonalnym pacjenta. Można wśród nich wyróżnić:

• lęki – ogólne zaburzenia lękowe oraz lęki związane wyłącznie z intymnością, możliwością osiągnięcia wzwodu, zadowolenia partnerki,
• silny stres – napięcie w życiu codziennym i zawodowym może zmniejszać libido i wpływać na zdolność do uzyskiwania i utrzymywania wzwodu,
• depresja – może wpłynąć na libido i występowanie psychogennych zaburzeń erekcji, 
• problemy w związku (napięcia, brak komunikacji, rozpad więzi partnerskiej), brak odpowiedniego partnera lub nieuświadomione potrzeby homoseksualne,
• kompleksy – dotyczące wyglądu nago (szczególnie kompleks małego członka), mogą wywoływać niechęć do kontaktu seksualnego, 
• wychowanie – zbyt rygorystyczne lub moralizatorskie wzorce (np. uwarunkowania religijne), mogą wpływać na negatywne myślenie o życiu seksualnym,
• uzależnienia – stosowanie substancji psychoaktywnych, nadużywanie alkoholu oraz palenie papierosów, może przyczynić się do zmniejszenia zainteresowania aktywnością seksualną oraz problemów z utrzymaniem wzwodu.

Impotencja psychogenna – diagnostyka

Do rozpoznania impotencji psychogennej konieczna jest tzw. diagnostyka różnicowa zaburzeń erekcji. Najpierw należy wykluczyć przyczyny somatyczne mogące wpływać na problemy ze wzwodem, m.in. zaburzenia układu hormonalnego (przede wszystkim niedobór testosteronu wpływający na zaburzenia funkcjonowania ciał jamistych prącia), choroby serca, układu krążenia, czy niektóre choroby neurologiczne. 

W pierwszej kolejności pacjent powinien udać się na konsultację do lekarza pierwszego kontaktu, który najprawdopodobniej zleci podstawowe badania krwi, badania hormonów, a często również lipidogram. W przypadku zaburzeń erekcji na tle psychicznym nie stwierdza się fizycznych przyczyn, dlatego pacjent może zostać skierowany do specjalisty zajmującego się leczeniem dolegliwości na tle emocjonalnym. 

Przeprowadzenie szczegółowego wywiadu, pozwala mu zwykle określić, czy impotencja jest spowodowana czynnikami psychologicznymi. Jeśli zaburzenia erekcji występują wyłącznie w sytuacji zbliżeń z partnerką, a objawy impotencji nie pojawiają się w trakcie masturbacji oraz u mężczyzny występują poranne wzwody, istnieją podstawy do rozpoznania impotencji psychogennej. 

W diagnostyce duże znaczenie może mieć również uwzględnienie opinii partnerki pacjenta z zaburzeniami erekcji. W przypadku impotencji psychogennej to właśnie ona może dostarczyć wiele istotnych informacji na temat relacji z pacjentem, jego stanu emocjonalnego, aktywności seksualnej, a także np. wzwodów pojawiających się we śnie. Partnerka powinna być również zaangażowana w leczenie impotencji psychogennej, ćwiczenia i proces terapeutyczny.

Impotencja psychogenna – leczenie

Zdiagnozowanie problemu i ustalenie przyczyny impotencji psychogennej pozwala na podjęcie decyzji o najwłaściwszej metodzie leczenia. 

Leczenie zaburzeń wzwodu prącia na tle psychicznym opiera się przede wszystkim na psychoterapii. Warto również udać się na konsultację do seksuologa, ponieważ istnieje kilka ćwiczeń, które mogą przyczynić się do poprawy sprawności seksualnej. 

Niekiedy, kiedy dolegliwość ma skomplikowane podłoże psychiczne, zalecane jest leczenie farmakologiczne. 

Impotencja psychogenna – terapia

Psychoterapia jest jednym z najskuteczniejszych sposobów leczenia zaburzenia erekcji na tle psychicznym. Istnieje wiele podejść terapeutycznych, które można zastosować w przypadku impotencji psychogennej. 

Najczęściej wykorzystywana jest terapia poznawczo-behawioralna. W ramach terapii pacjent uczy się rozpoznawać myśli i zachowania, wpływające na zaburzenia erekcji oraz dowiaduje się, jak zmieniać zakodowane wzorce. Często w ramach terapii poznawczo-behawioralnej stosuje się również techniki relaksacyjne, które pomagają w redukcji stresu.

Ponieważ zaburzenia erekcji na tle psychicznym często dotyczą relacji w związku, zalecana jest również terapia dla par. 

Możliwe jest również leczenie impotencji psychogennej za pomocą terapii seksualnej. Partnerzy zapoznają się z metodami pozwalającymi zrelaksować się i zredukować stres w czasie aktywności seksualnej. Dodatkowo stosowane są również techniki wzmacniające intymność i komunikację między nimi.

Impotencja psychogenna – ćwiczenia

Oprócz psychoterapii, w leczeniu impotencji psychogennej duże znaczenie może odgrywać również regularna aktywność fizyczna. Ćwiczenia pozwalają rozładować napięcie, wpływają na poprawę kondycji organizmu oraz poprawę nastroju, który często ma bezpośredni związek z zaburzeniami erekcji.

Impotencja psychogenna – leki

Kluczowe znaczenia w leczeniu zaburzeń erekcji o podłożu psychologicznym ma psychoterapia oraz redukcja napięcia. W niektórych sytuacjach przydatne może okazać się zastosowanie leków zawierających sildenafil (np. Maxon, Sildenafil, Viagra), wpływających na funkcjonowanie ciał jamistych prącia i gwarantujących wystąpienie wzwodu w wyniku podniecenia seksualnego. 

Środki farmakologiczne z sildenafilem nie leczą zaburzeń erekcji na tle psychicznym, natomiast tymczasowo przywracają sprawność seksualną, co może mieć wpływ na odzyskanie pewności siebie i poprawę nastroju i wraz z psychoterapią może skutecznie wyeliminować problemy z erekcją.

Podsumowując, impotencję psychogenną można leczyć za pomocą psychoterapii, ćwiczeń relaksacyjnych, zmiany trybu życia, a niekiedy również środków farmakologicznych. Wybór metody zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta i bezpośredniej przyczyny zaburzeń erekcji.

Czy przy impotencji psychogennej występuje całkowity zanik wzwodu?

Nie. Impotencja psychogenna objawia się niemożnością osiągnięcia lub utrzymania wzwodu przy partnerce. Mężczyźni z przypadłością mają poranne lub nocne wzwody oraz nie doświadczają żadnych problemów z erekcją w trakcie masturbacji. Całkowity brak wzwodu wskazuje na inne (niepsychologiczne) podłoże dolegliwości.