Gentamycyna

Gentamycyna jest substancją bakteriobójczą. Mechanizm jej działania jest związany z blokadą syntezy białek bakteryjnych. Gentamycyna wpływa na liczne bakterie gram-ujemne, tj.: Pseudomonas aeruginosa, Enterobacter, Acinetobacter.

Gentamycyna jest antybiotykiem aminoglikozydowym. Antybiotyki te przenikają do wnętrza komórki bakteryjnej i tam powodują powstanie nieprawidłowych białek bakteryjnych. W efekcie dochodzi do przepuszczalności błony komórkowej i obumarcia komórki bakteryjnej.

Leki, których substancją czynną jest gentamycyna są stosowane w leczeniu zakażeń kości i tkanek miękkich, zakażeń narządów wewnętrznych i w okulistyce. Nie są wskazane w przypadku infekcji wirusowych.

Antybiotyki bakteriobójcze z gentamycyną wskazane są w:

• zakażeniach układu moczowego,
• zakażeniach układu oddechowego,
• zapaleniu otrzewnej,
• zapaleniu wsierdzia,
• zakażeniach kości, skóry i tkanek miękkich,
• posocznicy,
• zapaleniu powiek i spojówek.

Substancję czynną - gentamycynę wykorzystuje się również profilaktycznie: przed zabiegami na gałce ocznej i w okresie okołooperacyjnym.

Leki przeciwbakteryjne z gentamycyną stosuje się miejscowo (krem, maść). Występują także w formie roztworu do wstrzykiwań i infuzji oraz w postaci kropli i maści do oczu. Dawkowanie gentamycyny powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza prowadzącego.

Dawkowanie u osób dorosłych:

Maść z gentamycyną należy stosować raz lub dwa razy na dobę, na chorobowo zmienione miejsca na skórze. Preparatu nie wolno przyjmować dłużej niż 7-10 dni.

Dawkowanie u dzieci:

Leki z gentamycyną u dzieci należy stosować na małych powierzchniach skóry. W trakcie przyjmowania preparatu zaleca się zachować szczególną ostrożność. Maść z gentamycyną należy stosować raz dziennie i nie dłużej niż 7 dni.

Dawkowanie u osób dorosłych:

Krem z gentamycyną należy stosować nie dłużej niż 10 dni. Zaleca się przyjmowanie kremu maksymalnie 2 razy na dobę na miejsca zmienione chorobowo.

Dawkowanie u dzieci:

Należy zachować ostrożność odnośnie stosowania gentamycyny u dzieci. Zaleca się, aby krem przyjmować raz dziennie i nie dłużej niż 7 dni.

Zalecana dawka to 1-2 kropli stosowana co 4 godziny i wpuszczana do worka spojówkowego.

Dawkowanie u osób dorosłych, młodzieży i dzieci:

Zalecana dawka wynosi od 3 do 6 mg na kilogram masy ciała. Lek może być podawany w jednej dawce lub dwóch, co 12 godzin.

Dawkowanie u niemowląt od 2 miesiąca życia:

Dawka leku wynosi od 4,5 do 7,5 mg na kilogram masy ciała, podawane w jednej dawce lub dwóch co 12 godzin.

Dawkowanie u noworodka:

Zalecana dawka leku wynosi od 4 do 7 mg na kilogram masy ciała, podawana w jednej dawce.

Pacjent nie powinien stosować leku z gentamycyną, jeśli:

• jest na niego uczulony,
• cierpi na nadwrażliwość na antybiotyki aminoglikozydowe,
• ma problemy z niewydolnością nerek.

Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku:

• długotrwałego stosowania gentamycyny (mogą rozwinąć się bakterie oporne na gentamycynę i grzyby),
• bakteryjnego zakażenia oczu,
• zaburzeń metabolicznych,
• nadwrażliwości na inne leki,
• zaburzenia równowagi,
• zaburzenia słuchu,
• choroby Parkinsona,
• zaburzenia czynności nerek,
• niskiego stężenia wapnia we krwi,
• ciężkiej biegunki.

Jednoczesne zażywanie różnych leków może powodować interakcje między nimi, co wpływa na skuteczność i bezpieczeństwo ich stosowania. Dlatego przed zastosowaniem tego leku przeciwbakteryjnego na receptę należy poinformować lekarza o wszystkich obecnie i ostatnio przyjmowanych lekach, nawet tych bez recepty. Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku stosowania leków:

• moczopędnych (np. kwas etakrynowy, furosemid),
• zwiotczających mięśnie (np. sukcynylocholina, tubokuraryna, toksyna botulinowa),
• antybiotyków (np. amikacyna, tobramycyna, wankomycyna),
• przeciwzakrzepowych,
• przeciwgrzybiczych (np. amfoterycyna B),
• osłabiających układ odpornościowy (np. cyklosporyna),
• wykorzystywanych do znieczulenia ogólnego podczas operacji (np. metoksyfluran),
• przeciwwirusowych (np. foskarnet),
• przeciwnowotworowych (np. cisplatyna),
• stosowanych w leczeniu osteoporozy (np. bifosfoniany),
• na słabe mięśnie (np. neostygmina, pirydostygmina),
• przeciwzapalnych (np. indometacyna),
• dożylnych (środków cieniujących).

Leki z gentamycyną mogą powodować działania niepożądane, należy jednak pamiętać, że nie u każdego pacjenta one wystąpią.

Do niezbyt częstych działań niepożądanych gentamycyny (mogą wystąpić u 1 do 10 na 100 pacjentów) zalicza się:

• uczucie ucisku i brzęczenie w uszach,
• nudności,
• wymioty,
• zawroty głowy,
• częste odczuwanie pragnienia,
• częste oddawanie moczu.

Rzadkie działania niepożądane (mogą wystąpić u 1 do 10 na 1000 pacjentów) to:

• reakcje nadwrażliwości,
• wysypka.

Bardzo rzadkie działania niepożądane (mogą wystąpić u 1 do 10 na 10000 pacjentów) to:

• niskie ciśnienie krwi,
• zaburzenia układu oddechowego,
• szybkie bicie serca,
• biegunka,
• rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy,
• ostra niewydolność nerek (działanie uszkadzające nerki),
• duże stężenie fosforanów i aminokwasów w moczu.

Objawy niepożądane o nieznanej częstości występowania to:

• zmęczenie,
• utrata słuchu,
• depresja,
• omamy,
• drgawki,
• brak energii,
• uszkodzenie nerwów w rękach i nogach,
• zapalenie błony śluzowej jamy ustnej.

Odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania dotyczące gentamycyny.