Zofran

Zofran to lek przeznaczony dla dzieci, młodzieży i dorosłych doświadczających nudności lub wymiotów towarzyszących chemioterapii, radioterapii, a także związanych z przebytą operacją chirurgiczną. Nudności i wymioty to częste działania niepożądane radioterapii i chemioterapii, związane z oddziaływaniem tych metod na organizm. Mogą one wynikać z podrażnienia przewodu pokarmowego lub pobudzenia ośrodka wymiotnego w mózgu. Ondansetron niweluje te objawy poprawiając komfort życia, dzięki czemu proces leczenia jest mniej dotkliwy dla pacjenta.

Zofran – co to za lek?

Zofran to lek stosowany w leczeniu nudności i wymiotów związanych z leczeniem onkologicznym, a także po zabiegach chirurgicznych. Nudności i wymioty są jednymi z najczęstszych objawów ubocznych związanych z chemioterapią, dotykając około 70% pacjentów leczonych cytostatykami. Wynikają one z działania chemioterapii na przewód pokarmowy oraz na część mózgu kontrolującą odruch wymiotny.

Na co stosuje się Zofran?

Wskazaniami do stosowania leku Zofran są:

• zapobieganie i łagodzenie nudności oraz wymiotów spowodowanych chemioterapią i radioterapią nowotworów u dorosłych,
• zapobieganie nudnościom i wymiotom po zabiegach chirurgicznych u dorosłych,
• zapobieganie i łagodzenie nudności oraz wymiotów wywołanych chemioterapią u dzieci.

Jak działa Zofran?

Substancją czynną leku jest ondansetron, który jest antagonistą receptorów 5HT3. Hamuje on ich działanie w neuronach obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego, co niweluje odczuwane nudności i wymioty. 

Dla kogo jest przeznaczony lek Zofran?

Lek znajduje zastosowanie u dzieci od 6. miesiąca życia, młodzieży i dorosłych doświadczających nudności i wymiotów. 

Co wchodzi w skład leku Zofran?

Preparat zawiera jako substancję czynną ondansetron w ilości 4 mg/5 ml w przypadku syropu i 4 mg lub 8 mg w przypadku tabletek powlekanych.

Pozostałe substancje pomocnicze syropu to: kwas cytrynowy bezwodny, cytrynian sodu dwuwodny, benzoesan sodu (E 211), sorbitol ciekły krystalizujący, kompozycja smakowo-zapachowa truskawkowa, woda oczyszczona. Lek zawiera również nieduże ilości etanolu (alkoholu).

Pozostałe substancje pomocnicze tabletek powlekanych to: laktoza bezwodna, celuloza mikrokrystaliczna, skrobia kukurydziana żelowana, stearynian magnezu, hypromeloza, dwutlenek  (E171) i tlenek żelaza żółty (E172).

Zofran – zamienniki

Zamiennikiem leku Zofran w postaci tabletek powlekanych jest m.in. Atossa, Setronon. Brak zamiennika dla syropu Zofran.

Zofran – dawkowanie

Lek ten należy stosować wyłącznie zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie jakichkolwiek wątpliwości warto skontaktować się ponownie z lekarzem, pielęgniarką lub farmaceutą. Dawkowanie leku jest uzależnione od prowadzonego u pacjenta leczenia.

DOROŚLI

Dawkowanie w zapobieganiu i hamowaniu nudności oraz wymiotów wywołanych chemioterapią o średnim działaniu wymiotnym i radioterapią nowotworów

W dniu, w którym przeprowadzana jest chemioterapia lub radioterapia:

• Syrop: Zazwyczaj stosuje się dawkę wynoszącą dwie łyżeczki po 5 ml (8 mg ondansetronu), które należy przyjąć na godzinę lub dwie przed leczeniem oraz dwie łyżeczki po 5 ml (8 mg ondansetronu) dwanaście godzin później.
• Tabletki: Zazwyczaj zalecana dawka to 2 tabletki o stężeniu 4 mg lub 1 tabletka o stężeniu 8 mg (8 mg ondansetronu), które należy przyjąć na godzinę lub dwie przed leczeniem oraz 2 tabletki o stężeniu 4 mg lub 1 tabletka o stężeniu 8 mg (8 mg ondansetronu) dwanaście godzin później.

W kolejnych dniach:

• Syrop: Typowa dawka dla dorosłych to dwie łyżeczki po 5 ml (8 mg ondansetronu) dwa razy dziennie.
• Tabletki: Zwykle stosowana dawka to 2 tabletki o stężeniu 4 mg lub 1 tabletka o stężeniu 8 mg (8 mg ondansetronu) dwa razy dziennie.

Takie dawkowanie można stosować przez maksymalnie 5 dni.

Jeśli przepisana chemioterapia powoduje silne nudności i wymioty, pacjent w pierwszym dniu leczenia może otrzymać lek Zofran wyłącznie w postaciach dożylnych, domięśniowych lub doodbytniczych. O dawce zdecyduje lekarz. W kolejnych dniach lek stosuje się jak w przypadku chemioterapii o umiarkowanym potencjale wymiotnym.

Dawkowanie w zapobieganiu i leczeniu nudności i wymiotów po operacji chirurgicznej

• Syrop: Zazwyczaj zalecana dawka to cztery łyżeczki 5 ml (16 mg ondansetronu) przyjmowane na godzinę przed operacją.
• Tabletki: Zazwyczaj zaleca się dawkę wynoszącą 4 tabletki o stężeniu 4 mg lub 2 tabletki o stężeniu 8 mg (16 mg ondansetronu), które należy przyjąć na godzinę przed zabiegiem.

W celu leczenia nudności i wymiotów w okresie pooperacyjnym, zaleca się podawanie ondansetronu drogą dożylną lub domięśniową.

DZIECI OD 6. MIESIĘCY WZWYŻ I MŁODZIEŻ

Dawkowanie w zapobieganiu i hamowaniu nudności oraz wymiotów wywołanych chemioterapią nowotworów

W dniu chemioterapii:

Bezpośrednio przed rozpoczęciem chemioterapii, lekarz lub pielęgniarka podadzą pierwszą dawkę ondansetronu dożylnie w formie roztworu do wstrzykiwań.

Po 12 godzinach od zakończenia chemioterapii, lek zazwyczaj podaje się doustnie w następujących dawkach:

• dzieciom o masie ciała do 10 kg – 2,5 ml syropu (2 mg ondansetronu)
• dzieciom o masie ciała powyżej 10 kg – 5 ml syropu (4 mg ondansetronu) lub 1 tabletka o mocy 4 mg. 

W kolejnych dniach:

Dawkowanie doustne jak wyżej, dwa razy dziennie przez maksymalnie 5 dni.

Maksymalna dawka dobowa wynosi 32 mg Zofran. Lek nie powinien być podawany w wyższych dawkach.

Dawkowanie w zapobieganiu i leczeniu nudności i wymiotów po operacji chirurgicznej

U dzieci w wieku od jednego miesiąca oraz u młodzieży zaleca się stosowanie leku Zofran w formie roztworu do wstrzykiwań.

Pacjenci z umiarkowanymi lub ciężkimi chorobami wątroby nie powinni stosować dawki przekraczającej 8 mg na dobę. Zofran powinien zacząć działać w ciągu jednej do dwóch godzin po zażyciu.

W przypadku wystąpienia wymiotów w ciągu godziny po przyjęciu leku należy ponownie przyjąć tę samą dawkę leku. W innych sytuacjach nie należy stosować większej dawki niż ta, którą zalecił lekarz.

Jeśli nudności będą się utrzymywać, należy skontaktować się z lekarzem lub pielęgniarką.

Pominięcie zastosowania leku Zofran

Jeżeli występują nudności lub wymioty należy jak najszybciej przyjąć pominiętą dawkę, a następnie kontynuować przyjmowanie kolejnych dawek o zwykłej porze, zgodnie z zaleceniami lekarza. Należy unikać przyjmowania podwójnej dawki w celu uzupełnienia pominiętej dawki leku. 

Jeśli nie ma nudności i wymiotów, wystarczy przyjąć kolejną dawkę o ustalonej porze. 

Przyjęcie większej niż zalecana dawki leku Zofran, przedawkowanie

W przypadku, gdy dorosły pacjent lub dziecko przyjmie dawkę leku Zofran większą niż zalecana, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub udać się do szpitala, zabierając ze sobą opakowanie leku. W większości przypadków przedawkowania występują objawy podobne do działań niepożądanych.

Zofran – przeciwwskazania, środki ostrożności

Przeciwwskazania do stosowania leku Zofran – leku nie należy przyjmować w następujących przypadkach:

• przyjmowanie apomorfiny (stosowana w leczeniu choroby Parkinsona), 
• uczulenie na ondansetron lub którykolwiek z pozostałych składników leku.

Jeśli którakolwiek z powyższych sytuacji dotyczy pacjenta, należy skonsultować się lekarzem przed przyjęciem leku .

Ostrzeżenia i środki ostrożności:

Przed zastosowaniem leku Zofran konieczna jest konsultacja z lekarzem lub farmaceutą w przypadku:

• uczulenia na leki podobne do ondansetronu, takie jak granisetron lub palonosetron, 
• choroba wątroby, 
• niedrożność jelit,
• występowanie lub możliwość wystąpienia wydłużenia odstępu QT (odcinka mierzonego w zapisie EKG. Lek Zofran może powodować wydłużenie odstępu QT, co objawia się zaburzeniami rytmu serca, w sposób zależny od dawki. U pacjentów stosujących ten lek rzadko występują przypadki częstoskurczu komorowego typu Torsade de Pointes, który jest potencjalnie zagrażającym życiu zaburzeniem rytmu serca. Ryzyko to dotyczy głównie pacjentów z zaburzeniami równowagi elektrolitowej (np. nieprawidłowe stężenie potasu, sodu i magnezu), osób z wrodzonym zespołem długiego QT (który prowadzi do nieregularnego bicia serca), zastoinową niewydolnością serca, bradyarytmią (zbyt wolna i nieregularna akcja serca) oraz tych, którzy przyjmują leki wydłużające odstęp QT,
• stosowanie leków należących do grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) oraz inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI) stosowanych w leczeniu depresji i (lub) zaburzeń lękowych, gdyż jednoczesne ich stosowanie z lekiem Zofran może wywołać zespół serotoninowy. Jeśli konieczne jest jednoczesne stosowanie leku Zofran i innych leków, pacjent będzie pod stałą opieką medyczną. Do zespołu objawów mogą należeć: ból głowy, halucynacje, przyspieszone myślenie, dezorientacja, niepokój, bezsenność, czasowe trudności z koncentracją, podwyższona temperatura ciała, sztywność mięśni, drgawki, nadmierne pocenie się, nadciśnienie tętnicze, przyspieszone tętno, nudności, wymioty, biegunka, zaczerwienienie skóry oraz rozszerzenie źrenic. W przypadku wystąpienia tych objawów należy niezwłocznie poinformować lekarza.

Przed rozpoczęciem stosowania leku Zofran należy skorygować hipokaliemię (niskie stężenie potasu we krwi) oraz hipomagnezemię (niskie stężenie magnezu we krwi). 

Należy niezwłocznie poinformować lekarza lub farmaceutę, jeśli podczas leczenia lekiem Zofran wystąpi nagły ból lub ucisk w klatce piersiowej, gdyż może wskazywać na niedokrwienie mięśnia sercowego.

Interakcja z innymi lekami

Leki mogą wchodzić ze sobą w interakcje, co może wpływać na bezpieczeństwo i skuteczność ich stosowania. Dlatego należy poinformować lekarza o wszystkich obecnie i w przeszłości stosowanych lekach, oraz o preparatach, które pacjent planuje przyjmować w najbliższym czasie.

Aby poznać interakcje leku Zofran z innymi lekami, należy zapoznać się z ulotką. Warto też zrobić przegląd przyjmowanych leków i omówić potencjalne interakcje wspólnie z lekarzem lub farmaceutą.

Stosowanie Zofran w ciąży i w okresie karmienia piersią

W przypadku ciąży lub jej podejrzenia, karmienia piersią, a także podczas planowania potomstwa przed zastosowaniem leku zaleca się konsultację z lekarzem. Lekarz sprawdzi, czy pacjentka w wieku rozrodczym jest w ciąży i, jeśli to konieczne, wykona test ciążowy. Kobiety aktywne seksualnie powinny stosować skuteczną antykoncepcję podczas leczenia i zapytać lekarza o dostępne metody.

Leku Zofran nie należy stosować w czasie ciąży, ponieważ może on negatywnie wpłynąć na rozwój płodu, zwiększając ryzyko wystąpienia rozszczepu wargi i/lub podniebienia. 

Nie należy karmić piersią w okresie stosowania tego leku, ponieważ niewielkie ilości mogą przenikać do mleka. Warto skonsultować się z lekarzem lub położną. 

Zofran a prowadzenie pojazdów

Nie stwierdzono, aby lek Zofran wpływał na zdolność do wykonywania codziennych czynności ani powodował uczucie uspokojenia.

Zofran – skutki uboczne 

Stosując Zofran, należy wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia działań niepożądanych o różnym stopniu nasilenia i niedogodności związanych z jego używaniem. Jak każdy inny lek, Zofran może powodować skutki uboczne. Trzeba jednak pamiętać, że mogą one wystąpić nie u każdego pacjenta stosującego ten lek.

Niektóre działania niepożądane mogą być poważne. Należy natychmiast przerwać przyjmowanie leku Zofran i zgłosić się po pomoc medyczną, jeśli wystąpią jakiekolwiek z poniższych objawów:

• ciężkie reakcje alergiczne, które rzadko zdarzają się u pacjentów przyjmujących Zofran. Objawy obejmują nagły świszczący oddech, ból lub ucisk w klatce piersiowej, obrzęk powiek, twarzy, warg, jamy ustnej lub języka, a także wysypkę (czerwone kropki lub plamy) oraz omdlenie,
• objawy niedokrwienia mięśnia sercowego, takie jak nagły ból lub ucisk w klatce piersiowej.

Możliwe bardzo częste działania niepożądane Zofran (mogą wystąpić u więcej niż 1 na 10 pacjentów):

• ból głowy.

Możliwe częste działania niepożądane Zofran (mogą wystąpić nie więcej niż u 1 na 10 pacjentów):

• uczucie gorąca,
• zaczerwienienie skóry,
• zaparcia. 

Możliwe niezbyt częste działania niepożądane Zofran (mogą wystąpić nie więcej niż u 1 na 100 pacjentów): 

• czkawka, 
• obniżenie ciśnienia krwi, które może spowodować omdlenie lub zawroty głowy, 
• zbyt wolne lub nierówne bicie serca (zaburzenia rytmu), 
• ból w klatce piersiowej,
• drgawki,
• nietypowe ruchy ciała lub drżenie,
• zmiany wyników badań czynności wątroby.

W przypadku nasilenia się powyższych działań niepożądanych do stopnia ciężkiego, należy poinformować lekarza, farmaceutę lub świadczeniodawcę usług medycznych.

Podane przykłady nie wyczerpują listy możliwych działań niepożądanych. Aby zapoznać się z pełną listą rzadziej występujących skutków ubocznych, należy przeczytać ulotkę leku.

Jak przechowywać lek Zofran?

Po zakupie leku należy sprawdzić w ulotce, w jakich warunkach powinien być on przechowywany, ponieważ niewłaściwe przechowywanie może wpływać na skuteczność jego działania.

Ile kosztuje lek Zofran? Cena, refundacja, dostępność w aptekach

Jeśli lek Zofran znajduje się na liście refundacyjnej, to jego cena będzie zależała od wskazanej tam ceny urzędowej i poziomu odpłatności oraz informacji, jakie lekarz umieści na recepcie. 

Jeśli leku Zofran nie ma w wykazie leków refundowanych, to jego cena może różnić się w zależności od apteki.

Zofran to lek stosowany u dzieci, młodzieży i dorosłych doświadczających nudności i wymiotów związanych z leczeniem onkologicznym i po operacjach chirurgicznych. Lek Zofran dostępny jest wyłącznie na receptę. O rozpoczęciu i zakończeniu terapii każdorazowo decyduje lekarz na podstawie objawów i historii choroby pacjenta. Indywidualnie dobiera też dawki i czas trwania leczenia. Nie należy go przyjmować dłużej niż 5 kolejnych dni.

Tekst nie ma charakteru porady lekarskiej ani promocji leku. Należy zapoznać się z ulotką bądź skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą przed jego użyciem.