Najważniejsze informacje:
Pregabalina jest lekiem przeciwpadaczkowym podobnym pod względem struktury do kwasu gamma-aminomasłowego (GABA), czyli jednego z głównych neuroprzekaźników w układzie nerwowym (o działaniu hamującym).
Pregabalina nie wykazuje jednak aktywności w obrębie układu GABA. Jej mechanizm działania jest inny – polega na modyfikacji drogi wchłaniania wapnia do komórek nerwowych. Na skutek działania tej substancji czynnej dochodzi do blokady kanałów wapniowych typu L (poprzez zmianę powinowactwa niektórych receptorów do jonów wapniowych). Pregabalina blokuje napływ jonów wapniowych do zakończeń nerwowych, a tym samym hamuje uwalnianie neuroprzekaźników związanych m.in. z napadami drgawkowymi oraz odczuwaniem lęku i bólu.
Wskazaniami do stosowania pregabaliny są:
W wielu badaniach udowodniono dobrą tolerancję pregabaliny i szeroki zakres jej skuteczności, również u osób w podeszłym wieku. Leki z pregabaliną są przeznaczone dla dorosłych. Nie ustalono bezpieczeństwa stosowania tej substancji czynnej ani jej skuteczności u dzieci i młodzieży.
Preparaty z pregabaliną mają postać kapsułek twardych, które mogą być przyjmowane z posiłkiem lub niezależnie od niego. Kapsułki powinny być połykane w całości i popijane wodą. Dopuszcza się zażywanie pregabaliny na noc, nie tylko w ciągu dnia (najczęstszy schemat to: rano i wieczorem lub rano, w południe i wieczorem – ważne jest utrzymywanie stałej pory). Dawkowanie powinien ustalić lekarz. Przy braku szczegółowych zaleceń lekarskich można sięgnąć do ulotki informacyjnej konkretnego leku.
Przyjmuje się, że dawka dobowa pregabaliny (podzielona na dwie lub trzy mniejsze) powinna wynosić od 150 mg do 600 mg. Według wskazań producentów leczenie należy rozpocząć od 150 mg na dobę. W zależności od efektów terapii i indywidualnej reakcji pacjenta na przyjmowany preparat po tygodniu (a w przypadku bólu neuropatycznego już po 3 dniach) dawkę tę można zwiększyć do 300 mg, po upływie kolejnego tygodnia – do 450 mg. Z wprowadzeniem dawki maksymalnej (600 mg) należy odczekać jeszcze jeden tydzień. Przy zaburzeniach czynności nerek rekomendowany schemat przyjmowania leku wygląda inaczej (uwzględnia dawki pomniejszone).
Lek ma pewien potencjał uzależniający, lecz ryzyko uzależnienia nie jest wysokie i istnieje szczególnie w grupie osób, które wcześniej nadużywały substancji psychoaktywnych. Ze stosowaniem pregabaliny wiąże się niskie (zależne od dawki) prawdopodobieństwo wystąpienia objawów odstawiennych, np. bezsenności, bólów i zawrotów głowy, nudności, lęku, drgawek, biegunki, nadpotliwości, dolegliwości grypopodobnych. Takie objawy nie powinny się pojawić, jeśli eliminacja leku przebiega powoli i stopniowo (powinna trwać około tygodnia).
Bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania pregabaliny jest nadwrażliwość na substancję czynną lub inny składnik leku. Leczenie należy prowadzić ze szczególną ostrożnością u osób skłonnych do alergii, w podeszłym wieku, chorujących na cukrzycę, z zaburzeniami układu sercowo-naczyniowego, chorobami wątroby i nerek.
Pregabalina może wchodzić w interakcje z innymi lekami (choć ma do tego niski potencjał), dlatego przed rozpoczęciem terapii należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych preparatach.
Zdarza się, że leki przeciwbólowe (np. oksykodon) i przeciwspastyczne (zmniejszające wzmożone napięcie mięśni) stosowane jednocześnie z pregabaliną wywołują działania niepożądane, np. w postaci zawrotów głowy, senności, spadku koncentracji, zaparć. Zwiększone ryzyko interakcji z pregabaliną dotyczy też leku lorazepam stosowanego w stanach lękowych. Substancja ta nie ma natomiast wpływu na działanie doustnych środków antykoncepcyjnych.
Pregabalina może wywołać różne skutki uboczne. Najczęstszymi z nich (u więcej niż 1 na 10 osób) są senność oraz bóle i zawroty głowy. Nieco rzadziej (u 1 na 10 osób) występują m.in.:
Niezbyt często (u 1 na 100 osób) po zażyciu pregabaliny pojawiają się takie objawy jak:
Pozostałe skutki uboczne zażywania pregabaliny (np. zespół parkinsonowski, obrzęk naczynioruchowy, obrzęk płuc, obrzęk języka, wodobrzusze, utrata wzroku, depresja oddechowa, zapalenie trzustki, niewydolność nerek, zatrzymanie miesiączki, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka) występują rzadko lub bardzo rzadko.
Sprawdź odpowiedzi na najczęstsze pytania pacjentów dotyczące pregabaliny.
Ceny leków z pregabaliną są zróżnicowane i zależne od wielu czynników (przede wszystkim od pojemności opakowania i dawki substancji czynnej w jednej kapsułce). Egzystę można kupić w cenie od 8,50 zł, a Linefor od 7 zł (za opakowanie zawierające 14 kapsułek po 75 mg). Najtańsze opakowanie Pragioli (28 kapsułek po 75 mg) kosztuje od 9,90 zł wzwyż. Ceny preparatu Pregabalin Mylan zaczynają się od 17,99 zł (za opakowanie 56 kapsułek po 50 mg). Leki Preato i Lyrica są refundowane – ich cena ryczałtowa we wskazaniach objętych refundacją wynosi 3,20 zł.
Nie ma drugiej substancji czynnej o działaniu takim samym jak pregabalina. Inne leki przeciwpadaczkowe bazują na właściwościach karbamazepiny, gabapentyny lub walproinianu sodu.
Lek osiąga pełne działanie terapeutyczne w czasie od 1 do 4 tygodni (przy regularnym przyjmowaniu), czyli szybciej w porównaniu do leków SSRI i SNRI (selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny). Celowość stosowania pregabaliny doraźnie nie jest udowodniona.
Pierwsze dni stosowania pregabaliny mogą być trudne dla pacjenta ze względu dolegliwości, które pojawiają się w początkach leczenia, czyli bóle i zawroty głowy oraz ospałość.
Pregabalina nie ma działania nasennego, ale bardzo częstym skutkiem ubocznym jej stosowania jest wzmożona senność. Poprawa samopoczucia powinna nastąpić po kilku dniach od podjęcia terapii.
Leczenie pregabaliną może skutkować nagłą zmianą masy ciała i zaburzeniami apetytu (zmniejszeniem lub zwiększeniem łaknienia). Efektem ubocznym terapii jest częściej tycie niż chudnięcie. Zagrożone nadmiernym przybieraniem na wadze są zwłaszcza osoby chorujące na cukrzycę.
Pregabalina nie jest typowym lekiem psychotropowym, choć może mieć zastosowanie w leczeniu zaburzeń psychicznych i działa bezpośrednio na ośrodkowy układ nerwowy.
Podczas stosowania pregabaliny nie powinno się spożywać alkoholu, który nasila działania niepożądane (na skutek interakcji może dojść nawet do śpiączki lub niewydolności oddechowej).