Najważniejsze informacje:
Doksycyklina to substancja czynna należąca do grupy tetracyklin, o szerokim spektrum działania bakteriostatycznego (nie dopuszcza do namnażania bakterii).
Mechanizm działania doksycykliny polega na blokowaniu biosyntezy białka bakteryjnego, co prowadzi do zahamowania rozwoju drobnoustrojów.
Doksycyklina posiada zdolność blokowania kolagenazy (enzymu) i resorpcji kości, co wpływa na wysoką skuteczność substancji w leczeniu chorób przyzębia.
Antybiotyk wykazuje szeroki zakres działania wobec bakterii Gram-dodatnich, Gram-ujemnych oraz niektórych pierwotniaków. Wśród gatunków bakterii wrażliwych na doksycyklinę wyróżnia się: S. aureus, B. cereus, B. anthracis, H. influenzae, Brucella spp., M. catarrhalis, Y. pestis, V. cholerae, B. pseudomallei, B. burgdorferi, Bartonella spp., Ch. pneumoniae, Ch. psittaci, Ch. trachomatis, Ch. burnetti, Leptospira spp., F. tularensis, M. pneumoniae, Rickettsia spp., T. pallidum, U. urealylicum, A. actinomycetemcomitans, P. gingivalis, T. forsythia, T. denticola.
W przypadku gatunków, takich jak:
Istnieje ryzyko wystąpienia oporności nabytej, mogącej utrudniać leczenie zakażenia za pomocą doksycykliny.
Doksycyklina bardzo dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego (jony wapnia, żelaza, glinu i magnezu mogą blokować wchłanianie substancji!). Maksymalne stężenie substancji uzyskuje się po ok. 2 godzinach od doustnego przyjęcia leku. Substancja wiąże się z białkami osocza w 80-95% i z łatwością przenika do większości tkanek i płynów ustrojowych. Biologiczny okres półtrwania doksycykliny (czas, w którym jej stężenie zmniejsza się do połowy wartości maksymalnej) wynosi od 18 do 22 godzin.
Doksycyklina jest antybiotykiem wykorzystywanym w leczeniu zakażeń bakteryjnych:
Doksycyklina wykorzystywana jest również w:
Leki zawierające doksycyklinę wydawane są wyłącznie z przepisu lekarza. Dawkowanie i czas leczenia zależy od dolegliwości i wieku pacjenta, dlatego należy ściśle przestrzegać zaleceń specjalisty.
Doksycyklina przeznaczona jest do stosowania u dorosłych i dzieci powyżej 8. roku życia.
Substancja występuje w lekach w postaci: tabletek, kapsułek, kapsułek o zmodyfikowanym uwalnianiu, syropu, roztworu do iniekcji oraz żelu.
Leki doustne mogą być przyjmowane w trakcie posiłku. Należy pamiętać, że jony niektórych metali (szczególnie wapnia, magnezu, cynku, żelaza) oraz nabiał mogą hamować wchłanianie substancji.
Nie należy przyjmować leku przed snem (min. 30 minut odstępu), ani kłaść się bezpośrednio po połknięciu preparatu.
Doksycyklina — dawkowanie w leczeniu zakażeń bakteryjnych:
Doksycyklina — czas leczenia i dawkowanie u dorosłych w chorobach przenoszonych drogą płciową oraz innych zakażeniach (preparaty doustne)
Bezwzględnym przeciwwskazaniem do przyjmowania leków zawierających doksycyklinę jest nadwrażliwość na działanie substancji lub innych antybiotyków z grupy tetracyklin.
Nie zaleca się stosowania doksycykliny:
Należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów:
Nie zaleca się stosowania doksycykliny w ciąży, ponieważ substancja przenika przez barierę łożyskową. Wyniki dotychczasowych badań nie wskazują, aby podanie leku w I trymestrze ciąży stanowiło zagrożenie dla rozwoju płodu. Ponieważ nie uważa się ich za wystarczające, zalecana jest minimalizacja ryzyka poprzez unikanie przyjmowania substancji w tym okresie.
Podawanie doksycykliny kobietom w II i III trymestrze ciąży prowadzi do powstania trwałych przebarwień na zębach mlecznych u dzieci i może powodować opóźnienie rozwoju kości.
Równoczesne przyjmowanie doksycykliny z innymi lekami może prowadzić do wystąpienia interakcji. Należy poinformować lekarza o wszystkich preparatach leczniczych przyjmowanych obecnie lub w ostatnim czasie, również tych dostępnych bez recepty.
Nie zaleca się przyjmowania doksycykliny z:
Należy zachować ostrożność przy jednoczesnym przyjmowaniu doksycykliny z:
Jak wszystkie substancje lecznicze doksycyklina może powodować działania niepożądane, które mogą, ale nie muszą występować u wszystkich pacjentów.
Działania niepożądane związane z przyjmowaniem doksycykliny, występujące:
Odpowiedzi na pytania pacjentów dotyczące doksycykliny.
Nie. Wszystkie leki zawierające doksycyklinę dostępne są wyłącznie na receptę.
Nie należy łączyć leczenia doksycykliną z alkoholem, ponieważ wpływa na przyspieszenie rozkładu substancji w wątrobie i skrócenie biologicznego okresu półtrwania. To uniemożliwia uzyskanie właściwego efektu terapeutycznego i może również doprowadzić do powstania oporności na doksycyklinę.
Na polskim rynku jest kilka leków zawierających doksycyklinę, część z nich objęta jest refundacją (50%). Ceny leków bez refundacji mieszczą się w przedziale od 8 do 144 zł.
W obrocie jest kilka leków zawierających doksycyklinę. Ze względu na różne postacie preparatów mogą zdarzyć się trudności z uzyskaniem zamiennika. Problemy wiążą się głównie z kapsułkami o zmodyfikowanym uwalnianiu, zawierającymi inne stężenie substancji niż standardowe kapsułki i tabletki.
Na polskim rynku występuje tylko jeden preparat w postaci żelu z doksycykliną, dlatego nie ma zamienników dla tej postaci leku.
Decyzję o konieczności zastosowania doksycykliny podejmuje lekarz na podstawie objawów występujących u pacjenta. Tzw. przeziębienie jest infekcją wirusową i nie wymaga leczenia antybiotykami. Leki przeciwbakteryjne stosuje się tylko w przypadku zakażeń bakteryjnych.
Doksycyklina jest wykorzystywana w leczeniu boreliozy. Substancja traktowana jest zwykle jako lek pierwszego wyboru. Doksycyklina stosowana jest również w profilaktyce choroby. Uważa się, że jednorazowe podanie 200 mg substancji w ciągu 72 godzin od usunięcia kleszcza, powinno skutecznie zabezpieczyć pacjenta przed zachorowaniem na boreliozę.