Oseltamiwir

Najważniejsze informacje:

• Oseltamiwir to substancja czynna zawarta w lekach przeciwwirusowych na receptę stosowanych w leczeniu i zapobieganiu grypie (po ekspozycji na wirusa oraz w profilaktyce przeciwko grypie w wyjątkowych sytuacjach, gdy szczepy krążące nie odpowiadają szczepom wirusa zawartym w szczepionce lub w przypadku pandemii).
• Najwyższą skuteczność oseltamiwiru uzyskuje się, jeśli jest podany w ciągu 2 dni od wystąpienia objawów.
• Leki na grypę na receptę zawierające oseltamiwir to m.in.: Tamiflu, Ebilfumin, Tamivil, Segosana.

Oseltamiwir jest lekiem przeciwwirusowym. Mechanizm jego działania jest związany z aktywnością enzymów odpowiedzialnych za uwolnienie nowych cząstek wirusa grypy z zainfekowanej komórki i dalsze ich rozprzestrzenianie się w organizmie. W warunkach in vivo oseltamiwir hamuje replikację i patogenność wirusa grypy A i B, co u ludzi daje efekt w postaci skrócenia czasu występowania objawów grypy i zmniejsza ryzyko powikłań.

Leki, których substancją czynną preparatu jest oseltamiwir, są stosowane w leczeniu i zapobieganiu grypie po ekspozycji na wirusa grypy oraz profilaktyce przeciwko grypie w wyjątkowych sytuacjach, gdy szczepy krążące nie odpowiadają szczepom wirusa zawartym w szczepionce lub w przypadku pandemii. Lek stosuje się u dorosłych i dzieci powyżej 1. roku życia oraz w wyjątkowych sytuacjach u noworodków do 12 m.ż. (u noworodków urodzonych o czasie, wykazujących typowe objawy grypy w okresie występowania wirusa w danym środowisku).

W leczeniu grypy A i B lek stosuje się, gdy stwierdzono u pacjenta objawy typowe dla grypy w okresie, gdy wirus jest obecny w danym środowisku. Kluczowe dla powodzenia terapii jest rozpoczęcie podawania leku w czasie 2 dni od wystąpienia objawów. Jednak po tym okresie lek także pomaga zwalczyć objawy grypy.

Lek wykazuje działanie przeciwwirusowe, dlatego stosowany jest także w zapobieganiu grypie. Oseltamiwir można podawać pacjentowi, który miał kontakt z osobą, u której rozpoznano grypę, kiedy wirus grypy jest obecny w środowisku.

W czasie pandemii grypy typu A i B lek można podawać także dzieciom poniżej 12 miesiąca życia.

W wyjątkowych przypadkach, np. w sytuacji, kiedy szczepy wirusa obecne w środowisku są inne od tych podanych w szczepionce na grypę, lek można stosować jako sezonową profilaktykę u dorosłych i dzieci powyżej 1. roku życia.

Leki przeciwwirusowe z oseltamiwirem stosuje się doustnie, w postaci kapsułek.

Leczenie grypy

• dorośli i dzieci powyżej 13 lat (powyżej 40 kg masy ciała) - zazwyczaj zalecana dawka to 75 mg dwa razy na dobę przez 5 dni,
• dzieci poniżej 13 lat - dawka dobowa ustalana na podstawie masy ciała, leczenie przez 5 dni:
  • 10-15 kg masy ciała - dawka 30 mg dwa razy na dobę,
  • 16-23 kg masy ciała - dawka 45 mg dwa razy na dobę,
  • 24-40 kg masy ciała - dawka 60 mg dwa razy na dobę.

Profilaktyka grypy A i B

• dorośli i dzieci powyżej 13 lat (powyżej 40 kg masy ciała) - zazwyczaj zalecana dawka to 75 mg na dzień przez 10 dni,
• dzieci poniżej 13 lat - dawka dobowa ustalana na podstawie masy ciała, leczenie przez 10 dni:
  • 10-15 kg masy ciała - dawka 30 mg na dzień,
  • 16-23 kg masy ciała - dawka 45 mg na dzień,
  • 24-40 kg masy ciała - dawka 60 mg na dzień.

W profilaktyce w czasie epidemii grypy zazwyczaj stosowana dawka to 75 mg na dzień przez okres 6 tygodni lub do 12 tygodni u osób ze zmniejszoną odpornością.

Jeśli według zaleceń lekarza lek podawany jest niemowlętom poniżej 1. roku życia, wówczas personel apteki może sporządzić zawiesinę doustną na podstawie zawartości kapsułek.

Pacjent nie powinien stosować leku z oseltamiwirem, jeśli jest na niego uczulony.

Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku:

Zaburzenia czynności nerek

U pacjentów dializowanych i osób z klirensem kreatyniny < 10 ml/min nie zaleca się stosowania leku.

Nieznana skuteczność terapii

Nie ma danych na temat skuteczności oseltamiwiru u osób z upośledzoną odpornością, ciężkimi chorobami wymagającymi hospitalizacji, u pacjentów z przewlekłymi chorobami układu oddechowego i/lub serca.

Oseltamiwir u dzieci

Niewystarczające dane kliniczne na temat stosowania leku u dzieci z niewydolnością nerek, nie można ustalić zalecanego dawkowania. Nie ma wystarczających informacji na temat stosowania u dzieci, które cierpią na zaburzenia wątroby.

Podczas stosowania leku u dorosłych i dzieci pojawiały się zdarzenia neuropsychiatryczne (m.in. zespoły majaczeniowe, samookaleczenia), dlatego należy obserwować zachowanie leczonych pacjentów po podaniu leku.

Równoległe zażywanie różnych leków może powodować interakcje między nimi, co wpływa na skuteczność i bezpieczeństwo ich stosowania. Dlatego przed zastosowaniem tego leku na grypę na receptę należy poinformować lekarza o wszystkich obecnie i ostatnio stosowanych lekach. Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku stosowania:

• probenecydu, który powoduje zwiększenie stężenia oseltamiwiru we krwi;
• chlorpropamidu, metotreksatu, fenylbutazonu.

Nie stwierdzono interakcji z paracetamolem, kwasem acetosalicylowym, amoksycykliną, cymetydyną lub lekami zobojętniającymi kwas żołądkowy.

Leki z oseltamiwirem mogą powodować skutki uboczne, należy jednak pamiętać, że nie u każdego pacjenta one wystąpią.

Bardzo częste działania niepożądane Oseltamiwir (mogą pojawić się u więcej niż 1 na 10 pacjentów):

• nudności,
• bóle głowy.

Częste działania niepożądane leków z tą substancją czynną (mogą wystąpić z częstością ≥1/100 do <1/10):

• kaszel,
• zawroty głowy,
• zmęczenie,
• zapalenie ucha środkowego,
• bezsenność,
• opryszczka,
• ból gardła,
• katar,
• gorączka,
• ból ucha,
• infekcja górnych dróg oddechowych,
• zapalenie nosogardzieli,
• wymioty,
• ból kończyn,
• zapalenie zatok,
• zapalenie oskrzeli,
• zapalenie spojówek.

Niezbyt często występujące skutki uboczne (mogą wystąpić z częstością ≥1/1000 do <1/100):

• drgawki,
• pokrzywka,
• wyprysk,
• wysypka,
• zapalenie skóry,
• reakcje nadwrażliwości,
• podwyższona aktywność enzymów wątrobowych,
• zaburzenia rytmu serca,
• zmiany poziomu świadomości.

Rzadkie działania niepożądane tego leki na grypę to (mogą wystąpić z częstością ≥1/10 000 do <1/1000) :

• koszmary senne,
• niepokój,
• obrzęk naczynioruchowy,
• małopłytkowość,
• reakcje anafilaktyczne,
• rumień wielopostaciowy,
• halucynacje,
• splątanie,
• zespół Stevensa-Johnsona,
• krwotoczne zapalenie jelita grubego,
• niewydolność wątroby,
• krwawienie z przewodu pokarmowego,
• majaczenie,
• urojenia,
• zapalenie wątroby,
• zaburzenia wzroku,
• nieprawidłowe zachowanie,
• wzburzenie,
• samookaleczenia,
• toksyczna nekroliza naskórka.

Odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania dotyczące oseltamiwiru.