Deksametazon (Dexamethasonum)
Wypełnij formularz medyczny, aby
rozpocząć e-konsultację lekarską
bez wychodzenia z domu.
Nasz lekarz będzie wymagał przeprowadzenia konsultacji w formie telefonicznej lub za pośrednictwem czatu.
- Deksametazon jest to organiczny związek chemiczny, syntetyczny hormon steroidowy (glikokortykosteroid).
- Substancja czynna wykazuje bardzo silne działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne oraz immunosupresyjne.
- Leki z deksametazonem stosowane są w chorobach reumatycznych, autoimmunologicznych, przy obrzęku mózgu, w ciężkich napadach astmy, niedoczynności nadnerczy i niektórych rozległych chorobach skóry.
- Deksametazon może być stosowany u dzieci i dorosłych. Preparaty z tym składnikiem wydawane są wyłącznie na receptę.
Leki zawierające deksametazon:
Deksametazon – co to jest, jak działa
Deksametazon (łac. dexamethasonum) jest to syntetyczny hormon kory nadnerczy, cechujący się długotrwałym oraz bardzo silnym działaniem. Leki zawierające ten glikokortykosteroid wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne i immunosupresyjne. Jego właściwości przeciwzapalne są 30-krotnie silniejsze niż hydrokortyzon i blisko 6,5-krotnie silniejsze niż prednizon.
Działanie deksametazonu polega na hamowaniu lub pobudzaniu ekspresji genów mających związek z procesami zapalnymi i immunologicznymi w organizmie.
Deksametazon może jest dostępny w postaci tabletek, roztworu do wstrzykiwań, preparatów do stosowania miejscowego – do worka spojówkowego lub na skórę.
Deksametazon – na co, wskazania
Wskazaniami do stosowania deksametazonu są:
- wstrząs, obrzęk mózgu,
- niektóre przypadki ostrej niedoczynności kory nadnerczy,
- wrodzony przerost nadnerczy,
- zapalenie tarczycy,
- ostre reumatoidalne zapalenie stawów,
- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa i inne choroby tkanki łącznej,
- nerczyca lipidowa,
- zaostrzenia w astmie o ciężkim przebiegu,
- ostry obrzęk naczynioruchowy,
- białaczka limfatyczna i szpikowa,
- agranulocytoza, zespoły toksyczne w chorobach zakaźnych,
- ostre i przewlekłe alergiczne i zapalne choroby gałki ocznej,
- choroby skóry (np. pęcherzyca, rumień wysiękowy wielopostaciowy, erytrodermia, niektóre postacie łuszczycy, choroby alergiczne skóry, pokrzywka, ostry wyprysk, dermatozy kontaktowe, liszaj pokrzywkowy, odczyny po ukąszeniach owadów).
- leczenie choroby wysokościowej w czasie wspinaczki.
Deksametazon może być stosowany u dzieci i dorosłych.
Deksametazon – jak stosować, dawkowanie
Deksametazon – przeciwwskazania, środki ostrożności
Przeciwwskazaniami do stosowania leku z deksametazonem są przede wszystkim:
- wrzody w obrębie żołądka lub dwunastnicy,
- choroba Cushinga,
- osteoporoza,
- opryszczka,
- wirusowe lub grzybicze choroby spojówek lub rogówki,
- implant w ciele szklistym,
- zakażenia oka lub bezpośredniej okolicy,
- jaskra,
- stany wysiękowe o intensywnym przebiegu,
- gruźlica,
- niewydolność nerek,
- intensywne zaburzenia psychiczne (psychozy),
- cukrzyca,
- nadciśnienie tętnicze,
- niewydolność nerek,
- objawy poszczepienne,
- stany przedrakowe i nowotworowe skóry,
- zakażenia skóry o charakterze wirusowym i grzybiczym,
- trądzik zwykły i różowaty,
- zapalenie skóry wokół ust,
- ciężkie infekcje układowe.
Szczególną ostrożność należy zachować podczas stosowania glikokortykosteroidów u pacjentów po przebytym zawale mięśnia sercowego.
Deksametazon a szczepienie
W trakcie terapii deksametazonem nie należy przyjmować żywych szczepionek, takich jak ospa czy odra. Istnieje ryzyko wystąpienia zaburzeń neurologicznych i nieskuteczność uodpornienia.
Deksametazon – interakcje z innymi lekami
Deksametazon może wchodzić w potencjalnie niebezpiecznie interakcje z innymi, jednocześnie przyjmowanymi lekami. Należy poinformować lekarza o stosowaniu takich leków, jak:
- leki przeciwzakrzepowe,
- leki hipoglikemizujące,
- leki moczopędne,
- niesteroidowe leki przeciwzapalne,
- barbiturany,
- leki przeciwpadaczkowe,
- leki przeciwhistaminowe,
- rymfacypina,
- efedryna.
Deksametazon w ciąży
W ciąży nie należy stosować deksametazonu bez wcześniejszej konsultacji lekarskiej. Badania kliniczne na zwierzętach wykazały działanie toksyczne substancji czynnej na płód – możliwe są: rozszczep podniebienia, zahamowanie wzrostu wewnątrzmacicznego i wady mózgu. Nie wykonano natomiast badań na ludziach, dlatego też jeśli korzyści ze stosowania leku przewyższają związane z tym ryzyko, lekarz może zadecydować o przepisaniu deksametazonu. Stosuje się go wtedy zwykle w pierwszym trymestrze ciąży.
Deksametazon a karmienie piersią
Stosowanie deksametazonu w okresie karmienia piersią zostało uznane za bezpieczne. Jednocześnie u dzieci karmionych piersią przez kobiety przyjmujące duże dawki deksametazonu może dojść do upośledzenia kory nadnerczy.
Deksametazon – skutki uboczne
Stosowanie deksametazonu może wywołać działania niepożądane. Nie wystąpią one jednak u każdego. Do najczęściej obserwowanych skutków ubocznych tej substancji czynnej zalicza się:
- nagromadzenie tkanki tłuszczowej w obrębie szyi i tułowia,
- przyrost masy ciała,
- rozstępy skórne o kolorze czerwonym,
- zaburzenia emocjonalne,
- wzrost ciśnienia tętniczego,
- osteoporoza,
- cukrzyca, nietolerancja glukozy,
- zanik tkanki mięśniowej i osłabiona siła mięśni,
- opóźnienie tempa wzrostu kostnego, karłowatość – u dzieci.
Cena leku z deksametazonem zależy od producenta środka, dawki oraz wielkości opakowania. Orientacyjny koszt preparatu zawierającego tę substancję czynną wynosi od 11 do 26 zł.
Nie wolno spożywać alkoholu w czasie kuracji lekiem zawierającym deksametazon.
Leki zawierające deksametazon nie powinny być stosowane samodzielnie. Z tego powodu w sprzedaży nie znajduje się deksametazon bez recepty – lek dostępny jest wyłącznie na receptę.
Deksametazon stosowany długotrwale może powodować działania niepożądane, takie jak podwyższone ciśnienie tętnicze krwi.
Przy długotrwałej terapii odstawienie deksametazonu powinno polegać na stopniowym zmniejszaniu dawki. Pozwala to zapobiec ostrej niewydolności kory nadnerczy.
